سرویس اجتماعی فردا: شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که هنگام عبور در مسیر پیاده رو با دستفروشانی که بساط شان را کنار یکدیگر پهن کرده اند مواجه شده و به دلیل وجود این دستفروشان و مشتریانشان، مدتی را توقف کرده باشید، تا مسیری برای عبور پیدا کنید. شاید هم مسیر خود را به خیابان تغییر داده و برای خودتانو وسایل نقلیه که در خیابان تردد می کنند مشکلاتی را ایجاد کرده باشید. به طور حتم این عمل احتمال حادثه و ترافیکی را به دنبال دارد.
به تازگی اعضای شورای اسلامی شهر تهران ضمن بررسی ماموریت های شرکت شهربان و اینکه این شرکت یک شرکت مستقل زیر مجموعه شهرداری می باشد موادی از اساسنامه و نیز آیین نامه اجرایی این شرکت را در قالب دو لایحه اصلاح کردند. طبق این اساسنامه دو وظیفه به وظایف شهربان که مربوط به برخورد قانونی شهربانی با سد معبر و شبه متکدیان است، اضافه شده. به موجب این امر و به گفته محمد سالاری هماهنگی با سایر مراجع قضایی و انتظامی یکی از مواردی بود که در بند یک اساسنامه این شرکت اصلاح شد. عبدالهی: طبق قانون، نحوه برخورد با متکدی و شبه متکدی متفاوت است
مجتبی عبدالهی، معاون خدمات شهری شهردار تهران در خصوص شبه متکدیان در دویست و هفتاد دومین جلسه شورا و در بررسی لایحه " اصلاحیه مواد 6و10و30 اساسنامه شرکت شهربان" تصریح کرد: دستفروشان در چهارراه ها و معابر شهر اقدام به فروش وسایلی همچون گل، دستمال کاغذی و فال می کنند و به محض مشاهده مامورین با مخفی کردن وسایل فروش، تبدیل به متکدی می شوند.
معاون شهردار تهران ادامه داد: از آنجا که ما بین متکدی و شبه متکدی و نحوه برخورد با آنها در قانون تفاوت وجود داشته و شهرداری نیز در این خصوص مسئولیت دارد بنابراین این وظیفه برای شرکت شهربان به نیابت از شهرداری تهران تعریف شده است.
وی در خصوص نیروهای این شرکت اعلام کرد: تمامی نیروهای شرکت گزینش شده اند و آن افرادی که دارای برخورد مناسبی نبودند تعدیل شدند همچنین شرایط ورود به این شرکت نیز تعریف شده است و در طول خدمت نیز آموزش های لازم به آنها ارائه می شود. سد معبر جرم است
اژه ای در پاسخ به سوال خبرنگار فردا در مورد اینکه آیا برای ساماندهی دستفروشان قانونی هم داریم؟ گفت: اگر مخل رفت و آمد مردم و نظم عمومی نباشد نه.
سخنگوی قوه قضائیه با اشاره به اینکه در این مورد دو بحث وجود دارد افزود: اگر آنجایی که میخواهند دستفروشی کنند مخل رفت وآمد مردم و نظم عمومی باشد بله قانون داریم همچنین مجاز بودن یا نبودن جنسی که میخواهند عرضه کنند نیز ملاک است اگر این دو منع را نداشته باشند نه. هرچند معمولا خیلی از این افراد مانع رفت و آمد مردم هستند.
محسنی اژه ای با بیان اینکه گاهی یک وانت در کنار اتوبان می ایستد و واقعا احتمال خطر در آن زمان وجود دارد گفت: گاهی وانتی کنار اتوبان می ایستد و هندوانه می فروشد خب فروش هندوانه مشکل ندارد بلکه کنار اتوبان هندوانه فروختن مشکل دارد گاهی هم در پیاده رو می آیند خب اینجا هم مخل رفت و آمد مردم هستند.
وی در پایان گفت: در کل اگر مزاحمتی یا مانعی برای تردد خودروها و مردم نباشد و کالای مجازی هم عرضه کنند مشکلی نیست.
متاسفانه پس از تصویب این اساسنامه موجی از انتقادات به راه افتاد. انتقاداتی که بیشتر رنگ و بوی احساسی و سیاسی می داد.
