روزنامه ایران: به نظر میآید روسیه برنده اصلی و بزرگ سی و یکمین دوره بازیهای المپیک تابستانی باشد که از دیروقت فرداشب در ریودوژانیروی برزیل و با انجام مراسم افتتاحیه شروع میشود. لابد میپرسید روسیهای که به سبب دوپینگ برخی ورزشکارانش غایبان بسیاری در این المپیک دارد و براثر همین قضیه بدنام شده و تیم هایش را تار و مار کردهاند چگونه میتواند یک هیأت فاتح شناخته شود اما نکته ماجرا در همین جا است. آنها و هر غایب دیگری در ریو برندهاند زیرا از منجلاب پهن شده در این شهر و از ورطههای ناهنجار اجتماعی در کل سطح برزیل مصون خواهند ماند. بگذارید با زیکا شروع کنیم. ویروس این بیماری گاه مهلک که جنین زنان باردار را هدف گرفته و آنان را مبتلا به هیدروسفالی میکند، چنان در برزیل ریشه دوانده که تعدادی از ورزشکاران نامدار جهان به صراحت اعلام کردند برای پرهیز از آن به ریو نمیآیند. جوانترها که سر پرشور و عشقی خیرهکننده به المپیک دارند و میخواهند صیادان مدالهای این المپیک باشند بیهراس از این عارضه ترسناک تازه جهان به ریو آمدهاند.
آبهای مرگبار خلیج گوانابارا
زیکا فقط یکی از عوارضی است که غایبان ریو موهبت دوری جستن از آن را دارند. آبهای برزیل و بویژه آبهای منطقه خلیج گوانابارا در ایالت ریو که محل برگزاری بخشی از رقابتهای قایقرانی المپیک است چنان آلوده است که به وصف نمیآید. مقامهای ریو طبعاً هرگونه امکان تعویق انداختن در مسابقات را رد کردهاند و حتی اگر خودشان میخواستند سران «IOC» (کمیته بینالمللی المپیک) چنین اجازهای را به آنها نمیدادند اما در عین حال به همه توریستها و بینندگان المپیک توصیه کردهاند در زمان حضور در خلیج مذکور مراقب خود باشند و مسائل بهداشتی را رعایت کنند اما نفس نکشیدن در این خلیج تنها چیزی است که به مراجعهکنندگان قدری مصونیت میبخشد!
وقتی مقامهای محلی کوشیدند پسماندهای موجود در آب خلیج را بیرون بکشند با انواع آشغالهای عجیب مواجه شدند و غریبتر از همه سگهای مرده، پیکر دلفینهای جان باخته و جسدهای دو سه انسان بود و البته تعداد زیادی وسایل الکترونیکی مستعمل هم کشف شد و معلوم نشد چطور در تمامی سالهای ارجاع بخشی از مسابقات قایقرانی المپیک به این محل به فکر این نیفتادند که آب را وارسی و کیفیت آن را تعیین و سپس محیط را پاکسازی کنند. شاید تلاشهای اداره بهداشت شهر ریو در هفتههای اخیر قدری از آلودگیهای فوق را زدوده باشد اما آب همچنان به وضوح آغشته به تیرگیهای صنعتی و سموم گیاهی و به تبع آن بدبو است.
