اگر ایران در اروپا بود! +عکس

خبرگزاری ایسنا: فیلیپ سالزگبر (Philipp salzgeber)، عکاس اتریشی که در زمینه نجوم و طبیعت تخصص دارد، یک ماجراجوی حرفه‌ای است که فتوشاپِ نقشه ایران و قاره اروپا را در وب‌سایت عکاسی اش قرار داده و این جمله را برای آن نوشته: «ایران واقعا بزرگ است. این مقایسه نشان می‌دهد که ایران به اندازه اروپا است.» متعاقب چنین واکنش فرامرزی، در ایران هم این نقشه‌ی فتوشاپ شده با عنوان «اگه ایران تو اروپا بود» یا «ایران به اندازه قاره اروپا» منتشر شد؛ هرچند واقعیت‌ها گویای آن است که ایران با یک میلیون و ۶۴۸ هزار و ۱۹۵ کیلومتر مربع مساحت، تقریبا یک دهم قاره اروپا (۱۰ میلیون و ۱۸ هزار کیلومتر مربع) وسعت دارد.

تصاویری از این دست برای نشان دادن ابهت و بزرگی جغرافیای ایران تا به حال کم منتشر نشده‌اند، آن هم بدون بررسی درستی و منطق شان. در تازه‌ترین نمونه، نقشه ایران درحالی منتشر شده که ۲۰ کشور از قاره‌های آفریقا، اروپا، آسیا و آمریکای جنوبی را در برگرفته تا "عظمت" آن را بهتر نشان دهد، تصویری که با یک جست وجوی ساده، اشتباه آن محرز خواهد شد. در توضیح این نقشه فرضی آمده: «کشورهایی که هرکدام به اندازه یک یا چند استان ایران هستند»؛ مثلا ژاپن وسعتی به اندازه پنج استان خراسان شمالی، رضوی، جنوبی، گلستان و مازندران دارد. درحالیکه جست‌وجوها نشان می‌دهد، مجموع مساحت آن ۵ استان، ۲۸۶ هزار و ۸۷۰ کیلومتر است آن هم در برابر ژاپن، کشوری که ۳۷۷ هزار و ۹۷۲ کیلومتر مربع وسعت دارد. تهران و البرز نیز با السالوادر که یکی از کوچکترین و پرتراکم‌ترین کشورهای آمریکای جنوبی است، مقایسه شده؛ کشوری به وسعت ۲۱ هزار و ۴۱ کیلومتر مربع در مقابل دو استانی که مجموعا نزدیک به ۲۴ هزار و ۶۴۷ کیلومتر مساحت دارد. و اما اصفهان که به نصف جهان شهره است، با آلمان شرقی مقایسه شده که حدود ۲۶ سال پیش به جمهوری فدرال آلمان (آلمان غربی) پیوست و یک کشور واحد تشکیل شد. از طرفی استان‌های سیستان و بلوچستان و هرمزگان هم مجموعا با ۲۵۲ هزار و ۴۸۲ کیلومتر مربع مساحت با آلمان غربی که ۲۴۸ هزار و ۵۷۷ کیلومتر مربع، برابر دانسته شده است. در این نقشه آذربایجان شرقی، اردبیل و گیلان به منزله پرتغال است، کشوری که مساحت آن دست‌کم 14 هزار کیلومتر بزرگتر از آن سه استان است. و درحالی کرمان و یزد با مجموع ۳۱۰ هزار و ۱۱ کیلومتر مساحت با انگلستان مقایسه شده اند که دست کم یک و نیم برابر بیشتر از آن کشور با مساحتی بیش از 243 هزار کیلومتر مربع، وسعت دارند. به تعبیر این نقشه فرضی، استان خوزستان با بیشتر از ۶۴ هزار کیلومتر مربع مساحت، یعنی کشوری به وسعت فلسطین اشغالی و یا هلند، در حالیکه اگر مساحت آن دو کشور روی هم گذاشته شود، تازه کمی به آن مقایسه نزدیک خواهد شد. وضعیت سایر استان ها که از نظر وسعت با کشوری دیگر مقایسه شده اند نیز به همین ترتیب است، مثل آذربایجان غربی که حدود ۵ هزار کیلومتر کوچکتر از دانمارک است، ولی با آن برابر دانسته شده و یا زنجان و قزوین که با تایوان مقایسه شده اند درحالیکه یک هزار کیلومتر بزرگترند و یا لرستانی که به تعبیری بلژیک است و کردستانی که برابر با قبرس و لبنان دانسته شده، درحالی که قیاس آن ها به مساحت متناقض است و کرمانشاهی که به اندازه جیبوتی تلقی شده و ایلامی که کویت است و یا کهگیلویه و بویراحمد که با باهامایی مقایسه شده که مجموعی از ۲۹ جزیره است و... این نقشه با هر انگیزه، درحالی بدون اثبات درستی و منطق آن، تهیه و منتشر شده که حتی کشورهای یاد شده در آن، نه تنها از نظر وسعت، بلکه از نظر اقلیم و یا جغرافیا شباهتی با استان های ایران ندارند که حداقل یادآور یکدیگر باشند و یا اعلام خواهرخواندگی کرده باشند. از سوی دیگر نیز نباید فراموش کرد انتشار چنین تصاویری که داده‌های آن با واقعیت فاصله دارد و همواره با واژگانی که حس برتری‌جویی را برانگیخته می‌کند، نه تنها روحیه خودباوری را نسبت به ظرفیت‌های کشور تقویت نمی‌کند، بلکه سبب خلط مبحث در تبلیغات و معرفی ایران می‌شود، آن هم در شرایطی که دنیا به خاطر فقر اطلاعاتی از جانب ما، شناخت ضعیفی از ایران دارد. بیشتر گردشگران، حتی تاجران و دیپلمات‌ها تا پیش از آن که به ایران بیایند، جز اخبار سیاه، حرف مثبت دیگری از این سرزمین نشنیده‌اند و شاید انتشار همین داده‌های نادرست آنها را به اشتباه بیاندازد و توقعی را از اقلیم، موقعیت جغرافیایی و وسعت ایران پدید آورد که در آینده به وجهه کشورمان آسیب وارد کند و اعتماد مسافران را نسبت به تبلیغات هرچند جزیی ایران خدشه‌دار کند. آن هم مسافرانی که ممکن است تحت تاثیر همین داده‌های اشتباه، تصمیم بگیرند مثلا به سوئیسِ ایران بروند و آن وقت باید از استان مرکزی سر درآورند که در حد و اندازه آن کشور دانسته شده، درحالیکه نه از نظر "مساحت" شباهت به هم دارند و نه از لحاظ طبعیت و جغرافیا و شیوه زندگی مردم. شاید بهتر باشد پیش از به اشتراک گذاشتن هر آنچه به دست‌مان می رسد، تنها یک جست‌وجوی ساده انجام دهیم.