حرکت عجیب برخی تهیه کننده‌ها از زبان یک کارگردان

صبح نو: «مرداد» حدود دو سال پیش تولید شد و تا همین چند روز پیش خبری از اکرانش نبود. این موضوع رویه‌ایست که برای بسیاری از فیلم‌های سینمای ایران رخ می‌دهد. گاهی صف طولانی اکران باعث می‌شود فیلم‌هایی با پتانسیل‌های بالا، آنقدر از اکران دور بمانند که در مواردی موضوعشان بیات شود و جذابیت روز را نداشته باشد. البته در سال‌های گذشته در شهر‌هایی مثل تهران به همت بخش خصوصی و البته پردیس‌های ایجاد شده توسط شهرداری تهران، قدری اوضاع سالن‌ها به لحاظ کمی و کیفی بهتر شده، اما همچنان طبق آمار رسمی سازمان سینمایی، در سراسر کشور با کمبود شدید سالن سینما مواجه هستیم. البته درکنار مشکلات مربوط به کمبود سالن، مسائل مربوط به مدیریت اکران فیلم‌ها هم همواره مورد بحث و چالش جدی اهالی سینما بوده است. برخی معتقدند در مدیریت اکران فیلم‌ها و اختصاص سالن به آثار روی پرده، عدالت رعایت نمی‌شود.

«مرداد» توسط کارگردانی ساخته شده که طبق نظر منتقدان، از جمله فیلمسازان جدی سینما به حساب می‌آید که می‌تواند آینده خوبی داشته باشد. در «مرداد»، خانم‌ها و آقایان محمدرضا فروتن، بهنوش بختیاری، اندیشه فولادوند، مهتاب کرامتی و رعنا آزادی‌ور نقش‌آفرینی کرده‌اند. تا زمان تهیه این گزارش، طبق اعلام سینماتیکت، «مرداد» تنها ۱۵ میلیون تومان فروخته است که عدد بسیار پایینی به حساب می‌آید. به دلیل فروش پایین و برخی حواشی دیگر با بهمن کامیار کارگردان فیلم گفت‌وگویی انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید. دلیل فروش پایین «مرداد» چیست؟ در ۱۰ روز گذشته که اکران «مرداد» آغاز شده است، روی هم ۲۰ سانس در سه سالن داشته‌ایم. چرا این‌قدر محدود؟ جواب این سؤال را اول از همه شورای صنفی باید پاسخ دهد. این شورا با آئین‌نامه جدیدش قصد داشت جلوی بی‌عدالتی‌ها را بگیرد، اما الان می‌بینیم که اگر صد آئین‌نامه دیگر هم بنویسند بازهم توان جلوگیری از بی‌عدالتی در اکران را ندارند. مشکل آئین‌نامه است یا اراده‌ای برای پیگیری وجود ندارد؟ اول این که کسی آئین‌نامه را اجرا نمی‌کند و سپس این که آن شخصی که باید ناظر باشد به اجرای آئین‌نامه، کارش را انجام نمی‌دهد. وقتی فیلم من در ۱۰ روز اول اکرانش تنها سه‌سالن داشته، که تا روز پنجم فقط یک سالن بود و سپس دو سالن دیگر اضافه شد، با این اوصاف اگر حساب بکنید فیلم «مرداد» بد نفروخته است. اگر فیلمی در گروه تجربه با ۲۰ سانس اکران شود، دو میلیون هم نمی‌فروشد، اما فیلم ما ۱۵ میلیون فروخته است. تفاوت تعداد سالن‌های اکران دو فیلم که همزمان درحال اکران هستند بسیار زیاد است؛ علت این اتفاق چیست؟ آمار ثبت شده در سینماتیکت را بررسی کنید. ببینید فیلمی که اکرانش با ما شروع شده ۱۲۶ سالن دارد و ما تنها سه سالن! علت این اختلاف فاحش این است که سینمادار خودش را ملزم به رعایت آئین‌نامه نمی‌داند. بدون توجه به بند‌های آئین‌نامه فیلم‌ها را اکران می‌کنند. سینمادار برای فیلم ما سانس باز می‌کند. برای مثال همین امروز فیلم «مرداد» در پردیس چارسو سه سانس داشت که هر سه سانس را باطل کرده و دراختیار «هزارپا» گذاشته است. جالب است که برخی برای این فیلم بلیت خریدند، ولی از تماشای آن محروم شده‌اند. چطور چنین آئین‌نامه‌ای تدوین شده، ولی ضمانت اجرایی ندارد؟ ضمانت اجرای آن شورای عالی اکران است. ناظر آن آقای سید ضیاءهاشمی است. آقای هاشمی چه کاری دارد می‌کند؟ واقعاً علت این مسائل را نمی‌دانم. شاید سرمایه ما از آسمان آمده و سرمایه بقیه دوستان از جیب مبارکشان آمده است! اعتراضی هم کرده‌اید؟ از روز گذشته اعتراض کرده‌ایم. البته آقای سید ضیاء هاشمی حتی جواب تلفن ما را هم نداده‌اند. برخی از تهیه‌کنندگان در روز‌های اول اکران فیلم‌شان، برای آن‌که بتوانند موجی ایجاد کنند و بگویند فیلم‌شان پرفروش است، سانس‌ها را تماماً خودشان می‌خرند. کارت می‌کشند و سانس را خودشان بالکل می‌خرند! این کاری است که هرکسی توانش را ندارد و من آن را انجام ندادم. با این شرایط چرا اکران فیلم‌تان را قبول کردید؟ این فیلم دو سال در صف اکران بوده است. اگر اکرانش نمی‌کردیم احتمال داشت که هیچ وقت اکران نشود. اما با این شرایط، آیا انصاف است که فیلمی تنها سه سالن برای اکران داشته باشد؟ ۲۰ سالن در اختیار ما قرار دهند، اگر فیلم‌مان نفروخت هم نفروخت؛ در آن وضعیت دیگر اعتراضی نیست. اما این رویه واقعاً ظلمی به سینماگران است. این نوع برخورد بیشتر توهین به فیلم، بازیگران و عواملش است. آدم‌های زیادی برای ساخت آن زحمت کشیده‌اند. از آن‌جایی که ما مثل دیگران پول خرج نمی‌کنیم، مدعی نیستیم «مرداد» توان فروش و رقابت با دیگر فیلم‌ها را دارد. من سانس نمی‌خرم و با سینمادار نمی‌بندم. از ناظر اکران سؤال کنید که آیا فیلم‌هایی که الان درحال فروش هستند، به تعداد بلیتی که فروخته‌اند آدم در سالنشان مشغول تماشای فیلم است؟ چه کسی این بلیت‌ها را خریده است؟ ظاهراً ناگهان گفته‌اند از فردا فیلم‌تان اکران خواهد شد؛ این سرعت به امور تبلیغاتی فیلم ضربه نمی‌زند؟ روز سه‌شنبه مطلع شدیم که از فردایش یعنی چهارشنبه وارد اکران خواهیم شد. به ما گفتند فیلم‌تان اکران می‌شود و ما هم آن را قبول کردیم. بله من شرایط را قبول کردم، اما آیا بعد از دو هفته اکران تنها سه سالن باید به ما اختصاص دهید؟ در سینما آزادی تنها یک سانس داریم که اسمش یک سالن است! در طول یک روز تنها سانسی در ساعت ۲۳ داریم. راه‌کار عملی عدم تکرار این مشکلات چیست؟ فیلم ما که سوخت. راه‌کار عملی عدم تکرار این مسأله این است که دفاترپخش از شراکت و تهیه فیلم‌ها فاصله بگیرند. مالک فیلم‌هایی که میلیاردمیلیارد می‌فروشند چه کسانی‌اند؟ فکر می‌کنید تهیه‌کننده مالک آن است؟ بروید پروانه فیلم را بررسی کنید تا متوجه شوید مالک فیلم چه کسی است. مالک فیلم تهیه‌کننده نیست. مالک فیلم، پخش کننده و سینمادار هستند. محصول خودشان را ارائه و حمایت می‌کنند. برای فیلم‌هایی مثل «مرداد»، در سینماتیکت باکس فروش باز می‌کنند، اما اجازه فروش و اکران نمی‌دهند. همین امروز یکی از خبرنگاران با من تماس گرفت و گفت: در پردیس چارسو هستم و بلیت فیلم‌تان را دارم، اما آن را اکران نمی‌کنند. شاید این موضوع را گاهی با شوخی بیان کنیم، ولی گویا واقعاً مافیای اکران وجود دارد! مافیا جلوی این دوستان باید درس پس دهد! به نظر من دوستان رسانه‌ای حتماً این مسائل را از آقای ضیاء هاشمی پیگیری کنند. از آقای غلامرضا فرجی سؤال کنند. می‌شود با آقای امیرسماواتی پخش‌کننده فیلم ما صحبت کنید. بپرسید به عنوان یک پخش‌کننده و کسی که خودش تهیه‌کننده سینماست، چگونه نمی‌تواند با این مسائل برخورد کند. مگر من به عنوان کارگردان تک و تنها چه کاری از دستم برمی‌آید؟