شرایط اهدای خون در پاندمی کرونا

خبرگزاری مهر: بشیر حاجی بیگی، اظهار داشت: در کشور ما از سن ۱۸ سالگی تا ۶۰ سالگی می‌توان خون اهدا کرد، اهداکنندگان مستمر خون که حداقل در سال دو بار موفق به اهدای خون شده‌اند تا سن ۶۵ سالگی با نظر پزشک مستقر در انتقال خون و مشاور اهداکنندگان می‌توانند خون اهدا کنند.

وی افزود: در کشور ما میزان اهدای خون در افراد ۱۸ تا ۲۵ سال ۱۷ درصد، ۲۶ تا ۳۵ سال ۳۸ درصد، ۳۶ تا ۴۵ سال ۲۷ درصد، ۴۶ تا ۵۵ سال ۱۵ درصد، ۵۶ تا ۶۰ سال ۳ درصد است.

حاجی بیگی ادامه داد: بیشترین میزان اهدای خون در کشور متعلق به ۲۶ تا ۳۵ ساله‌ها است. ایران به عنوان اولین کشور منطقه مدیترانه شرقی توانست در سال ۲۰۰۷ میلادی به شاخص صد درصدی اهدای خون داوطلبانه و بدون چشمداشت دست پیدا کند.

وی افزود: در مرکز انتقال خون نباید کیفیت فدای کمیت شود بهترین محل برای ذخیره سازی خون در کشور در رگ‌های اهداکنندگان است. هر وقت به خون و فرآورده‌های آن احتیاج پیدا کردیم مردم یار و یاور سازمان انتقال خون بودند.

حاجی بیگی گفت: اهدای خون باید همیشگی و به صورت روزانه باشد با توجه به نیاز بیمارستان‌ها به پلاکت که یکی از فرآورده‌های مشتق از خون است و در خارج از بدن و درون کیسه‌های خون تا ۳ روز پایدار است.

وی افزود: همچنین حضور بیماران تالاسمی در کشور که باید خون تازه تزریق کنند (۲۰ درصد خون تهیه شده و اهدا شده در کشور به مصرف افراد تالاسمی می‌رسد) اهدای خون باید به صورت روزانه باشد.

حاجی بیگی ادامه داد: در حال حاضر و سال‌ها است که اهدای خون هیجانی در کشور جای خود را به تصمیم آگاهانه و اهدای خون مسئولانه داده است. حجم هر کیسه خون اهدایی ۴۵۰ سی سی یا ۴۵۰ میلی لیتر است که البته ۶۳ سی سی یا میلی لیتر آن را ماده ضد انعقاد درون کیسه‌های خون تشکیل می‌دهد.

وی افزود: در ایران ۹۰ درصد اهداکنندگان خون گروه خونی مثبت و تنها ۱۰ درصد گروه خونی منفی دارند.

حاجی بیگی گفت: A مثبت ۲۷ درصد، B مثبت ۲۲ درصد، A منفی ۳ درصد، B منفی ۲ درصد، O مثبت ۳۴ درصد، O منفی ۴ درصد، AB مثبت ۷ درصد و AB منفی یک درصد است.

سخنگوی سازمان انتقال خون ایران تاکید کرد: فراوان‌ترین گروه خونی O مثبت است.

وی افزود: با توجه به فرا رسیدن فصل سرما و زمستان تمامی مراکز انتقال خون سراسر کشور با توجه به درخواست‌های فراوان اهدای خون در حال برنامه‌ریزی جهت نوبت دهی اهدای خون مردم نوع‌دوست و ایثارگر به صورت منظم و مرتب و با فواصل تعیین شده هستند.

حاجی بیگی ادامه داد: باید توجه کرد به هیچ وجه در مراکز انتقال خون کیفیت فدای کمیت نشود. با توجه به درخواست جهت تیم‌های سیار انتقال خون و استقرار تیم‌های خون‌گیری در مراکزی که مردم از ما می‌خواهند در حال نوبت دهی با فواصل مرتب هستیم تا بتوانیم جوابگوی آن‌ها باشیم.

وی افزود: موظف هستیم در مراکز انتقال خون تکریم ارباب رجوع به نحو احسن صورت پذیرد.

حاجی بیگی در ادامه پنج توصیه برای متقاضیان اهدای خون داشت.

۱- هنگام مراجعه جهت اهدای خون حتماً کارت ملی همراه داشته باشند.

۲- وزن اهداکنندگان بالای ۵۰ کیلوگرم باشد.

۳- آقایان در سال ۴ بار و خانم‌ها به خاطر مسائل فیزیولوژیک سه بار در سال می‌توانند خون اهدا کنند.

۴- افرادی که تحت عمل جراحی قلب باز قرار گرفته‌اند معاف دائم از اهدای خون هستند.

۵- زنان شیرده از اهدای خون معاف هستند.

حاجی بیگی ادامه داد: حفظ سلامت داوطلبین اهدای خون و تکریم ارباب رجوع برای سازمان انتقال خون ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و به هیچ وجه از افرادی که شرایط اهدای خون ندارند و اهدای خون برای سلامتی آن‌ها مضر است، خون دریافت نخواهد شد.

وی افزود: استاندارد‌های سازمان انتقال خون ایران به خاطر افزایش ضریب امنیت و سلامت خون اهدایی سخت‌گیرانه است.

حاجی بیگی گفت: ضریب امنیت و سلامت اهداکنندگان مستمر خون بسیار بیشتر از اهداکنندگان بار اول است، اهداکنندگان مستمر خون اصول خود مراقبتی را به خوبی رعایت می‌کنند.

