معتضد: به جای غصه خوردن، فیلم تاریخی بسازیم

خبرگزاری تسنیم: با ساخته شدن فیلم دیگری با محوریت تاریخ ایران، بار دیگر مسأله فیلم‌های ضدایرانی و تحریفی مطرح شده است.

در تمام سال‌های گذشته فیلم‌ها و سریال‌های بسیار زیادی توسط دستگاه تبلیغاتی ایالت متحده آمریکا علیه تاریخ و تمدن ایران ساخته شده است که نمونه معروف و مطرح آن فیلم کاملاً تحریفی ۳۰۰ است. اما بعد از خبر ساخته شدن و توزیع جهانی فیلم تومیریس، بار دیگر موضوع سینمای تاریخی و تحریفات وقایع مهم در حوزه سینما مطرح شده است. این بار فیلمی قزاقستانی و در کنار گوش کشور ایران و همسایگی آن ساخته شده است که راست یا دروغ سازنگان آن به دنبال بالا بردن خود و سرافرازی از راه ساخت واقعه‌ایند که در آن از برجسته‌ترین شاهان ایرانی کشته شده است. این نکته را کارگردان فیلم در صفحه شخصی خود منتشر کرده بود که فیلمی ساختیم که با آن مردم قزاقستان را سرافراز کنیم.

البته ساخت فیلم‌های علیه ایران تنها تاریخی نیست بلکه علیه انقلاب اسلامی و گفتمان و مسائل آن نیز فیلم‌ها و سریال‌های زیادی ساخته شده است. از فیلمی مانند بدون دخترم هرگز تا سنگ‌سار ثریا؛ بنابراین پرونده «سینمای ضدایران» مسأله جدیدی نیست، اما هنوز اهمیت ویژه‌ای دارد و باید آن را جدی گرفت.

پوستر بدون دخترم هرگز

در گفتگوی زیر با خسرو معتضد نویسنده و پژوهشگر تاریخ، تحلیل و دیدگاه وی را در این باره پرسیدیم. اینکه نظر وی به عنوان استاد تاریخ درباره صحت و سقم این رویداد تاریخی چیست؟ آیا او نیز این فیلم و مانند آن را حربه تبلیغی علیه ایران و تاریخ آن می‌داند؟

معتضد در ابتدا بیان کرد که این واقعه طبق مستندات تاریخی صحت دارد و این جنگ در محل نبردی در اطراف قزاقستان میان سپاه کوروش و ماساگت‌ها رخ داده است. حقیقت آن است که کوروش که برای آرام کردن اقوام به اطراف ایران سفر می‌کرد بعد از آرام کردن برخی از ناآرامی‌ها برای برقراری آرامش به منطقه قزاقستان امروزی سفر کرد.

وی ادامه داد: بسیاری از اقوام اطراف ایران از ابتدا به تمدن و فرهنگ ایران حسادت می‌کردند و برای همین مدام تلاش می‌کردند تا با راه‌اندازی جنگ‌ها و ناآرامی‌ها و حمله به ایران، این سرزمین را از بین ببرند. در نبرد مذکور نیز در ابتدا کوروش داعیه جنگ و حمله به این قوم را نداشت، اما در یکی از درگیری‌ها پسر ملکه ماساگت‌ها کشته شد و این زن که زن زیبا و خودمختاری بود قصد حمله به سپاه کوروش را کرد. کوروش به او پیام داد تا وی را از نبرد خونینی که در راه بود پرهیز دهد، اما او با حمله خود جنگ را به راه انداخت و در آن کوروش کشته شد.

نمایی از تومیریس

این پژوهشگر تاریخ اظهار داشت که آنچه که مهم است اینکه ما نباید از ساخت فیلمی که در آن شکست سردار ایرانی نمایش داده می‌شود ناراحت باشیم. بسیاری از سرداران بزرگ ایران و اسلام در جنگ‌های مختلف شکست خوردند. نه تنها از ایران بلکه از تمام جهان. آنچه که بایدبه جای ناراحت شدن و غصه خوردن جدی گرفته شود ساخت فیلم‌های تاریخی درجه یک و جذاب است. واقعاً مسئولین ما خوابند و اصلاً تاریخ را نمی‌شناسند؛ با این رویکردی که مسئولین فرهنگی ما دارند باید هر سال به تماشای فیلم‌ها وسریال‌های تحریفی ضد ایرانی نشست که درباره مردم ما ساخته شده است. یک نمونه مطرح آن فیلم ۳۰۰ بود که سراسر دروغ و تحریف بود. واقعاً هنگام تماشای فیلم ۳۰۰ اشکم سرازیر شد و به خود گفتم عجب آدم‌های بی‌شرافتیند که این چنین دروغ به تاریخ ایران بستند.

