خروج فوتبال ایران از انزوا با نسل طلایی

روزنامه صبح نو: جام ملت ‌ های 1996 امارات، نقطه عطفی برای فوتبال ایران بود، مسیری برای رسیدن ستاره ‌ های فوتبال ایران به اروپا بعد از درخشش چشمگیر مقابل رقیبان آسیایی. در آن رقابت ‌ ها هرچند ایران با ناداوری از رسیدن به فینال و حتی قهرمانی در آن جام محروم شد اما بازیکنانی چون آقایان علی دایی، کریم باقری، خداداد عزیزی و ... مورد توجه تیم ‌ های مطرح اروپایی قرار گرفتند تا ضمن زنده کردن لقب «لژیونر» در تیم ‌ های معتبر اروپایی از اعتبار فوتبال و کشور ایران در رقابت ‌ های مهم باشگاهی و قاره ‌ ای دفاع کنند.

آن نسل طلایی بعد از جام جهانی 1998 و با اضافه شدن ستاره ‌ هایی مانند آقایان مهدی ‌ مهدوی ‌ کیا، وحید هاشمیان، علی کریمی، مهدی پاشازاده، جواد نکونام، مسعود شجاعی و ... روزهای خوبی را برای فوتبال ایران در قاره اروپا رقم زدند اما بعد از جام جهانی 2006 و علاقه ‌ مندی ستاره ‌ های ایران برای حضور در کشورهای عربی، کمتر شاهد درخشش ستاره ‌ های کشورمان در تیم ‌ های مطرح اروپایی بودیم. در همان زمان اما یک اتفاق ویژه هم رخ داد؛ فریدون زندی بازیکن «دو رگه» با تابعیت ایرانی ‌ -آلمانی که پیشینه حضور در تیم ‌ های پایه فوتبال آلمان را هم داشت، تصمیم گرفت به تیم ملی ایران بپیوندد تا با پیراهن مقدس کشورمان در مسابقات جهانی و آسیایی بدرخشد. امیر شاپورزاده دیگر بازیکن ایرانی-آلمانی بود که حضور در تیم ملی ایران را تجربه کرد. این شروع داستان جدیدی در فوتبال ایران بود که با آمدن کارلوس کی ‌ روش ادامه یافت. این مربی پرتغالی داستان لژیونرها را در ایران تغییر داد و به جای رفتن ستاره ‌ های ایران به لیگ ‌ های اروپایی، شرایط حضور بازیکنان «دو رگه» را در تیم ملی ایران فراهم کرد. بازیکنانی که دو یا چند تابعیتی بوده اما طبق قوانین فدراسیون جهانی فوتبال، می ‌ توانستند برای تیم ملی ایران به میدان بروند. اشکان دژاگه شاخص ‌ ترین و نخستین بازیکنی بود که با این روش به تیم ملی ایران پیوست، بازیکنی که مانند فریدون زندی، در روزهای نخست حضور در تیم ملی کشورمان به سختی زبان فارسی را صحبت می ‌ کرد. پس از اشکان، قرعه به ‌ نام نفراتی چون آقایان رضا قوچان ‌ نژاد، دانیال داوری، امین نظری، استیون بیت آشور و .. افتاد که فرصت حضور در تیم ملی ایران را به ‌ دست آوردند اما غیر از قوچان ‌ نژاد، سایر نفرات خیلی زود جایگاه خود را در این تیم از دست دادند. کی ‌ روش اما در کنار بازیکنان «دو رگه» سعی کرد تیم ملی را جوان کند و با فرصت دادن به بازیکنان آینده ‌ دار، راه جدیدی را برای ستارگان ایران ایجاد کرد تا بعد از سال ‌ ها، شاهد درخشش لژیونرهای ایرانی در تیم ‌ های معتبر آسیایی و اروپایی و رقابت ‌ های مهم این دو قاره باشیم.

سردار آزمون

درخشش در تیم ‌ های پایه خصوصا تیم جوانان باعث شد این بازیکن خیلی زود مورد توجه تیم ‌ های اروپایی قرار گرفته و نظر کارلوس کی ‌ روش را برای بازی در خط حمله تیم ملی ایران جلب کند. این بازیکن که در آخرین لحظات از فهرست مسافران تیم ملی در جام جهانی 2014 برزیل خط خورد، در جام ملت ‌ های 2015 استرالیا، درخشش ویژه ‌ ای داشت و توانست جایگاه ثابتی را در خط حمله تیم ملی به ‌ دست آورد. آزمون که در مهرماه سال ۱۳۹۱ و درحالی که فقط 17 سال داشت، به باشگاه فوتبال روبین ‌ کازان روسیه پیوست، امید اول لژیونرهای ایرانی است، زیرا امروز تیم ‌ هایی چون بارسلونا، لیورپول، میلان، یوونتوس و آرسنال و حتی رئال مادرید، در مقاطع مختلف برای جذبش پیشنهادهایی را مطرح کرده ‌ اند. البته آرسن ونگر سرمربی آرسنال نظر مساعدی روی او داشت ولی به ‌ خاطر قوانین فوتبال انگلیس، آزمون فرصت حضور در این تیم را از دست داد، بازیکنی که در 22 بازی برای تیم ملی ایران 17 گل به ثمر رسانده و با ادامه این روند حتی می ‌ تواند رکورد علی دایی به ‌ عنوان بهترین گلزن جهان را بشکند. این مهاجم جوان که در دو فصل گذشته با پیراهن روستوف در مسابقات داخلی لیگ روسیه و اروپایی به میدان می ‌ رفت، چندی پیش و در رقابت های لیگ قهرمانان اروپا، دروازه تیم بایرن مونیخ را باز کرد تا بیش از گذشته، مورد توجه تیم ‌ های مطرح جهان قرار بگیرد؛ بازیکنی که امیدواریم به ‌ زودی پیراهن یکی از تیم ‌ های مطرح دنیا را برتن کند.

