افزایش هزینه نانواها منجر به کوچک شدن نان شده است
نان، در تنور کم‌فروشی
حالا چند ماهی است مناقشه بر سر قوت سفره جامعه یعنی نان بالا گرفته است، البته ه در میانه این مجادله مردم به عنوان مصرف‌کنندگان ساکتین ماجرا هستند اما نانوایان از افزایش هزینه‌ها برای پخت نان می‌گویند و مسئولان سعی در مهار افزایش قیمت آن دارند. در این میان اما آنچه اتفاق می‌افتد کاهش کیفیت نان و البته «کوچک شدن» ابعاد آن است! ترفندی که پیش از این درباره اقلام دیگر خوراکی‌ها هم کم سابقه نبوده و نیست. آشکارترنیش در رابطه با افزای قیمت تن ماهی اتفاق افتاد و از کنسورهای 180 گرمی به کنسروهای 150 و 120 گرمی تبدیل شد تا شتاب افزایشی قیمت آن جایی روی بدنه کنسروها نداشته باشد!
مقایسه قیمت نان با دیگر کشورها
با همگن کردن قیمت دلاری درآمد بین کشور ایران و کشورهایی نظیر چین، امارات، استرالیا، چین، فرانسه، آلمان هند، عربستان، ترکیه و سوئیس می‌توان حکم به صحت این گزاره داد که قیمت نان سفید نسبت به درآمد تنها در کشور چین نسبت به ایران در وضعیت گران‌تری قرار دارد. به این معنا که بعد از کشور چین ایران گران‌ترین نان را در میان این کشورها دارد اما با آگاهی از این موضوع که در این مقایسه‌ها قیمت نان صنعتی در نظر گرفته شده در حالی که بیشتر نان مورد استفاده در ایران نان سنتی است، می‌توان با احتساب یارانه نان بار دیگر این موضوع را بررسی کرد و نتیجه این بازنگری این است که نان در ایران بعد از ترکیه ارزان‌ترین قیمت نان است.
کیفیت مطلوب غلات ایران
آخرین بررسی مرکز پژوهش‌های غلات شرکت بازرگانی دولتی ایران نشان می‌دهد کیفیت انواع آرد و نان سنتی کشور در بهار امسال در وضعیت مطلوب قرار دارد. بااین‌حال نانوایان نیز علاوه بر مردم به‌صراحت کاهش کیفیت نان را تایید می‌کنند و دلیل اصلی آن را افزایش قابل‌توجه هزینه‌ها و تغییرنکردن قیمت نان طی چند سال اخیر می‌دانند. از سوی دیگر طی چند ماه گذشته کاربران فضای مجازی مدعی‌اند گندم تولیدشده در ایران مطلوب نیست اما بررسی‌ها نشان می‌دهد کیفیت نان به‌دلیل بی‌کیفیتی گندم نیست بلکه جداسازی مواد مغذی آن از آرد است.
نان کوچک می‌شود
از ابتدای دولت سیزدهم طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان در دستورکار قرار گرفت اما کارشناسان معتقدند این طرح نتوانسته آنچنان که انتظار می‌رفت به ارتقای کیفیت نان منجر شود. حالا در اغلب شهرهای ایران نان با افزایش قیمت و کاهش کیفیت روبه‌رو شده است. همچنین تعیین قیمت نان بر عهده استانداری‌ها گذاشته شده که این موضوع هم نارضایتی‌هایی را به دنبال داشته است.
علی بشیری، رئیس سابق اتحادیه نانوایان شهرری می‌گوید تهیه نان باکیفیت و تحویل آن به مردم طبیعتا به نوع آرد استفاده‌شده توسط نانوایان برمی‌گردد.طی سال‌های اخیر نرخ نان برای فروش نانوایان تغییر نکرده است اما مایه خمیر از ۶۰۰ هزار تومان به یک‌میلیون و ۳۰۰هزار تومان رسیده و به‌طورکلی می‌توان گفت هزینه‌های نانوایان با افزایش محسوسی روبه‌رو شده است.
به باور این فعال صنفی تا زمانی که آزادسازی نان در کشور صورت نگیرد و نرخ را به‌موقع اعلام نکنند طبیعتا با مشکل کاهش کیفیت نان ارائه‌شده به مردم مواجه هستیم. بااین‌حال در دولت نهم و دهم وقتی آزادسازی نرخ صورت گرفت با بهترین کیفیت نان ارائه‌شده توسط نانوایان روبه‌رو بودیم.
نانواها در پی شغلی دیگر
برخی کارشناسان بر این باورند دولت به‌جای این‌که آرد را به‌صورت یارانه‌ای بین نانوایان توزیع کند نرخ آن را آزاد و یارانه مشخصی فقط برای دهک‌های پایین درآمدی در نظر بگیرد. از سوی دیگر با آزادسازی قیمت نان دولت توانایی برخورد با گران‌فروشی و کاهش کیفیت را دارد اما در شرایط فعلی عنوان می‌شود که دولت اجازه افزایش قیمت را در کنار رشد هزینه‌ها نمی‌دهد و نمی‌توان در این شرایط انتظار بهبود خدمات داشت. برخی نانوایان به‌دلیل افزایش هزینه‌ها به‌دنبال تغییر شغل هستند که به نظر می‌رسد دولت در این زمینه باید نظارت ویژه‌ای داشته باشد تا این اتفاق نیفتد. درواقع اصل نظارت دولت باید در این بخش معطوف شود که نانوایان نیز باید از درآمد کافی برخوردار شوند.