باز هم سر هنر بی‌کلاه ماند!

روزنامه شرق: وقتی آقای صالحی‌امیری در پنجاهمین روز حضورش در مسند وزارت فرهنگ به دیدار بخش نمایشگاهی حراج تهران رفت، بخش خصوصی این نشانه را دریافت کرد که دولت بر عهد خود برای حضور پررنگ آنها در هنر پایبند است، اما به دلایل زیر گمان می‌کنم صرف این دیدار و البته گفتاردرمانی‌ها درخصوص ضرورت حضور بخش خصوصی کافی نیست، هرچند که حتما تکرار آن لازم است:

یک: بی‌انصافی است یادآوری نشود علی جنتی هم بارها از حراج تهران دیدن کرد، به‌دفعات درباره نقش آفرینی جدی بخش خصوصی سخنرانی کرد، حتی برای تأسیس یک صندوق با هدف توسعه هنر هم همت گماشت و وعده داد به فرابورس خواهد رفت، اما همه اذعان دارند آن اتفاقی که باید، رخ نداد؛ آن‌سان که چهارم تیرماه در آستانه رفتن خبر داد: «تأکید رهبری بر این است که فعالیت‌های هنری از حالت دولتی خارج شود و بیشتر از اینها بخش‌ خصوصی از فعالیت‌های هنری حمایت کند. تفسیر دقیق ایشان این بود که در فعالیت‌های هنری از دولت آبی گرم نمی‌شود و باید بیشتر بخش‌ خصوصی از فعالیت‌های هنری حمایت کند».

دو: خبر ناخوشایند که بهانه این یادداشت شد این است که در برنامه ششم توسعه، معافیت یا بخشودگی مالیاتی که در ورزش سال‌هاست قانون است به هنر سرایت پیدا نکرده؛ درحالی‌که بسیاری از تئوریسین‌های هنری معتقدند وجود چنین قانونی زمینه‌ساز پیشرفت هنر در کشورهای توسعه‌یافته است، گفته می‌شود دولت آن را پیشنهاد نداده؛ نماینده‌ای هم می‌گفت احتمالا در آمدورفت وزرا این پیشنهاد فراموش شده است! تصور یک عضو کمیسیون فرهنگی هم این بود که چرخش درآمدهای کشور به‌سوی دریافت مالیات است و ازاین‌رو ارائه چنین لایحه‌ای از سوی دولت به‌کل منتفی است؛ صحت‌وسقم این گمانه‌ها روشن نیست، مهم این است که در برنامه ششم توسعه باز هم سر هنر بی‌کلاه مانده است.

سه: افزایش بودجه تئاتر از سوی دولت، خبر خوش وزیر در دیدار از جشنواره تئاتر بود؛ حال آنکه چنین مُسکن‌هایی فقط چندروزی درد را تسکین می‌بخشد، اما آن را علاج نمی‌کند؛ دیگر بخش‌های هنر هم حق دارند چنین افزایشی را مطالبه کنند؛ تازه تجربه می‌گوید همان بودجه‌های قبلی هم صددرصد تخصیص نمی‌یافت که تخصیص برای خود ماجرایی است؛ دولت اگر بپذیرد «بخش خصوصی تنها راهکار برون‌رفت از چالش جدی بازار کار در عرصه فرهنگ و هنر است»، آن‌وقت فکر دیگری به‌جای گفتاردرمانی خواهد کرد. در آن صورت می‌پذیرد اتفاقا حضور وزرای فرهنگ در نهادهای خصوصی کم‌رنگ است، فقط در تهران ٢٠ تماشاخانه تئاتر خصوصی داریم، شمار گالری‌ها از ١٥٠ گذشته، یا «سازخانه طهران» که در قلب تهران با پیشرفته‌ترین تجهیزات برای اشاعه موسیقی ساخته شده و... اما هیچ وزیری تابه‌حال از آنها دیدن نکرده است؛ تابه‌حال پای درددل آنها ننشسته است. ١٢ سال است دوسالانه نقاشی دامون‌فر ویژه جوانان زیر ٢٥ سال برگزار می‌شود و هربار مدیر آن آرزو می‌کند با تصویب مشوق‌هایی، بنگاه‌های بزرگ اقتصادی پا به این عرصه بگذارند، اما در بر همان پاشنه می‌چرخد که می‌چرخید.