رابطه ورزشی ایران و امریکا زیر تیغ حماقت ترامپ

همین چند وقت پیش که کشتی‌گیران آمریکایی برای مسابقات کشتی به ایران آمده بودند، با مشاهده رفتار ایرانی ها به وضوح حس کرده بودند ایرانی‌ها با آنچه سیاست‌مداران آمریکایی توصیف کرده‌اند، تفاوت اساسی دارند، به وجد آمده بودند و یکی پس از دیگری ابراز امیدواری می‌کردند که دوباره و به‌زودی به ایران برگردند. این آرزو البته پیش از آن بود که دونالد ترامپ، به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا معرفی شود، چون رئیس‌جمهور جدید، نیامده، دنیای ورزش و به‌ویژه رابطه ورزشی ایران و آمریکا را «شخم» زد! در قانون جدیدی که دونالد ترامپ به صورت ٩٠روزه وضع کرده، صدور ویزای آمریکا برای مردم هفت کشور از جمله ایران ممنوع شده. معنی‌اش کاملا مشخص است: اینکه هیچ ورزشکاری از کشورمان نمی‌تواند فعلا در هیچ تورنمنتی که در آمریکا برگزار می‌شود، شرکت کند. این موضوع فعلا در آمریکا به تصویب رسیده و هنوز‌ بندی مبنی بر استثناقائل‌شدن برای ورزشکاران یا دیگر مشاغل عنوان نشده است. عملی‌شدن این موضوع خیلی سریع رسانه‌های آمریکایی را به واکنش وا داشته و بسیاری با انتقاد از این تصمیم ترامپ، این مورد را در تضاد با روح ورزش دانسته‌اند. حتی عده‌ای از ورزشکاران مطرح این کشور هم به وضوح مخالفتشان را با چنین طرحی اعلام کرده‌اند. مایکل بردلی، کاپیتان تیم ملی فوتبال آمریکا یکی از تازه‌ترین چهره‌هایی است که در صفحه ایسنتاگرامش به این موضوع واکنش نشان داد و نوشت: «از تصمیم ترامپ خجالت‌زده شده‌ام». البته روز گذشته سایت روزنامه «نیویورک‌تایمز» در مطلبی به تنش‌های موجود اشاره کرد و خیلی بی‌پرده به رابطه ورزشی ایران و آمریکا به‌ویژه در عرصه کشتی پرداخت. در بخشی از گزارش این سایت آمده است: «در رشته کشتی، در سال ۲۰۱۳ ایران، آمریکا، کوبا و روسیه نقشی کلیدی برای حفظ این رشته در مسابقات المپیک داشتند. کشتی‌گیران آمریکایی در سال‌های اخیر با استقبال گرمی در ایران روبه‌رو شده‌اند و کشتی‌گیران ایرانی به صورت مداوم به آمریکا سفر می‌کنند».

ایران و آمریکا در سال‌های اخیر نشان داده‌اند که از قدرت‌های اصلی کشتی آزاد در دنیا هستند و برای نجات این رشته ورزشی در بازی‌های المپیک، کشتی‌گیران این دو کشور هم‌ردیف همدیگر برای نجات این رشته وارد عمل شده‌اند. پس طبیعی است اولین رشته ورزشی که قربانی تصمیم جدید دونالد ترامپ می‌شود، همین کشتی است.

