نشست خبری ابتکار؛ بازهم همه چیز تقصیر دولت قبل است

سرویس اجتماعی فردا: معصومه ابتکار در نشستی که به مناسبت هفته محیط زیست در محل سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد به سوالات خبرنگاران پاسخ داد.

او درخصوص عملکرد دولت قبل در حوزه محیط زیست گفت: «تمام فعالیت هایی را که ما انجام دادیم در این دوره به یکباره به صفر و زیر صفر رسید.» درباره مجلس نهم نیز بیان داشت: جلس نهم فعالیت‌های خوب هم داشت اما متأسفانه انرژی و وقت زیادی از ما گرفت و کارهای تعجب‌برانگیزی انجام دادند. انتقاد وی درخصوص عملکرد صدا وسیما نیز جالب بود که در این خصوص اظهار داشت: امیدواریم با تغییر در مدیریت صدا و سیما، پوشش خبری منطقی از اقدامات انجام شده صورت گیرد ما انتظار تمجید نداریم اما این سؤال است که آیا ملاقات بنده با رئیس جمهور کره ارزش خبری نداشت؟

در یک دوره هشت ساله تمام فعالیت های ما خنثی شد

ابتکار در پاسخ به خبرنگار «فردا» مبنی بر اینکه شما بیش از 10 سال در سازمان محیط زیست مسئولیت دارید، در این مدت در زمینه تعداد کم محیط‌بانان در کشور چه اقداماتی را انجام داده‌اید، گفت: در سوابق کاری بنده می توان گفت که هشت سال آن خنثی شد و تمام فعالیت هایی را که ما انجام دادیم در این دوره به یکباره به صفر و زیر صفر رسید. ما نیز این نیاز را را به سازمان مدیریت و برنامه ریزی و دولت گفته ایم که کمبود محیط بان داریم البته ما دوره ای را برای محیط بانان برگزار کردیم و تعداد کمی هم در استان ها تبدیل وضعیت شدند به طوری که در اوایل کار دولت 450 نفر را تبدیل عضویت کردیم و در حال حاضر بر روی توان افزایی محیط بانان موجود در حال فعالیت هستیم همچنین امسال برای 600 نفر دوره های تخصصی برگزار خواهیم کرد.

آزادی برخی از محیط بانان

پیش از آن ابتکار در ابتدای نشست خبری خود ابراز داشت: پس از آغاز به کار از سال 92 بحران‌هایی را پیش‌رو داشتیم یکی از این بحران‌ها محیط‌بانانی بودند که در آستانه اعدام قرار داشتند که در اواخر سال 94 و در آستانه سال 95 دو نفر از این محیط‌بانان آزاد شدند و در مجموع 7 نفر از آنها از طریق قضایی با تغییر رأی و یا گذشت خانواده‌ها آزاد شدند .

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: احیای تالاب‌ها موضوع دیگری بود که از ابتدای آغاز به کار خود در سال 92 در دستور کار قرار دادیم و توجه به تالاب‌ها و مخصوصاً دریاچه ارومیه در صدر این موضوعات بود. واقعیت این است که بارندگی در منطقه ارومیه چندان تغییری نداشتند اما با این وجود وضعیت دریاچه ارومیه نسبت به گذشته بهتر شده است که این تغییر وضعیت نتیجه کارهای دولت و محیط زیست است و می‌توان گفت هم اکنون فلامینگوها به دریاچه ارومیه بازگشتند و تمام شواهد و نشانه‌ها نیز حاکی از این موضوع است .

وی با بیان اینکه بخشی از بهبود شرایط دریاچه ارومیه ممکن است مربوط به بارندگی‌ها و شرایط جوی باشد، افزود: تمام این تغییرات و احیای تالاب‌های مختلف کشور نتیجه بارندگی‌ها و شرایط جوی نیست چرا که اگر دایک‌ها برداشته نمی‌شد هم اکنون شاهد آب‌گیری 40 درصدی حورالعظیم نبودیم. همچنین بخش‌هایی از تالاب گاوخونی نیز آب‌گیری شده‌اند و اگر این آب‌گیری رخ نمی‌داد تالاب گاوخونی به یکی از کانون‌های گردوغبار تبدیل می‌شد. بنابراین برخلاف گذشته که تالاب‌ها مورد بی‌توجهی مطلق قرار گرفته بودند هم اکنون با تلاش‌های صورت گرفته تالاب‌های کشور در حال احیا شدن هستند و برای هر کدام از تالاب‌های انزلی، بختگان و پریشان برنامه‌های خاصی در نظر گرفته شده است .