رضا قوچان ‌ نژاد

حضور در تیم ملی ایران، نقطه عطفی در زندگی این مهاجم ریزنقش اما تاثیرگذار بود زیرا توانست نام خود را به ‌ عنوان یک چهره محبوب در کشورمان و قاره آسیا مطرح کند. درخشش در مرحله مقدماتی جام جهانی 2014 برزیل، آغاز روزهای رویایی او با تیم ملی ایران بود اما به ‌ دلیل مصدومیت و مشکلات دیگر، در مدت زمانی کوتاه دچار افت شد تا نتواند موفقیتش در عرصه ملی را در عرصه باشگاهی تکرار کند. بعد از پایان دوران افت، می ‌ توان سال 2016، را سال ویژه برای رضا گوچی برشمرد زیرا در تیم نه ‌ چندان شناخته شده هیرنفین، روزهای خوبی را سپری می ‌ کند. او با گلزنی در این تیم و خصوصا هت ‌ تریک فراموش نشدنی روزهای گذشته مقابل تیم مطرح آیندهون، به صدر جدول گلزنان لیگ هلند رسید و از سوی سایت Voetbal Inside هلند برنده جایزه «بندطلا» هفته نوزدهم لیگ برتر هلند شد. قوچان ‌ نژاد اگر بتواند به روند گلزنی ‌ هایش در لیگ هلند ادامه داده و به ‌ عنوان آقای گلی این مسابقات دست یابد، نخستین فوتبالیست قاره آسیا لقب می ‌ ‎ گیرد که در یک لیگ اروپایی توانسته چنین عنوان مهمی را به ‌ دست آورد. پیش از او سال ١٩٨٦ بوم کون ‌ چا از کره ‌ جنوبی در تیم لورکوزن با 17 گل و سال ٢٠٠٤ وحید هاشمیان در تیم بوخوم با ١٦ گل در رده چهارم گل ‌ زنان بوندس ليگا قرار گرفته بودند.

علیرضا جهانبخش

درخشش در تیم فوتبال جوانان ایران، باعث شد این بازیکن رکورد جالبی را به ‌ نام خود ثبت کند. او توانست از یک تیم شهرستانی لژیونر شود زیرا پیش از این ستاره ‌ های تیم ‌ های پرسپولیس، استقلال و پاس فرصت رسیدن به چنین موفقیتی را به ‌ دست آورده بودند. علیرضا در 11 خردادماه سال 1392 با عقد قراردادی سه ساله به تیم ان.ای.سی هلند پیوست و در دومین فصل حضورش در این تیم، با ۱۲ گل ‌ زده و ۱۸ پاس گل به ‌ عنوان برترین بازیکن دسته اول لیگ هلند برگزیده و برنده جایزه «گاو طلایی» شد. او دومین خارجی لیگ هلند بود که پس از کیسوکه هوندای ژاپنی، این افتخار را کسب می ‌ کرد. پیش از آغاز سومین فصل حضور در تیم ان.ای.سی هلند، او پیشنهاد جالبی از تیم «ای ‌ زد آلکمار» دریافت کرد و خیلی زود به این تیم پیوست تا روزهای درخشان خود را با پیراهن آلکمار در فوتبال هلند ادامه دهد. این بازیکن جوان که 19 بازی ملی هم دارد، تا به امروز 30 بازی برای این تیم انجام داده و 3 گل نیز به ثمر رسانده است.

کریم انصاری ‌ فرد

یکی دیگر از ستاره ‌ های فوتبال که با درخشش در تیم ‌ های پایه ایران خود را به فوتبال دوستان معرفی کرد، کریم انصاری ‌ فرد بود. او که فوتبال باشگاهی ‌ اش را با تیم سایپا آغاز کرد و باعملکرد خوب خود، به تیم پرسپولیس پیوست، نتوانست در این تیم رضایت هواداران را جلب کند و سپس راهی تیم تراکتورسازی تبریز شد.

