را‌ی‌گیری در۶۰درصد شعب«الکترونیکی»انجام می‌شود
رئیس ستاد انتخابات کشور در گفت‌وگو با تسنیم درخصوص آخرین تمهیدات این ستاد برای برگزاری دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی توضیح داد.
انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری، جمعه 11 اسفندماه 1402 در سراسر کشور برگزار و 88 کرسیِ مجلس خبرگان با انتخابِ مردم تعیین تکلیف شد ولی سرانجام 290 کرسیِ مجلس دوازدهم به دور دوم رسید.
طبق اعلام ستاد انتخابات کشور، جمعه‌ی آتی(21 اردیبهشت 1403) در 22 حوزه‌ی انتخابیه در 15 استان کشور مرحله دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی برگزار می‌شود تا 45 صندلیِ باقی‌مانده‌ی ساختمان بهارستان تکمیل شود.
از جمله موارد قابل توجه در این دور از انتخابات، برگزاریِ انتخاباتِ تمام‌الکترونیک در 8 حوزه از جمله تهران، تبریز و برخی دیگر شهرهاست.
پیرامون آخرین اخبار از انتخابات مجلس دوازدهم و هم‌چنین تمهیدات وزارت کشور برای برگزاری این رخداد ملی، با سید محمدتقی شاهچراغی معاون سیاسی وزیر و رئیس ستاد انتخابات کشور که برای بازدید به خبرگزاری تسنیم آمد، به‌گفت‌وگو نشستیم.
متن این مصاحبه به‌شرح زیر است:
تسنیم: رهبر معظم انقلاب ابتدای سال گذشته ورود زودهنگامی به بحث انتخابات داشتند و چهار راهبرد مشارکت، سلامت، امنیت و رقابت را درباره انتخابات مجلس دوازدهم و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری ترسیم کردند. این راهبردها به چه میزان در انتخابات 1402 عملیاتی شد؟
شاهچراغی: از همان روزی که مقام معظم رهبری در سخنرانی ابتدایی سال 1402 نسبت به چهار راهبرد اشاره فرمودند، ستاد انتخابات این موارد را در دستورکار قرار داد. تلاش دشمن در ابعاد مختلف در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، امنیتی در جهت ناامیدی مردم و عدم حضور در صحنه و هم‌چنین برگزاری انتخابات بدون سلامت و امنیت بود.
همه تلاش‌ها در راستای راهبردهای چهارگانه‌ی ترسیمیِ رهبر معظم انقلاب آغاز شد و ادامه پیدا کرد و بنده معتقدم این اتفاق افتاد. مقام معظم رهبری بعد از انتخابات در دیدارهای مختلف به موضوع انتخابات، حضور مردم، امنیت و سلامت انتخابات و رقابت خوب اشاره داشتند.
قطعاً با گذر زمان، بررسی‌ها صورت می‌گیرد که چه اقداماتی در حوزه اجرا اتفاق افتاده و چه نیازمندی‌هایی در ادامه‌ی کار وجود دارد که باید در دوره‌های بعد یا حتی در دور دوم شرایط را بهتر از گذشته فراهم کنیم. طبیعتاً باید رشد داشته باشیم و نمی‌توانیم در گذشته بمانیم اما در مجموع، مسیر درست و با نهایت دوربینی و نگاه به افقی که رهبری معظم ترسیم کردند دنبال می شود.
تسنیم: یکی از نوآوری‌ها که در این دوره از انتخابات رخ داد، برگزاری انتخاباتِ تمام‌الکترونیکی بود؛ در ادوار گذشته شاهد بودیم از 25 فرآیند انتخابات، یکی-دو مورد غیرالکترونیکی انجام می‌پذیرفت اما در این دوره مشاهده کردیم که در مرحله اول در آبادان، ملایر، قم، رشت و خمام انتخابات تمام‌الکترونیک برگزار شد. در دور دوم هم قرار است در 8 حوزه از جمله تهران این نوع از انتخابات را شاهد باشیم؛ آموزش‌ها در این زمینه چطور بوده؟ اقشار مختلفی از جامعه با این موضوع روبرو بشوند، چه تدابیری در این زمینه داشته‌اید؟
شاهچراغی: این اتفاق جدیدی بود که البته مقدمات زیادی هم در بر داشت که با انجام تمامی پیش‌بینی‌های اجرایی شد. مرحله‌ی نهاییِ رأی دادن به شیوه‌ی الکترونیک به مراتب راحت‌تر از نوشتنِ دستی بر روی تعرفه است. ضمن اینکه سهولت اخذ رای از مردم، سرعت عمل در شمارش آرا، دقت بالاتر و اشتباهات کمتری هم رخ می‌دهد. هم‌چنین این شیوه کاهش هزینه‌ها و صرفه‌جویی را با خود همراه خواهد داشت و شمارش بالای آرا هم با سرعت بیشتری و اعلام نتایج سریع تر انجام می‌شود.
