ابتکار: ما به مقابله با تخریب جنگل تاکید داریم اما نمی‌شود مقابله کرد!

سرویس اجتماعی فردا؛ سمیرا خباز: یکی از چالش های امروزی که آینده انسان ها و طبیعت را به مخاطره می اندازد از بین رفتن جنگل هایی است که طی میلیون ها سال اکوسیستمی را در خود تشکیل داده اند امروزه انسان ها گاه به منظور سود و منفعت به حریم جنگل ها تجاوز می کنند و گاه به منظور ایجاد جاده ها و ساخت سدهای عظیم.

برای این منظور هم راهکارهای قانونی را تدوین کرده اند مثلا می گویند قیمت این درخت در جنگل چه میزان است و براساس و به استناد به آن شروع به قطع درختانی می کنند که طی میلیون ها سال در خودش اکوسیستمی را به وجود آورده است.

نبود نظارت بر برداشت های قانونی در جنگل ها

مسئولان امر نیز برای جلوگیری از قطع درختان در ادوار مختلف قوانینی را وضع کردند اما بدلیل نبود نظارت کافی این دست اندازی ها کاهش پیدا نکرده است هادی کیادلیری، رئیس انجمن جنگلبانی کشور در گفتگو با خبرنگار «فردا» در این رابطه می گوید: در مطالعه ها مشاهده شده که مثلا 30 درختی که قطرش 90 سانتی متر بود اینها نوشتند 60 سانتی متر، به همین راحتی؛ یا جایی باید دو هزار متر مکعب برداشت شود 2400 متر مکعب برداشت می شود از کجا می خواهند بفهمند چه کسی نظارت می کند.

رئیس انجمن جنگلبانی کشور ادامه می دهد: کلا 10 درصد چوب مصرفی ما از چوب جنگل هست. اگر این 10 درصد را تعطیل کنیم و جایگزین بیاوریم نباید زلزله ای در کشور رخ دهد. مگر نمی گویند 90 درصد از جای دیگر تامین می شود.

دولت خود را مکلف کند تا جلوی قاچاق چوب گرفته شود

معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص حفظ منابع طبیعی گفته است: از جمله رویکردهای جدی سازمان حفاظت محیط زیست تلاش برای حفاظت از جنگل‌های طبیعی ایران به عنوان یک اکوسیستم حساس و روبه زوال است چرا که جنگل‌های هیرکانی، بلوط و حرا از زیست‌بوم‌های حساس کشور هستند و ما در کنار سایر دستگاه‌های مسئول مانند سازمان جنگل‌ها هیچگاه وظیفه خودمان را نادیده نگرفته‌ایم و همیشه بر روی موضوع توقف استفاده تجاری از جنگل‌های طبیعی تأکید کردیم چراکه براساس قانون تنها درختان بیمار می‌توانند مورد بهره‌برداری قرار گیرند که باید دولت نیز خود را در این زمینه مکلف کند و جلوی قاچاق چوب گرفته شود تا زمانیکه دولت خودش مجوز می‌دهد نمی‌توان با بهره‌برداری تجاری از جنگل‌ها مقابله کرد.

ابتکار ادامه داد: متأسفانه مجوزهای متنوعی برای صنایع چوب و کاغذ داده شده است که به جز تعداد محدودی از آنها بیشتر این صنایع از ذخایر طبیعت استفاده می‌کنند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: از سال گذشته جلسات واردات چوب را برگزار کردیم تا ببینیم علت مخالفت با واردات چوب در این شرایط چیست اما لابی فعالی در این زمینه وجود دارد که با این اقدامات مقابله می‌کند بنده در همین جا اعلام می‌کنم که سازمان حفاظت محیط زیست مخالف بهره‌برداری تجاری از جنگل‌های هیرکانی است و باید برای جلوگیری از تخریب جنگل‌ها و تغییر کاربری آنها اقدام کنیم.

اگر لابی برای مخالفت واردات چوب هست خانم ابتکار بگوید

اما هادی کیادلیری در خصوص وجود لابی های فعال برای مخالفت با واردات چوب به خبرنگار «فردا» می گوید: من این را قبول ندارم. اگر لابی گری وجود دارد خانم ابتکار باید مطرح کنند. اگر الان موضوع حفظ نباتات را حل کنند، واردات کنندگان چوب، مافیای چوب و ... به دنبال واردات چوب هستند. واردات کننده های متعددی وجود دارد.

کیادلیری ادامه می دهد: پیشنهاد می کنم واردات چوب را به عنوان یک امتیاز به همین مجری های جنگل و شرکت های بهره برداری واگذار کنند، یعنی این افراد بیایند کارهای حفاظتی را در جنگل انجام بدهند چون تجربه و نیرو دارند و چندین سال در این زمینه کار کردند و ما به ازای آن یک امتیاز تشویقی به آنها بدهیم که مثلا این میزان می توانید وارد کنید سودش هم مشخص هست. آیا اشکالی دارد؟

اولویت پایداری جنگل است

خداکرم جلالی رییس سازمان جنگل ها همچنین در دی ماه سال گذشته اظهار کرده است: در قضیه پایداری جنگل و صنایع، اولویت پایداری با جنگل است و نیاز‌های صنعت را می توان با واردات برطرف کرد.

