نگاهی به لقب‌های رایج در فوتبال ایران

تسنیم: در فوتبال ایران به افراد مختلف القابی داده می‌شود، القابی که گاه واقهی و گاه رویایی هستند. فوتبال به عنوان پرطرفدارترین ورزش در دنیا شناخته می‌شود و این جذابیت‌ باعث می‌شود جمعیت زیادی جذب این ورزش شوند. در این میان هواداران گاهی برای تشویق، به فوتبالی‌ها القابی می‌دهند که تا آخر عمر با آنها خواهد بود. در ایران هم هوادران فوتبال به تبعیت از دیگر نقاط دنیا به بازیکنان و مربیان القابی می‌دهند و تا سال‌های سال آنها را با این اسامی صدا می‌کنند. لقب‌های که گاه به واقعیت نزدیک هستند و گاه بسیار دور از واقعیت و رویایی و البته القابی که گاهی اوقات باعث درگیری و مشکل بین دو نفر می‌شود. مثل لقب «سلطان» که علی جباری بازیکن پیشین استقلال معتقد است لقب او بوده نه علی پروین. *سلاطین وارد می‌شوند اولین لقبی که بعد از سرطلایی و پاطلایی به صورت رسمی و جدی وارد فوتبال ایران شد «سلطان» بود. در سال‌های دور این لقب از سوی مطبوعات و هواداران به بهترین بازیکن سال ایران داده می‌شد. دو علی سرخابی فوتبال ایران صاحبان این لقب شدند. ابتدا علی جباری بود که سلطان شد و بعد هم نوبت به پسر چشم آبی سرخ‌پوشان آن زمان یعنی علی پروین رسید که مفتخر به دریافت شنل سلطانی شود. نکته اینجاست که بر سر صاحب این لقب درگیری‌هایی بین قرمز و آبی وجود دارد. پسران آبی علی جباری را تک سلطان فوتبال ایران می‌دانند و سرخ‌پوشان هم به سلطان علی پروین خودشان می‌نازند؛ البته با توجه به استمرار حضور پروین در فوتبال این لقب بیشتر به علی قرمزها نسبت داده می‌شود. *ژنرال اعلام قدرت می‌کند تا سال‌های سال این سلطان‌ها بودند که در فوتبال ایران بزرگی می‌کردند اما زمان این فرا رسیده بود تا تقسیم قدرت و رقیبی هم برای سلطان تراشیده شود، رقیبی از جنس خود سلطان و البته شاگرد سلطان. در این میان شخصیت کاریزماتیک یک استقلالی بسیار جلب توجه می‌کرد. امیر قلعه‌نویی به خاطر جدیت در کار و کسب نتایج مناسب با آبی‌ها و البته رفتارهای شبیه پروین، از سوی هواداران استقلال درجه ژنرالی دریافت کرد. کارنامه و عملکرد قلعه‌نویی در چند سال اخیر ثابت کرده که کاپیتان سابق آبی‌ها می‌تواند به ژنرالی‌اش ادامه دهد. *زمان تولد امپراتور شاید سلطان و ژنرال هم فکرش را هم نمی‌کردند یک فرمانده دیگر به فوتبال ایران اضافه شود. آن هم یک فردی که سال‌ها از ایران دور بود. با پیگیری‌های حبیب کاشانی و حمید استیلی، افشین قطبی که مربی شناخته شده در سطح فوتبال آسیا بود به عنوان سرمربی پرسپولیس انتخاب شد. شخصیت، ادب و ادبیات خاص قطبی شرایطی را فراهم آورد تا منهای فوتبالی‌ها قشر تحصیلکرده جامعه هم شیفته سرمربی پرسپولیس شوند، اما این برای جا خوش کردن بین هواداران کافی نبود. قطبی تا بازی رفت با استقلال صبر کرد تا به امپراتور تبدیل شود. دقیقه 86 سانتر شیث، ضربه سر خلیلی و مساوی در دربی باعث شد قطبی به " افشین امپراتور" تبدیل شود. او در پایان فصل پرسپولیس را قهرمان کرد تا همچنان امپراتور بماند! *... و دوباره امپراتور بعد از گذشت سال‌ها از پایان امپراتوری قطبی در فوتبال ایران نوبت به یک پرسپولیسی دیگر شد که به این لقب مفتخر شود. گل‌محمدی بعد از حضور در پرسپولیس به عنوان سرمربی و زدن 15،16 گل در 3،4 بازی از سوی تیفوسی‌ها به امپراتور جدید سرخپوشان تبدیل شد. نزدیکی شخصیت افشین و یحیی به هم باعث شد هواداران پرسپولیس دوباره هوای داشتن امپراتور به سرشان بزند. * عقاب بر فراز آسمان فوتبال ایران شاید یکی از بهترین القابی که در فوتبال ایران رایج شد «عقاب» بود. عملکرد فوق‌العاده احمدرضا عابدزاده در تیم ملی، استقلال و پرسپولیس باعث شد هواداران فوتبال ایران بدون هیچ شک و شبهه‌ای لقبی را برای احمدرضا در نظر بگیرند که شایسته آن است؛ «عقاب آسیا.» عابدزاده سال‌ها در درون دروازه پادشاهی کرد و کارگردان و بازیگر خیلی از اتفاقات خوب و خوش فوتبال ایران بود. بعد