آیا موشک‌های انصارالله ایرانی است؟/ از موشک‌های کره‌ای تا کارشناسان عراقی/ ناکامی پاتریوت سعودی در مقابله با توان موشکی یمن
با سیطره‌ی جنبش انصارالله بر صنعا، اداره‌ی صنایع نظامی (که حالا با افسران یمنیِ آموزش‌دیده توسط ژنرال‌های فراری عراقی اداره می‌شد) تحت کنترل این جنبش قرار گرفت.
سرویس بین‌الملل فردا؛ وحید خضاب: در پی ورود کارشناسان عراقی، اداره‌ی صنایع نظامی وزارت دفاع در صنعا نوسازی شده و یک سری کارگاه و کارخانه‌ی مخصوص برای بهبود سلاح‌ها و در رأس آنها بهبود [برد و کیفیت] موشک‌های روسی و کره‌ای با استفاده از تجربیات و دانش ژنرال‌های عراقی ایجاد شد. با سیطره‌ی جنبش انصارالله بر صنعا، اداره‌ی صنایع نظامی (که حالا با افسران یمنیِ آموزش‌دیده توسط ژنرال‌های فراری عراقی اداره می‌شد) تحت کنترل این جنبش قرار گرفت.
«ما بهترین تجهیزات نظامی دنیا را می‌سازیم. به تازگی، از دیدگاه من، ایران می خواست ضربه‌ای به عربستان سعودی بزند، از آن اطلاع دارید؟ موشکی که شلیک شد را دیدید. تجهیزات [ضد موشکیِ ساختِ] ما آن را در آسمان رهگیری کرد. این ثابت می‌کند ما چقدر خوبیم. هیچ کس چیزی که ما می‌سازیم را نمی‌سازد. و ما الان این [تجهیزات] را به همه‌ی دنیا می‌فروشیم.» خبرنگارانی که در آن دقایق به همراه ترامپ سوار بر هواپیمای اختصاصی رئیس جمهور بودند تا او را در سفر پنجم نوامبر به ژاپن همراهی کنند، نه از موشکی که ایران به سمت عربستان شلیک کرده بود خبری داشتند و نه رهگیری آن را در آسمان ریاض توسط موشک‌های پاتریوت دیده بودند چون آنها هم در لحظه‌ی [رسیدن موشک انصارالله به ریاض] به همراه ترامپ در آسمان توکیو بودند.
اما این صحبت‌ها سه چیز را ثابت می‌کند: اینکه واقعا یک «بازاریاب حرفه‌ای» دارد بر آمریکا حکمرانی می‌کند و اینکه دونالد ترامپ، نویسنده‌ی کتاب «هنر انعقاد قرارداد»، که 9 فصل آن را در یک شب نوشته، به سادگی می‌تواند قرادادهای تسلیحاتی بیشتری با حاکمان خلیج فارس منعقد نماید، و اینکه یک ملت فقیر مثل ملت یمن سه سال است در معرض جنگی مبتنی‌بر نسل‌کشی قرار گرفته تا فروش شرکت‌های تسلیحاتی [آمریکایی] افزایش داشته باشد.
از 26 مارس 2015 [6 فروردین 1394] که ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی جنگ خود را در یمن آغاز کرد، این کشور در محاصره‌ی زمینی و دریایی و هوایی قرار گرفته است. با این وجود، سعودی‌ها همچنان در شیپور «خطر دخالت‌های ایران در یمن» و رساندن سلاح از سوی ایران به جنبش انصار الله می‌دمند تا به این وسیله بتوانند توجیهی برای عدم موفقیت خود در جنگی که به سه سالگی‌اش نزدیک می‌شود بتراشند.
هواپیماهای سعودی در این جنگ، ریز و درشت و خشک و ترِ یمن را بمباران کرده و این کشور فقیر را به تلی از آوار بدل کرده‌اند. سخنگوی ائتلاف متجاوزین به یمن (سرتیپ احمد العسیری) هم در همان هفته‌های نخست آغاز جنگ اعلام کرد که آنها موفق شده‌اند موشک‌هایی که در اختیار نظام رئیس جمهور سابق (علی عبدالله صالح) بود را نابود کنند.
