۱۸ راه تشخیص و مقابله با موارد آلرژی‌زا در خانه

سرویس سبک زندگی فردا؛ بشیر قلی زاده سرچشمه: آیا محیط خانه شما به نحوی شده که نفس کشیدن در آن دشوار است؟ اشکال کار از کجاست؟ در ادامه این مطلب شما را با موارد آلرژی زا و نفس گیری که درخانه وجود دارد، آشنا کرده و روش‌های برطرف کردن این گونه آلودگی‌ها را بیان می‌کنیم. همان طور که می‌دانید انواع گازهای سمی و خطرناک حاصل از وسایل نقلیه و کارخانه‌ها، محیط اطراف خانه ما را احاطه کرده‌اند. اما از همه مهم‌تر سمومی هستند که هر روز وارد خانه ما می‌شوند، بله جایی که شما فکر می‌کنید، پناهگاه امنی است، خود می‌تواند یکی از آلوده‌ترین مکان‌ها باشد. علاوه بر سمومی که محیط داخلی خانه‌های ما را آلوده می‌کند، تعداد زیادی از آلرژی‌های بالقوه نیز در فضای خانه‌های ما وجود دارند. طبق گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA)، سطح آلودگی هوا در داخل ساختمان‌ها ممکن است، دو تا پنج برابر بیشتر از سطح آلاینده‌های خارج از خانه باشد.

آلودگی هوای منزل یکی از پنج آسیب‌ مهمی است که به سلامت انسان ضرر می‌رساند، از آنجایی که اکثر کودکان و مادران خانه‌دار بیشتر عمر خود را درون خانه می‌گذرانند، این موضوع می‌تواند نگران کننده نیز باشد. در ادامه شما را با انواع موارد آلرژی‌زای منزل و چگونگی رفع آنها آشنا می‌کنیم.

۱. استفاده از فیلتر هوای مناسب

به دنبال یک فیلتر هوای خوب و کارا باشید به نحوی که از ورود گرد و غبار و گازهای سمی به داخل خانه ممانعت به عمل آورد. استفاده از فیلتر هوا در محیط خانه و کار می‌تواند شما را از شر انواع سموم که در هوا پراکنده هستند حفظ کند. انواع مختلفی فیلتر در بازار وجود دارند، شما می‌توانید از فیلترهایی استفاده کنید که از ورود مواد آلرژی زا به داخل خانه جلو گیری می‌کند. مهمترین مکان برای جاگذاری فیلتر هوا درون اتاق خواب است. چرا که در این مکان بیشترین وقت خود را صرف می‌کنیم. معمولا آلوده‌ترین اتاق در خانه، اتاق خواب است. سعی کنید دهانه فیلتر را به نحوی تنظیم کنید تا هوای تازه رو به شما هدایت شود. اگر شما در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که میزان گرد و غبار و آلاینده‌های هوا زیاد است، بهتر است فیلتر خود را به طور منظم پاک کنید، تا کاراییش کم نشود. شما می‌توانید به طور معمول هر ماه و یا هر دو ماه یکبار فیلترهای هوا را تمیز کنید. البته اگر از عمر مفید فیلتر گذشته باشد، بهترین کار عوض کردن آن است. یکی دیگر از مواردی که باید در نظر داشته باشید، تهویه مطبوع(AC) است. یک سیستم تهویه مطبوع می‌تواند شما را از انواع آلودگی‌ها و مواد آلرژی زا حفظ کند، اما اگر فیلترهای تهویه مطبوع بیش از اندازه کثیف باشند، خود می‌تواند منبع غنی از آلودگی باشد. به یاد داشته باشید، اگر درون مجموعه‌ای که کار می‌کنید، کسی تهویه مطبوع را چک نمی‌کند، خودتان این کار را بکنید، چرا که سلامتی شما در خطر است. بازرسی سالانه مجاری تهویه مطبوع و تمیز کردن آن می‌تواند هوای پاکتر و سالمتری را در اختیارتان قرار دهد.

