مروري بر اسامي تاريخ سازان داربي تهران

تبیان: ديدار داربي، شناسنامه فوتبال باشگاهي هر کشور است و ما، اينجا در ايران، ريشه هاي فوتبالمان را در قلمرو ساق هاي طلايي مرداني جست و جو مي کنيم که سرنوشت داربي تهران را رقم مي زنند. شماره داربي هاي پايتخت به ۶۹ رسيده و در اين تاريخ پرهيجان، آدم هايي ماندگار شده اند که اثري جاويد بر اين رويداد بزرگ گذاشته اند. با هم سرنوشت برخي از اين ستاره ها را مرور مي کنيم. ۱- احمد منشي زاده چراغ اول روشن شد نخستين گل تاريخ داربي هاي پايخت را در ۳۱ مرداد احمد منشي زاده براي استقلال به ثمر رساند تا نامش را به گنجينه فوتبال ايران بسپارد. در آن روز پرسپوليس و استقلال در چارچوب مسابقات جام باشگاه هاي تهران به مصاف يکديگر رفته بودند که در نهايت آبي پوشان ۳ بر يک برنده از زمين خارج شدند. ۲- علي پروين؛ سلطان داربي ها رکورد بيشترين حضور در داربي هاي تهران متعلق به سلطان فوتبال ايران است. علي پروين تا قبل از داربي ۶۶، در ۶۶ درصد دوئل هاي سرخابي ها حاضر بوده است! او با ۴۳ حضور در داربي، در شرايطي رکوردار است که از اين تعداد ۲۳ عنوان مربوط به دوران مربيگري و ۲۰ عنوان متعلق به سال هاي بازيگري وي مي شود. در عرصه بازيگري بعد از پروين، پيرواني و فکري با ۱۹ و نيکبخت با ۱۸ داربي رکوردار هستند. ۳- صفر ايرانپاک؛ مسافر افتخار مرحوم صفر ايرانپاک با به ثمر رساندن هفت گل در داربي هاي گوناگون براي پرسپوليس، سلطان گل داربي تهران بوده است. خدايش بيامرزد! ۴- احمدرضا عابدزاده؛ مردي که هرگز نباخت از ميان ستناره هاي پايدار پرسپوليس و استقلال، اين تنها احمدرضا عابدزاده است که با حضوري طولاني مدت در ۱۳ داربي براي هر دو تيم، هيچ گاه طعم شکست را نچشيده است. البته عابدزاده با پرسپوليس در حالي داربي پنجم اسفند ۷۹ را واگذار کرد که روي نيمکت تيمش شاهد گشوده شدن دروازه فنايي بود! ۵- همايون بهزادي؛ از جنس گل و آتش همايون خان بهزادي در داربي هاي تهران صاحب دو رکورد متفاوت است. او تنها ستاره اي به حساب مي آيد که در داربي پايتخت هت تريک کرده و البته يگانه بازيکني به شمار مي رود که در اين رويدادها، دو مرتبه طعم اخراج شدن را چشيده است! ۶- محمود خوردبين؛ جنجال هاي آقاي جنتلمن علاقه محمود خوردبين به زدن گل هاي زيرطاقي، در دو نوبت براي داوران داربي دردسرساز شد! البته ضربه سرپرست کنوني پرسپوليس در داربي سال ۴۸ مورد قبول قرار نگرفت و سپس شوت مشابه او در داربي سال ۵۳ پذيرفته شد. در هر دو نوبت و به واسطه اعتراض پرسپوليسي ها در نوبت اول و استقلالي ها در نوبت دوم، بازي به آشوب کشيده شد! ۷- رضا وطنخواه؛ نخستين اخراجي تاريخ نخستين بازيکني که کارت قرمز داور را در تاريخ داربي ها مقابل خود ديد، رضا وطنخواه بود که در ۳۱ مرداد ۴۸، به موزه داربي هاي پايتخت پيوست! ۸- مژدهي ها؛ تخصص خانوادگي ۱۴ جفت برادر در تاريخ داربي هاي تهران شرکت کرده اند که از بين تمام آنها تنها يک زوج، يعني مسعود و عباس مژدهي موفق شدند هر دو با هم در اين بازي داربي گلزني کنند! ۹- عزيز اصلي؛ داورکش بزرگ دروازه بان سال هاي دور پرسپوليس، تنها