هجوم ایرانی‎ها به مرز وان ترکیه برای خریدهای پاییزی

خبرگزاری تسنیم: اینجا مرز ایران و ترکیه است. سرنوشت دو پرچم ایران و ترکیه در دو شهر رازی و وان شبیه به یکدیگر نیست. یکی خاک گرفته و خاکستری و آن دیگری سرخ و آتشین. وان به عنوان یکی از شهرهای نزدیک به مرز مشترک ایران و ترکیه، از اولین مقاصد گردشگران ایرانی به ویژه ساکنان مناطق غربی و شمال غربی ایران به شمار می‌آید. شهر وان ترکیه ‏یکی از شهرهای تاریخی و زیبای این کشور است. شهری با جمعیتی نزدیک به400 هزار نفر که مردمش به زبان کردی کرمانجی ‏سخن می‌گویند. ‌طبق گزارش های اداره کل گردشگری استان وان ترکیه، اکثریت قریب به اتفاق گردشگران این استان و ‏شهر را گردشگران فرهنگی تجار تشکیل می دهند. تامین کنندگان عمده گردشگران خارجی شهر وان ترکیه را به ترتیب ‏کشور های آلمان، کره جنوبی و ایران تشکیل می دهند. شهر وان را از آن جایی که شهر مرزی ایران است، می‌توان به شهر سلیمانیه در عراق همانند کرد. شهری که شاهد رفت و آمد شمار بسیار ایرانیانی است که همه روزه گذرگاه مرز رازی را به مقصد این شهر و البته بیشتر به قصد خرید ترک می‌کنند. بازگشایی مدارس، بهانه ایرانیان برای سفر به وان ترکیه آرزوی سفر به خارج را برای بسیاری از ایرانیان فراهم می‌کند. گرچه به خاطر ناامنی‌های اخیرش از 10 درصد از شمار مسافران ایرانی کاسته شده ولی همچنان از آن جهت که ترکیه از جمله کشورهایی است که بدون ویزا و به راحتی امکان سفر را برای افراد مهیا می‌کند مورد عنایت ویژه ایرانیان قرار گرفته است. آخرین آمارها از سفر ایرانیان به ترکیه نشان می‌‌دهد که در طول یک سال یعنی سال 93، 6 میلیون ایرانی به ترکیه سفر کرده‌اند. در مقابل اما ترکیه به همان اندازه که ایران برایش سودمند بوده، نقش موثری در توسعه گردشگری نداشته است. آمار می‌گوید در سال 93، 400هزار ترکیه‌ای به ایران سفر کرده‌اند. شهر وان در شهریور ماه میزبان گروه بزرگی از ایرانیان به واسطه نزدیکی به پایان تعطیلات تابستانی و بازگشایی مدارس و البته نزدیکی به تعطیلات اعیاد قربان و غدیر است. مسافرانی که به دلیل وجود قیمت پایین لباس و دیگر اجناس به این شهر هجوم آورده‌اند. عید قربان در وان با شمایلی امنیتی این شهر که به تازگی علاوه بر حمله‌های تروریستی درگیر تسویه‌های پس از کودتا در ترکیه است، جوی نسبتا امنیتی دارد و خودروهای پلیس با شمایلی خاص در طول روز و شب در آن تردد می‌کنند. با این حال شهروندان این شهر در وضعیتی عادی هستند و خیابان‌ها پر از گردشگرانی است که به بازدید و خرید آمده‌اند. این گردشگران که به دلیل تعطیلی عید قربان فرصتی مناسب یافته‌اند در آخر هفته از مرز رازی در شرایطی عبور کردند که تعداد بالای جمعیت مشکلاتی را برای خروج از مرز ایران ایجاد کرده است. گرچه طرف ایرانی مرز، تلاش کرده تا با ایجاد صف، نظم را برای خروج مسافران ایجاد کند اما دریافت مهر خروج از طرف ترکیه مشقت‌های بسیاری دارد. از مرز ایران و ترکیه حکایت از آن دارد که روز پنجشنبه پس از این‌ که مسافران مهر خروجی روی پاسپورت خود را از طرف ایران دریافت کرده‌اند، به مدت تقریبا 2ساعت در محوطه‌ای کوچک