کاهش آلودگی هوا در دستور کار جدی سازمان حفاظت محیط زیست

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به مشکل آلودگی هوا در تهران و سایر کلانشهرها گفت: از کارهای مهمی که در دستور کار جدی سازمان محیط زیست قرار دارد مسئله کاهش آلودگی هواست و در پایان سال 94 و اوایل سال جاری تلاش‌هایی در این زمینه صورت گرفته است. ارتقای سوخت، حذف بنزین پتروشیمی، ارتقای کیفیت گازوئیل‌ها به یورو 4 و یورو 5، تغییر سوخت نیروگاه‌ها از جمله اقداماتی بوده است که برای مقابله با آلودگی هوا انجام شده است .

ابتکار ادامه داد: از ابتدای سال نیروگاه شهید رجایی قزوین گازسوز شده‌اند و روند گازسوز شدن نیروگاه‌ها بسیار مهم بود که ممکن است عده‌ای آن را نادیده بگیرند ولی نیروگاه رامین اهواز نیز از جمله نیروگاه‌هایی است که تغییر سوخت داده است .

وی با اشاره به اینکه تعداد روزهای پاک در اصفهان سه برابر شده است، گفت: تمام این اتفاقات به باد و باران ارتباط ندارد چرا که اصفهان از نظر شرایط جوی به گونه‌ای است که میزان بسیار کمی از بارندگی دارد اما تعداد روزهای پاک آن سه برابر شده است بنابراین می‌توان اصفهان را به عنوان یک معیار سنجش افزایش کیفیت هوا در نظر گرفت. اما به هر حال موضوع آلودگی هوا از مسائل مهمی است که هنوز در این زمینه کارهای زیادی باید صورت بگیرد .

مذاکره با کشورهای مختلف برای کاهش سطح آلاینده ها

وی با اشاره به اقدامات مشترکی که با کشورهای ایتالیا و چین در حال انجام است، گفت: معادل 20 میلیون یوآن از سوی چین برای تجهیزات کاهنده گازهای گلخانه‌ای به صندوق ملی محیط زیست کمک شده است و ایتالیا نیز 3 میلیون دلار طی یک تفاهم‌نامه به صندوق ملی محیط زیست برای کاهش گازهای گلخانه‌ای و تجهیزات کاهنده آن قرار است اعطا کند بنابراین می‌توان گفت هیچ کدام از تفاهم‌نامه‌های ما بر روی کاغذ نمانده‌اند و 12 تفاهم‌نامه‌ای که داشتیم اجرایی شده است. یکی دیگر از این اقدامات مشترک بین‌المللی آموزش محیط‌بانان بود که امسال 12 محیط‌بان در اتریش دوره خوب آموزشی را پشت‌سر گذاشتند .

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: اجلاس محیط زیست، دین و فرهنگ از جمله اجلاس‌های مهمی بود که در تهران برگزار شد و در سفری که بنده به کنیا داشتم گزارش کار تهران از سوی شرکت‌کنندگان ارائه شد و بسیاری از شرکت‌کننده‌ها اذعان داشتند که این اجلاس یکی از بهترین اجلاس‌های یونپ و یونسکو بوده است که در تهران برگزار شد. در همین راستا توافق کردیم تا بتوانیم یک دبیرخانه مجازی برای این اجلاس راه‌اندازی کنیم تا بتوانیم به صورت مستمر آن را برگزار کنیم .