دكتر عباس تدين، حقوقدان و استاد دانشكده حقوق دانشگاه شهيد بهشتی با اشاره به ماده 2 قانون مجازات اسلامی در تعریف جرم می گوید: جرم عبارت است از هر رفتاری اعم از فعل یا ترک فعلی که در قانون برای آن مجازات تعیین شده است بنابراین جرم بودن یا نبودن عمل سد معبر بستگی به این دارد که در قوانین و مقررات موجود مجازاتی برای آن مقرر شده باشد یاخیر؟ به موجب قسمت اخیر ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی، هر کس اقدام به هرگونه تجاوز و تصرف عدوانی یا ایجاد مزاحمت یا ممانعت از حق در املاک متعلق به دولت یا شرکت‌های دولتی وابسته به دولت یا شهرداری‌ها یا اوقاف و... کند به مجازات یک
ماه تا یک‌سال حبس محکوم می‌شود. بنابراین هر امری تحت عنوان مزاحمت جرم است. هرگونه اشغال فضای عمومی به منظور استفاده شخصی بدون مجوز، سد معبر است و در قانون 55 شهرداری تخلف شناخته شده است و به شهرداری اجازه داده شده که بدون دستور قضائی با این خاطیان برخورد کند و وارد عمل شود. شاكرى: اشتغالزايي براى دستفروشان نيازمند وظيفه دولت است نه شهردارى
بخش دیگری از انتقادات نسبت به این اساسنامه، به وضعیت بیکاری در جامعه اشاره می کرد.
مجتبي شاكرى عضو شورای اسلامى شهر تهران در حاشيه بازديد از بيست و چهارمين نمايشگاه بين المللي قرآن كريم اظهار داشت: ايجاد اشتغال برای دستفروشان نيازمند وظيفه دولت است نه شهردارى.
بنابراین عدم تعهد و کارآمدی دولت، نمی تواند دلیلی بر بی تفاوتی نسبت به قانون سدمعبر شود. برخورد احساسی با جمع آوری دستفروشان
ابوالقاسم چیذری، مدیر شهربانی تهران در همین راستا به خبرنگار «فردا» می گوید: طبق اساسنامه مصوب در شورا قرار شده تا موضوع سدمعبر به صورت متمرکز در شهربان اتفاق بیافتد. از سوی دیگر مسئله شبه متکدیان از پیش تر از اینها در اساسنامه بوده و مسئله تازه ای نیست. فقط پس از اینکه این اساسنامه به تصویب شورا درآمده به صورت کامل در رسانه ها منتشر شده است.
چیذری در واکنش به انتقادات به شورا که جرم جدیدی تعریف کرده، تصریح می کند: نه از سوی شورا و نه از سوی شهربانی چنین اقدامی صورت نگرفته است. موضوع دستفروشی و جرم ناشی از آن همیشه مطرح بوده. البته این را هم بگویم که دستفروشی صرفا جرم محسوب نمی شود.
مدیر شهربان تهران با ذکر این مسئله که قانون جدیدی مصوب نشده، تصریح می کند: متکدی گری پیش از این هم جرم شناخته شده اما دستفروشی جرم محسوب نمی شود. مگر در مواردی مثل عرضه خارج از شبکه، فرار از پرداخت مالیات و... . چرا که طبق قانون مدیریت خدمات شهری در معابر، خیابان‌ها و به طور کلی تمامی سطح شهر نباید مشکلی برای رفت‌وآمدهای مردم به وجود آورند و از طرفی طبق قوانین کشور هیچ فردی نمی‌تواند بدون داشتن مجوز‌های لازم اقدام به فروش اجناسی کند و هر دوی این اتفاقات تخطی از قانون تلقی می شود. پس وقتی مجوزی برای انجام فعالیت اقتصادی داده نشده و فردی خودسرانه در خیابان و
یا در مترو و اماکنی این‌چنینی اقدام به فعالیت‌های اقتصادی می‌کند، مرتکب تخلف شده و لازم است که با او برخورد قانونی صورت پذیرد. به عبارتی باید بگویم که مرز میان تخلف و جرم را می توان اینچنین تعیین کرد که اگر دستفروشی بدون ایجاد مزاحمت برای دیگران باشد، تخلف است و زمانی که مزاحمتی برای مردم ایجاد کند، جرم محقق می‌شود.