خداحافظ آنالوگ!

همزمان با روند جهانی تغییر سیستم آنالوگ به دیجیتال، از سال 1378 گروه‌های مطالعاتی معاونت فنی صدا و سیما بررسی استانداردهای مختلف عرصه دیجیتال در جهان را آغاز کردند و پس از این بررسی‌ها سیستم DVB-T انتخاب و سرانجام با راه اندازی اولین فرستنده با استانداردMPEG-2 در سال 82 ، پخش دیجیتال در ایران آغاز شد. در سال 85 استاندارد(MPEG-4) به جهت کیفیت و ظرفیت بالاتر سیگنال جایگزین این استاندارد شد و قرارداد های خرید فرستنده های جدید در سال 1386 منعقد شد. به گزارش اداره کل گسترش فرستنده‌های تلویزیونی و رادیویی اف ام، با تمهیدات اندیشیده شده، این پروژه ملی در 4 فاز کاری اولویت بندی شد. فاز اول پروژه که پوشش دهنده مراکز استانها و 3 مرکز خاص صدا و سیما بود با نصب اولین فرستنده پرقدرت سری جدید در ایستگاه جماران آغاز شد. روند رسمی افتتاح این فرستنده‌ها با افتتاح فرستنده پرقدرت دیجیتال استان قم همزمان با سفر مقام معظم رهبری به این استان آغاز شد که در پایان سال 1390 و با افتتاح همزمان فرستنده‌های پنج ایستگاه درازنو گلستان، خسرو آباد خوزستان، مرکز کیش، سوردار مازندران و آخرداغ خراسان شمالی این فاز از پروژه پایان یافت. در پایان این فاز و در مدت حدود دو سال حدود 60 درصد از جمعیت کشور تحت پوشش دیجیتال قرار گرفته بودند. فازهای دوم و سوم این پروژه به منظور توسعه پوشش تا 90 درصد جمعیت کشور در حال حاضر در دستور کار این اداره کل است که خوشبختانه با حمایت های صورت گرفته بخش عمده ای از تجهیزات تولید داخل از جمله تجهیزات Hi-Tech از قبیل فرستنده های با قدرت 1W لغایت 6kW در آن بکار گرفته شد. در این دو فاز همه قراردادهای تامین تجهیزات مورد نیاز 900 ایستگاه هدف در پایان سال 1390 منعقد شده بود و طبق برنامه‌ریزی صورت گرفته تا پایان سال 92 باید اهداف پروژه محقق می‌شد، ولی متاسفانه به جهت برخی مشکلات پیش‌بینی نشده از قبیل عدم تخصیص به موقع اعتبارات، تغییرات غیرمنتظره نرخ ارز، تحریم‌ها و مشکلات تولیدکنندگان در تهیه مواد اولیه، پیش‌بینی می‌شود این فاز با اندکی تاخیر اجرایی شود. فاز چهارم پروژه دیجیتال سازی به جهت هزینه های بالای خرید تجهیزات به منظور 6000 ایستگاه کم قدرت در حال حاضر در دست مطالعه است تا مناسب‌ترین و مقرون به صرفه‌ترین راه کار اجرایی جهت تحقق آن استخراج شود. از دیگر اقدامات انجام شده در این خصوص ایجاد ظرفیت جدید دیجیتال با نصب TS3 در ایستگاه جماران و همچنین حرکت به سمت تکنولوژی‌های جدیدتر از قبیل DVB-T2 با نصب فرستنده پایلوت در ایستگاه جماران است. با توجه به اعلام سال 2015 برای خاموشی فرستنده های تلویزیونی آنالوگ، همچنین هزینه های سنگین نگهداری این فرستنده ها (می توان ادعا کرد هر فرستنده دیجیتال معادل 10 فرستنده آنالوگ است)، اولین فرستنده آنالوگ تلویزیونی کشور در مهرماه سال 1391 و در ایستگاه الوند تهران با کانال 34 خاموش شد. طبق برنامه ریزی صورت گرفته روند خاموشی فرستنده های تلویزیونی آنالوگ در کشور ادامه خواهد یافت تا به تدریج در سال 2015 تمامی این فرستنده‌ها خاموش شود.