۲. مبارزه با انواع آفات و حشرات موذی

عفونت‌های حاصل از جانداران میکروسکوپی یک عامل مهم برای ایجاد آسم و آلرژی است. این گونه موجودات روی پوست شما، ملحفه‌ها، حیوانات خانگی، جعبه‌های ذخیره سازی، موکت، مبلمان، و تشک و بالش‌تان زندگی می‌کنند. برای جلوگیری از انتشار و ازدیاد این گونه آفات می‌توانید مواردی را که در ادامه این مطلب آمده است، انجام دهید.

۱. سعی کنید تشک، بالش و جعبه‌های وسایل خود را درون پوشش پلاستیکی زیپ دار ضدحساسیت قرار دهید.

۲. سعی کنید هفته‌ای یک بار لوازم خواب، به خصوص روکش‌های وسایل خواب را با آب دمای حداقل ۵۵ درجه سانتی گراد (۱۳۰ درجه فارنهایت) بشویید و تمام وسایل شسته شده را به خوبی خشک کنید. استفاده از آفتاب برای خشک کردن، می‌تواند بسیار مناسب باشد.

۳. توجه داشته باشید دمای درون خانه خود را همواره پایین‌تر از ۲۵ درجه سانتی گراد (۷۷ درجه فارنهایت) قرار دهید، زیرا در این دما گرد و غبار و جانداران ریز میکروسکوپی کمتر و یا اصلا تولید نمی‌شوند. لاشه سوسک‌های حمام و پوسته‌های بدنشان می‌توانند باعث ایجاد علائم آسم و تحریک آلرژیک در بدن ما شوند، برای رفع این مشکل شما باید مناطقی را که احتمال دارد؛ سوسک‌ها، از آن منطقه وارد خانه شوند مثل: پنجره‌ها، شکاف و ترک‌های دیوار را مسدود کنید. مهر و موم کردن هر گونه نشتی نیز می‌تواند از ورود سوسک‌ها به داخل خانه جلوگیری کند. توجه داشته باشید، سوسک‌ها برای ادامه حیات به آب و غذا نیاز دارند. سعی کنید، چنین موادی را از دسترسشان خارج کنید. خالی کردن به موقع سطل زباله یکی از راه‌هایی است که می‌تواند سوسک‌ها را از یک منبع عالی غذا محروم کند و همچنین استفاده از سطل زباله پلاستیکی درب‌دار نیز راه حل خوبی است.

۳. نظافت هفتگی محیط خانه

نه تنها نظافت منزل باعث می‌شود که زندگی در آن لذت بخش باشد، بلکه این پاکیزگی می‌تواند موارد آلرژی زا را نیز دفع کند. سعی کنید برای نظافت منزل خود از موادی استفاده کنید که هوای منزل شما را آلوده نکند. اگر بتوانید هفته‌ای یک بار به طور منظم خانه‌تان را تمیز کنید، بسیار موثر خواهد بود. شما برای نظافت می‌توانید ابتدا سرامیک‌ها را با یک دستمال مرطوب خوب پاک کنید و با استفاده از یک جاروبرقی دارای فیلتر تمامی نواحی منزل از زیر و روی موکت‌ها و فرش‌ها گرفته تا زیر و روی تخت و حتی لابه‌لای مبل را نیز جارو کنید. فراموش نکنید زیر و روی صندلی‌ها را نیز جارو بکشید، وجود هرگونه گرد و غبار می‌تواند محیط منزل‌تان را آلوده کند. حتما گرد و غبار را از روی طاقچه‌ها، تلویزیون، میز تلویزیون، آینه‌ها و دیگر سطوحی که ممکن است با گرد و غبار آلوده شده باشد، به خوبی پاک کنید. سعی کنید در هنگام پاک کردن گرد و غبار از یک ماسک ضد گرد و غبار استفاده کنید، تا در حین کار دچار آلرژی و حساسیت نشوید.

