ادب مرد به از دولت اوست

تابناك: متأسفانه امروز خبری شنیدیم، مبنی بر آنکه یکی از وزرای سابق در دولت‌های گذشته برای انتقاد از دولت کنونی و طرح هدفمند سازی یارانه‌ها، مستقیم دایره نقد را به اندازه‌ای گسترانده که در نهایت مردم و روستاییان کشور را با لقب «مفت خور» خطاب کرده است.

عیسی کلانتری، وزیر اسبق در وزارت جهاد کشاورزی در دولت‌های آقایان هاشمی رفسنجانی و خاتمی، در گفت‌وگویی با روزنامه اعتماد، ضمن انتقاد از طرح هدفمندی یارانه‌ها گفته است که با اجرای این طرح: «با توجه به شاخص‌هاي كلان اقتصادي، فقط تعداد مفت خوران زياد شد. خيلي از كساني كه در روستاها هستند و هر خانوار 200 هزار تومان مي‌گيرند، كار خود را كنار گذاشتند و با يارانه‌هاي نقدي زندگي مي‌كنند» ، بی‌گمان طرح هدفمندی یارانه‌ها در حوزه خود، مزایا و معایب بسیاری را به همراه داشته است که البته بایستی پذیرفت به دلیل سیاست‌گذاری اشتباه در اجرا، متأسفانه شاید هم‌اکنون معایب این طرح بیشتر از مزایای آن بوده است.

بسیاری از کارشناسان در همان آغاز و در طول جریان اجرای طرح، بارها از تزریق پول نقد در جامعه انتقاد کرده و به پیامدهای گوناگون اقتصادی و اجتماعی آن اشاره کرده بودند.

از سویی باید گفت، در جایی که سهم هر فرد از هدفمندی یارانه‌ها به میزان ۴۵ هزار تومان در ماه رقم خورده، این رقم در واقع تغییر چندانی در زندگی افراد ایجاد نکرده و در ‌‌نهایت منجر به آن شده که تنها بخش کوچکی از هزینه‌های خانوار، چه شهری و چه روستایی پوشش داده شود.

روستاییان کشور ـ که تقریبا معادل ۴۰ درصد از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند ـ همواره جزو آسیب پذیر‌ترین اقشار جامعه بوده‌اند و در کنار معضلات بسیار زندگی، متدسفانه هیچ‌گاه در معادلات اقتصادی کشور توجه چندانی به آنها نشده است، حال آن که سهم بزرگی از تولیدات کشاورزی و دامپروری در کشور بر دوش این قشر مهجور افتاده است. بدون شک، انتقادات بسیاری بر عملکرد دولت نهم و دهم در حوزه اقتصاد و به ویژه اجرای هدفمندی یارانه‌ها ـ تنها در اجرا و نه در اصل موضوع ـ وارد است و کار‌شناسان اقتصادی بار‌ها این انتقادات را گوشزد کرده‌اند. اما باید توجه داشت که وارد ساختن نقد به سیاست‌های دولت، که این روز‌ها خوشبختانه یا متأسفانه اندک هم نیست، نباید کار را به جایی برساند که حریم ادب و احترام شکسته شده و خواسته یا ناخواسته به فرد یا قشری از افراد جامعه توهین شود. خطاب کردن روستاییان، به شکل مستقیم یا غیر مستقیم، با لفظ «مفت خور»، انتقاد به دولت نیست، بلکه تنها باعث رنجش خاطر قشری عظیم از افراد و آحاد جامعه است؛ حال شخصی که این لفظ را به کار می‌گیرد، وزیر سابق باشد یا رئیس جمهور فعلی یا هر شخص دیگری! بنابراین باید گفت، هرچند وارد ساختن انتقاد به عملکردهای دولت، در مجموع موجب روشن شدن افکار عمومی از سایه روشن‌ها و زوایای پنهان و تبعات رفتار دولت است، اما چنانچه این دایره انتقاد به اندازه‌‌ای گسترده شود که عملا موجب بی‌حرمتی به افراد شود، دیگر در زمره نقد نیست و تنها حاکی از آن است که حریم ادب و احترام در جامعه حتی از سوی بزرگان نیز رعایت نمی‌شود؛ بازگردیم به سخن حکیمانه سعدی ـ علیه الرحمه ـ که گفت: «ادب مرد به از دولت اوست».