جلالی می گوید: مدیریت در جنگل تعطیل‌پذیر نیست و بر اساس شاخص های تعیین شده، بهره برداری از جنگل ها به شیوه نزدیک به طبیعت انجام می‌شود و با توجه به داده ها در هر نقطه‌ای از جنگل نباید اجازه داد که بهره برداری در آن نقطه به کلی ممنوع اعلام شود.

واردات چوب در پکیج استراحت جنگل ها باید اتفاق بیافتد

کیادلیری در این زمینه تاکید کرده است: در پکیج استراحت جنگل ها نوشته شده که حتما واردات چوب باید اتفاق بیافتد، ما نشست های زیادی با حفظ نباتات و محیط زیست داریم. مشکلی که هم اکنون وجود دارد این است که ما درختان را با تنه های با پوست وارد کنیم یا بدون پوست. دوم اینکه این طرح های جنگل داری نباید تعطیل شود و باید ادامه داشته باشد بلکه برداشت چوب باید حذف شود. یعنی استراحت جنگل به معنی تعطیلی طرح های جنگل داری نیست. ولی این طرح ها تا به امروز بر اساس طرح برداشت چوب تصویب می شد. دیگر نباید اینطور باشد، مطالعات باید عوض شود و بر اساس حفظ جنگل ها تهیه شود.

جنگل بدون مجری باعث تخریب آن می شود

مدیرعامل شرکت چوب و کاغذ مازندران نیز با اشاره به اینکه در جاهایی که طرح های جنگلداری داریم وضعیت و شرایط جنگل ایده آل است، طرح تنفس جنگل ها را غیرکارشناسی برشمرد و تصریح کرد: وقتی جنگل بدون مجری طرح باشد مساوی با تخریب جنگل خواهد بود.

وی با اشاره به کاهش برداشت چوب از جنگل ها تصریح کرد: اقتصاد چوب یکی از ثروتهایی است که در هر کشور می توان از آن بهره برد و دولت باید از بحث توسعه زراعت چوب بهره گیرد زیرا این طرح فرصت مناسب برای تامین مواد اولیه است.

طرح تنفس جنگل ها به این معنا نیست که درِ جنگل را ببندیم

اما رئیس انجمن جنگبانی کشور در این رابطه تصریح می کند: وقتی طرح تنفس جنگلی را مطرح می کنیم این نیست که درِ جنگل را ببندیم. بعضی ها فکر می کنند که این طرح مساوی است با رها سازی جنگل که این کلا غلط است. مدیریت و حفاظت باید ادامه پیدا کند. دوما در کنار این پیشنهاد شده که حتما باید واردات چوب اتفاق بیافتد.

همچنین کیادلیری تاکید می کند: ظرفیت زراعت یک بحث بیهوده است. ما اولا کشوری نیستیم که آب داشته باشیم. چون همه این گیاهان سریع رشد و آب دوست هستند در بحث زراعت چوب صنوبری ها آب می خواهند. بعضی وقت ها که محاسبه می کنید ارزش آب مصرفی خیلی بیشتر از ارزش میزان چوب است. پس به راحتی می توان وارد کرد. دلیلی ندارد سرزمینی که نمی تواند تولید کند، وارد هم نکند. تنها راه برطرف کردن نیاز های چوبی کشور واردات است.

سازمان محیط زیست باید یک سازمان نظارتی و قوی باشد

پورمحمدی وزیر دادگستری نیز در نشست سراسری مديران محيط زيست كشور و برنامه ششم تخلفات زیست محیطی را مظهر جدی فساد و نقض حقوق شهروندی دانسته و گفته است: آماده مبارزه با آن هستیم. محیط زیست اساس حقوق بشر و حقوق شهروندی است؛ چرا که در راس حقوق بشر حیات انسان است. اميدواريم مجلس روي اين موضوع كار كند كه سازمان محيط زيست باید يك سازمان مقتدر نظارتي در كليه امور آب، خاك، هوا، جنگل، مرتع و دريا باشد. محيط زيست نبايد به هيچ عنوان وظيفه تصدي گري داشته باشد، بلكه باید سازمانی نظارتی و قوي باشد.

همچنین براساس مصوبه ای که نمایندگان مجلس تصویب کردند، بهره‌برداری از جنگل ها به پیشنهاد بالاترین مقام دستگاه اجرایی ذی‌ربط و در چارچوب مصوبات هیأت وزیران ممکن است و بهره‌برداری از مراتع و زیستگاه های طبیعی تنها بر مبنای توان بوم‌شناختی (اکولوژیک) و ضرورت حفظ آنها مجاز و مازاد بر آن ممنوع است. متخلف از احکام این ماده علاوه بر جبران خسارت، ملزم به پرداخت جریمه‌ای تا پنج‌ برابر خسارت وارد شده به جنگل یا مرتع و زیستگاه مورد بهره‌برداری یا تلف‌شده است.

اما با وجود نظرات ارائه شده در این زمینه مسئولان امر دست روی دست گذاشتند و شاهد نابودی جنگل های با ارزش کشور هستند چراکه تامین سوخت مورد نیاز، وجود دام، تغییر کاربری جنگل و تبدیل آن به اراضی زراعی، دفع زباله، برداشت غیرقانونی و یا قانونی چوب از جمله عوامل تخریب جنگل های کشور در سنوات اخیر بوده است که دست اندرکاران آن نسبت به این موضوعات کاملا بی تفاوت هستند.