اما با وجود همه‌ی اینها، همچنان موشک‌هایی که از یمن شلیک می‌شود، با عبور از سد دفاعی پاتریوت، به اهداف خود در عربستان اصابت می‌کند، جالب‌تر آنکه برد آنها نیز از 300 کیلومتر [در روزهای آغاز جنگ] حالا به تقریبا 1000 کیلومتر رسیده است. این بُرد، برد موشک بالستیک «بُرکان H-2» است که جنبش انصارالله آن را در دسامبر سال گذشته به سمت قصر الیمامة (مقر رسمی پادشاه عربستان در ریاض) شلیک کرد و خبرگزاری رویترز به نقل از شاهدان عینی اعلام نمود که صدای انفجاری شدید را در پایتخت شنیده‌اند.
با هر بار شلیک موشک از سوی یمنی‌ها، سوالاتی درباره‌ی میزان قدرت موشکی یمن و منبع این موشک‌ها و واقعیت اصابت یا عدم اصابت آنها به اهدافشان و قدرت تخریبی‌شان از نو مطرح می‌شود.
آزمایش‌ها و تلاش‌ها در گذرگاه مرزی الودیعة در مرز عربستان سعوید با یمن، حجم بالایی از کیسه‌های کودهای زراعی، و در کنار آنها لوله‌های فلزی مخصوص «چاه‌های آب آرتزین» به چشم می‌‌خورد. دلیل جمع شد این حجم از کالاها در مرز، این است که افسران سعودی اجازه‌ی ورد آنها را به یمن نمی‌دهند و رانندگان کامیون‌های حامل این محصولات را مجبور می‌کنند بارشان را در وسط بیابان تخلیه کنند. سعودی‌ها مدعی هستند جنبش انصار الله از این کودها و لوله‌ها برای ساخت موشک استفاده می‌کند. همین یک جمله، ثابت می‌کند ادعای ریاض و واشنگتن درباره‌ی اینکه ایرانی‌ها به صورت مخفی موشک به یمن می‌رسانند تا چه حد صحت دارد. از این بالاتر، دیگر دلیلی که ثابت می‌کند این موشک‌ها همگی با توانمندی یمنی پرتاب می‌شوند آن است که پیش از هر عملیات موفق پرتاب موشک بالستیک از یمن، چند تجربه‌ی ناموفق پرتاب وجود دارد که البته شاخه‌ی تبلیغات جنگی انصارالله آنها را مخفی نگه می‌دارد، هرچند که علنی شدن این تجربیات ناموفق هم می‌تواند شبهه‌ی وارد شدن مخفیانه موشک از خارج کشور را برطرف نماید. به عنوان نمونه در 24 ژانویه 2018 [4 بهمن 1396]، یک موشک یمنی لحظاتی پس از شلیک شدن، در شمال صنعا سقوط کرد. چند موشک دیگر هم به همین ترتیب در سال گذشته در استان‌های صعده و عمران و الجوف و تعز و حجة سقوط کرده بودند.
یک افسر عالی‌رتبه در وزارت دفاع [حکومت انقلابی] در صنعا، که خواست نامش فاش نشود، در گفتگو با روزنامه الاخبار لبنان گفته است: «از آغاز تجاوز عربستان سعودی به یمن تا آغاز سال جاری [میلادی]، 90 موشک بالستیک به سمت پایگاه‌های نظامی و فرودگاه‌ها و تاسیسات نفتی داخل عربستان سعودی شلیک شده است. کارشناسان یمنی اداره‌ی صنایع نظامی، در کار کردن با سیستم هدایت موشک‌های پیشرفته (از قبیل اسکاد روسی و موسودان کره‌ای) مشکل داشتند و همین مسئله، خود را در پایین آمدن سطح دقت اصابت‌ها نشان می‌داد و برخی از این موشک‌ها با فاصله‌های 200 تا 400 متری از هدف خود به زمین اصابت می‌کردند. این مشکل تا عملیات شلیک موشک بالستیک به سمت فرودگاه ریاض در نوامبر سال گذشته ادامه داشت. در آن عملیات، کارشناسان یمنی موفق شدند به صورت کامل بر سیستم هدایت موشک مسلط شوند و به این ترتیب، موشک با موفقیت به هدف خود اصابت کرد.»