تصویب قطعنامه ای در مجمع عمومی سازمان ملل برای مقابله با پدیده گرد و غبار

ابتکار به موضوع گردوغبار نیز اشاره کرد و گفت: در زمینه اقدامات ملی در فرصت‌هایی که وجود دارد توضیحاتی خواهم داد اما در زمینه اقدامات بین‌المللی کارهای متعددی انجام شده است چرا که یکی از منشأ‌های گردوغبار کشورمان خارجی است و از کشورهای عراق و عربستان وارد کشور ما می‌شود. در سال‌های گذشته نیز در سطح منطقه‌ای اقداماتی صورت گرفته بود اما کشورهای منطقه برخوردهای سیاسی کرده بودند، سال گذشته در مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه خوبی به تصویب رسید که بر اساس آن دبیر کل سازمان ملل موظف شد یک گزارش جهانی تدوین کند که تصویر روشنی را از وضعیت گردوغبار در کشورهای مختلف به جهانیان خواهد داد. علاوه بر تمامی این اقدامات در اجلاس اسکاپ که دو هفته گذشته برگزار شد توانستیم قطعنامه‌ای را داشته باشیم که قطعنامه پیشنهادی ایران با رأی قاطع و اجماع کشورها و با حضور تمام وزرا به تصویب رسید که در این قطعنامه بر همکاری‌های فنی تأکید شده است همچنین از ما خواسته شد دو اجلاس منطقه‌ای و بین‌المللی در تهران برگزار شود و تجارب کشورها در زمینه مقابله با گردوغبار در میان گذاشته شود. همچنین نشست فنی تکنیکال بسیار خوبی نیز در نایروبی داشتیم. همچنین در این اجلاس دیداری را با مقام عالی وزیر محیط زیست عراق داشتیم که در ارتباط با گردوغبار نیز صحبت‌هایی صورت گرفت که با توجه به رهاسازی بخش‌هایی از عراق از دست داعش امیدواریم بتوانیم اقدامات خوبی را داشته باشیم .

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به سفرهای استانی خود در سالهای اخیر اشاره کرد و گفت: بازدید از مناطق و استان‌های دماوند، سمنان، چهارمحال و بختیاری، لرستان، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان از جمله برنامه‌هایی بود که در این سفرهای استانی صورت گرفته است .

ابتکار گفت: در سفری که به کره جنوبی داشتیم تفاهم‌نامه دوجانبه بسیار مهمی منعقد شد که ابعاد اجرایی مهمی خواهد داشت و یک دوره آموزشی و فنی بر اساس این تفاهم‌نامه اجرا خواهد شد. اهدای دکترای افتخاری علوم سیاسی در کره،‌ ملاقات دوجانبه و بازدید از سایت محیط زیست کره جنوبی از جمله اقداماتی بود که در این سفر انجام شد .

رسانه ملی حق ندارد فعالیت‌های یک دستگاه را حذف کند

وی با انتقاد از رسانه ملی و عدم پوشش خبری این برنامه‌ها، گفت: رسانه ملی حق ندارد بخش‌هایی از فعالیت یک دستگاه را حذف کند چرا که اقداماتی که در محیط زیست انجام می‌شود کارهای متعلق به من نیست بلکه متعلق به کشور است و مردم حق دارند در جریان این اقدامات قرار گیرند امیدواریم با تغییر در مدیریت صدا و سیما، پوشش خبری منطقی از اقدامات انجام شده صورت گیرد ما انتظار تمجید نداریم اما این سؤال است که آیا ملاقات بنده با رئیس جمهور کره ارزش خبری نداشت؟ و چرا باید از اخبار رسانه ملی حذف شود. بعد از 30 ماه استمرار این جریان این سؤالی است که باید پاسخ داده شود .

ابتکار در ادامه در پاسخ به سؤالی در خصوص تونل سبزه‌کوه،‌ گفت: این طرح هم اکنون متوقف است و هر فعالیتی که هم اکنون صورت گیرد غیرقانونی است نظر ما در این زمینه هیچ تغییری نکرده است و معتقد هستیم که این طرح انتقال آب خلاف است و تمام عوارض آن بر عهده پیمانکار است. گزارشی که تاکنون به بنده رسیده این است که اقدامات این طرح متوقف شده است که اگر هم اکنون در حال فعالیت باشند بازرسی سازمان محیط زیست ورود پیدا می‌کند.

سازمان محیط زیست مجوزی برای کشت محصولات تراریخته نداده است

وی در مورد ورود محصولات تراریخته به کشور گفت: بنده ترجیح می‌دهم به جای استفاده از کلمه تراریخته از کلمه دستکاری شده ژنتیکی استفاده کنم و موضع ما در این زمینه موضع قانون ملی است که هر گونه دستکاری در ژن‌های طبیعت باید مشمول قوانین ارزیابی زیست محیطی باشد. ظرف دو، سه روز آینده شیوه‌نامه آزمون‌های ایمنی زیستی را ارائه خواهیم کرد و این موضوع به شدت پیگیری می‌شود و در جاهایی که گزارش‌هایی داشتیم مانند واردات محصولات دانه‌های تراریخته در حال پیگیری این موضوعات هستیم اما مهمترین بحث این است که مردم بدانند کالایی که می‌خرند دستکاری شده‌اند و در بحث تولید نیز در سطح تحقیقاتی و آزمایشگاهی مشمول مقررات خاص خودش است و در سطح فیلد قوانین خود را دارد اما ما اعلام می‌کنیم که تاکنون برای تولید و کشت این محصولات در ایران مجوزی از سوی سازمان محیط زیست داده نشده است. یکی، دو مورد به تازگی استعلام شده بود که به دلیل نقص پرونده بازگشت داده شد و باید تمام این پرونده‌ها برای کشت، تولید و رهاسازی در طبیعت از محیط زیست مجوز دریافت کنند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به سؤالی در خصوص وضعیت خلیج گرگان، گفت: این موضوع مطرح شده است و جلساتی را از سال گذشته برای لایروبی خلیج گرگان تدوین کرده‌ایم که اگر اعتبارات آن تأمین شود حتماً اقداماتی را انجام خواهیم داد اما پیشنهاد ما همکاری مشترک با سازمان بنادر و شیلات است تا بتوانیم نسبت به لایروبی خلیج گرگان اقدام کنیم.

