کنایه وطن امروز به سخن جو بایدن/حرفی‌هم مانده؟

به گزارش «وطن‌امروز»، در شرایطی که نشست کمیسیون برجام برای احیای توافق و لغو تحریم‌های ضدایرانی قرار است کمتر از یک ماه بعد در تاریخ 8 آذر در وین از سر گرفته شود، رفتار جو بایدن در این باره عجیب به نظر می‌رسد. 

بایدن روز شنبه طی سخنرانی در کاخ سفید درباره طرح یک تریلیون دلاری ایالات متحده برای توسعه زیرساخت‌های آمریکا که مورد تأیید کنگره قرار گرفته، حاضر به اظهارنظر درباره وضعیت فعلی مذاکرات «وین» برای احیای برجام نشد. بنا بر گزارش خبرگزاری روسی تاس، بایدن در پاسخ به اینکه موضع فعلی وی درباره مذاکرات وین برای احیای برجام چیست و آیا طرح جایگزین برای شرایطی دارد که مذاکرات با شکست مواجه شود، گفت: «هم‌اکنون درباره ایران اظهارنظری نمی‌کنم».

این در شرایطی رخ داد که ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا چهارشنبه هفته گذشته از تصمیم برای ازسرگیری مذاکرات چندجانبه وین درباره برنامه هسته‌ای ایران استقبال کرد و گفت که واشنگتن قصد دارد در این نشست‌ها مشارکت کند. 

رئیس‌جمهور سالخورده ایالات متحده که در سال اول حضور خود در بال غربی کاخ سفید در متزلزل‌ترین وضعیت ممکن به سر می‌برد، در نظرسنجی‌ها با افت شدید محبوبیت و مقبولیت مواجه شده است و از طرف دیگر تشکیک‌های جدی درباره بیماری زوال عقل او ایجاد شده است، با این وجود سیگنال‌های مبهمی که بایدن ارسال می‌کند، آمادگی واشنگتن برای بازگشت به برجام را زیر سوال برده و می‌تواند به مذاکرات آتی صدمه وارد کند. 

رئیس‌جمهور دموکرات آمریکا و معاون دولت اوباما اگر چه در طول کارزار انتخاباتی خود راهبرد دولتش را بازگشت به برجام برای گسترده‌تر کردن توافق به دیگر موضوعات مرتبط با ایران و برداشتن بند غروب برجام عنوان کرد اما پس از روی کار آمدن و در شرایطی که در همان روزهای نخست کاری، با صدور چند فرمان اجرایی ایالات متحده را به توافق‌هایی که سلف جمهوری‌خواهش، دونالد ترامپ از آنها خارج شده بود- نظیر توافق آب و هوایی پاریس- بازگرداند اما درباره برنامه جامع اقدام مشترک یعنی توافق ناکام هسته‌ای با ایران از اقدام مشابه خودداری کرد. 

این در حالی است که زمستان سال گذشته حسن روحانی و محمدجواد ظریف صراحتا می‌گفتند واضح است که شرایط در واشنگتن عوض شده و بایدن با ترامپ تفاوت دارد و رئیس‌جمهور جدید آمریکا کافی است با یک خط‌خطی به برجام بازگردد!

اما سناتور پیشین ایالت دلاور نه‌تنها چنین اقدامی انجام نداد، بلکه رویکرد بیان جملات بسیار کوتاه و ابهام‌آمیز درباره برجام را در دستور کار خود قرار داد. وی در نخستین مواجهه خود درباره ایران با کلمات بله و خیر به موضع‌گیری پرداخت. بایدن در گفت‌وگو با شبکه سی‌بی‌اس نیوز در پاسخ به سوال مجری این شبکه که ‌پرسید «آیا ایالات متحده اول تحریم‌ها را برخواهد داشت تا ایران به پای میز مذاکره بازگردد؟» گفت: نه. رئیس‌جمهور آمریکا در ادامه در پاسخ به سوال مجری که پرسید «آیا آنها ابتدا باید به غنی‌سازی اورانیوم پایان دهند» سر خود را به نشانه تایید تکان داد. 

بایدن سپس در کنفرانس امنیتی مونیخ در یک جمله به گفتن اینکه با فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده ایران در منطقه خاورمیانه برخورد می‌شود و ضرورت همکاری با اروپا و شرکای خود در این باره و اعلام اینکه آماده است تا درباره برنامه هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ وارد تعامل شود، اکتفا کرد. ساکن اتاق بیضی کاخ سفید در آخرین نمونه در واکنش به اعلام ایران برای بازگشت به وین در 8 آذر فقط گفت: ایران قرار است مذاکرات را از سر بگیرد!

شاید تفصیلی‌ترین موضع جو بایدن درباره برجام مربوط به نشست گروه 20 باشد. او در کنفرانس خبری در پایان این نشست گفت: با سران انگلیس، آلمان و فرانسه توافق کردیم دیپلماسی بهترین راه برای مقابله با ایران است. بایدن در پاسخ به سوالی درباره برجام گفت: ما هنوز از قضاوت خیلی بدی که حاصل خروج ترامپ از توافق هسته‌ای است، رنج می‌بریم. رئیس‌جمهور آمریکا همچنین افزود: اگر ایران بازگشت به توافق و اجرای کامل تعهدات را نپذیرد کاخ سفید از ابزارهای اقتصادی استفاده می‌کند. وی با تکرار ادعای مقامات آمریکایی مدعی شد: ایالات متحده به اقداماتی که ایران علیه منافع آمریکا از جمله حملات پهپادی اتخاذ می‌کند، پاسخ خواهد داد. 

اعلام مواضع دوگانه از سوی مقامات آمریکایی در آستانه شروع مذاکرات نشانه خوبی به تهران نمی‌فرستد، در وضعیت فعلی که زمان به ضرر واشنگتن در حال حرکت است، جمهوری‌خواهان می‌گویند هرگونه توافقی با ایران را پاره خواهند کرد و تهران به سرعت در حال تکمیل بازدارندگی هسته‌ای خود است و با پشت سر گذاشتن کارزار فشار حداکثری به یک نقطه آسایش رسیده است، این آمریکا است که باید تصمیم بگیرد با رفع موانع داخلی و خارجی، تحریم‌های ضدایرانی را به طور کامل و موثر لغو کند. ایران بتازگی اعلام کرد میزان ذخایر غنی‌سازی اورانیوم 20 درصد از 210 کیلو و اورانیوم 60 درصد از 25 کیلوگرم عبور کرده است. 

شاید بایدن با درک همین پیچیدگی‌ها و پس از شکست نظامی جدید کشورش از ایران در دریای عمان ترجیح می‌دهد بگوید درباره ایران اظهار نظری نمی‌کند. رئیس‌جمهور آمریکا آیا چیزی برای گفتن هم دارد؟ / وطن امروز