زرداخانه‌ی موشکی و موشک‌های خارجی منابع مختلف در این باره متفق القول‌اند که جنبش انصارالله پس از سیطره بر صنعا در دسامبر 2014، کنترل پایگاه‌های موشکی اطراف پایتخت را هم به دست گرفت که در آن زمان در آنها موشک‌های زمین به زمینی با برد 120 کیلومتر و «هواسونگ 5» با برد 320 کیلومتر و موشک‌های «اسکاد بی» با برد 500 کیلومتر (که در دهه‌ی هشتاد میلادی از شوروی دریافت شده بود) و موشک‌های «توشکا»ی ساخت روسیه با برد 120 کیلومتر وجود داشت.
در جنگ سال 1994، حکومت یمن شمالی برخی از این موشک‌ها را در پاسخ حملات صورت‌گرفته از یمن جنوبی به صنعا، به کار گرفته بود. جنبش انصارالله هم اولین موشک توشکا را در سپتامبر 2015 به سمت پایگاه نظامی صافر در استان مأرب شلیک کرد که در نتیجه‌ی آن 99 نفر از ائتلاف متجاوزین به یمن کشته شدند (اکثر کشته شدگان، از افسران و سربازان اماراتی بودند.) علاوه بر این، در 22 می 2010 [1 خرداد 1389] نیز رئیس جمهور اسبق یمن (علی عبدالله صالح) مانوری نظامی برگزار کرد که پادشاه سابق عربستان، ملک عبدالله نیز به عنوان مهمان در آن حاضر بود. حکومت یمن، آن روز و در جریان مانور عملا اعلام کرد که موشک‌های میان‌برد «موسودان بی ام» را در اختیار دارد. آنها قرارداد خرید این موشک‌ها را (که از موشک‌های اسکاد و توشکا پیشرفته‌تر هستند) در سال 1998 با حکومت کره‌ی شمالی منعقد کرده بودند و در سال 2002 نیز یک بار نیروی دریایی اسپانیا یک محموله‌ی ارسالیِ این موشک‌ها از کره به یمن را در دریای سرخ توقیف کرد.
در همان زمان خبرگزاری فرانسه اعلام کرد: «دولت یمن موفق شده ایالات متحده را راضی کند تا این محموله‌ی حاوی 15 موشک را آزاد کند. این محموله، زیر بارِ سیمان، در کشتی سوسان مخفی شده بود و پس از تحقیق مشخص شد که مقصد آن، یمن بوده است.» این خبرگزاری ادامه داده بود: «ایالات متحده موافقت کرده که در مقابل [برخی شروط] این موشک‌ها به یمن تحویل داده شود.»
کره‌ی شمالی هم در همان زمان، عملیات توقیف این کشتی را محکوم کرده و وزارت خارجه‌اش در بیانیه‌ای که در خبرگزاری رسمی این کشور قرائت شد اعلام کرد: «ایالات متحده باید از این دزدی دریاییِ ناشی مستبدانه عذرخواهی کند. این دزدی دریایی نسبت به یک کشتی تجاری متعلق به پیونگ یانگ صورت گرفته است که به موجب یک قرارداد قانونی با یمن، مشغول حمل محموله‌هایی حاوی موشک و برخی موارد ساختمانی به آن کشور بود.» در ادامه‌ی این بیانیه آمده بود: «جمهوری دموکراتیک خلق کره، تنها برای دفاع [مشروع] از خود در برابر تهدیدات نظامی آمریکا موشک نمی‌سازد بلکه این موشک‌ها را برای به دست آوردن ارز (که به سختی به دست می‌آید) صادر هم می‌نماید.»
کارشناسان موشکی عراقی
با همه‌ی اینها موشک‌های موسودان کره‌ای تنها 500 کیلومتر برد دارد، ولی انصارالله اخیرا عربستان سعودی را با موشک‌هایی هدف قرار می دهد که برد آنها به حدود 1000 کیلومتر می‌رسد، این مسئله چطور امکان پیدا کرده است؟
در پی سقوط پایتخت عراق به دست اشغالگران آمریکایی در سال 2003، به گفته‌ی منابع نظامی، 200 کارشناس نظامی عراقی [وابسته به نظام بعثی] راهی یمن شدند و حکومت وقت یمن نیز با استقبال از آنها، آنان را به پادگان نیروهای ویژه که تحت فرماندهی سرتیپ احمد علی عبدالله صالح (فرزند رئیس جمهور وقت یمن) و پادگان لشگر اول زرهی که تحت فرماندهی سرلشگر علی محسن الاحمر قرار داشت توزیع کردند. (سرلشگر الاحمر امروز سمت معاون رئیس جمهور [فراری] یمن [عبدربه منصور هادی] را بر عهده دارد و در ریاض ساکن است.)
