پلیس اطفال در ایران چه می‌کند؟

رئیس پلیس پیشگیری تهران بزرگ درباره نحوه فعالیت و وظایف پلیس اطفال توضیحاتی بیان کرد و گفت: پلیس اطفال برای رسیدگی به جرائم کودکان پنج و هفت ساله و ... نیست بلکه این پلیس برای رسیدگی به امور انتظامی کودکان تشکیل شده است.

با تصویب و ابلاغ قانون جدید آئین دادرسی کیفری در سال ۱۳۹۲ بود که تشکیل پلیس ویژه اطفال نیز در دستورکار قرار گرفته و بناشد تا لایحه مربوط به آن نگارش و تدوین شود. لایحه‌ای که فرآیند تدوین آن، مدت‌ها به طول انجامید و سرانجام بنا به گفته محمدرضا حیدرهایی، سرپرست دفتر امور آسیب‌دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور «لایحه پلیس ویژه اطفال با شش فصل و ۴۹ ماده در کمیسیون قضایی مجلس به تصویب رسیده و به نظر می‌رسد این لایحه تا پیش از پایان سال ۱۴۰۱ جهت ارائه به صحن آماده شود.»

او البته در پاسخ به این سوال که تاکنون در مراحل بررسی، تغییراتی در مواد لایحه ایجاد شده است؟ گفته بود: «فعلا در حال بررسی لایحه هستیم و ممکن است باتوجه به نظر اعضای قضایی مجلس در برخی از بند‌ها تغییری ایجاد شود، اما تاکنون تغییر اساسی در مواد لایحه ایجاد نشده و اکنون تنها در حال بررسی تکالیف دستگاه‌ها در این لایحه هستیم.»

با وجود آنکه این لایحه هنوز به تصویب نرسیده، اما پلیس پایتخت از همان ایام تصمیم به ایجاد سازوکاری به نام «پلیس اطفال» در این مجموعه گرفت تا امور انتظامی مربوط به کودکان کمتر از ۱۸ سال در این بخش مورد رسیدگی قرار بگیرد. سرهنگ جلیل موقوفه‌ای، رئیس پلیس پیشگیری تهران بزرگ در گفتگو با ایسنا در این باره گفت: همانطور که می‌دانید ما در مجموعه پلیس پیشگیری و در سطح کلانتری‌ها دوایر مشاوره و مددکاری را داریم که تحت نظارت معاونت اجتماعی فعالیت دارند. بالغ بر ۹۰ درصد کل پرونده‌ها به جز مواردی مانند اراذل و اوباش، سرقت و ... که قابل صلح و سازش نیستند، به این مراکز ارجاع شده و خوشبختانه در آنجا بیش از ۸۰ درصد پرونده‌های ارجاعی به صلح و سازش ختم می‌شود. در واقع در این مراکز افراد آموزش دیده و کارشناسان علوم انسانی حضور دارند به درستی افراد را راهنمایی می‌کنند.

وی ادامه داد: حالا ما در همین مراکز پلیس اطفال را راه‌اندازی کردیم. البته لازم است که من یک توضیح درباره عنوان پلیس اطفال بدهم، اینکه وقتی می‌گوییم پلیس اطفال معنایش این نیست که این پلیس برای رسیدگی به جرائم کودکان پنج ساله و هفت ساله و ... ایجاد شده است. این پلیس برای رسیدگی به امور انتظامی کودکان تشکیل شده و طبق قانون نیز افراد زیر ۱۸ سال کودک محسوب می‌شوند.

رئیس پلیس پیشگیری تهران بزرگ با بیان اینکه در پلیس اطفال، اطفال می‌توانند در جایگاه، شاکی، متهم، نیازمند کمک، گمشده و ... باشند، گفت: خوشبختانه تاکنون پلیس اطفال ما اقدامات قابل توجهی انجام داده و دستاورد‌های خوبی هم داشته‌ایم. به هرحال با توجه به شرایط روحی کودکان و نوجوانان پلیس اطفال نقش موثری در این زمینه دارد و مراکز مشاوره ما اقدامات خوبی را در این خصوص انجام داده است.

وی افزود: تشکیل پلیس اطفال با هدف ایجاد محیط امن برای کودکان در محیط‌های انتظامی است و هیچگونه دریافت گزارش و بازجویی و ... در کلانتری انجام نمی‌شود.

موقوفه‌ای با بیان اینکه افسران رسیدگی کننده به این امور تحت آموزش‌های ویژه و خاص قرار گرفته‌اند، گفت: این ماموران که عمدتا فارغ التحصیل رشته‌هایی، چون روانشناسی، علوم تربیتی، علوم اجتماعی، حقوق و سایر رشته‌های مرتبط هستند، امور مربوط به کودکان را بر اساس آموزش‌های آکادمیک پیگیری می‌کنند.

به گفته رئیس پلیس پیشگیری تهران بزرگ پرونده‌های تشکیل شده در بخش پلیس اطفال نیز به دادسرای اطفال می‌رود و در آنجا، هم پلیس و هم قوه‌قضاییه بر روند رسیدگی به پرونده نظارت دارد.

موقوفه‌ای درباره اینکه اقدام پلیس چقدر با آنچه که تحت عنوان لایحه پلیس اطفال بناست تصویب شود، مشابهت دارد، گفت: ما فعلا کار خودمان را انجام می‌دهیم و هر زمانی که این لایحه به قانون تصویب شود بر اساس آن عمل خواهیم کرد.