شهاب حسینی چگونه به شوق پرواز اضافه شد؟

خبرگزاری ایسنا: خبر درگذشت یدالله صمدی عصر سه شنبه اعلام شد؛ زمانی که بسیاری از روزنامه‌ها صفحات خود را بسته بودند و خبرگزاری‌ها هم به آماده‌سازی خبر‌های روز آینده فکر می‌کردند. دوره بیماری‌اش هم به درخواست خانواده نسبتا در همین سکوت گذشت.

صمدی در همان بیمارستانی بستری بود که مرحوم ضیاءالدین دری، کارگردان کیف انگلیسی و کلاه پهلوی را هم بستری کرده بودند و در فاصله‌ای نه چندان از مرگ او، حالا خبر درگذشت یدالله صمدی منتشر می‌شود که همانند دری به نارسایی کبد دچار بود.

خبرنگار رسانه ایسنا به بهانه درگذشت کارگردان سریال شهید بابایی مروری داشته بر پرونده این مجموعه و نقش یدالله صمدی در شکل‌گیری آن.

ساخت «شوق پرواز» بی هیچ تجربه دفاع مقدسی

زمانی که یدالله صمدی را برای سریال «شوق پرواز» انتخاب کردند تجربه ساخت پروژه دفاع مقدسی نداشت. در حوزه سریال هم پروژه چندانی را در کارنامه‌اش ثبت نکرده بود؛ یک سریال «شهرآشوب» برای تلویزیون ساخته بود که آن‌هم پخش نشده بود.

با این حال روزی که به همراه جواد نوروزبیگی (تهیه‌کننده) و برخی از عوامل سریال به ایسنا آمدند، تهیه‌کننده گفت که برای این انتخاب با مهدی فرجی (مدیر وقت شبکه دو)، بنیاد شهید و امور ایثارگران، مجید مجیدی و عده‌ای دیگر از دوستان صحبت کرده و در نهایت به گزینه یدالله صمدی رسیده‌اند.

صمدی با انرژی جلو آمد و ایده‌های خوبی در فیلم‌نامه داشت. بازنویسی نهایی فیلم‌نامه را هم خودش انجام داد.

فخرالدین صدیق شریف درباره‌ی انتخاب یدالله صمدی به عنوان کارگردان سریال شوق پرواز، به توصیف کارهایش پرداخته بود: «کار‌های یدالله صمدی به زندگی واقعی نزدیک است. جنس واقعی آدم‌ها را می‌توانیم در این کار‌ها ببینیم. در کوچه پس کوچه‌های قزوین که لوکیشن سریال شهید بابایی در آن ساخته شده بود، می‌توانیم زندگی را بدون اغراق و دروغ نمایشی احساس کنیم. تصور می‌کنم این مساله خیلی به حقیقت نزدیک بوده با این حال در کنار پایبندی به حقیقت، باید جاذبه‌های دراماتیک هم برای مخاطب ایجاد کنیم.».

اما صمدی خود در توصیف سریالش چنین گفته بود، «شوق پرواز یک مجموعه داستانی نیست که آغاز، نقطه عطف اول، دوم و فینال داشته باشد. زندگی‌نامه‌ای است که با نوعی نگاه تازه و تازه‌تر رقم خورده است؛ اما از همان قسمت اول برخی مخاطبان توقع داشتند در این سریال هم مانند سریال‌های دیگر سیما روندی خاص و یکسان را تماشا کنند که البته با گذشت پخش نیمی از سریال، این مخاطبان به شکل فعلی روایت عادت کردند.»

نقش مجید مجیدی در ساخت «شوق پرواز»