هرچند این بازیکن در تراکتورسازی 14 گل به ثمر رساند و آقای گل مسابقات لقب گرفت اما نتوانست در تیم ملی انتظارات را برآورده کند و جانشین شایسته ‌ ای برای علی دایی باشد. این بازیکن در همان روزها تصمیم گرفت به عنوان سومین بازیکن تاریخ ایران راهی تیم اوساسونا شود اما در آن تیم نیز هرچند 16 بار به میدان رفت ولی نتوانست گلزنی کند. انصاری ‌ فرد که همچنان مورد توجه کارلوس کی ‌ روش قرار داشت، در ابتدای فصل 2015 راهی تیم پانیونیوس یونان شد تا روزهای جدیدی را در فوتبالش تجربه کند. او که همچنان روند سینوسی را ادامه می ‌ داد، در ماه ‌ های پایانی سال 2016 به همراه مسعود شجاعی، عملکرد خوبی از خود ارائه کرد تا مورد توجه مسوولان تیم المپیاکوس قرار بگیرد. کریم با پیوستن به این تیم مطرح یونانی، حالا بهترین لژیونر ایران از نظر تیم باشگاهی محسوب می ‌ شود.

سعید عزت ‌ الهی

دیگر ستاره جوان و آینده ‌ دار فوتبال ایران است که بعد از درخشش به همراه تیم ‌ ها پایه ایران، خیلی زود راهی فوتبال اروپا شد تا بعد از جهابخش، دومین ستاره ایران باشد که از تیمی شهرستانی، لژیونر شده است. این بازیکن که تجربه حضور در جام جهانی نوجوانان را دارد، ابتدا راهی تیم جوانان اتلتیکومادرید اسپانیا شد و بعد از مدتی به تیم روستوف روسیه پیوست اما این روزها دنبال رفتن به تیم جدیدی است. چند تیم مطرح از جمله هامبورگ برای جذب سعید پیشنهاداتی را مطرح کردند که به ‌ زودی مشخص می ‌ شود این بازیکن در آینده پیراهن چه تیمی را برتن خواهد کرد. سعید که خیلی زود توانست نظر کی ‌ روش را برای حضور در تیم ملی جلب کند و با ثبات ‌ ترین ملی ‌ پوش ایران در سال 2016 لقب گرفت، این روزها لقب جانشین جواد نکونام را دریافت کرده، بازیکنی که می ‌ تواند با ادامه این روند و رسیدن با تیم ملی ایران به جام جهانی 2018 روسیه، به تیم ‌ های مطرح اروپایی هم برسد.

مرتضی پورعلی ‌ گنجی

ستاره جوان ایران که با درخشش در فوتبال پایه، مورد توجه کارلوس کی ‌ روش قرار گرفت. نقطه عطف فوتبال او، جام ملت ‌ های 2015 استرالیا بود که با توجه به مصدومیت پژمان منتظری و اعتماد کی ‌ روش، در کنار سیدجلال حسینی، زوج بسیار خوبی را در خط دفاع تیم ملی تشکیل داد. بعد از آن رقابت ‌ ها و با توجه به عملکرد خوب و گل ‌ های حساسی که برای تیم ملی ایران به ثمر رساند و قرار گرفتن در بین ستارگان جام، این بازیکن مورد توجه تیم ‌ های مطرح آسیایی قرار گرفت و به تیانجین چین پیوست که هدایتش برعهده آری هان بود. مرتضی بعد از یک فصل حضور در این تیم چینی، به باشگاه السد قطر پیوست تا در کنار یکی از ستارگان فوتبال دنیا یعنی ژاوی، فوتبالش را ادامه دهد. پورعلی ‌ گنجی که این روزها جزو نفرات ثابت خط دفاعی تیم ملی ایران و باشگاه السد قطر است، مطمئنا آینده خوبی را پیش ‌ رو دارد. قطعا درخشش به همراه تیم ملی ایران در مسابقات انتخابی جام جهانی و تیم السد در بازی ‌ های آسیایی و داخلی این کشور، می ‌ تواند شرایطی را فراهم کند که این بازیکن راهی تیم ‌ های مطرح اروپایی شده و روزهای بهتری را تجربه کند.

لژیونرهای دیگر ایران

این روزها مسعود شجاعی در تیم پانیونیوس یونان، علی کریمی در تیم دینامو زاگرب و مهرداد محمدی در تیم ترک گروزنی روسیه بازی کرده و لژیونرهای اروپایی فوتبال ایران محسوب می ‌ شوند. البته تا چندی پیش سجاد شهباززاده عضو تیم آلانیا اسپور بود و برابر تیم گالاتاسرای هم گلزنی کرد اما قصد دارد فوتبالش را در یک تیم ایرانی ادامه دهد. پژمان منتظری در تیم الاهلی قطر، اشکان دژاگه در تیم العربی قطر، رحیم زهیوی و مهرداد پولادی در تیم الشحانیه، دیگر لژیونرهای ایران هستند، هرچند مجتبی جباری هم فعلا به ‌ دلیل مصدومیت، فرصت بازی در تیم الاهلی را از دست داده است.