فشردگی زیاد جمعیت و گرمای هوا را تحمل کرده‌‌اند تا طرف ترکی، مهر ورود بر پاسپورت آنها بزند. البته وجود چمدان‌های خالی که مسافران برای جا دادن خریدهای خود در بازگشت از وان همراه داشته اند، این مشکل را تشدید کرده است. از سوی دیگر، کندی عمل ماموران مرزی ترکیه در ترخیص سریع مسافران زمان عبوری گردشگران را با تاخیر انداخته و زمانی خروج حداکثر دو دقیقه را تا دو ساعت افزایش داده‌اند. بیشتر ایرانیان وان را برای چه انتخاب می‌کنند؟ خرید برند ترک شاید در درجه دوم مهمترین هدف ایرانیان برای ورود به وان است. مشاهدات نشان می‌دهد بسیاری از مسافران ایرانی برای خرید لباس و گردش و تفریح آمده‌اند. مریم که همراه خانواده‌اش از تهران آمده می‌گوید، برای نخستین بار است که به وان می‌رود، هم هنوز هتلی رزرو نکرده بودند و اطلاعی از وضعیت هتل، حمل و نقل و مکان‌های دیدنی شهر ندارد. او می‌گوید: شنیده‌ایم خرید در این شهر به صرفه است. یکی دیگر از مسافران که در فضای به هم فشرده جمعیت پشت درِ خروجی مرز ایران از خستگی کلافه شده است، می‌گوید: مردم آمده‌اند تا برای اول مهر خرید کنند. او که خود چمدانی خالی به دست دارد، کمی بعد برای رد شدن از در خروجی با یکی دیگر از مسافران دست به یقه می‌شود. مسئولان مرزداری‌ در برابر اعتراض‌های مردم می‌گویند که کاری نمی‌توانیم بکنیم و کارمندان ترکیه بسیار کند کار می‌کنند. طرف دیگر، ون‌ها شما را به وان خواهند رساند شهر وان یکی از شهرهای مرزی ترکیه است که بسیاری از ایرانیان ترجیح می‌دهند رسیدن به آن را با وسیله شخصی خود طی کنند. از همین روست که تعداد بسیاری خودروی شخصی پشت در خروجی صف بسته‌اند. صف عریض و طویل خودروهای شخصی اما به این معنا نیست که مرز رازی، از نظر جاده در وضعیت خوبی به سر می‌برد. جاده‌های رازی در بسیاری نقاط تنگ و حتی خاکی است. سرنوشت چمدان‌های خالی چمدان‌های خالی مسافران ایرانی را چه چیز پر می‌کند؟ شاید پاسخ درست این باشد: بی‌تدبیری و بی‌توجهی به تولید ملی. کالاهایی خارجی که تا چند روز دیگر مرز ترکیه را به مقصد ایران ترک خواهند کرد. قیمت ارزان خرید در ترکیه بر کسی پوشیده نیست اما حجم بالای خرید ایرانیان از این کشور در حالی است که بسیاری از مسئولان و به ویژه رهبر معظم انقلاب بر لزوم توجه به تولید داخلی تاکید دارند. اما اشتیاق ایرانیان به خرید برندهای ترک هنوز هم جای تامل دارد. چندی پیش بحث مهاجرت خیاطان ایرانی به ترکیه بحث‌های زیادی به راه انداخت اما این تلنگر هم تاثیری بر کسی نگذاشت. زمانی که در سطح شهر وان قدم می‌زنید، مغازه‌ها و فروشگاه‌های بسیاری به فارسی از قیمت‌های خود نوشته‌اند و این خود گویای رونق بازار آنهاست. این تایید زمانی بیشتر است که جاده‌ای که از مرز رازی به سمت شهر وان کشیده شده از سوی ترکیه در حال بهبود و تعریض است. به هر حال، زمانی که کشوری به دنبال مشتری برای کالاهای خود می‌گردد و بازار خوبی هم دارد، به بسترهای سخت‌افزاری آن هم خواهد اندیشید. مرز ایران را ترک می‌کنیم. پرچم ایران، رنگ و روی رفته در مرز رازی در دستان باد تلو تلو می خورد و پرچم سرخ ترکیه از آن سوی مرز می‌درخشد.