تهران 30 کرسی در مجلس دارد که برگزاری انتخابات به شیوه‌ی سابق زمان‌بر است و بعضاً تا دو-سه روز طول می‌کشد. بعد از بررسیِ برگزاری انتخابات الکترونیک در مرحله اول، با شورای نگهبان به توافق رسیدیم که در مرحله دوم در تهران انتخابات الکترونیک داشته باشیم. در این 8 حوزه‌ای که انتخابات الکترونیک دارند، حوزه‌های بزرگی از جمله تهران و تبریز هم هستند و در مجموع، حدود 60 درصد از شعب أخذ رأی، تمام‌الکترونیک است.
تسنیم: شمارش آراء را که دستگاه انجام می‌دهد و فقط به‌نوعی تجمیع آراء بعد از پایان رأی‌گیری رخ می‌دهد...
شاهچراغی: بله. تهران بزرگترین حوزه‌ی انتخابیه کشور است و 30 کرسی در مجلس دارد. برای انتخابات الکترونیک در تهران در مرحله اول بحث و گفت‌وگوها صورت گرفت اما همه‌ی ابعاد روشن نبود. زمانی که دور اول را برگزار کردیم، گزارش‌های مردمی و فنی نشان داد که این راه سهل‌تر و بهتر بوده، قابل رصد و شفاف است و رأی افراد هم مخفی است و هیچ‌کس خبر ندارد که چه کسی به چه نامزدی رأی داده است.
شیوه‌ی رأی‌دهی الکترونیک به این صورت است که فرد بعد از احراز هویت، یک کارت دریافت می‌کند و آن را بر روی دستگاه قرار می‌دهد که به‌عنوان مثال در تهران، 32 نام و کد برای او به نمایش در می‌آید تا او هر میزان را تا سقف 16 نفر را انتخاب کند. سپس دکمه‌ی ثبت را لمس می‌کند و بعد، برای بار دوم که انتخاب و اسامی نهایی شد، رأی خود را ثبت می‌کند و لیست اسامی را که بر روی یک کاغذ در داخل دستگاه چاپ شده، رویت می‌کند و رأی به داخل صندوق می‌افتد.
تسنیم: با توجه برگزاری انتخابات الکترونیک در دور اول و دوم این دوره از انتخابات، چه زمانی در سراسر کشور انتخابات الکترونیکی برگزار می‌شود و آیا انتخاباتِ بعدی به‌این شکل خواهد بود؟
شاهچراغی: در کشور ظرفیت‌های خوبی در حوزه‌های فنی، دیجیتال الکترونیک داریم. قطعاً به‌دنبال این هستیم که از ظرفیت‌های داخلی استفاده و شرایط را فراهم کنیم. اما درباره اینکه به مرحله‌ی بعد برسد یا نه، باید فرآیندهایی قانون طی شود. ما بر این باور هستیم که ظرفیت و امکان اجرای انتخابات تمام الکترونیک در در همه کشور وجود دارد.
قانون در این انتخابات می‌گوید که در مرحله‌ی اول، یک‌هشتمِ حوزه‌های دارای بیش از دو کرسی امکان الکترونیکی شدن را دارد که 4 حوزه در دور قبل، الکترونیکی بود. هم‌چنین بر اساس نظرات مردم و مجریان جمع بندی شده که بسیار رضایتمند بودند. امیدواریم فرصت و ظرفیت فراهم شود که در همه حوزه‌ها و حتی شاید با شیوه‌های کامل‌تر و با سهولت بیشتر نسبت به آن چیزی که انجام شده، بتوانیم کار را انجام دهیم.