بازيکني است که در تاريخ داربي ها دو مرتبه با سيلي، گونه داور مسابقه را نوازش کرده است! در سال ۴۸ ابوالقاسم حاج ابوالحسن و در سال ۴۹ مرحوم ارشد برازنده طعم سيلي هاي عزيز را چشيدند! ۱۰- محمد صالحي؛ رکورد سوت رکورد بيشترين دفعات داوري داربي تهران، متعلق به محمد صالحي است که موفق شده پنج مرتبه اين ديدار حياتي را قضاوت کند. ۱۱- مهدي اخوان؛ خداحافظ داور ايراني آخرين قاضي ايراني داربي تهران قبل از داربي ۶۶ مهدي اخوان بود که بازي برگشت پرسپوليس و استقلال در ليگ آزادگان سال ۷۳ را در هفت بهمن همين سال داوري کرد. آن رقابت در بندرعباس برگزار مي شد. ۱۲- بهادرخان؛ نخستين سوت فرنگي استخدام داور خارجي براي داربي مختص همين سال هاي اخير نيست و ريشه در دهه ۵۰ دارد. نخستين بار بهادرخان پاکستاني به عنوان داور وارداتي داربي ۲۰ دي ماه سال ۴۷ تهران را سوت زد. ۱۳- تيلور، بهرامف و پل؛ مردان فينال دنيا در داربي تا به حال سه داور خارجي که سابقه حضور در فينال جام جهاني را داشته اند، براي قضاوت داربي ساندرو پل داوراني بوده اند که در مسابقه نهايي جام هاي جهاني ۶۶ و ۷۴ و ۹۴ قضاوت کردند و البته براي داوري داربي هاي سال هاي ۵۰ و ۵۵ و ۷۴ خورشيدي به کشورمان سفر کرده و در نقش داور يا کمک داور انجام وظيفه کردند. به اين ليست مي توان محمد فنايي را هم افزود. ۱۴- مهدي مهدوي کيا؛ کوچولوي داربي بار رکورد جوان ترين بازيکن داربي تهران در طول تاريخ متعلق به مهدي مهدوي کياست که با ۱۹ سال و ۳۵۶ روز در داربي ۲۰ تير ۷۶ پايتخت به ميدان رفت. ۱۵- بهنام طاهرزاده؛ سلطان گل از اين لحاظ بهنام طاهرزاده با ثبت رکورد يک گل در سه دقيقه بازي، صاحب يک افتخار عجيب است. او در ۲۰ تير ۷۶ گل سوم سرخپوشان را در شرايطي به ثمر رساند که تنها سه دقيقه به ميدان رفته بود! ۱۶- داريوش مصطفوي؛ نخستين سرخابي داريوش مصطفوي نخستين بازيکني بود که با جا به جايي اش در سال ۴۹ از استقلال به پرسپوليس بين دو باشگاه نقل مکان کرد. ۱۷- علي سامره؛ آقاي ۳۰ ثانيه سريع ترين گل تاريخ داربي را علي سامره در ثانيه ۴۷ بازي رفت پرسپوليس و استقلال در ليگ دوم حرفه اي در تبريز به ثمر رساند. ۱۸- ناصر حجازي؛ در داربي استخوان ترکاند بيشترين سال هاي حضور در داربي، رکوردي است که به ناصر حجازي تعلق مي گيرد. او به عنوان بازيکن، نخستين بار در سوم مهرماه ۴۹ و آخرين مرتبه در ۲۵ خرداد ۶۵ گام به داربي تهران گذاشت. حجازي با ۱۶ سال حضور در داربي، رکوردي استثنايي به ثبت رسانده است. ۱۹- ايرانپاک و جباري؛ گل ۳۰ متري صفر ايرانپاک و علي جباري تنها مرداني بوده اند که در تاريخ داربي از فاصله بيش از ۳۰ متر دروازه حريف را باز کردند. ۲۰- مهدي هاشمي نسب؛ آقاي داربي او را مي توان به نوعي آقاي داربي پايتخت ناميد. هاشمي نسب چهار بار با لباس پرسپوليس دروازه استقلال را باز کرد و بنا به دلايلي در يک قدمي تبديل شدن به اسطوره سرخپوشان، راهي استقلال شد تا در بازي معروف ۹ دي ۷۹، اين بار سنگر پرسپوليس را فتح کند. در کنار اين ستاره جنجالي، غلام فتح آبادي و شاهرخ بياني هم موفق به گلزني به هر دو تيم در تاريخ داربي شدند!