وی افزود: مطابق دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی برای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت در هر کشور تعداد ۲۰ اهداکننده مورد نیاز است تا نیاز‌های اساسی به انتقال خون تأمین گردد که این نیاز نیز بستگی به عرضه و تقاضا در کشور‌ها دارد. تقاضا برای خون در کشور‌های با درآمد بالا بیشتر به دلیل جراحات و بیماری‌های قلبی است.

حاجی بیگی گفت: در ایران میانگین شاخص اهدای خون به هزار نفر جمعیت در ادارات کل انتقال خون کشور در سال ۹۸ نزدیک به ۲۵ بوده است. این در حالی است که در بعضی از استان‌های ما این عدد بسیار بالاتر از نرم کشوری است.

وی ادامه داد: در استان سمنان شاخص اهدای خون به هزار نفر جمعیت ۴۰ نفر می‌باشد که بسیار بالاتر از میانگین کشوری است، این عدد در استان مازندران ۳۸ نفر، استان یزد ۳۲ نفر، گیلان ۳۱ نفر، فارس ۳۰ نفر، هرمزگان ۲۹ نفر است.

حاجی بیگی گفت: مهم‌ترین دغدغه مراکز انتقال خون در دوران پاندمی کووید ۱۹ حفظ توازن میان تولید و تقاضا است، اعداد اهداکنندگان ممکن است کاهش پیدا کند که نرخ این کاهش در بعضی از کشور‌ها ۳۰ درصد بوده است، اما این کاهش تا حدی در هفته‌های پس از شروع پاندمی به دلیل کاهش نیاز به انتقال خون و کنسل شدن عمل‌های جراحی غیر اورژانسی جبران شده است. با توجه به مطالعات موجود و رفتار کرونا ویروس‌های قبلی احتمال انتقال بیماری از طریق انتقال خون نزدیک به صفر است.

وی افزود: همچنین در مواقع کاهش ذخایر خونی در دنیا ممکن است لازم باشد بیمارستان‌ها نیاز به خون بیماران را اولویت بندی کنند. تشکیل کمیته‌های بیمارستانی جهت کاهش هدر رفت خون و محصولات خونی و مدیریت بهینه مصرف خون باید در دستور کار قرار گیرد.

سخنگوی سازمان انتقال خون ایران، تاکید کرد: در دوران کووید ۱۹ و شیوع کرونا در کشور در ۸ ماهه ۱۳۹۹ نسبت به ۸ ماه مدت مشابه سال قبل در ایران هفت درصد کاهش اهدای خون داشتیم.

وی افزود: در ۸ ماهه سال ۱۳۹۹ بیشترین میزان خون اهدایی در کشور مربوط به استان‌های تهران با ۱۵ درصد، فارس با ۸ درصد و خراسان رضوی ۷ درصد بوده است.

حاجی بیگی با اشاره به رشد یک درصدی اهدای خون بانوان در هشت ماهه سال ۹۹ نسبت به مدت مشابه سال ۹۸ در کشور، گفت: بیشترین میزان رشد در این ۸ ماه در استان‌های چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، فارس، گلستان و هرمزگان بوده است.

وی افزود: همچنین بیشترین میزان شاخص اهدای خون بانوان در کشور مربوط به استان‌های لرستان ۸ درصد، کردستان ۸ درصد، خراسان جنوبی ۸ درصد بوده است.

حاجی بیگی گفت: میانگین شاخص اهدای خون بانوان در کشور طی ۸ ماهه سال ۹۹، ۵.۲ درصد نسبت به مدت مشابه سال ۹۸ یک درصد افزایش را نشان می‌دهد.

وی ادامه داد: در هشت ماهه امسال ۱۳۹۹ یک میلیون و ۵۹۱ هزار و ۲۱۳ نفر جهت اهدای خون به مراکز انتقال خون سراسر کشور مراجعه کرده‌اند که از این تعداد یک میلیون و ۲۵۷ هزار و ۸۴۶ واحد خون اهدا شده است.

حاجی بیگی گفت: همچنین در طی این مدت ۲ میلیون ۱۷۲ هزار واحد خون و فرآورده شامل گلبول قرمز فشرده شده (PC) (plt) پلاکت و پلاسما به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی کشور توزیع شده است.

وی افزود: از ابتدای اردیبهشت ۹۹ و آغاز اهدای پلاسمای بهبودیافتگان از کرونا تاکنون نزدیک به ۱۶۰۰۰ نفر به ۲۵ مرکز انتقال خون مراجعه کرده‌اند که از این تعداد ۱۳ هزار و ۱۰۰ واحد پلاسما اهدا شده است که بیشترین میزان اهدای پلاسما در استان‌های تهران، آذربایجان غربی، یزد، خوزستان، اصفهان و خراسان رضوی بوده است.

حاجی بیگی گفت: تنها دو درصد از بهبود یافتگان از بیماری کرونا جهت اهدای پلاسما به مراکز انتقال خون مراجعه کرده‌اند که آمار بسیار پایینی است با توجه به درخواست بالای پلاسمای بهبود یافتگان از بیماری کرونا از طرف بیمارستان‌ها بالاخص در کلانشهر‌ها از این عزیزان درخواست می‌کنیم که جهت اهدای پلاسما به مراکز انتقال خون مراجعه کنند.

وی افزود: عزیزانی که ۲۸ روز از بهبودی آنان از بیماری کرونا گذشته است می‌توانند جهت اهدای پلاسمای خودشان به شکرانه سلامتی و نجات جان بیماران بستری در بیمارستان‌ها به مراکز انتقال خون مراجعه کنند.

سخنگوی سازمان انتقال خون ایران، در پایان گفت: در حال حاضر بیشترین مراجعه بهبود یافتگان در استان‌های تهران، اصفهان، آذربایجان غربی، خوزستان، یزد، خراسان رضوی و مازندران بوده است.