۴. دور نگهداری از حیوانات خانگی را خط بکشید

ممکن است، پوست حیوانات خانگی باعث آلودگی نشود اما پروتئین‌های موجود در بزاق حیوانات خانگی می‌تواند یک منبع بزرگ آلودگی باشد. البته ادرار و مدفوع این حیوانات نیز می‌تواند بسیار خطرناک باشد، به خصوص اگر حیوان خانگی‌ سگ و یا گربه باشد. در نظر داشته باشید در حالی که گربه‌ها و سگ‌ها بیشترین احتمال ایجاد موارد آلرژی زا را دارند، اما حیواناتی چون خرگوش‌ها، موش‌ها، همسترها و خوکچه‌های هندی نیز می‌توانند مواردی از آلرژی را در انسان ایجاد کنند. البته که ماهی‌ها هم می‌توانند به طور غیر مستقیم موارد آلرژی زا را در خانه ایجاد کنند. جالب توجه است که بدانید لباس‌ها و وسایلی که با پوست و مو و حتی خز حیوانات تهیه شده‌اند، نیز می‌توانند باعث ایجاد آلرژی شوند. اگر یکی از اعضای خانواده‌تان به حیوانات خانگی حساسیت دارد، بهترین کار این است که حیوانات خانگی را از محیط خانه دور کنید.

۵. رطوبت داخل منزل را کاهش دهید

به طور کلی یک محیط خشک و تمیز، موارد آلرژی زای کمتری نسبت به یک محیط مرطوب دارد. بهترین میزان رطوبت در داخل منزل ۳۰-۵۰٪ و حتی پایین‌تر از این میزان است. شما با استفاده از یک رطوبت گیر می‌توانید میزان رطوبت منزل را کاهش دهید. در روزهایی که میزان رطوبت بیرون بیشتر از حد معمول است با بستن پنجره‌ها و روشن کردن تهویه مطبوع می‌توانید رطوبت منزل را کاهش دهید. شما حتی می‌توانید با استفاده از یک رطوبت سنج میزان واقعی رطوبت منزل خود را اندازه‌گیری کنید تا بتوانید برای کم کردن رطوبت اقدامات لازمه را انجام دهید.

۶. مرتب کردن وسایل منزل

هر چقدر درون خانه شما وسایل بیشتر باشد، احتمال نشستن گرد و غبار روی آن بیشتر می‌شود و وجود چنین مکان‌هایی می‌تواند احتمال موارد آلرژی زا را افزایش دهد. هر چقدر تعداد تابلو، قاب و مجسمه‌های درون خانه را کاهش دهید، احتمال نشستن گرد غبار روی آنها را نیز کم می‌کنید، از این رو راحتر می‌توانید در محیط خانه‌ای که وسایل تزئینی کمتری دارد، نفس بکشید. چنین وسایلی می‌توانند الیاف سرگردان هوا را نیز به خودشان جذب کنند. پارچه‌ها، فرش و موکت نیز مکان‌های بسیار مناسبی برای نشستن گرد غبار و عوامل آلرژی زا هستند. توجه داشته باشید وجود موهای زائد بدن در محیط خانه علاوه بر اینکه ایجاد گرد و غبار می‌کند، می‌تواند محیط مناسبی برای رشد عوامل میکروسکوپی بیماری زا نیز باشد. در مکان‌هایی که مجبور نیستید، می‌توانید به جای استفاده از موکت از چوب‌های سخت استفاده کنید تا گرد و غبار کمتری تولید شود. به یاد داشته باشید، علاوه بر موکت‌ها و فرش‌ها، پرده‌های پنجره‌ها نیز مکان مناسبی برای نشستن گرد و غبار هستند تا جایی که امکان دارد، این‌گونه وسایل را به صورت منظم بشویید تا آثار مواد آلرژی زا در آن کم شود. وسایلی که با چوب، چرم، فلز و پلاستیک تهیه شده‌اند، بهترین جایگزین‌ها برای لوازم منزل هستند. زیرا کمترین گرد و غبار و موارد آلرژی زا را به خود جذب می‌کنند.

