خانوارها در وام بانکی اولویت ندارند

تسهیلات بانکی هم به خانوارها و هم به فعالان بخش‌های مختلف اقتصاد اعطا می‌شود. با بررسی تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی مشخص شده که در شهریور 1402 حجم تسهیلات اعطایی بانک‌ها 36 درصد نسبت به مرداد افزایش یافته است.

از میان بخش‌های اقتصادی، بالاترین سهم تسهیلات در شش ماه ابتدایی 1402 به بخش «خدمات» تعلق دارد. در مقابل، کمترین سهم تسهیلات بانکی به نام بخش «مسکن و ساختمان» ثبت شده است. 

سهم تسهیلات بخش‌های اقتصادی از کل وام‌های اعطایی در شهریور 1402 نسبت به مرداد یکسان نبوده و تغییر کرده است. شواهد نشان می‌دهد که بیشترین افزایش سهم در ششمین ماه امسال متعلق به بخش‌ «خدمات» بوده است. در مقابل، سهم بخش «صنعت و معدن» نسبت به مرداد با کاهش مواجه شده است.

بجز بخش‌های اقتصادی، خانوارها هم به عنوان مصرف کننده نهایی از تسهیلات بانکی بهره‌مند می‌شوند. آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که سهم تسهیلات اعطایی به خانوارها از کل تسهیلات بانکی در شهریور امسال، کمتر از مرداد ماه است اما ارزش مقداری این تسهیلات بیشتر شده است.

وام‌های شهریور زیر ذره‌‌بین آمار

گزارش بانک مرکزی از تسهیلات اعطایی شش ماهه 1402 نشان می‌دهد که ارزش وام‌های پرداخت‌شده در شهریور امسال به 2 هزار و 436 هزار میلیارد تومان رسیده و رشدی 36 درصدی را نسبت به ماه قبل خود تجربه کرده است. البته، بخش‌های مختلف اقتصاد سهم یکسانی از این وام‌ها نداشته‌اند. «سهم تسهیلات بخش‌های اقتصادی از کل تسهیلات اعطایی» نشان می‌دهد که هر بخش از اقتصاد چند درصد از وام‌های پرداخت‌شده در آن ماه را تصاحب کرده است.

وام‌های بانکی در تصاحب بخش «خدمات»

تسهیلات پرداخت‌شده توسط بانک‌ها به تفکیک بخش‌های مختلف اقتصادی ارائه می‌شود. این بخش‌ها شامل «کشاورزی»، «صنعت و معدن»، «مسکن و ساختمان»، «بازرگانی»، «خدمات» و «متفرقه» است. همچنین بخش مجزایی برای تسهیلات اعطایی به خانوراها وجود دارد.

داده‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد که در آخرین ماه از تابستان امسال، بخش «خدمات» 35.8 درصد از کل تسهیلات پرداختی را تصاحب کرده که بالاترین سهم در میان بخش‌های اقتصادی به شمار می‌رود. این سهم 3.76 واحد درصد بیشتر از سهم تسهیلات بخش خدمات در مرداد است.

ارزش وام‌های پرداختی به این بخش در دوره زمانی یاد شده، 873 هزار میلیارد تومن بوده که نسبت به مرداد 52 درصد افزایش یافته است. در مقابل بخش «مسکن و ساختمان»‌ قرار گرفته که با ثبت رقم 4.63 درصد، کمترین سهم تسهیلات اعطایی در شهریور را به نام خود زده که البته نسبت به مرداد 0.22 واحد درصد افزایش یافته است.

در ادامه بررسی های آماری نشان می دهد ارزش وام‌های پرداخت‌شده به این بخش طی شش ماه ابتدایی امسال به 112 همت رسیده که حاکی از رشد 43 درصدی نسبت به مرداد است.

سهم تسهیلات در بخش‌های «بازرگانی» و «صنعت و معدن» در شهریور کمتر از مرداد ثبت شده است. برای مثال سهم وام‌های پرداخت‌شده به بخش «صنعت و معدن» از کل وام‌های بانکی در شهریور امسال 2.08 واحد درصد کمتر از مرداد است.

در مجموع، از کل تسهیلاتی که در شش ماه ابتدایی امسال پرداخت شده، 83.7 درصد از آن متعلق به بخش‌های اقتصادی بوده که رقم آن معادل با 2 هزار و 39 هزار میلیارد تومان است. مابقی نیز به خانوارها متعلق بوده که تقریبا سهمی 16.3 درصدی داشته است.

کاهش سهم «خانوار» از وام‌های بانکی در شش ماه نخست 1402

از کل 2.436 هزار میلیارد تومان وامی که در شش ماه نخست امسال پرداخت شده، 396 هزار میلیارد تومان به خانوارها تخصیص داده شده است. بر این اساس، سهم تسهیلات پرداختی به خانوارها از کل تسهیلات شش ماه نخست 1402 برابر با 16.29 درصد است. این در حالی است که رقم این شاخص در مرداد امسال 17.72 درصد بوده است. 

در ادامه بررسی داده های بانک مرکزی نشان می دهد در آخرین ماه تابستانی امسال، سهم خانوارها از تسیهلات بانکی 25 درصد بیشتر از مرداد ماه شده است. آمار سهم هر بخش از تسهیلات امسال نشان می دهد در نیمه نخست امسال، خانوارها سومین رتبه را در دریافت تسهیلات بانکی داشته اند. این درحالی است که سهم خدمات و صنعت و معدن رده های اول و دوم را رقم زده اند.

با توجه به این که آمار سهم تسهیلات پرداختی به خانوارها در دو سال گذشته منتشر نشده، امکان مقایسه سطح این شاخص در شهریور 1402 با شهریور 1401 وجود ندارد.