وزیر ارشاد: میانگین مطالعه در کشور ۱۲.۵ دقیقه است

خبرگزاری تسنیم: سیدعباس صالحی عصر امروز در مراسم افتتاحیه نمایشگاه کتاب مشهد با تبریک ایام فرخنده ولادت امام صادق (ع) و میلاد پیامبر (ص) اظهار داشت: خراسان جایگاه ویژه‌ای در تاریخ و تمدن دارد؛ در صحبت‌های گذشته بار‌ها به ویژگی‌های خاص این استان اشاره کردم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: این منطقه با نام امام رضا (ع) یعنی امام مهربانی و گفتگو و رواداری متبرک گره خورده است؛ یکی از بزرگان اهل سنت حدود یک قرن بعد از شهادت امام رضا (ع)، عنوان می‌کند وقتی در توس بودم مکررا به این مضجع شریف مشرف می‌شدم و خواسته‌هایم مکررا اجابت می‌شد. یعنی حدود یک قرن بعد مزار امام رضا (ع) در این شهر میقات کسانی بود تا طلب حاجت کنند.

صالحی با اشاره به اینکه به مرور این مسیر گستره پیدا می‌کند تاکید کرد: خراسان به این نعمت متنعم است که مزار امامی را در دل خود دارد که بسیاری از جهانیان را در دام مهر و محبت خود قرار داده و این فخر خراسان است؛ خراسان تنها جایی است که دو قطب علمی حوزه و دانشگاه در این مکان پا به پای یکدیگر حرکت می‌کنند؛ دو نهاد آموزشی هر دو موثر و اثرگذار در این دیار هستند.

وی گفت: شهر‌هایی هستند که دانشگاه دارند، اما حوزه پرتکاپو ندارند، اما در مشهد این دو قطب علمی پا به پای یکدیگر حرکت می‌کنند و اگر تمدن سازی اسلامی بخواهد رخ دهد، ارتباطات میان این دو باید بیشتر شود و مشهد و خراسان دارای این ظرفیت است. خراسان جاده ترانزیت و استان ارتباطی است و از قدیم این مسیر، مسیر نقل و انتقال فرهنگ بوده است و همچنان می‌توان به این مسیر به عنوان مسیر فرهنگی و تبادل فرهنگی اندیشید.

صالحی با اشاره به اینکه خراسان قطب فرهنگ مکتوب کشور در گذشته و حال بوده و هست تصریح کرد: خراسان قطب فرهنگ مکتوب ایران زمین است و در حوزه تولید کتاب و هم در کتابخانه‌هایی که از گذشته در این شهر و دیار بوده و هستند و هم از نظر کتابفروشی‌ها از این نظر خراسان شاخص است.

وی گفت: اتفاقات فرهنگی از این قبیل مانند نمایشگاه کتاب پیوندی میان دارای گذشته و اتفاقات حاضر خراسان است و در این حوزه‌های فرهنگی کتاب جایگاه خاصی دارد و بی بدیل است. کتاب زایاترین محصول فرهنگ بشری است. کتاب مشابه نفت دارای فرآورده‌های فراوان است و با کتاب صد‌ها محصول دیگر متولد می‌شود. کتاب ماناترین پدیده بشری است.

صالحی خاطرنشان کرد: انقلاب اسلامی ایران توانسته است به عنوان یکی از توفیقات خود در حوزه فرهنگ مکتوب اتفاقات زیادی را رقم بزند؛ نمی‌توان از این نکته عبور کرد که یکی از دستاورد‌های ۴۰ ساله انقلاب اسلامی در حوزه فرهنگ مکتوب بوده است. اتفاقات زیادی در بخش پر این لیوان شاهد هستیم.

وی بیان کرد: در حوزه فرهنگ مکتوب رشد زیادی صورت گرفته و اگر به روند آماری حوزه فرهنگ مکتوب نگاهی بیندازیم؛ در دهه اول انقلاب ۳۵ هزار کتاب داشتیم و در دهه چهارم شاهد رشد ۲۰ برابری چاپ کتاب هستیم. مولفان دهه نخست انقلاب اسلامی، ۲۷ هزار نفر بوده، اما در دهه چهارم انقلاب اسلامی ۶۰۴ هزار مولف داریم که بیانگر رشد ۲۵ درصدی است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: ناشران خصوصی نیز در این ۴۰ ساله رشد کرده‌اند؛ ۱۰ ناشر عمومی که ۳۰۰ کتاب به بالا تولید کرده‌اند همه ناشر خصوصی بوده‌اند و جریان نشر خصوصی نیز با تکاپوی انقلاب اسلامی همگام بوده است. حوزه کتابخانه‌های عمومی نیز رشد کرده و تقریبا رشد ۹ برابر را در ۴۰ ساله پس از انقلاب شاهد هستیم.

صالحی با اشاره به تهدیدات فرهنگ مکتوب گفت: به اعتبار آنچه که امروز در آغاز یک جشنواره فرهنگی بر محور کتاب هستیم، باید عنوان کرد که در حوزه فرهنگ مکتوب دشواری‌هایی زیادی داریم یکی از آن‌ها فاصله میان تولید و خواندن است؛ روند تولید را سرعت و شتاب دادیم، اما روند خواندن را با این نگاه جلو نبردیم. آنچه که آمار‌های مختلف از خواندن در کشور ما می‌گوید آمار راضی کننده‌ای نیست. متوسط شبانه روز مطالعه ما ۱۲.۵ است و متوسط مطالعه خراسان رضوی ۱۶.۵ دقیقه است. در کل کشور ۵۹ درصد اعلام کرده‌اند کتاب غیردرسی مطالعه نمی‌کنند. براساس آمار‌ها زنان بیشتر از مرد‌ها کتاب غیردرسی می‌خوانند.

وی افزود: با فعالیت عرصه رسانه مردم به بحران محیط زیست و آب توجه خاطر نشان داده‌اند و باید به بحران کمتر خواندن و کمتر خریدن کتاب بیش از گذشته توجه کنیم و البته موانع متعددی در این زمینه وجود دارد. متاسفانه شاهدیم نظام آموزش و پرورش ما کمتر متوجه مطالعه و پژوهش آزاد است و نظام خانواده ما نیز بر خواندن کتاب کمتر تاکید دارد و رسانه نیز کمتر به این عرصه توجه دارد. نمایشگاه کتاب یک مرهم موقت، اما مفید است و باید دائمی شود.