سایه فساد و تقلب بر سر انتخابات افغانستان

خبرگزاری ایسنا: آخر اکتبر ۲۰۱۸ قرار است در افغانستان انتخابات پارلمانی و برای نخستین مرتبه انتخابات شورا‌ها برگزار شود. نیرو‌های طالبان و داعش کوشیده‌اند با حملات تروریستی به مراکز ثبت‌نام، مردم را از مشارکت در انتخابات و استفاده از این حق بترسانند. یکی از این حملات در کابل در ماه آوریل ۵۷ غیرنظامی را به کشتن داد.

به موازات تهدید‌های تروریستی روزمره، تقلب و بی‌نظمی بر فرآیند دموکراسی در افغانستان سایه افکنده است. ثبت‌نام نامزد‌های انتخاباتی نیز که از آوریل شروع شده و تا میانه ژوئن ادامه خواهد داشت، از این خطر مبرا نیست.

کاندیدا‌ها برای اثبات صلاحیت خودشان، باید به کمیسیون انتخابات نشان دهند که تعدادی رای‌دهنده و میزان معینی دارایی دارند. حدنصابی که برای کاندیدا‌های پارلمانی تعیین شده، جلب حمایت ۱۰۰۰ رای‌دهنده و ۳۰هزار افغانی (معادل ۴۲۰ دلار) است. برای ورود به انتخابات شورا‌ها نیز باید حمایت ۳۰۰ رای‌دهنده و ۱۴۰دلار موجودی داشت.

هر کاندیدا برای اثبات این که رای دهنده دارد، باید کپی اوراق هویتی مهر خورده حامی خود را به کمیسیون انتخابات ارائه دهد.

با این اوصاف، به سادگی می‌توان به رای‌دهندگان پول داد تا برگه هویت خودشان را به عنوان حامی یکی از کاندیدا‌ها مهر بزنند. شهروندان ولایت غزنی به دویچه وله گفته‌اند که در کابل، کپی اوراق هویت از ۷ تا ۲۷ دلار معامله می‌شود.

فصل احمد مناوی، مدیر سابق کمیسیون مستقل انتخابات می‌گوید تا کنون این کمیسیون در جلب اعتماد مردم برای مشارکت در انتخابات موفق نبوده است. از میان ۱۴ میلیون نفری که واجد حق رای هستند تنها ۴ میلیون نفر برای حضور در انتخابات ثبت‌نام کرده‌اند.

نعیم ایوب زاده، از سازمان غیردولتی "بنیاد انتخابات شفاف برای افغانستان" هم نسبت به روند انتخابات بدبین است. او می‌گوید کاندیدا‌هایی که کپی مدارک رای دهندگان را می‌خرند، هیچ مشروعیتی ندارند.

ایوب‌زاده می‌افزاید، مشکل دیگر این است که قانون انتخابات افغانستان، هیچ معیار تحصیلی برای نامزد‌های انتخابات پارلمانی تعیین نکرده است و به این ترتیب ممکن است شانس ورود بی‌سوادان و یا کم‌سوادانی که زور و پول دارند بیشتر از کسانی باشد که دانش سیاسی دارند.

با این همه هنوز بسیاری در افغانستان معتقدند که انتخابات تنها راه جلو رفتن افغانستان در مسیر دموکراسی است. عبیدالله عزیزی، که نامزد انتخابات محلی در ولایت بلخ است، ابراز امیدواری می‌کند که کاندیداتوری جوانان و افراد تحصیلکرده، مردم را به مشارکت در این امرتشویق کند؛ ولو آن‌که برخی برای خودشان با پول رای خریده باشند.

طارق اقتداری از سازمان "نسل خوش‌بین" کارزاری در شبکه‌های اجتماعی به راه انداخته است. او در فیسبوک به رای‌دهندگان هشدار داده که حق مشارکت خودشان را نفروشند، زیرا "کسی که امروز رای‌دهندگان را می‌خرد، فردا فروشنده منافع کشور خواهد بود".