ابهام درباره ورود کشتی‌گیران آمریکایی به ایران

حالا که دولت آمریکا تصمیم گرفته شهروندان ایرانی را به خاکش راه ندهد، موضوع برای مسئولان ورزش کشورمان هم کمی سخت شده؛ سخت از آن جهت که مسابقات جام‌جهانی کشتی قرار است تقریبا سه هفته دیگر در کرمانشاه بین هشت کشور برتر کشتی در دنیا برگزار شود که اتفاقا آمریکا هم یکی از آن کشورهاست. حالا با بیانیه‌ای که وزارت امور خارجه صادر کرده و در بخشی از آن صحبت از «مقابله‌به‌مثل» شده، هنوز مشخص نیست که کشتی‌گیران آمریکایی در این تورنمنت شرکت می‌کنند یا نه. در واقع در بخشی از بیانیه وزارت امور خارجه آمده است: «دولت جمهوری اسلامی ایران برای پاسداری از حرمت و شأن تمامی آحاد ملت بزرگ ایران در داخل و خارج از کشور، با رصد دقیق آثار کوتاه و میان‌مدت تصمیم دولت ایالات متحده بر اتباع ایران، اقدامات متناسب حقوقی، کنسولی و سیاسی معمول خواهد داشت و ضمن احترام به مردم آمریکا و تمایز میان آنها و سیاست‌های خصمانه دولت ایالات متحده، برای حمایت از حقوق شهروندان خود تا زمان برطرف‌شدن محدودیت‌های توهین‌آمیز ایالات متحده علیه اتباع ایران، اصل عمل متقابل را اجرا می‌کند. به منظور نظارت بر اجرای این تصمیم و اتخاذ تدبیرهای مناسب و منطبق با منافع ملی در شرایط ویژه، سازوکاری با حضور دستگاه‌های ذی‌ربط در وزارت امور خارجه ایجاد شده است». حتی در گزارشی که نیویورک‌تایمز هم نوشته، به این مورد اشاره شده که مسئولان تیم ملی کشتی آمریکا هنوز نمی‌دانند برای آنها ویزای ایران صادر می‌شود یا نه. اگرچه توییتی که روز گذشته جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان مبنی بر اینکه «همه کسانی که ویزای معتبر ایرانی دارند با خوشحالی از آنها پذیرایی می‌شود» کمی خیال ورزشکاران آمریکایی را راحت کرده ولی تصمیم قطعی در این مورد اعلام نشده است. رضا لایق دبیر فدراسیون کشتی در این مورد به فارس می‌گوید: «کارهای لازم را برای میزبانی از تمام تیم‌ها انجام داده‌ایم و مراحل اداری برای صدور روادید کشتی‌گیران آمریکایی نیز انجام شده است. مراجع قانونی درباره حضور آمریکایی‌ها در ایران تصمیم‌گیرنده هستند و ما هم از سیاست‌های نظام و دولت تبعیت می‌کنیم». این مشکل بخش اولیه‌ای است که کشتی‌گیران ایرانی و آمریکایی با آن دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند چون در ادامه این رقابت‌ها کشتی‌گیران ایرانی هم هنوز نمی‌دانند در مسابقات جهانی ماه می ‌(اردیبهشت ۹۶) که در نیویورک برگزار می‌شود، برایشان ویزا صادر خواهد شد یا نه.

تیروکمان و وزنه‌برداری ایران هم در ابهام

درست مثل سردرگمی‌ای که کشتی‌گیران ایرانی و آمریکایی فعلا با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، وضعیت کمانداران کشورمان هم مبهم است؛ چهارمین مرحله رقابت‌های جهانی تیروکمان ٢٢ بهمن به میزبانی لاس‌وگاس برگزار می‌شود و فدراسیون مربوطه کشورمان خبر داده که کارها طبق برنامه پیش رفته ولی تابع تصمیم کلی هستند. محمدعلی شجاعی، رئیس فدراسیون تیروکمان به ایسنا دراین‌باره می‌گوید: «در این‌گونه موارد ما تابع سیاست‌های نظام و دولت هستیم. هر تصمیمی که اتخاذ شود، ما نیز تابع تصمیم آنها هستیم. البته سوابق دو، سه دهه اخیر نشان می‌دهد حتی در بدترین شرایطِ ارتباطی بین کشورها، مقوله ورزش استثنا بوده و درگیر مسائل سیاسی نشده است. بدون شک اگر مقوله ورزش تحت‌تأثیر مسائل سیاسی قرار بگیرد، کشوری که از این قضیه آسیب می‌بیند، خود آمریکاست، زیرا در چنین شرایطی از سوی IOC و فدراسیون جهانی زیر سؤال می‌رود». رئیس فدراسیون تیروکمان در ادامه هم گفت: «هنوز از سوی سفارت آمریکا برای لغو این سفر هیچ خبری به ما اعلام نشده و ما منتظریم تا چند روز آینده که به زمان برگزاری مسابقات نزدیک می‌شویم، ببینیم شرایط جدیدی پیش می‌آید یا خیر، به هر صورت ما تمام زمینه‌ها را برای اعزام ورزشکاران خود به آمریکا فراهم کردیم و ویزا نیز گرفته شده است. تا این لحظه مشکل خاصی ما را تهدید نمی‌کند». دیگر موردی که شاید در بازه‌ای طولانی‌تر ورزشکاران ایرانی را سردرگم کند، مربوط به رقابت‌های جهانی وزنه‌برداری است که آذرماه قرار است به میزبانی آمریکا برگزار شود. با این حال دبیر فدراسیون وزنه‌برداری در صحبت‌هایی که با فارس داشته، گفته برای رسیدگی به این موضوع زود است و شاید تا آن موقع این طرح موقتی ترامپ برداشته شود؛ غلامرضا سیاه‌پور می‌گوید: «این موضوع هنوز قطعی نشده و ظاهرا قرار است این قانون برای ٩٠ روز به صورت آزمایشی اجرا شود. از طرفی مسابقات جهانی آذرماه سال آینده برگزار خواهد شد و زمان زیادی برای روشن‌شدن تکلیف این قانون داریم. با توجه به اینکه جزئیات این قانون هنوز به صورت کامل تعریف نشده و از آن اطلاع دقیقی نداریم، فعلا نمی‌توانیم به صورت قطعی اظهارنظر کنیم».