معتضد در بخش دیگری از سخنان خود و درباره خرید پخش این فیلم توسط آمریکا گفت: بسیار طبیعی است که آن‌ها این فیلم را بخرند تا در کشور خود اکران کنند. فیلم آرگو را که کارگردان دروغگوی آن یعنی بن افلک ساخت، آنقدر احمقانه بود که حتی نخست وزیر کانادا گفت من اصلاً چنین اتفاقاتی را به خاطر ندارم. خوب چنین دستگاهی به خاطر دشمنی که دارد فیلم هم علیه ما می‌سازد و هم پخش می‌کند. اما این فقط آمریکا نیست بلکه کشور‌های همسایه و عربی نیز در این زمینه هرچه در توان دارند به کار گرفته‌اند. سریالی درباره یکی از خلفای صدراسلام ساخته شد که در آن نبردی که با ایران داشته است را به تصویر کشیده شده است. دیدن صحنه‌هایی که در آن ایرانیان را قتل عام می‌کنند واقعاً دشوار بود. یا در فیلم دیگری که در ترکیه دیدم با عنوان قادسیه ایرانی‌ها را مانند خیار گردن می‌زنند. حتی از این هم نمی‌گذرند که فیلم‌های ضدایرانی را از تلویزیون خود پخش می‌کنند. بار‌ها از شبکه‌های ماهواره‌ای ترکیه و عربی اطراف خودمان که با آنان همسایه‌ایم فیلم‌های هالیوودی مانند ۳۰۰، خانه‌ای از شن و ماسه، بدون دخترم هرگز و... پخش شده است. ما در قبال آنان چه کرده‌ایم؟

البته سریال سلمان فارسی کار قابل قبول و خوبی است، اما تنها یک سریال است که ساخته شده و باید در این حوزه کار بسیار زیاد صورت بگیرد. در برنامه‌ای ۲۵ قسمتی ۲۵ فیلم ضدایران را هرکدام ۴ بار تماشا کردم تا با یادداشت در جلوی دوربین بنشینم و صحبت کنم. هر وقت این فیلم هم آماده شود تماشا می‌کنم و حاضر کاملاً آن را بررسی کنم.

نمایی از فیلم ۳۰۰

وی بیان کرد: ما تا می‌آییم فیلمی بسازیم که احتمال دارد به همسایه‌های ما بربخورد نگران می‌شویم که ناراحت نشوند. خبر دارم که آقای ورزی کارگردان سریال معمای شاه قرار شده بود که فیلم تاریخی جدیدی بسازد. به خاطر آنکه در این فیلم امکان داشت صحنه‌هایی باشد که به مردم یکی از کشور‌های همسایه ما بربخورد گفتند دست نگه دار. آیا باقی کشور‌ها هم مانند قزاقستان این رویکرد را دارند؟ خیر، نه تنها مشکلی ندارند بلکه در دستور کار خود قرار می‌دهند. به نظرم باید در وزارت خارجه را بست که اینگونه درباره این فیلم‌ها و سریال‌ها سکوت می‌کنند.

بگذارید این را صراحتاً بگویم که مسئولین ما بلد نیستند که از کار هنری برای منافع کشور استفاده کنند. جذب جوانان برای سربازی توسط آمریکا با آوردن خواننده راک با لباس سربازی یک حرکت جالب فرهنگی و سیاسی بود. آیا انجام چنین کاری برای مسئولین فرهنگی ما آنقدر دشوار است. قبلاً هم گفتم باز هم می‌گویم که تا صداوسیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ما از این خواب بیرون نیایند، اتفاق خاصی نمی‌افتد و سریال‌ها و فیلم‌های برجسته تاریخی که غرور ملی و افتخار ما باشند ساخته نمی‌شود.

چرا فیلم محمد که درباره کودکی حضرت رسول بود ادامه پیدا نکرد؟ این همه هزینه شد تا فقط دوران کودکی پیامبر ساخته شود؟ اینگونه است که به جریان مدیریتی فرهنگی و هنری نقد دارم. چند نفر از مدیران ما مسلط به جغرافیا و تاریخ و ژئوپلوتیکند؟ آیا نباید از سواد و مطالعات تاریخی بیشتری در این کشور برخوردار باشند؟ البته این سخن شاید بی‌معنی باشد، زیرا تاریخ واقعاً در کشور ما مظلوم است و فکر می‌کنم بعد از امثال من که نگران تاریخ ایرانند دیگر اسم تاریخ هم نیاید.