نئاندرتال‌ها در نوشهر
محوطه تازه‌کشف‌شده بَندِپی نوشهر از منظر ابعاد و همچنین از نظر تعداد دست‌افزارهای سنگی، ازجمله بزرگ‌ترین محوطه‌های گزارش‌شده و نخستین مدرک از حضور انسان عصر پارینه‌سنگی میانی (نئاندرتال) در این بخش از جغرافیای ایران است.
کد خبر :
556941
روزنامه شرق: محوطه تازه‌کشف‌شده بَندِپی نوشهر از منظر ابعاد و همچنین از نظر تعداد دست‌افزارهای سنگی، ازجمله بزرگ‌ترین محوطه‌های گزارش‌شده و نخستین مدرک از حضور انسان عصر پارینه‌سنگی میانی (نئاندرتال) در این بخش از جغرافیای ایران است. آن‌گونه که پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گزارش داده است، حامد وحدتی‌نسب، سرپرست هیأت باستان‌شناسی، گفت: پیش از این تنها در بخش‌های کوهستانی جنوب‌شرق دریای مازندران، در محوطه کیارام در استان گلستان، مواد فرهنگی منتسب به انسان نئاندرتال شناسایی شده بود که این امر مربوط به بیش از شش دهه پیش و ازسوی باستان‌شناسان انگلیسی انجام گرفته بود.
وی افزود: در خردادماه سال جاری، فاطمه شجاعی‌فر، یکی از دانشجویان کارشناسی‌ارشد باستان‌شناسی مؤسسه آموزشی مارلیک نوشهر، به‌طور تصادفی به تجمعی از دست‌افزارهای سنگی روی سطح در کوهستان مشرف به منطقه بَندِپی در شهرستان نوشهر برخورد کرد.
این باستان‌شناس گفت: در پی این مشاهده اولیه، بازدیدی کوتاه از محوطه به‌همراه محمد قمری‌فتیده، یکی از استادان رشته باستان‌شناسی دانشگاه مازندران، انجام دادیم. وی تصریح کرد: پس از مشاهده فراوانی چشمگیر دست‌افزارهای روی سطح و همچنین با توجه به فعالیت‌های راه‌سازی در جنب محوطه، مراتب به اطلاع پژوهشکده باستان‌شناسی رسید و پس از اخذ مجوزهای لازم، عملیات بررسی و شناسایی محوطه با همراهی کوروش روستایی از پژوهشکده باستان‌شناسی شروع شد. وحدتی‌نسب گفت: با توجه به این نکته که این نخستین گزارش از یافت‌شدن محوطه‌ای پارینه‌سنگی از یال‌های شمالی البرز مرکزی بود، گروه سعی کرد تا در مدت یک هفته به شناسایی گستره پراکنش یافته‌های سطحی محوطه بَندِپی بپردازد. وی افزود: براساس مشاهدات، پراکنش دست‌افزارهای سنگی بسیار فراتر از ابعاد تخمینی اولیه بوده و محدوده‌ای به وسعت چندین کیلومترمربع در بخش‌های مختلف کوهستان مشرف به شهرستان نوشهر را دربر گرفته است. این باستان‌شناس با اشاره به اهمیت ویژه تعداد دست‌افزارهای سنگی یافت‌شده، گفت: تخمین‌های کارشناسی حاکی از وجود بیش از صد‌ها‌هزار قطعه دست‌افزار سنگی در محوطه است. وی افزود: مطالعات
ابتدایی درباره ریخت‌شناسی و فناوری دست‌افزارهای سنگی نشان داده که بیشتر دست‌افزارها منتسب به دوره پارینه‌سنگی میانی (بازه زمانی بین ٢٥٠ تا٤٠هزار سال پیش) است، یعنی دوره‌ای که از آن به نام عصر انسان نئاندرتال نیز یاد می‌شود. همچنین، بخش خاص و مجزایی از محوطه دارای مواد فرهنگی منتسب به انسان هوشمند و دوره پارینه‌سنگی جدید (بازه زمانی ٤٠ تا ١٨هزار سال پیش) است.
این باستان‌شناس که سالیان متمادی در محوطه عظیم پارینه‌سنگی دیگر ایران (میرک در جنوب سمنان) فعالیت داشته، معتقد است که دسترسی آسان به مواد خام ابزارسازی، فراوانی منابع آبی و غذایی و همچنین ثبات نسبی اقلیمی ازجمله دلایلی است که منجر به شکل‌گیری چنین استقرار گسترده‌ای در محوطه بَندِپی در سالیان متمادی شده است.