تجارت میان ایران و اروپا، احیا می شود؟

به گزارش پایگاه خبری اتاق بازرگانی ایران، مرکز پژوهش‌های اتاق ایران با انتشار گزارش «سیاست تجاری جدید اتحادیه اروپا و جایگاه ایران»، سیاست تجاری این اتحادیه با عنوان «بازنگری سیاست تجاری- سیاست تجاری باز، پایدار و جسورانه» را مورد بررسی و تحلیل قرار داده است.

اتحادیه اروپا با سیاست جدید «بازنگری سیاست تجاری- سیاست تجاری باز، پایدار و جسورانه»، خود را برای دگرگونی‌های اقتصادی و بی‌ثباتی ژئوپلیتیک در چشم‌انداز ۲۰۳۰ آماده می‌کند. این دگرگونی اقتصادی، ناشی از افزایش سهم آسیا در اقتصاد جهانی، تشدید چالش‌های اتحادیه اروپا و چین درباره تغییرات اقلیمی و تحولات تکنولوژیک در عرصه ارتباطات جهانی است.

در این گزارش ضمن دستیابی به تصویری اجمالی از وضعیت کنونی روابط تجاری ایران و اروپا، در مورد تاثیرات احتمالی این سیاست جدید بر روابط تجاری ایران با جهان پیرامون مطالبی عنوان شده که می‌تواند در درک بهتر از تحولات جهان مثمر ثمر باشد.

گزارش با بررسی وضعیت تجارت میان ایران و اتحادیه اروپا آغاز شده و اروپا را دومین شریک تجاری ایران بعد از چین معرفی می‌کند. اگرچه اعمال مجدد تحریم‌های ایالات متحده سبب کاهش چشمگیر میزان تجارت میان طرفین شده، اما انتظار می‌رود با برقراری مجدد توافق هسته‌ای، به واسطه وجود اراده سیاسی و بستر نهادی لازم، جریان تجارت، اگرچه نه به رونق سال اجرای برجام، اما به میزان چشمگیری احیا شود.

سیاست جدید اتحادیه اروپا که تا حدی تحت تأثیر رقابت با قدرت اقتصادی رو به رشد چین اتخاذ شده، اهداف متعددی را دنبال می‌کند که مهم‌ترین آن‌ها کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی، افزایش کنشگری مثبت این اتحادیه در زنجیره ارزش جهانی، همکاری با جهان در راستای توسعه اقتصاد دیجیتال، ایجاد اصلاحات ضروری در سازمان تجارت جهانی، رفع موانع اجرایی شدن موافقت‌نامه‌های تجاری این اتحادیه با کشورهای دیگر، تقویت همکاری با همسایگان و کشورهای آفریقایی و نهایتاً بهره‌برداری از فضای رقابتی میان کشورها در راستای منافع ژئوپلیتیک اتحادیه اروپا است.

سیاست جدید، متضمن ایجاد منافع و فرصت‌هایی برای اقتصاد ایران نیز هست، از جمله ایجاد انگیزه برای اروپا در راستای همکاری بیشتر با ایران، در نتیجه رقابت با چین از یک سو و افزایش تمایل چین برای سرمایه‌گذاری بیشتر در ایران به دلیل محدودیت‌های وضع شده در سیاست جدید برای ورود سرمایه چین به اروپا از سوی دیگر.

اما آیا این منافع توان مقابله با تاثیرات احتمالی منفی سیاست جدید اتحادیه اروپا را خواهند داشت؟ سخت‌گیرانه‌تر شدن ضوابط تجاری درباره کالاهایی با کاربردهای دوگانه و حساس، که نقش مهمی در توسعه زیرساخت‌های ایران دارند و کاهش نیاز اروپا به واردات سوخت‌های فسیلی از ایران، در نتیجه گذار این اتحادیه به اقتصاد سبز در بلندمدت، از مواردی است که می‌تواند بخشی از جریان تجاری میان ایران و اتحادیه اروپا را مختل نماید.

اگرچه در شرایط حاضر و عدم وجود روابط دیپلماتیک و تجاری رسمی میان ایران و آمریکا، رفع تحریم‌های ثانویه آمریکا پیش‌نیاز اصلی گسترش هر گونه روابط تجاری با اتحادیه اروپا محسوب می‌شود، اما بررسی و جستجوی راه‌حل برای پیامدهای منفی سیاست تجاری جدید اروپا، الزامی غیرقابل انکار خواهد بود./فارس