یدالله صمدی خود درباره روند ساخت سریال «شهید بابایی» هم چنین توضیح داده بود: «ظاهرا این کار در دوره‌ای در سال‌های قبل قرار بود ساخته شود و رقم قابل توجهی هم در آن خرج شد، اما این کار فکر نشده و برنامه‌ریزی نشده بود که در نهایت متوقف شد. در آن مقطع بنیاد شهید از مجید مجیدی به عنوان مشاور پروژه دعوت به همکاری می‌کند. او را به کار می‌گیرد و او هم برای احترام به این شهید هر کاری که از دستش برمی‌آید انجام می‌دهد. مجیدی فیلمنامه را می‌خواند و می‌گوید این فیلمنامه دورریختنی است. من هم این فیلمنامه را که حجم زیادی داشت خواندم و دیدم که متاسفانه دورریختنی است. زمانی که مجیدی به دنبال یافتن کارگردانی برای این سریال بود، نمی‌دانم که چطور شد قرعه به نام من افتاد. او گفت: دلایلی برای خودم دارم که به طور فشرده می‌توان گفت: علت احتیاط بود. ممکن است اتفاق عجیب غریبی رخ دهد، اما می‌خواهم فردی برای ساخت این سریال انتخاب شود که کارش را بلد باشد و حرف یکدیگر را بفهمیم. در آن زمان طرح کلی کار وجود داشت و سیناپس‌ها کامل نبود. خلاصه هر قسمت را در ۱۳ قسمت به من دادند. من هم با خواندن آن‌ها دچار احساس خوبی شدم و حس کردم حاصل این فیلم نامه می‌تواند کاری درخور شهید عباس بابایی باشد. در این زمان به قزوین زادگاه شهید بابایی که همسر ایشان در آنجا شورای شهر است رفتیم. قول مساعدت به من داده شد و من رسما قرارداد را امضا کردم. از مجید مجیدی و سایر نویسندگان هم کارت سبز داشتم که بتوانم هرجا که می‌خواهم به سلیقه‌ی خودم در متن دخل و تصرف کنم. من هم متقابلا قول دادم آن‌ها را از تغییرات مطلع کنم.»

با این حال مجیدی مجیدی چند بار بیشتر سر صحنه شوق پرواز نرفته بود. وقتی یکی از عوامل پروژه هم درباره نقش و حضورش در پروژه «شوق پرواز» سوال کرده بود، مجیدی تاکید کرده که در این پروژه فعالیتی نداشته و همه زحمات در مرحله ساخت توسط گروه سازنده صورت گرفته است.

البته به احترام کمک‌های موثر و تلاش‌های وی در بخش راه‌اندازی پروژه، نام او در عنوان‌بندی سریال ابتدایی سریال آمده بود.

شهاب حسینی چگونه به شوق پرواز اضافه شد؟

وقتی از شهاب حسینی به عنوان بازیگر نقش اصلی ـ. شهید بابایی ـ. نام برده می‌شود، از سوی یدالله صمدی هم با استقبال مواجه می‌شود.

او در عین حال از بازیگرانی حرف زده بود که «آمدند و گفتند این سریال سفارشی درباره‌ی شهید است و با اینکه دوست دارند در آن کار کنند، اما به این دلیل که ممکن است حرف‌های زیادی پشت سرشان باشد، بازی نمی‌کنند! من در دلم به اندازه این آدم‌ها که خیلی کوچک است، می‌خندیدم؛ کما اینکه امروز می‌بینیم بازیگرانی که در سریال بودند کار کوچکی انجام ندادند. هنرمند یا آرتیست باید بتواند همه نقش‌ها را بازی کند «پاسخ صمدی به منتقدانش

یدالله صمدی در دوره‌ای که سریال شهید بابایی را ساخت با انتقاد‌هایی هم مواجه شد؛ مثلا اینکه چرا اینقدر شخصیت این شهید را زمینی کرده است.

صمدی در پاسخ به منتقدانش به فعالیت شبکه‌های ماهواره‌ای در فضای رسانه اشاره کرده بود و اینکه تلویزیون ما باید با آن‌ها رقابت کند.

«برنامه‌ای که از تلویزیون پخش می‌شود، باید جذاب باشد و مخاطب احساس نکند که سرش کلاه رفته است. نگه داشتن مخاطب پای تلویزیون سخت‌تر از سینماست؛ چون در سینما مخاطب بلیت می‌خرد، اما در تلویزیون علاوه بر وجود چند کانال متعدد، جاذبه‌های دیگری نیز مثل تلفن، موبایل، اینترنت و ... هم وجود دارد.»

کارگردان «شوق پرواز» با ابراز گله نسبت به برخی نقدها، گفته بود، «در برخی موارد انتقاداتی را می‌خواندم و آرزو می‌کردم کسانی که این مسائل را می‌گویند بیگانه باشند، اما نبودند.»

سریال شهید بابایی در این هفت سال بار‌ها از تلویزیون ایران پخش شده که آخرین آن به همین شهریور ماه و پخش از شبکه آی فیلم برمی‌گردد. ساخته یدالله صمدی در نبود کارگردانش همچنان به روی آنتن می‌رود و نام و یاد سازنده‌اش را در ذهن‌ها زنده نگه می‌دارد.