مردم برزیل: این پول مال ما است
همه اینها در پس زمینهای از بحرانهای سیاسی دیرپا شکل گرفته و بیش از چهارسال است که مردم برزیل علیه کسانی که میزبانی جام جهانی فوتبال 2014 و سپس المپیک 2016 را عهدهدار شدند در خیابانها و در مناسبتهای گوناگون تظاهرات میکنند. باور آنها این است که این پول کلان باید صرف تأمین شرایط بهتر زیستی برای آنها میشد و خرج آئینهایی نمیشد که هیچ بهرهای جز منفعتهای لحظهای و خوشیهای کوتاهمدت برای برزیلیها ندارد. کمبود فرصتهای شغلی و فشار سنگین اقتصادی روی قشرهای متوسط و فرودست جامعه در برزیل و بویژه ایالت ریو مسألهای است که صدای این قشرها را به شدت درآورده و آنها میگویند زرق و برق یک المپیک صادراتی درد آنها را بیشتر میکند. دیلماروسف، رئیسجمهوری سابق برزیل که ابتدا محبوب بود و سپس به خاطر خاصه خرجیها و اتهامهای اختلاس و سوءمدیریت منفور شد، مدتی است برکنار شده و در انتظار تعیین تکلیف خود توسط سران قوهقضائیه به سرمیبرد اما جانشین موقتی او نیز آماج حملات کلامی مردمی قرار گرفته است که از فقر و دشواریهای زیستی در ریو رنج میبرند و تعارض این وضعیت با آنچه المپیک سیویکم پیش روی آنها گذاشته، خشمشان را
بیشتر کرده است.
کار به جایی کشید که فقرای برزیل اخیراً به حاملان مشعل بازیهای المپیک هم که مسیر حمل مشعل را به طور سنتی و به حالت «دو» میپیمودند، هجوم بردند و سعی کردند مشعل را سر به نیست کنند!
از داعش تا بیمارستانهای مهلک
هر اتفاقی برای غایبان المپیک امسال بیفتد، از خطرات داعش و امثال آن نیز مصوناند زیرا امنیت هم از مسائل مبهم و احتمالاً غایب در المپیک سی و یکم است. پلیس برزیل البته مدعی است در روزهای اخیر 10 فرد متهم به پیریزی حملات تروریستی طی المپیک را بازداشت کرده است اما تجربیات داعش در اروپا به ما میگوید که آنها در هر جامعهای از نیروهای «خودی» و «بومی» برای ضربه زدن استفاده میکنند و تشخیصشان سخت است. همین دیروز نیز پیدا شدن دو کیف مشکوک باعث بسته شدن یکی از استادیومها و خیابان آن شد. حتی پای مأموران امنیتی هم به ماجرا کشیده شد اما در نهایت مشخص شد کیف متعلق به یکی از برقکاران استادیوم است.
اتهام پولشویی به طبقات حاکم
مسألهساز اصلی، «IOC» به سرکردگی توماس باخ آلمانی است که دهها درخواست مطرح شده طی دو سه سال اخیر درخصوص انتقال بازیهای المپیک 2016 به کشوری دیگر را به بهانه ضیق وقت نادیده گرفته و با اصرار به برگزاری کم نقصی رقابتها در ریو خشم معترضان را بیشتر کرده است. همسو با شروع مسابقات فوتبال در ریو از روز گذشته اعلام شد که پلیس برزیل دهها مورد رشوه و پولشویی و نظایر آن را به بهای میلیونها دلار در ارتباط با پروژههای مختلف المپیک و بویژه کارهای ساختمانی کشف کرده و از قضا همین تحقیقها نشان میدهد که ریشههای فساد مالی به بالاترین سطوح مدیریتی در برزیل برمیگردد و سردمداران ماجرا چندان دور از هیأت دولت نیستند. اضافه بر آنها شماری از اعیانترین خانوادههای برزیل که در ارکان بالای حکومتی رفت و آمد دارند در فسادهای مالی مرتبط با المپیک سیو یکم سهیم تشخیص داده شدهاند.
تجدید تظاهرات در برزیل
یکشنبه و دوشنبهای که گذشت در اعتراض به همین روابط فسادآمیز و فقر حاکم بر برزیل تظاهرات وسیع تازهای در سواحل کوپاکابانای ریو سازماندهی و اجرا شد و در سائوپائولو هم شلوغیهایی حادث شد و شرکتکنندگان یک بار دیگر خواستار مجازات دیلماروسف و سلف او یعنی لولاداسیلوا شدند که وی نیز چند سال پیش از برج محبوبیت تا حضیض بدنامی سقوط کرد و برکنار شد و چوب سوءمدیریت زیرمجموعههای خود را خورد. این بازی بدقلقی است که دست کم در برزیل کنونی پایانی بر آن متصور نیست.
دیدگاه تان را بنویسید