نوسان قیمت، مسافرثابت هتل‌ها در ایران

روزنامه ایران: گرانی هتل‌ها و مراکز اقامتی به بزرگترین دغدغه مسافران و گردشگران خارجی تبدیل شده است. نظرسنجی مرکز گردشگری علمی، فرهنگی دانشجویان ایران، هم این موضوع را تأیید می‌کند.

افزایش قیمت هتل‌ها آنقدر بحث برانگیز است که چندی پیش اعتراض آژانس‌های مسافرتی هم نسبت به این موضوع بالا گرفت. به طوری که آنها در نامه‌ای اعتراض خود را به رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اعلام کردند. هرچند که رؤسای هتل ها، این موضوع را رد کرده و می‌گویند هیچ گزارشی در خصوص گران بودن هتل‌ها دریافت نکرده اند.مهدی نریمانی رئیس جامعه هتلداران اصفهان در گفت‌و‌گو با روزنامه ایران تأکید می‌کند:«همه نگاه‌ها نباید به سمت جامعه هتلداری باشد. زمانی که قیمت حامل‌های انرژی، مالیات و مواد غذایی روز به روز در حال افزایش است، چطور می‌توان توقع داشت که قیمت‌های مراکز اقامتی ارزان یا همچنان ثابت بماند؟»در اواخر سال گذشته، سازمان میراث فرهنگی افزایش قیمت هتل‌ها را تا 12 درصد مجاز اعلام کرد اما اغلب هتلدارها این موضوع را «یک جانبه» خواندند و برای نشان دادن اعتراض خود قیمت‌ها را افزایش دادند. هرچند که پس از مدتی آن را انکار کردند.محمدعلی فرخ‌مهر، رئیس جامعه هتلداران تهران، با اشاره به اینکه در حال حاضر قیمت هتل‌های فعلی گران نیست و حتی از کشور‌های دیگر هم پایین‌تر است، می‌گوید:«قیمت هتل در ایران یک سوم هزینه‌ای است که گردشگران خارجی باید برای اقامت در کشور خود بپردازند. در حال حاضر نیز ما برای افزایش جذب گردشگر 30 درصد تخفیف به آ‍ژانس‌های مسافرتی داده‌ایم.»نظرسنجی مرکز گردشگری علمی، فرهنگی دانشجویان ایران، نشان می‌دهد، فعال شدن مراکز اقامتی شخصی غیرمجاز با قیمت‌های بسیار پایین‌تر یکی دیگر از دلایل رکود هتل‌ها محسوب می‌شود.

رئیس جامعه هتلداران تهران، نیز این موضوع را تأیید می‌کند ومی گوید: «در حال حاضر وجود واحدهای غیرمجاز در اطراف تهران بزرگ‌ترین مشکلی است که هتل‌ها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. این واحد‌ها اغلب نسبت به هتل‌ها مزیت‌هایی دارند که باعث جذب گردشگر می‌شود. اغلب خدمات واحد‌های غیر مجاز خارج از قوانین کشور است و هیچ گونه نظارتی هم بر فعالیت‌های آنها نمی‌شود. این مراکز مکان‌های اقامتی مختلفی مانند ویلا، آپارتمان و باغ را در اختیار گردشگران قرارمی‌دهند و حاضر هستند هر نوع سرویسی را برای آنها فراهم کنند. در حالی که هتل‌ها در ایران موظف به رعایت قوانین جمهوری اسلامی هستند.»چندی پیش علی رفیعی معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی استان تهران از رشد 12 درصدی گردشگر خارجی در این استان خبر داد و اعلام کرد با زیرساخت‌های مناسب و جدید می‌توان این رقم را افزایش داد. این در حالی است که شواهد نشان می‌دهد، قیمت‌های برخی از هتل‌ها در دو سال اخیر رشد چشمگیری داشته است. فرخ مهر، بر رکود بازار هتل‌های تهران تأکید می‌کند و بیان می‌کند: «ضریب گردشگری در شهریور ماه باید به صورت تقریبی، 60 تا 70 درصد باشد اما امسال این ضریب به 40 درصد رسیده است. مهم‌ترین عاملی که باعث رکود بازار کار هتل‌ها شده، همین مراکز غیر قانونی هستند. گردشگرانی که به مراکز غیرقانونی می‌روند نیازی به نشان دادن اوراق شناسایی مانند شناسنامه و پاسپورت و اثبات محرمیت ندارند.»رئیس جامعه هتلداران تهران، در پاسخ به این سؤال که چرا هتل‌ها قیمت‌های خود را برای جذب گردشگر بیشتر کاهش نمی‌دهند، می‌گوید: «مگر چقدر می‌توانیم قیمت‌های خود را کاهش دهیم؟ اگر بخواهیم قیمت‌های خود را کاهش دهیم مجبور می‌شویم که سطح خدمات خود را نیز کم کنیم که این کار به نوعی آبرو‌ریزی است و باعث دور شدن گردشگر از این فضا می‌شود.» به گفته او به علت رکود بازار حتی به گردشگرانی که از طرف آژانس نیستند نیز حدود 20 تا 30 درصد تخفیف ارائه دادیم. دولت باید برای حمایت از هتل‌ها گام جدی بردارد. اگر کسب و کار هتل‌ها رونق داشته باشد، می‌توانیم هزینه‌های خود را تأمین کنیم.