از کوچ عقاب از فوتبال نوبت به بچه عقاب رسید که به آشیانه پدر برگردد. امیر عابدزاده بدون هیچ پیشینه و حضوری در پرسپولیس و فقط به خاطر پسر عابدزاده بودن مفتخر به دریافت لقب «بچه عقاب» شد حالا باید دید پسر از پدر نشان دارد یا خیر. * موشک ایرانی در سرزمین ژرمن‌ها اینکه در فوتبال اروپا به بازیکن یا مربی لقب خاصی دهند چیز عجیبی نیست اما نکته جالب اینجاست در همین فرهنگ یک ایرانی صاحب لقب موشک می‌شود. مهدوی‌کیا در هامبورگ موشک شد، موشکی که سال‌های سال در فوتبال سطح اول آلمان قدرت‌نمایی کرده و آخر سر به خانه برگشت. کیا ثابت کرد که چرا تا این حد محبوب هواداران هامبورگ و پرسپولیس. شخصیت مهدوی‌کیا باعث شده این بازیکن در روزهای پایانی فوتبالش به محبوب ترین چهره ورزشی ایران تبدیل شود. - هلی‌کوپتر در آلمان فرود آمد اگر مهاجم باشی، خوب گلزنی کنی و بعد از گل هم یک نوع شادی انجام دهی خیلی زود صاحب یک لقب می‌شوی. مهاجم سربه‌زیر و ساکت ایرانی در آلمان می‌درخشد و بعد از هر گلی که به ثمر می‌رساند خوشحالی خاصی انجام می‌دهد و این مسئله باعث می‌شود از سوی هواداران آلمانی هلی‌کوپتر نام بگیرد. هلی‌کوپتر ایرانی در آلمان پرواز کرد و در آلمان هم به زمین نشست. هاشمیان در حال حاضر در آلمان مشغول مربیگری است. - رفت و برگشت‌ها کافی است بازیکن قرمز یا آبی باشید، در 2 بازی پیاپی در دربی گلزنی کنید تا یک لقب بگیری؛ «رفت و برگشت.» مهدی هاشمی‌نسب، امیدرضا روانخواه و محسن خلیلی رفت‌ و برگشت‌های فوتبال ایران هستند که البته سال‌هاست برای آنها رقیبی تراشیده نشده و به لیست ‌آنها نفر جدیدی اضافه نشده است. *جادوگر بدون عصا می‌آید همین که هر کسی را که خواستی دریبل بزنی و هر کاری که دلت خواست با توپ و بازیکن حریف در زمین انجام دهی و البته متعصب هم باشی برای جادوگر شدن کافی است، البته جادوگری بدون عصا! علی کریمی آنقدر دریبل زد و کارهای خارق‌العاده انجام داد که تبدیل شد به جادوگر فوتبال آسیا. حالا این جادوگر محبوب سال‌هاست در حال انجام حرکات نمایشی در زمین و جادوی هواداران است هر چند که شاید شاهد آخرین ترفندهای جادویی کریمی در زمین مسابقه هستیم. *ستاره‌های فوتبال دنیا به ایران وارد می‌شوند! مشخص نیست بر چه اساسی اینگونه لقب‌ها به بازیکنان داده می‌شود اما هر چه هست زیاد نمی‌شود روی این تشبیه‌ها حساب باز کرد. هواداران احساسی فوتبال ایران آنقدر ستاره‌های بزرگ فوتبال دنیا را در ایران و حداقل مقابل ایران از نزدیک ندیده‌اند که خودشان آنها را بدون پرداخت هیچ مبلغی به ایران آوردند! مارادونا، کاپلو، مالدینی، ریوالدو، بکام، فابرگاس، زیدان، کارلوس، گواردیولا، کاسیاس، کاناوارو، ورون، خدیرا و ... چهره‌های بزرگ فوتبال دنیا هستند که بدون هیچ دردسری در فوتبال ایران بازی و برای هواداران دلنوازی کردند! *شیر کپنهاک، سیم‌خاردار و البته هوار هوار! عملکرد فوق العاده هادی طباطبایی در بازی دوستانه ایران مقابل دانمارک در شهر کپنهاک باعث شد دروازه‌بان استقلالی تیم ملی به عنوان شیر کپنهاک شناخته شود لقبی که سال‌هاست با طباطبایی همراه است. لقب سیم‌خاردار هم به مدافعان اطلاق می‌شود. حمید جاسمیان اولین سیم‌خاردار ایران و حنیف عمران‌زاده به اعتقاد برخی‌ هواداران استقلال آخرین آن هستند. - غزال تیز پای ایران پاس در عمق، خداداد عزیزی، تک‌به‌تک با دروازه‌بان، توی دروازه، توی دروازه... همین گل که یکی از مهمترین گل‌های تاریخ فوتبال ایران است باعث شد خداداد عزیزی به غزال تیزپای فوتبال ایران تبدیل شود به همین سادگی و البته به همین سختی. - هوار هوار... نام هافبک عراقی پرسپولیس و البته استقلال و عملکرد مناسبش طوری بود که هواداران پرذوق ایرانی سریع‌ترین شعار ممکن را برایش بسازند. هوارملامحمد، هوار هوار معروف فوتبال شد و اتفاقا هم هواداران و هم خودش خیلی از این لقب استقبال کردند. هوار همانطور که خیلی زود محبوب سکوها شد خیلی زود هم از یاد آنها رفت.