۶ توصیه برای اینکه خانه‌‌مان حال و هوای ماه مبارک رمضان بگیرد

سرویس سبک زندگی فردا؛ تکتم نجفی: به مهمانی نزدیک شده‌ایم، سفره مهمانی خدا گسترده شده است. فرشته‌ها بغل بغل برکت و رحمت و مغفرت را به زمین آورده اند. «مهربان ترین» سفره رحمتش را گشوده است با وجود همه اشتباهات ما. سفره‌ای به وسعت ماه مبارک که سراسر دنیا را از زمین تاعرش را فراگرفته است. وقت آن شده است که ماه رمضان را در خانه‌هایمان میزبانی کنیم. وقت آن شده است که برای اهل خانه‌مان خاطره خوبی از ماه مبارک فراهم بیاوریم. خاطره‌ای شبیه آنچه که از ماه رمضان‌های کودکی‌مان داریم، خانه را پر از مهربانی و آرامش کنیم و بگذاریم عطر ماه خدا در خانه‌مان بپیچد. برای حال و هوای رمضانی خانه‌مان چه کنیم؟ چطور می‌توانیم حال و هوای آسمانی این ماه را در گوشه گوشه خانه‌مان پراکنده کنیم.

حال و هوای خانه‌مان را عوض کنیم

در آستانه ماه رمضان بد نیست که خانه تکانی مختصری بکنیم تا در ایام روزه داری کار خانه سبک‌تر بشود. شست و شو و کارهای سنگین را زودتر انجام دهیم تا در روزهای آغازین ماه مبارک تا وقتی بدن‌مان با روزه داری عادت می‌کند، کار خانه سبک‌تر باشد.

بد نیست قدری فضای خانه و دکوراسیون را هم عوض کنیم طوری که اهل خانه متوجه شوند که قرار است اتفاق تازه‌ای بیفتد. می‌توانیم جانمازهای همیشگی را با جانماز مهمان جابجا کنیم یا جانمازهای همیشگی را بشوییم و عطر تازه‌ای به آن بزنیم. این تغییر می‌تواند حتی در حد تغییر سفره خانه باشد تا رنگ سفره افطار و سحر تغییر کند.

بد نیست اگر بچه کوچکی داریم برای آنها جانمازی مهیا کنیم و آرام آرام از مهمانی خدا برایشان بگوییم به زبانی کودکانه و لطیف.

بد نیست گاهی جملاتی قشنگ و ساده یا حتی مناجات‌هایی را که دوست داریم برای خودمان بنویسیم و در جایی از خانه نصب کنیم. خلوت کوچکی برای خودمان داشته باشیم که رنگ و بوی ماه رمضان در گوشه‌هایی از خانه‌مان بپیچد. بعضی روی در یخچال را بهترین جا برای چسباندن این جملات یا عکس بچه‌ها می دانند می‌توانیم در ماه مبارک، از فرصت آموزه‌های غیر مستقیم هم استفاده کنیم.

مهربان‌تر باشیم

«به بزرگان خود احترام و بر کوچک‌هایتان ترحّم و به بستگانتان نیکى کنید؛ زبانتان را نگه دارید؛ چشم‌هایتان را از آنچه نگاه به آن حلال نیست، بپوشانید»

این بخشی از خطبه شعبانیه است که پیامبر اکرم (ص) است. تاکید بر مهربانی بر کوچکترها و احترام به بزرگترها دراین ماه از نکات این خطبه است. مهربانی آن هم در شرایط روزه داری سختی‌های خودش را دارد. مهربانی بچه‌ها اگر به سن تکلیف رسیده باشند نوعی و اگر نرسیده باشند نوعی دیگر توان و انرژی نیاز دارد که نباید از آن غافل شد. از مصادیق ساده مهربانی کردن با فرزندان بوسیدن آنهاست. رسول خدا(ص) می‌فرمایند:«فرزندان‌تان را زیاد ببوسید به راستی که برای شما در برابر هر بوسه درجه‌ای در بهشت است که مصافتش ۵۰۰ سال است».

شاید همین خاطرات شیرینی که از مهربان‌تر شدن در ماه رمضان در ذهن اهل خانه می‌ماند. آنها را نسبت به مهمانی خدا ترغیب کند. راستی یادمان باشد با بچه‌هایی که به هر علتی از تمکین دستور خدا سر باز می‌زنند شدت و خشونت نداشته باشیم. در سخنی منسوب به امیرمومنان(ع) آمده است: هرگاه جوانی را سرزنش می‌کنی راهی برای برون رفت از خطایش بگذار تا به ستیزه جویی وادار نشود. ۱

مراقب باشیم که طوری رفتار نکنیم که فرزند ما اگر هم دلش نسبت به انجام تکالیف الهی نرم شد، از لج ما نسبت به انجام ندادن آن سرباز بزند.

