لایه‌های کنشگران سیاسی در شبکه‌های اجتماعی

کد خبر: 560348

بخش مهمی از بازیگران در شبکه‌های اجتماعی مجازی، قشر خاکستری یا متوسط‌ها یا بی‌طرف‌ها هستند. لازمه اثرگذاری بر ذهن و رفتار افراد این قشر، شناخت دقیق و عمیق آنهاست. افراد خاکستری به همه یا اغلب جریان‌های سیاسی، بدبین هستند و سوءظن دارند.

سرویس سیاسی فردا؛ دکتر مهدی جمشیدی*: در شبکه‌های اجتماعی مجازی، 2 دسته کاربر وجود دارند؛ کاربران غیرفعال یا نیمه‌فعال که عامه مردم را دربرمی‌گیرند و کاربران فعال که مشتمل بر چند گروه‌اند؛ فعالان سیاسی، استادان دانشگاه، دانشجویان و فعالان رسانه‌ای.
این چهار گروه، لایه واسطه و اساسی برای اثرگذاری بر سایر کاربران به شمار می‌آیند و دشمن تلاش می‌کند از طریق آنها، عامه مردم را سازماندهی و بسیج کند. ارتباطات و تعاملات چهار گروه یاد شده با دولت‌های غربی، اشکال گوناگونی دارد. دولت‌های غربی با عنوان حمایت از فعالان جامعه مدنی، این افراد را شناسایی و آنگاه از آنها شبکه‌سازی می‌کنند تا درون جامعه ایران - چه جامعه واقعی و چه جامعه مجازی- به انجام مأموریت‌های خود بپردازند. تقویت و هواداری از این‌گروه‌ها، چند صورت دارد؛ برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی حضوری در کشورهای غربی یا برخی از کشورهای منطقه؛ اعطای فرصت‌های تحصیلی و مطالعاتی؛ کمک‌های مالی در قالب حمایت از سازمان‌های مردم‌نهاد و مدافع آزادی و دموکراسی؛ حمایت حقوقی و سیاسی به عنوان دفاع از آزادی و حقوق بشر. شبکه‌های اجتماعی مجازی، اگرچه خصوصیت شبکه‌ای دارند و خطی و سلسله مراتبی نیستند، اما عبور از لایه‌های ظاهری آنها نشان می‌دهد که دارای نقاط کانونی و مرکزی‌اند و توسط کاربرانی از این دست، تغذیه و هدایت می‌شوند. محمل اصلی برخی از بخش‌های ضدعملیات روانی، همین نقاط کانونی و مرکزی‌اند، که چنانچه متلاشی و منهدم شوند، قوه عاقله شبکه از کار خواهد افتاد.

بخش مهمی از بازیگران در شبکه‌های اجتماعی مجازی، قشر خاکستری یا متوسط‌ها یا بی‌طرف‌ها هستند. لازمه اثرگذاری بر ذهن و رفتار افراد این قشر، شناخت دقیق و عمیق آنهاست. افراد خاکستری به همه یا اغلب جریان‌های سیاسی، بدبین هستند و سوءظن دارند و هر گونه حمایت از آنها را به ضرر خود قلمداد می‌کنند؛ به منافع خود می‌اندیشند و آنچه در درجه اول برای آنها اهمیت دارد، سود و لذت شخصی‌شان است؛ در آن‌چه برای ما بدیهی و مسلم و مفروض است، سؤال و اشکال مطرح می‌کند و زمینه اشتراکش با ما، حداقلی است؛ دیانت آنها، شخصی و سلیقه‌ای و حداقلی است و به حوزه سیاست و اجتماع، تعمیم داده نمی‌شود و اگر همه به دیانت پایبند نباشند، اباحی‌گر و لجام‌گسیخته‌اند و به معصیت تن می‌دهند؛ اگر در سیاست دخالت کنند و حضور یابند، محرک آنها تعصبات و گرایش‌های شخصی است، یا علایق ملی و وطنی یا در لایه متدین آنها، ارزش‌های اسلامی؛ لایه متدین‌شان، میان اسلام و انقلاب اسلامی، تفکیک قائل می‌شود به طوری‌که اگرچه به اسلام معتقد و متعهد هستند، اما انقلاب اسلامی را موضوع سیاسی محض قلمداد می‌کنند که آلوده به باطل و انحراف و خدعه نیز هست؛ ذهن ساده و ابتدایی دارند و اهل بصیرت و تحلیل عمیق و وصول به افق کلان نیستند؛ از این‌رو، هم به آسانی تغییر موضع می‌دهند و هم جریان‌های سیاسی از آنها به عنوان موج انسانی در برنامه‌های خود استفاده می‌کنند؛ گروه‌های مرجع آنها، نه عالمان دینی‌اند و نه اندیشمندان و متفکران، بلکه اغلب شخصیت‌های هنری و ادبی هستند. از آنچه گفته شد می‌توان نتیجه گرفت که قشر خاکستری، انسانی‌هایی «متوسط» هستند که به وفاداری آنها نمی‌توان دلخوش کرد و به همین سبب است که در منازعات انتخاباتی و سیاسی، سخنانی گفته می‌شود که به ذائقه اینان، خوش آید و آنها را مجذوب سازد. به لحاظ دیانت نیز مشخص شد که افراد این قشر، سه دسته‌اند؛ «متدینان مقید و مؤمن» اما بی‌اعتنا به انقلاب اسلامی؛ «متدینان بینابینی و سنتی و میانه‌رو» که به دین‌داری عادت کرده‌اند؛ «غیرمتدینین» که به تجدد پیوسته‌اند و به اصطلاح، غرب‌زده شده‌اند و حداکثر به ارزش‌های کلی انسانی معتقد هستند. بنابراین، در شبکه‌های اجتماعیِ مجازی به مثابه عرصه عمومی، از لحاظ امنیتی، هم با «آسیب» موجه هستیم و هم با «تهدید». آسیب‌ها، ناظر به ضعف‌ها و کاستی‌ها و شکنندگی‌های ما در برابر صدمات و گزندها هستند و هم به استعداد ما در پذیرش ضربه شکست اشاره دارند. روشن است که آسیب‌پذیری ما، طمع دشمن را نیز برمی‌انگیزاند و او را به تهاجم ترغیب می‌کند. بنابراین، تهدید نیز به آسیب اضافه می‌شود. در مجموع، شبکه‌های اجتماعی مجازی بسترهایی هستند که در آنها، ترکیبی از آسیب‌ها و تهدیدها مشاهده می‌شود. ما از یک سو باید چاره‌ای برای رفع آسیب‌های درونی و داخلی بیابیم و از سوی دیگر، تهدیدهای بیرونی و برخاسته از کنش‌های دشمن را دفع کنیم. از آنجا که تاکنون، علاج و طرحی برای این حجم از آسیب‌ها و تهدیدها در شبکه‌های اجتماعی مجازی اندیشیده نشده، باید این شبکه‌ها را فضاهایی فاقد امنیت قلمداد کنیم.

*-عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
منبع: صبح نو
۰

دیدگاه تان را بنویسید

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    تمامی اخبار این باکس توسط پلتفرم پلیکان به صورت خودکار در این سایت قرار گرفته و سایت فردانیوز هیچگونه مسئولیتی در خصوص محتوای آن به عهده ندارد

    نیازمندیها

    تازه های سایت

    سایر رسانه ها

      تمامی اخبار این باکس توسط پلتفرم پلیکان به صورت خودکار در این سایت قرار گرفته و سایت فردانیوز هیچگونه مسئولیتی در خصوص محتوای آن به عهده ندارد