آسوشیتدپرس: برجام شکننده است

خبرگزاری فارس: خبرگزاری آسوشیتدپرس در یکسالگی توافق هسته‌ای ایران و 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بعلاوه‌ آلمان) نوشت که با گذشت یکسال، برجام همچنان پابرجا باقی مانده است اما این توافق شکننده است. در مقدمه این گزارش آمده است، انتخابات آتی در آمریکا و ایران می‌تواند رهبران جدیدی را روی کار آورد که برای از مسیر خارج کردن برجام مصمم باشند. خبرگزاری آسوشیتدپرس به جنگ‌های خاورمیانه اشاره کرد و مدعی شد که این جنگ‌ها نیروهای نیابتی ایران و آمریکا را به رقابت با یکدیگر واداشته است و خطر افزایش تنش‌ها در این منطقه وجود دارد. این گزارش فناوری موشکی ایران را تهدید دانست و نوشت که موشک‌های بالستیکی ایران، خاورمیانه را تهدید می‌کند و فشار بر آمریکا را افزایش می‌دهد تا با جدیت و به شدت واکنش نشان دهد. آسوشیتدپرس سپس با اشاره به این موارد نوشت که با اینحال در حال حاضر، برجام همچنان پابرجاست. «جان کری» وزیر خارجه آمریکا اخیراً اعلام کرده است: «مدت زمان زیادی از آن هنگام نمی‌گذرد که ما شاهد رشد سریع برنامه هسته‌ای ایران بودیم و تنها چند ماه تا زمان دستیابی (ایران) به اورانیوم کافی در سطح تسلیحات برای ساخت 10 الی 12 بمب باقی مانده بود و ما در آستانه تقابل قرار داشتیم. ما این معادله استراتژیک را تغییر دادیم». یکسال پیش، در 14 ژوئیه 2015، آمریکا و دیگر اعضای 1+5، تقریباً دو سال مذاکرات در زمینه برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را نهایی کردند. طبق برجام قرار بر آن شد که در قبال اعمال محدودیت‌هایی بر برنامه هسته‌ای ایران، تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای لغو شود. طبق این گزارش، ایران به تعهدات خود طبق برجام پایبند بوده است. هزاران سانتریفیوژ‌هایی که برای غنی‌سازی اورانیوم مورد استفاده قرار می‌گرفت را تعطیل کرد و تقریباً تمامی ذخایر اورانیوم با درصد غنای بالای خود را صادر کرد. ایران همچنین رأکتور آب سنگین خود در اراک را غیرفعال کرد. آسوشیتدپرس ادامه داد، به گفته دولت «باراک اوباما» رئیس‌جمهوری آمریکا و اکثر کارشناسان مستقل، اگر ایران همین حال تصمیم بگیرد برای ساخت یک سلاح اتمی وارد رقابت شود، دستکم به یکسال زمان نیاز دارد و آمریکا و دیگر کشورهای 1+5 می‌گویند که این زمان برای کشف هرگونه تلاش احتمالی ایران در زمینه ساخت سلاح اتمی و ممانعت از آن کافی است. این خبرگزاری آمریکایی سپس نوشت که پایبندی ایران به تعهداتش در مقابل برجام در حال حاضر، تهدید تقابل نظامی را از بین برده است. بنا بر این گزراش، در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، بحث‌هایی درباره برجام بیشتر بر پیامدهای این توافق و همکاری محدود آمریکا و ایران متمرکز است و دیگر بحثی درباره حمله به ایران مطرح نیست. «هیلاری کلینتون» نامزد دموکرات‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری 2016 از برجام حمایت کرده است و «دونالد ترامپ» نامزد جمهوری خواهان گفته که در صورت پیروزی در انتخابات، مجدد درباره این توافق مذاکره می‌کند. این گزارش نوشت که رهبران رژیم صهیونیستی نیز همچنان به شدت مخالف برجام هستند اما درباره حمله هوایی یا مداخله نظامی کمتر صحبت می‌کنند. خبرگزاری آسوشیتدپرس سپس نوشت، با اینحال، همانطور که در آمریکا برخی مخالف برجام هستند در ایران نیز برخی مخالف توافق هسته‌ای هستند و «حسن روحانی» رئیس‌جمهوری ایران تحت فشار است تا به مردم خود، مزیت‌های برجام را نشان دهد. این گزارش سپس به پاسخ رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران حضرت آیت‌الله «علی خامنه‌ای» اشاره کرد که گفته بود که اگر مقامات آمریکایی توافق را پاره کنند ما آن را به آتش می‌کشیم. از طرف دیگر، مجلس نمایندگان آمریکا نیز لایحه‌ای را به تصویب درآورده است که مانع از فروش هواپیمای بوئینگ به ایران شود که البته سنا هنوز اقدام مشابهی در این زمینه انجام نداده است و اوباما هم گفته اگر چنین لایحه‌ای تصویب شود آن را وتو خواهد کرد. طبق این گزارش، تهدیدات ایران به انکار برجام موجب شد که اوباما حالت تدافعی بگیرد. کری از یک طرف بانک‌های اروپایی را به سرمایه‌گذاری بیشتر در ایران طبق چارچوبی معین ترغیب کرد. این گزارش سپس در پایان به اظهارات «آریل لویت» عضو اندیشکده کارنگی اشاره کرد که مسیرهای احتمالی پیش روی برجام را مطرح کرده بود که در تمامی آنها خطرات احتمالی نیز وجود دارد. این موارد شامل، مذاکره مجدد و پاره کردن توافق می‌شود که این یک مارپیچ مرگ است و یک طرف را تحریک می‌کند که از توافق کناره‌گیری کند. وی یکی از احتمالات را «بمب زمان» نامید که در آن ایران تا زمان منقضی شدن توافق به تعهداتش پایبند خواهد بود و بعد از بازه هشت ساله که محدودیت‌ها کم کم ناپدید می‌شود، بتواند فعالیت‌های هسته‌ای خود را افزایش دهد. این گزارش در پایان به نقل از لویت نوشت: «زمان بی وقفه در حال گذر است-یکسال آن گذشته است، هفت سال دیگر نیز می‌گذرد».