به بچه‌ها قرآن بیاموزیم

ماه رمضان، بهار قرآن است بهتر است در این فرصت به بچه‌ها قرآن بیاموزیم. رسول خدا(ص) هر کس به فرزندش قرآن بیاموزد روز قیامت پدر و مادر او را فرا می‌خوانند و دو جامه بر آنها دو می پوشانند که از نور آن چهره‌های بهشتیان روشن می‌شود ۲ .

البته نیاموختن قرآن و اصول دینی به بچه‌ها مذمت شده است. پیامبر(ص) به برخی کودکان نگریست و فرمود:«وای بر فرزندان آخر الزمان از ناحیه پدرانشان! پرسیدند: آیا از آن رو که پدرانشان مشرک‌اند؟ فرمود: نه بلکه از پدرانی که مومن‌اند و به فرزندانشان چیزی از واجبات دینی نمی‌آموزند، بلکه آنان را از آموختن منع می‌کنند و به سود اندکی از دنیا که از فرزندانشان به ایشان می‌رسد رضایت می‌دهند و من از آنها بیزارم و آنان نیز از من بیزارند» ۳ .

رنگ و بوی غذاها را عوض کنیم

در ماه مبارک رمضان بهتر است مراقبت ویژه‌ای از سلامت اهل خانه بکنیم. مثلا ببینیم کدام غذاها فشار کمتری به معده وارد می‌کنند کدام غذاها معده را تقویت می‌کنند. کدام غذاها، تشنگی کمتری به دنیال دارند و به نوعی تغذیه خانواده را مدیریت کنیم. خیلی از بچه‌ها ماه رمضان را با همراهی والدین در خورد و خوراک بعد از افطار می‌شناسند؛ «مامان افطار چی می خوری؟» این جمله ایست که خیلی از مادران در شرایط روزه داری می‌گویند تا سختی‌های روزه داری را برای بچه هایشان آسان‌تر کنند.

حال خودمان را عوض کنیم

قبل از ورود به ماه مبارک به حال و احوال تازه ای برسیم. مثلا یکبار هم که شده خودمان خطبه شعبانیه را بخوانیم. به ظاهر و باطن خودمان برسیم. تر و تازه باشیم تا این حال و احوال تازه را بتوانیم به خانواده‌مان هم منتقل کنیم. مثلا یکی از تلاوت‌های قرآن را که در ساعت استراحت اهل خانه نیست از تلویزیون بشنویم. بگذاریم ماه رمضان در جان‌مان ببارد.

شاید نتوانیم تمام قرآن را در ماه مبارک تلاوت کنیم اما برای خودمان قراری بگذاریم که به اندازه توان‌مان در قرآن تدبر کنیم.

اگر از خداوند توقع داریم ما را و همه کم و کاستی‌هایمان را ببخشد، ما هم باید ببخشیم. خودمان را مقید کنیم که دلمان را بتکانیم و در دل‌مان هیچ غلی نسبت به مومنان نماند و دشمنی‌هایمان رنگ و بوی خدایی داشته باشد.

افطاری‌های دورهمی

کسی که مؤمنی را افطاری دهد، کفاره یک سال گناه او شمرده می‌شود؛ و کسی که دو مؤمن را افطاری دهد، بر خداوند است که او را وارد بهشت سازد.

افطاری دادن در کنار روزه داری در تابستان کار سختی است. کاش بتوانیم دسته جمعی دیگران را به افطار دعوت کنیم. مثلا یک قرار خانوادگی در خانه پدری بگذاریم و هر کدام از ما مسئولیت بخشی از یک افطار ساده را برعهده بگیریم. مثلا یکی سوپ را آماده کند، دیگری غذای ساده‌ای بپزد و دیگری سفره را آماده کند و به تمیزکاری خانه بپردازد. این طوری می‌شود که چند وعده سفره افطار را بگشاییم و سختی کار هم کمتر می‌شود.

بگذاریم وعده افطار به بچه‌ها بیشتر خوش بگذرد و در برابر شیطنت‌هایشان صبورتر باشیم. در حدیث نبوی آمده است:«هر کس کودک گریان خود را راضى کند تا آرام شود، خداوند از بهشت آن قدر به او مى‌دهد تا راضى شود»

بهتر است در مهمانی‌های افطاری یا برای سرگرم کردن بچه‌ها از قبل فکری کنیم یا آستانه تحمل‌مان را نسبت به شیطنت‌هایشان بالا ببریم. بگذاریم ماه مبارک رمضان، حال و هوای خوب مهمانی خدا را اهل خانواده‌مان تجربه کنند. بگذاریم ما سفره این ماه شریف را برای خانواده‌مان پهن کنیم و به دیگران مهربانی کنیم تا طعم مهربانی و مغفرت خدا را بهتر و بیشتر لمس کنیم.

پی‌نوشت:

۱. مفاتیح الحیات - صفحه ۳۹۴

۲. مفاتیح الحیات - صفحه ۲۴۴

۳. مفاتیح الحیات - صفحه ۲۴۵