تسنیم: در شعبی که رأی‌گیری الکترونیکی انجام می‌شود، تعرفه کاغذی نیست؟ احیاناً احتمال داده‌اید اگر به هر علتی مشکلی پیش آمد و قطعی صورت گرفت، راهکاری داشته باشید؟
شاهچراغی: صندوق‌های رأی الکترونیک، برخط نیست که اگر اینترنت نباشد دچار اختلال شود اما طبق قانون، حتی برای حوزه‌هایی که انتخابات تمام‌الکترونیکی هستند، تعرفه هم پیش‌بینی شده که در شرایط خاصی که احیاناً اگر دستگاه از کار بیفتد یا مشکل فنی مکانیکی رخ دهد، تحت شرایطی خاص و با هماهنگی شورای نگهبان و ناظر و ... رأی را به‌صورت دستی أخذ می‌کنیم.
ما برای تهران به‌طور میانگین به‌ازای هر شعبه، 4 صندوق الکترونیکی پیش‌بینی کردیم یعنی همزمان 4 نفر پشت دستگاه می‌توانند بایستند و رأی بدهند. ضمن اینکه 15 درصد پشتیبان هم در نظر گرفتیم که در نزدیک‌ترین نقاط به شعب تهران تقسیم‌بندی شده‌اند و مثلا اگر برای یک دستگاه در حوزه‌ای که شلوغ است اشکالی پیش آمد، در زمان مشخص کوتاهی، دستگاه به آنجا می‌رسد.
برای اطمینان، تعرفه را هم در نظر گرفتیم که کدهای امنیتی خاص دارد و برگ تعرفه‌ی رأی در مرحله اول، 11 کد امنیتی داشت و تمام پیش‌بینی‌های لازم را ترتیب داده‌ایم.
تسنیم: در دور دوم چه کسانی می‌توانند رأی بدهند؟ مثلاً اگر کسی که در تهران رأی داده، می‌تواند این مرحله در تبریز رأی بدهد؟
شاهچراغی: طبق قانون هر کسی که در هر حوزه انتخابیه‌ای رأی داده، می‌تواند فقط در آن حوزه انتخابیه رأی دهد و هم‌چنین کسی که در هیچ حوزه انتخابیه‌ای در مرحله اول رأی نداده، در همه هر حوزه‌ای که بخواهد می‌تواند رأی دهد. یعنی اگر کسی در حوزه انتخابیه تهران رأی داده، نمی‌تواند در حوزه انتخابیه دیگری رأی بدهد؛ چون اطلاعات افرادی که در حوزه انتخابیه تهران رأی داده‌اند در دستگاه ثبت شده است. هر کسی هم که رأی نداده و به هر دلیلی مایل است در هر شهری که مد نظر دارد، رأی بدهد، این امکان برای او فراهم است.
تسنیم: آیا شعب أخذ رأی که در دور اول فعال بودند، در مرحله دوم تغییر کرده است؟
شاهچراغی: تعیین شعب با هیئت‌های اجرایی انتخابات حوزه انتخابیه است؛ یعنی در حوزه انتخابیه تهران، هیئت اجرایی که از معتمدین هستند، آن‌ها مشخص می‌کنند که آیا تعداد شعب همان تعداد باشد یا کاهش یابد. و در بسیاری از حوزه ها همان‌تعداد شعب قبلی در این مرحله هم فعالیت دارند.
تسنیم: سه‌روز تا انتخابات مانده؛ ستاد انتخابات کشور برای مرحله دوم چقدر آمادگی دارد؟
شاهچراغی: ما بیش از یک‌ماه قبل از انتخابات اعلام کردیم که همین الان آماده هستیم. برای مرحله دوم، فارغ از اینکه نمی‌دانستیم که چه حوزه‌هایی به دور دوم می‌رود، آمادگی‌مان را حفظ کردیم. در همه ابعاد پیشبینیها صورت گرفته و امیدواریم مثل مرحله اول که جمع‌بندی‌ها، فرمایشات مقام معظم رهبری و مجریان و ناظران که در دوره‌های قبل هم سابقه داشتند اذعان داشتند که یکی از بهترین دوره‌های انتخابات را در مرحله اول پشت سر گذاشتیم، برای مرحله دوم به همین روال پیش برویم. همه پیشبینیها صورت گرفته، اقلام و دستگاه‌ها به استان‌ها ارسال شده و شعب مشخص است، اعضا تعیین شده‌اند و کنترل‌های فنی انجام گرفته و آمادگی 100 درصدی داریم./تسنیم