۷. خلاص شدن از شر کپک‌های قارچی

کپک‌های قارچی علاوه بر اینکه می‌توانند، علائم آلرژی‌زایی چون؛ آب ریزش بینی، سردرد و سرفه را ایجاد کنند، به خودی خود می‌توانند سموم بسیار خطرناکی را نیز به وجود آورند. یکی از روش‌های موثر برای مبارزه با کپک‌های قارچی کاهش رطوبت داخل منزل است. شما می‌توانید برای رفع این مشکل از یک رطوبت‌گیر استفاده کنید. رطوبت گیر می‌تواند رطوبت حاصل از انواع نشت‌ها را، در منزل خنثی کند. اگر شما در جایی از منزل با حجمی از کپک رو به رو شدید، برای نابودی آن از صابون و آب استفاده کنید. در صورت امکان، شما می‌توانید از مقداری سفید کننده نیز برای نابودی کپک‌ها بهره ببرید. پس از شستشو از خشک شدن منطقه‌ای که نظافت کرده‌اید، مطمئن شوید، چرا که کپک‌های قارچی به رطوبت علاقه زیادی دارند. برای اینکه فضای حمام‌تان با کپک آلوده نشود در هنگام دوش گرفتن فن حمام را روشن کنید تا تهویه هوا صورت گیرد و رطوبت اضافی از طریق فن از فضای حمام خارج شود. به هیچ وجه موکت را در فضای داخلی حمام قرار ندهید، زیرا موکت‌ها می‌توانند رطوبت بالایی را در خود جذب کنند و همین امر باعث آلوده شدن محیط حمام می‌شود. هر چند وقت یک بار با استفاده از سفید کننده‌ها فضای حمام و توالت را به خوبی بشویید. به جای استفاده از موکت می‌توانید از تکه‌های پلاستیکی یک تکه استفاده کنید.

۸. به اتاق خواب توجه ویژه داشته باشید

اتاق خواب مکانی است که وقتی شما داخل منزل هستید، بیشترین استفاده از آن را دارید. متاسفانه اتاق خواب به خاطر شرایط خاصی که دارد، یکی از آلوده‌ترین اتاق‌های منزل است. بی‌شک اتاق خواب مکان مناسبی برای انواع حشرات و جانداران میکروسکوپی و حتی سوسک است. همچنین موارد آلرژی زا در این محیط بسیار فراوان است. بنابراین پاک کردن و تمیز نگه داشتن اتاق خواب را در اولویت کارها قرار دهید. به خصوص برای افرادی که از حساسیت و آلرژی رنج می‌برند. سعی کنید از پوشش‌های مناسب برای رویه تخت، بالش و حتی تشک خود بهره ببرید. شستشوی ملحفه‌ها باید زود به زود انجام شود، چرا که پوست و موهای جدا شده از بدن ما می‌تواند غذای مناسبی برای انواع حشرات ریز و درشت باشد. سعی کنید محیط اتاق خواب از رطوبت کمتری نسبت به سایر اتاق‌ها برخوردار باشد.

۹. نظافت شخصی

در برخی از فصل‌ها میزان موارد آلرژی زا بسیار زیاد می‌شود، وقتی شما برای کاری به بیرون از منزل می‌روید، موها و لباس‌هایتان گرده گیاهان و گرد و غبار را به خود جذب می‌کند. در چنین شرایطی وقتی به خانه می‌روید، لباس‌های خود را عوض کنید و مو‌هایتان را بشویید تا آثار گرد و خاک و گرده‌ها شسته شود.

۱۰. از فیلترهای طبیعی استفاده کنید

برخی از گیاهان خاصیت پاک کنندگی هوا را دارند و می‌توانند مثل فیلترها، هوا را پاک کنند و همچنین میزان اکسیژن درون منزلتان را نیز بالا ببرند. شما می‌توانید از بین انواع گل‌ها و گیاهان مواردی را انتخاب کنید که میزان پاک کنندگی هوای‌شان نسبت به سایر گونه‌ها بیشتر است. از جمله گیاهانی که قدرت پاک کنندگی بالایی دارند، می‌توان به پیتوس (Hedera Helix)، گل چمچه‌ای یا برگ ‌قاشقی، درخت و گل اژدها، گیاه سانسوریا یا شمشیری اشاره کرد. شما می‌توانید بیشتر این نوع گیاهان را در منزل و حتی دفتر کار خود قرار دهید و از مزایای بی‌شمار آن ها بهره ببرید.

