دلیل کشیده شدن ستاره‌های فوتبال به سوپرلیگ چین

خبرگزاری تسنیم: همین چند وقت پیش بود که الیکس تیکسیرا، هافبک هجومی برزیلی پیشین شاختار دونتسک از علاقه‌اش برای بازی در لیگ برتر انگلیس یاد کرد. لیورپول هم که تصور می‌کرد صرفاً ابراز علاقه بازیکن 26 ساله پیشین واسکوداگاما به بازی در جزیره، برای انتقال او به آنفیلد کافی است، دست به کار شد. همه از احتمال قریب به یقین لیورپولی شدن تیکسیرا صحبت می‌کردند که ناگهان یک خبر نه فقط لیورپول و آرسنال به عنوان دیگر مشتری تیکسیرا را شوکه کرد، بلکه دنیای فوتبال را در بهت فرو برد. خبر از ولخرجی دیگری از سوی چینی‌ها برای یکی از پرطرفدارترین بازیکنان فوتبال اروپا حکایت داشت. در شرایطی که نمایندگان لیورپول داشتند تمام تلاش خود را برای هرچه کمتر کردن رقم انتقال تیکسیرا به آنفیلد انجام می‌دادند، نمایندگان باشگاه جیانگسو سونینگ چین با چمدانی پر از پول از راه رسیدند و چنان پیشنهادی به هافبک برزیلی و تیمش دادند که رد آن نه سخت، بلکه غیرممکن بود، پیشنهادی 38 میلیون پوندی که رکورد بالاترین نقل‌و‌انتقال در تاریخ فوتبال آسیا را شکست و بازیکن شاختار را به گران‌قیمت‌ترین فوتبالیست قاره کهن تبدیل کرد. این اتفاق تنها چند روز پس از آنکه جکسون مارتینس، مهاجم کلمبیایی اتلتیکومادرید با قراردادی 32 میلیون پوندی به تیم گوانگژو پیوست، رخ داد تا سریال ولخرجی‌ها چینی‌ها که نه فقط در این کشور بلکه در آسیا بی‌سابقه بوده، ادامه داشته باشد. تیکسیرا پا در جای پای ستارگانی مانند رامیرز (از چلسی)، جکسون مارتینس (از اتلتیکومادرید) و ژروینیو (از رم) گذاشت که همگی با قراردادهای غیرمنتظره و هنگفت راهی فوتبال چین شدند. اما دلیل آغاز مهاجرت گروهی ستاره‌های فوتبال اروپا به چین دقیقاً چیست؟ چرا باشگاه‌های چینی شروع به درو کردن بازیکنان بزرگ اروپایی کرده‌اند؟ ژی جین‌پینگ، رئیس جمهور چین باشگاه‌های فوتبال کشورش را تشویق کرده است که بودجه‌های کلان‌تری را برای تقویت خود در بازار نقل‌و‌انتقالات اختصاص دهند تا سوپرلیگ چین به یکی از قطب‌های فوتبال دنیا تبدیل شود. جین‌پینگ که دوران ریاست جمهوری‌اش را در سال 2013 آغاز کرد، جزو طرفداران دو آتشه فوتبال است، اما ناکامی‌های پی‌در‌پی کشورش در فرآیند تبدیل شدن به یک کشور فوتبالی آن هم با جمعیتی در حدود یک میلیارد و 400 میلیون نفر، حوصله او را سر برده بود. طبق ادعای نشریه گاردین، بخش اعظم پول‌هایی که در فوتبال چین سرمایه‌گذاری شده است، از سوی رئیس جمهور متمول این کشور است که یکی از اهدافش از سرمایه‌گذاری در ورزش، ارتقای سطح روابط و مناسبات سیاسی چین با سایر کشورهاست. جین‌پینگ ماه اکتبر سال 2015 در سفری که به بریتانیا داشت، سری به زمین تمرینی باشگاه منچسترسیتی زد تا از نزدیک دلایل اوج‌گیری آبی‌پوشان را در فوتبال جزیره ببیند. این در حالی است که او شخصاً طرفدار منچستریونایتد است. باشگاه‌های چینی تاکنون چقدر هزینه‌ کرده‌اند؟ قراردادی که تیم فوتبال جیانگسو سونینگ با تیکسیرا بست، رقم کلی خرید‌های صورت گرفته توسط باشگاه‌های چینی در زمستان سال 2016 را به جایی رساند که بالاتر از رقم خرید‌های صورت گرفته در لیگ برتر انگلیس بوده است. در پنجره نقل‌و‌انتقالات زمستانی لیگ برتر، باشگاه‌های بزرگ برای خرید بازیکنان جدید مجموعاً 175 میلیون پوند هزینه کردند که مهمترین آن مربوط به انتقال 18.3 میلیون پوندی جنلی ایمبولا از پورتو به استوک‌سیتی در آخرین روز از بازار نقل‌و‌انتقالات بود. در چین اما این رقم نزدیک به 20 میلیون پوند بیشتر و دقیقاً 194.2 میلیون پوند بود که از رقم کل بودجه اختصاص یافته برای خرید بازیکن در لیگ برتر طی ماه ژانویه بیشتر بود. این اختلاف حتی می‌تواند بیشتر از این هم بشود، چرا که پنجره نقل‌و‌انتقالات فوتبال چین تا 20 روز دیگر باز است. کدام بازیکنان تا کنون راهی چین شده‌اند؟ انتقال الکس تیکسیرا به جیانگسو برای چهارمین بار رکورد گران‌ترین خرید بازیکن در فوتبال آسیا را شکست و این رکورد در سه هفته باقی مانده به پایان بازار نقل‌و‌انتقالات باز هم می‌تواند شکسته شود. رقم قرارداد تیکسیرا 38 میلیون پوند بود که چند روز پس از انتقال 32 میلیون پوندی جکسون مارتینس از اتلتیکومادرید به گوانگژو اورگراند به ثبت رسید. جالب اینجاست که رکوردشکنی گوانگژو اورگراند هم تنها چند روز پس از ثبت قراردادی 21 میلیون پوندی میان جیانگسو با رامیرز، هافبک پیشین چلسی بود. استارت رکوردشکنی برای خرید گران‌ترین بازیکن آسیا را اما اولین بار تیم شانگهای اس‌آی‌پی‌جی با قرارداد 13.9 میلیون پوندی‌اش با الکسیون، مهاجم برزیلی گوانگژو زد. به فهرست بازیکنان گران‌قیمتی که راهی فوتبال چین شدند باید نام بازیکنانی مانند ژروینیو، فردی گوارین، پائولینیو، تیم کیهیل، دمبا با و آسامواه جیان اضافه کرد. اهداف بعدی چینی‌ها شناخته‌شده‌ترین بازیکنی که نامش در فهرست مسافران احتمالی چین قرار گرفته است، وین رونی، کاپیتان منچستریونایتد بوده است. ماه دسامبر سال 2015 بود که نشریه دیلی‌میل ادعا کرد تیم شانگهای اس‌آی‌پی‌جی به من‌یونایتد برای جذب مهاجم انگلیسی این تیم پیشنهاد داده و به خود او گفته است که در این تیم بابت سه فصل حضورش می‌تواند 75 میلیون پوند درآمد داشته باشد. اسکار، هافبک برزیلی چلسی هم دیگر بازیکنی بوده که درباره انتقالش به چین گمانه‌زنی شده است. نشریه تلگراف نوشته است که جیانگسو سونینگ برای خرید این بازیکن 24 ساله به چلسی 75 میلیون پوند پیشنهاد داده که رد شده است. در همین حال نشریه مارکا هم نوشته است که فرناندو تورس، مهاجم اسپانیایی اتلتیکومادرید هم جزو بازیکنان مورد نظر چینی‌ها بوده است. حق پخش، منبع درآمدی بزرگ برای باشگاه‌های چینی یکی از دلایل افزایش قدرت خرید باشگاه‌های چینی در بازار نقل‌و‌انتقالات و رقابت‌ غیرمنتظره آنها با تیم‌های اروپایی، افزایش چشمگیر درآمد آنها از فروش حق پخش تلویزیونی بازی‌های‌شان بوده به طوری که این درآمد در سال 2016 نسبت به سال گذشته 20 برابر شده است. در سال 2015 باشگاه‌های چینی تنها 9 میلیون دلار از فروش حق پخش تلویزیونی‌شان درآمد داشتند در حالی که این فصل درآمد آنها از فروش حق پخش‌ تلویزیونی بازی‌های‌شان برای یک بازی زمانی پنج ساله یک میلیارد و 25 میلیون دلار یعنی 200 میلیون دلار در سال بوده است. این رقم اگرچه هنوز با درآمد 5.14 میلیارد پوندی لیگ برتر از فروش حق پخش تلویزیونی بازی‌هایش قابل مقایسه نیست، اما در قیاس با سایر لیگ‌های فوتبال آسیا و حتی اروپا به مراتب بیشتر است و حکایت از افزایش محبوبیت بازی‌های سوپرلیگ چین دارد. سوپرلیگ چین یا لیگ حرفه‌ای آمریکا؟ طی 10 سال گذشته لیگ حرفه‌ای آمریکا (MLS) به عنوان آینده‌دارترین لیگ در حال رشد فوتبال جهان معرفی شده است. ورود بازیکنان مانند دیوید بکام، تیری آنری، داوید ویا، آندره‌آ پیرلو، فرانک لمپارد و استیون جرارد به این لیگ همگی سبب خیره شدن نگاه‌ها به MLS شده و این لیگ را به ایستگاهی پایانی خوش منظره برای ستاره‌های فوتبال اروپا جهت پایان دادن به دوران بازیگری‌‌شان تبدیل کرده است. با ظهور سوپرلیگ چین اما موازنه قدرت در غرب و شرق دنیای فوتبال برهم خورده است. در حالی که در MLSهر باشگاه اجازه دارد تنها به سه بازیکنش بالاتر از سقف تعیین شده حقوق پرداخت کند، در چین چنین محدودیتی وجود ندارد و باشگاه‌های این کشور به هر بازیکن هرچقدر که بخواهند می‌توانند حقوق بدهند. آیا ولخرجی چینی‌ها پایدار خواهد بود؟ اقتصاد چین در دنیا در رده دوم قرار دارد. در حالی که رشد قدرت اقتصادی باشگاه‌های چینی در ابتدای راه قرار دارد، هیچ نشانه‌ای برای دنباله‌دار نبودن این روند وجود ندارد. در شرایطی که تاجران و سرمایه‌گذاران فراوانی حاضرند پول‌های خود را در باشگاه‌های چینی سرمایه‌گذاری کنند و پنجمین مرد قدرتمند دنیا هم از این سرمایه‌گذاری‌ها حمایت می‌کند، باید تبدیل شدن سوپرلیگ چین به یکی از قطب‌های فوتبال دنیا را انتظار داشت.