80 هزار واحد اقامتی غیر مجاز در مازندران

بر اساس اعلام سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، ایران قصد دارد تا سال 2025 پذیرای 20 میلیون گردشگر در سال باشد و انتظار می‌رود رشد درآمد صنعت گردشگری ایران تا آن زمان به 30میلیارد دلار برسد.شواهد نشان می‌دهد، افزایش میزان گردشگر در ایران باعث ورود سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی به صنعت هتلداری شده اما جامعه هتلداری اعتقاد دارد رشد بی‌رویه مراکز اقامتی غیرمجاز همچنان مانعی برای رشد صنعت هتلداری کشور محسوب می‌شود.جمشید سلطان مرادی، رئیس جامعه هتلداران استان مازندران با اشاره به اینکه بزرگ‌ترین معضل هتل‌ها در مازندران وجود«خانه مسافر» است، می‌گوید: «80 هزار واحد اقامتی غیرمجاز در استان مازندران وجود دارد. متأسفانه طرح خانه مسافر به صورت آزمایشی در 5 استان کشور اجرا شد که مازندران در مرکز این طرح قرار داشت.این طرح مانند آفتی است که به جان هتل‌ها افتاده و هیچ‌کس قادر به جمع‌آوری آنها نیست. از لحاظ قانونی نیز کسی وجود ندارد که با آنها برخورد کند. این طرح آزمایشی در ابتدا قرار بود با نظارت هتل‌ها اجرا شود اما در حال حاضر از کنترل و نظارت هتل‌ها خارج شده است.» این درحالی است که «مسعود سلطانی فر»رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری کشور بارها این نگاه هتلداران را رد کرده و خانه مسافرها را یک امکان برای کسانی دانسته که قادر به پرداخت هزینه‌های هتل‌ها نیستند. او همچنین استفاده از خانه مسافرها را یک شیوه مرسوم در بسیاری از کشورهای گردشگرپذیر می‌داند.

اما سلطان مرادی معتقد است، این افراد و مراکز غیر قانونی نفس صنعت هتلداری مازندران را گرفته‌اند و هتلدار نمی‌تواند با این افراد برخورد کند چراکه هنوز قوانین و ساز و کار‌های محکمی برای برخورد با آنها ایجاد نشده است.شواهد نشان می‌دهد، کشمکش میان جامعه هتلداران و آژانس‌های مسافرتی همچنان ادامه دارد و هنوز دوئل بر سر مسافر و قیمت‌ها به پایان نرسیده است. اغلب تورگردان‌ها اعتقاد دارند که هتل‌ها علاوه بر افزایش قیمت‌ها، تخفیف‌های خاصی که برای آنها در نظر گرفته شده بود را هم لغو کردند. رئیس جامعه هتلداران استان مازندران با تأکید بر اینکه 5 آژانس ساکن در قم توریست‌های زیارتی و گردشگران عرب را از آنجا به خانه مسافرها و ویلاهای مازندران منتقل می‌کنند، می‌گوید: «آن‌ها به صورت تقریبی 250 ویلا اجاره کرده‌اند. مسافران را به صورت مستقیم از آژانس‌ها به ویلا انتقال می‌دهند و نمی‌گذارند حتی گردشگر در فضای مازندران به دنبال هتل بگردد. آژانس‌ها فقط پول را می‌شناسند بنابراین اغلب گردشگران بدون اینکه مجبور باشند مدارک معتبر شناسایی خود را ارائه کنند می‌توانند از همه نوع خدمات توریستی استفاده کنند. او بیان می‌کند: «اکنون در فصلی قرار داریم که باید ظرفیت هتل‌هایمان 80 درصد پر باشد، این در حالی است که تنها 40 درصد آنها پر شده است. قیمت هتل‌ها بر اساس نرخ مصوب و بر اساس نظر اداره میراث فرهنگی و جامعه هتلداران تعیین شده است. در برخی از موارد حتی هتل‌ها قیمت‌ها را کمتر از نرخ مصوب ارائه می‌کنند تا مشتری جذب کنند.»

