افزایش 30‌درصدی فوتی‌های آلودگی‌هوا

جعفر جندقی، در نشست تخصصی بهداشت محیط گفت: پیش‌نویس قانون جامع بهداشت محیط آماده است و ما از فرهنگستان علوم پزشکی، انجمن‌های مختلف و دانشگاه‌ها می‌خواهیم در این زمینه به ما کمک کنند که یک قانون جامع بنویسیم و این موضوع دست ما را در حاکمیت باز می‌گذارد که بتوانیم در آینده‌ای نزدیک، در زمینه بهداشت محیط مطالبه گری داشته باشیم.

وی افزود: در قانون آلودگی هوا چهار تکلیف به عهده وزارت بهداشت گذاشته شده که به تکالیف خود عمل کرده است. یکی از این تکالیف رصد وضعیت هوا در شهرهای آلوده است و بررسی‌ها نشان داد از سال ۱۴۰۰ مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در ایران تا سال ۱۴۰۱ بیش از ۳۰ درصد افزایش داشته که این وضعیت بسیار نامناسب است.

جندقی گفت: وزارت بهداشت در کنار سازمان محیط زیست و سازمان دامپزشکی، تنها نهادهای نظارتی بر روی شاخص‌های بهداشتی کشور هستند که قدرت پیگیری و نظارت بر تخلفات احتمالی را به طور کامل دارند، گرچه قوانین موجود، اعلام جرم را علیه نهادهای آسیب‌رسان به بهداشت محیط در حد کافی فراهم نمی‌آورد.

وی خاطر نشان کرد: بهداشت محیط بر روی هوا، آب و غذا نظارت دارد و در اجلاس محیط زیست اخیر شاهد بودیم که برای آلودگی هوا چه برنامه‌هایی در سطح جهانی مطرح شده است.

رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت ادامه داد: ما در چهار حیطه وظایف وزارت بهداشت را خلاصه می‌کنیم و یکی از این حیطه‌ها، بحث حاکمیت است؛ اینکه چقدر توانسته‌ایم مطالبه‌گر باشیم و یکی از نکات بسیار مهم در این زمینه بحث قانون است و قانون باید دست ما را باز بگذارد که بتوانیم مطالبه‌گری داشته باشیم.

جندقی اذعان داشت: ماده ۱۳ قانون به ما کمک می‌کند که از دستگاه‌های مختلف اجرایی که در زمینه بهداشت محیط فعالیت می‌کنند مطالبه‌گری داشته باشیم و ماده ۶۸۸ تعزیرات نیز دست وزارت بهداشت را در این زمینه باز گذاشته تا در زمانی که تهدیدی علیه سلامت عمومی به ویژه بهداشت محیط ایجاد شود، وزارت بهداشت اعلام جرم کند و بحث تهدید علیه سلامت عمومی بر عهده وزارت بهداشت است.

وی گفت: از جمله وظایف وزارت بهداشت، ارائه خدمت است و ما در بحث بهداشت محیط، خدمات نظارتی داریم و مواردی که مربوط به بهداشت محیط می‌شود و برای حیات انسان ضرورت دارد هوا، آب و غذا است که همه این موارد به بهداشت محیط برمی‌گردد.

جندقی به بحث آلودگی هوا اشاره کرد و افزود: بزرگ‌ترین معضل جهان بشر تغییرات اقلیمی و آلودگی هوا است، اکنون بسیاری از شرکت‌های بزرگ ماشین سازی دنیا که تا به حال ماشین‌های بنزین سوز تولید می‌کردند، متعهد شدند تا سال ۲۰۲۷ بالای ۵۰ درصد تولیدات خود را به تولید خودروهای برقی اختصاص دهند.

وی ادامه داد: باید بررسی شود که چه عواملی باعث این آلودگی‌ها می‌شود و اگرچه سازمان حفاظت محیط زیست در این زمینه فعالیت دارد و پایش می‌کند، اما وزارت بهداشت می‌تواند در راستای ماده ۶۸۸ علیه کسانی که به تکالیف قانونی خود عمل نمی‌کنند از نیروگاه‌ها و شهرداری‌ها که در تولید آلاینده‌ها نقش دارند تا دستگاه‌های مختلف اجرایی مانند وزارت نفت و…، اعلام جرم نماید.

جندقی گفت: بزرگ‌ترین معضل در بحث فاضلاب این است که از فاضلاب خام برای مصارف کشاورزی استفاده می‌شود و ما این موضوع را مطالبه‌گری کردیم و سازمان غذا و دارو سالیانه تقریباً ۴۰ هزار نمونه گیری انجام می‌دهد و بررسی‌ها نشان می‌دهد وضعیت محصولات کشاورزی چندان مناسب نیست.

وی با اشاره به وضعیت دخانیات در کشور، افزود: متأسفانه یک مافیای بزرگ در پشت پرده دخانیات وجود دارد و اینکه چرا باید یک بسته سیگار با یک ظاهر بسیار گران قیمت با نرخی بسیار پایین در اختیار مصرف کننده قرار گیرد و بسیار جای نگرانی است.

رئیس مرکز سلامت محیط کار وزارت بهداشت در پایان گفت: وزارت کشاورزی باید بحث امنیت غذایی را جدی بگیرد و امنیت غذایی ما موضوع بسیار مهمی است و در دنیا بررسی‌ها نشان داده است که ۸۰ درصد تولیدات عسل تقلبی است و این نشان از این دارد که بحث تقلب در مواد غذایی در کشور ما نیز وجود دارد. همچنین در بحث تولید زعفران نیز شاهد بحث تقلب در مواد غذایی هستیم و از رنگ‌های غیر مجاز و سرطان‌زا در تولید زعفران استفاده می‌شود.

وی افزود: برای رفع این معضلات مرکز سلامت محی ط کار وزارت بهداشت طرح‌های متعددی را برای پایش آلاینده‌های محیط در دست اجرا دارد تا با نظارت کافی و رصد مداوم، بانک‌های اطلاعاتی لازم درباره میزان مجاز مواد مختلف را فراهم آورده تا از ورود آلاینده‌ها به محیط زیست و آسیب به سلامت مردم پیشگیری نماید.

نشست تخصصی بهداشت محیط با موضوع نقش آفرینی دانشجویان دکترا و دانش آموختگان جوان رشته مهندسی بهداشت محیط در ارتقا سلامت کشور با حضور کامران باقری لنکرانی عضو پیوسته و رئیس گروه ارتقا سلامت فرهنگستان، علیرضا مصداقی نیا عضو پیوسته و عضو کارگروه ارتقا سلامت، رضا سعیدی عضو وابسته و عضو کارگروه کاهش مخاطرات محیطی و عضو گروه ارتقا سلامت فرهنگستان، و جمعی از اعضای گروه ارتقا سلامت فرهنگستان، دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته بهداشت محیط و اندیشمندان این حوزه، پنج شنبه ۳۰ آذرماه ۱۴۰۲ در محل کتابخانه فرهنگستان علوم پزشکی برگزار شد.