۱۱. خوشبو کردن هوای منزل به صورت طبیعی

در اینجا یک نکته بسیار حائز اهمیت است؛ اگر می‌خواهید هوای خانه و یا محل کارتان خوشبو و معطر شود، به هیچ وجه از عطر و اسپری‌های خوشبوکننده، شمع‌های معطر و دیگر مواد شیمیایی خوش‌بو کننده استفاده نکنید. این مواد می‌توانند باعث حساسیت شوند، شما می‌توانید برای خوشبو کردن منزل و محیط کار از برخی گل‌ها که بوهای بسیار خوشایندی دارند، استفاده کنید. بنابراین اگر نگران سلامتی خود هستید، از چنین مواد شیمیایی‌ای استفاده نکنید. یک گزینه امن برای خوشبو کردن هوای منزل و محیط کار استفاده از یکسری روغن‌های خوشبو کننده طبیعی است. شما می‌توانید چند قطره از این روغن‌ها را درون ظرفی قرار دهید تا به آرامی رایحه آن در فضایی که هستید، منتشر شود. همچنین شما می‌توانید اینگونه مواد خوشبو را درون حمام و یا توالت اسپری کنید، حتی می‌توان چند قطره از این نوع روغن‌ها را درون تکه‌ای پنبه بریزید و درگوشه‌ای از اتاق قرار دهید، تا به مرور زمان رایحه آن همه جا را پراکنده شود. البته باید توجه داشته باشید که بچه‌ها به آنها دسترسی نداشته باشند. اگر در منزل شما کسی نسبت به گردهای گل حساسیت ندارد، شما می‌توانید با باز کردن پنجره‌ها به تهویه هوا کمک کنید. البته این موضوع بستگی به آن دارد که محیطی که در آن زندگی می‌کنید، آلوده نباشد. گردش هوا در داخل منزل می‌تواند موارد آلاینده را از درون خانه به بیرون هدایت کند، البته عکس این موضوع هم می‌تواند اتفاق بیفتد.

۱۲. استفاده از پاک کننده‌های اورگانیک

یکی از بدترین مواد در پاک کننده‌های خانگی وجود ترکیبات آلی فرار است. این مواد از جمله در سفید کننده‌های کلر دار، مواد شوینده، مایع ظرفشویی، مواد پاک کننده فرش، مبلمان و حتی در برخی خوشبو کننده‌های فرار و نیز اسپری‌هایی که برای خوشبو کردن خود استفاده می‌کنید، وجود دارد. ترکیبات آلی فرار باعث تحریک گلو، چشم، بینی، پوست و بدتر از همه علائم آسم و آلرژی را تشدید می‌کنند و در پاره از موارد به ریه‌ها آسیب می‌رسانند. شما می‌توانید، در پاره‌ای از موارد به جای استفاده از چنین مواد خطرناکی از نوشابه‌ها و سرکه بهره ببرید. همچنین با یک سرچ در اینترنت می‌توانید با برخی مواد شوینده ارگانیک و بی خطر آشنا شوید و آنها را جایگزین این مواد پر خطر کنید. در مواقعی که مجبور به استفاده از چنین موادی هستید، سعی کنید پنجره‌ها را باز کنید و ترجیحا هواکش‌ها و فن‌ها را نیز روشن کنید تا هوا از چنین مواد آلاینده‌‌هایی پاک شود. به هیچ وجه از چنین موادی در مکان سر بسته که راه هوایی ندارد، استفاده نکنید.

۱۳. لوازم شخصی و آرایشی

علاوه بر مواد آلی فرار که برای سلامتی مضر است، در برخی لوازم آرایشی بهداشتی نیز موادی وجود دارند که می‌توانند باعث حساسیت و آلرژی شوند. پارابنز موجود در برخی لوازم آرایشی مثل: انواع کرم‌ها، ژل‌ها، دئودورانت‌ها می‌تواند شخص را در استفاده دراز مدت، به سرطان نیز مبتلا کند. از دیگر مشکلاتی که این مواد به وجود آورند، به مشکلات تولید مثلی، سوزش پوست، نقص در سیستم عصبی، اختلال در سیستم ایمنی و اختلال هورمونی می‌توان اشاره کرد. برای اینکه از مشکلات حاصل از محصولاتی که در خود پارابنز دارند، رهایی یابید، بهتر است از محصولات ارگانیک که گواهی تایید شده دارند، استفاده کنید. توجه داشته باشید، ممکن است در تبلیغات از واژه طبیعی بودن محصول خود نام ببرند، ولی هر چیزی را بدون تحقیق قبول نکنید.