موانع کاهش قیمت‌ها از نگاه هتلداران

آمار‌ها و بررسی‌ها از افزایش میزان گردشگری در استان اصفهان خبر می‌دهند. چندی پیش فریدون اللهیاری، مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان سفر گردشگران به این استان در ایام نوروز امسال در مقایسه با سال‌های گذشته را بی‌سابقه دانست و گفت:«تا کنون دو میلیون و 300 هزار اقامت در استان اصفهان داشته‌ایم که نسبت به ایام نوروز سال گذشته 30 درصد افزایش داشته است». در این میان کارشناسان عقیده دارند هتل‌ها باید قیمت‌های خود را برای جذب گردشگران خارجی کاهش دهند اما جامعه هتلداری هزینه‌های انرژی، مالیات و دارایی را مهم‌ترین مانع کاهش قیمت‌ها می‌داند.«مهدی نریمانی»، رئیس جامعه هتلداران اصفهان می گوید:« هتلدار‌ها زمانی می‌توانند قیمت‌های خود را افزایش یا کاهش دهند که این هزینه‌ها نیز تغییر کند. قیمت آب و برق و گاز در طول سال با افزایش قیمت روبه‌رو است.»او با اشاره به اینکه قیمت کالاهای مصرفی نوسانی است، بیان می‌کند:«ما علاقه‌مند به کاهش قیمت‌ها هستیم اما قیمت پایین‌تر پاسخگوی هزینه‌های ما نیست. «بیمه تأمین اجتماعی» از کارمندهای هتل‌ها حق بیمه 30 درصدی دریافت می‌کنند و ما باید این حق بیمه را بپردازیم. بنابراین کاهش قیمت‌ها نیازمند یک برنامه گسترده است که بقیه دستگاه‌ها نیز باید در آن همکاری کنند.همه نگاه‌ها نباید به سمت هتلدار‌ها باشد.»نریمانی، معتقد است، قیمت‌های هتل در ایران بسیار پایین‌تر از کشورهای مجاور است.رئیس جامعه هتلداران اصفهان، با اشاره به اینکه قیمت هتل‌ها در استان اصفهان در ماه‌های خرداد، تیر و مرداد دارای تخفیف‌های 50 درصدی بوده که این میزان از طریق آژانس‌های مسافری داده شده است، می‌گوید:«ما نبض بازار را داریم.زمانی که می‌بینیم مشتری کم شده است تخفیف‌های مختلف برای آژانس‌های مسافری در نظر می‌گیریم .در شهر‌های مذهبی و تاریخی کشور هم به همین صورت است.»او از ارائه تخفیف به آژانس‌های مسافری از مهرماه خبر می‌دهد و بیان می‌کند:«در ماه‌های سال هم تخفیف‌های مختلف برای آژانس‌های مسافرتی در نظر گرفته‌ایم.» نریمانی، ارزش افزوده(دارایی) و مالیات را مهم‌ترین مشکل هتل‌ها می‌داند و می‌گوید: «بدون اینکه بررسی‌ها دقیق باشد گاهی هتل‌ها را به دلایل مختلف جریمه می‌کنند. به نظر من درست نیست با سرمایه‌گذاری این‌طور برخورد شود. بیمه نیز همین طور است. فقط کافی است که یکی از هتل‌ها یک بار حق بیمه یکی از کارکنان را پرداخت نکند، 3 برابر او را جریمه می‌کنند و حتی در برخی از موارد دستور توقیف اموال او را می‌دهند. به طور مثال یکی از هتلدار‌ها به بیمه 1 میلیون بدهکار شده و بیمه دستور توقیف اموال او را صادر کرده است. این رفتار از نظر اخلاقی درست نیست و توهین به هتلدار محسوب می‌شود.»

تعداد هتل‌های یک تا پنج ستاره کشور