در پی ورود این کارشناسان، اداره‌ی صنایع نظامی وزارت دفاع در صنعا نوسازی شده و یک سری کارگاه و کارخانه‌ی مخصوص برای بهبود سلاح‌ها و در رأس آنها بهبود [برد و کیفیت] موشک‌های روسی و کره‌ای با استفاده از تجربیات و دانش ژنرال‌های عراقی ایجاد شد. با سیطره‌ی جنبش انصارالله بر صنعا، اداره‌ی صنایع نظامی (که حالا با افسران یمنیِ آموزش‌دیده توسط ژنرال‌های فراری عراقی اداره می‌شد) تحت کنترل این جنبش قرار گرفت.
ژنرال علی محسن الأحمر همه‌ی اینها را از ریاض مخفی می‌کند و همان اتهامات نظام سعودی به ایرانی‌ها مبنی بر دخالت در یمن و حمایت از حوثی‌ها به وسیله‌ی ارسال کارشناس و موشک را تکرار می‌نماید.
قدرت بازدارندگی اگرچه موشک‌های موجود یمنی در حال حاضر نمی‌تواند عدم تناسب در توازن قدرت بین ائتلاف متجاوزین به رهبری عربستان و نیروهای مدافع یمنی را چاره کند، اما در هر حال یک نیروی بازدارنده‌ی قابل توجه به شمار می‌رود و ثابت کرده که متجاوزین نمی‌توانند آن را از کار انداخته و خطرش را از سر خودشان باز کنند، خصوصا که کارشناسان نظامی حالا درباره‌ی اینکه سیستم‌های دفاع موشکی پاتریوت کارآمد باشند، دچار تردید‌های جدی شده‌اند.
در همین ماه دسامبر گذشته بود که روزنامه‌ی نیویورک تایمز به نقل از برخی کارشناسان موسسه پژوهش‌های بین‌الملل میدلبوری نوشت: «احتمالا سیستم پاتریوت که عربستان سعودی از آن استفاده می‌کند، بر خلاف آنچه مقامات این کشور اعلام کرده‌اند، در رهگیری و انهدام موشک بالستیکی که از یمن شلیک و در نزدیکی فرودگاه ریاض [به زمین اصابت کرده و] منفجر شد، ناموفق بوده است.»
به گفته‌ی این کارشناسان، عربستان 5 موشک رهگیر از سامانه‌ی پاتریوت برای انهدام این موشک یمنی شلیک کرده بود، اما این موشک‌ها «یا به قسمت عقبی موشک خورده و با باقی ماندن سر انفجاری، موشک به راه خودش ادامه داده بود، یا آنکه کلا در رهگیری این موشک خطا کرده و خودِ موشک به دو قسمت تقسیم شده بود.»
ناموفق عمل کردن پاتریوت باعث شده ریاض برای به دست آوردن سیستم روسی اس 400 عجله‌ی فراوانی داشته باشد، این درحالی است که خود آنها مدعی هستند سیستم دفاع موشکی آمریکایی‌شان موفق شده 83 موشک شلیک شده از یمن به عربستان را (طبق ارقام اعلامی) رهگیری [و منهدم] نماید.
احمد عایض، نویسنده و تحلیلگر امور نظامی و راهبردی، نیز در مصاحبه با روزنامه‌ی الاخبار می‌گوید: «ساخت و بهبود دادن موشک توسط یمنی‌ها وارد یک مرحله‌ی تصاعدی شده و با سرعتِ بسیار بالا پیش می‌رود. همین مسئله، یمن را تبدیل به یک قدرت منطقه‌ای خواهد کرد که باید برایش خیلی حساب‌های باز کرد، خصوصا که برد موشک‌هایی که در داخل یمن بهبود داده شده‌اند در حال حاضر از 1300 کیلومتر نیز عبور کرده است و این، آینده و نفوذِ آلت دست‌های آمریکا را که با منطقه بازی می‌کردند تهدید می‌نماید. توان موشکی، قدرت بازدارندگی را برای یمن حفظ کرده است و توانسته تبدیل به گزینه‌ای در مقابل برتری هوایی و دریایی متجاوزین شود. توان موشکی، به زودی موازین قدرت [در جنگ جاری] را تغییر خواهد داد.»
منبع: روزنامه‌ی الاخبار لبنان