۱۴. دوری از موادی که BPA دارند

تحقیقات اخیر نشان داده، کسانی که در معرض BPA یا (Bisphenol A) قرار دارند، در خطر ابتلا به آلرژی هستند. این ماده شیمیایی که عمدتا، در برخی بسته بندی‌های مواد غذایی و نوشیدنی چون بطری‌های آب، بطری‌های نوزاد و برخی از لوازم پزشکی یافت می‌شود. در برخی از موارد ممکن است BPA از طریق هوا و گرد و خاک وارد بدن شما شود. اما بیشترین امکان در معرض قرار گرفتن این ماده از طریق رژیم غذایی است. شما با مصرف نوشیدنی‌هایی که ظروفشان به این مواد آلوده است، این ماده را جذب می‌کنید. مهم است که بدانید این ماده شیمیایی عمدتا در پلاستیک‌ها یافت می شود. برای اینکه در معرض ماده شیمیایی BPA قرار نگیرید، به هیچ وجه ظروف پلاستیکی را درون مایکروویو گرم نکنید. استفاده از ظروف غیر پلاستیکی، جایگزین ظروف پلاستیکی بسیار روش کار آمدی برای دوری از ماده شیمیایی BPA است.

۱۵. خشک کردن لباس‌ها به روش قدیمی

در صورت امکان برای خشک کردن لباس‌های شسته شده، از نور آفتاب استفاده کنید. البته این روش یک مشکل بزرگ دارد و آن هم آلوده شدن لباس‌ها به گرد و خاک است.

۱۶. به سیگار نه بگویید

دود حاصل از محصولات تنباکویی، شومینه‌های چوبی و یا آتش سوزی، می‌تواند حساسیت و علائم آسم را بدتر کند. بنابراین استفاده از شومینه گازی به جای شومینه چوبی برای افرادی که دچار حساسیت هستند، بهتر است. همچنین اگر شما سیگار می‌کشید، ترک سیگار بهترین کار ممکن است و اما اگر درون منزل‌تان شخصی سیگاری است، او را تشویق کنید تا سیگار را ترک کند. این کار هم به نفع اوست و هم به نفع دیگر ساکنین منزل. در صورتی که وارد محله‌ای شدید که پر از دود حاصل از آتش سوزی است، سریعا آن مکان را ترک کنید.

۱۷. آب سالم بخورید

ارتباط زیادی بین خوردن آب و آلرژی وجود ندارد، اما از لحاظ ترویج سلامت کلی شما، خوردن آب آشامیدنی سالم بسیار مهم است. همانطور که می‌دانید بیشتر بدن شما با آب ساخته شده، به طوری که طبق تحقیقات ۷۰ درصد بدن از آب تشکیل شده است. این بدان معنا است که اگر آب آلوده وارد بدن شما شود، بیشتر قسمت‌های بدنتان را درگیر می‌کند، پس در صورت امکان در نوشیدن آب دقت لازم را داشته باشید و از سالم بودن آن قبل از مصرف مطمئن شوید. استفاده از یک فیلتر آب می‌تواند شما را از ابتلا به انواع بیماری‌ها حفظ کند. در صورت امکان شما می‌توانید فقط آب نوشیدنی خود را فیلتر کنید، لزومی ندارد برای شستشو و تمیز کاری از آب فیلتر شده استفاده کنید.

۱۸. چشم انداز مناسب

اگر در اطراف خانه شما علف‌های هرز روئیده‌اند، آنها را از بین ببرید، چرا که می‌توانند با تولید گرده باعث ایجاد آلرژی و حساسیت شوند. شما می‌توانید از گل و گیاهان جایگزین مثل: آفتابگردان، گل داودی، کهنه واش، کوکب و گل آهاری استفاده کنید.

منبع: prevention