علت مخالفت با واردت چوب چیست؟

ابتکار افزود: از سال گذشته جلسات واردات چوب را برگزار کردیم تا ببینیم علت مخالفت با واردات چوب در این شرایط چیست اما لابی فعالی در این زمینه وجود دارد که با این اقدامات مقابله می‌کند بنده در همین جا اعلام می‌کنم که سازمان حفاظت محیط زیست مخالف بهره‌برداری تجاری از جنگل‌های هیرکانی است و باید برای جلوگیری از تخریب جنگل‌ها و تغییر کاربری آنها اقدام کنیم.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص برنامه‌های سازمان حفاظت محیط زیست برای کنترل آلودگی هوا در تهران، گفت: از ابتدای سال جاری هوای ناسالم نداشتیم اما تهدیدات همچنان ادامه دارد، 50 میلیون خودرو در تهران وجود دارد و حدود 2 میلیون موتورسیکلت در خیابان‌های تهران تردد می‌کنند که بخشی از آنها کاربراتوری هستند که آلودگی آنها چندین برابر سایر موتورسیکلت‌هاست همچنین بخشی از منابع ساکن آلودگی هوا را نباید نادیده بگیریم منابع آلاینده‌ای مانند واحدهای صنعتی، معدنی و معادن شن و ماسه، تهران به یک مجتمع عظیم واحدهای شن و ماسه تبدیل شده‌اند و متأسفانه مجوزهایی در دولت قبل داده شد که تاریخ ندارد. بنده نمی‌دانم چه اتفاقاتی در دولت قبل افتاده است که هم اکنون ما را با معضلات حقوقی زیادی مواجه کرده است. برخی از این معادن شن و ماسه در اطراف تهران گودهای عمیق 50 تا 60 متری ایجاد کرده‌اند و گویا تا به مذاب‌های زمین نرسند دست از کار نخواهند کشید، سال گذشته 30 مورد از این فعالیت‌ها متوقف شد و ما از وزارت صنعت می‌خواهیم به این موضوع رسیدگی کند، چرا که با کوچکترین بادی که می‌آید، تمام آلودگی و گرد و غبار این معادن شن و ماسه وارد تهران می‌‌شود و باید گفت معادن شن و ماسه اطراف تهران از مهمترین منابع آلودگی هوای تهران هستند. چرا باید برای اشتغال و منافع تعداد محدودی 11 میلیون نفر زجر بکشند و تنها منافع عده‌ای خاص در نظر گرفته شود.

مجوزهای بدون مدت برای برخی معادن شن و ماسه در دولت قبل داده شده است

وی افزود: معادن غرب تهران و برداشت شن و ماسه به ضرر مردم تهران است و وزارت صنعت، مقامات محلی باید بر آن نظارت کنند. با تأکید خاص رئیس‌جمهور، برنامه برش یکساله برای آلودگی هوای تهران و سایر کلان‌شهرها در نظر گرفته شده است تا بتوانیم امسال در شرایط پایداری هوا، اقداماتی را انجام دهیم که شرایط ناسالم هوا استمرار پیدا نکند،‌این کار بسیار سخت است و ممکن است با تمام تلاش‌های صورت‌گرفته، با یک طوفان از سمت عراق و یا ورود گرد و غبارهای معادن شن و ماسه به تهران باز هم شرایط آلوده و ناسالم شود.

ابتکار افزود: در این برنامه یک ساله تأکید بر از رده خارج کردن خودروهای فرسوده و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی مورد تأکید دولت است.

رئیس سازمان محیط زیست در خصوص طرح کارآفرینی سبز گفت: جلسات خوبی را با خانه صنعت و اتاق بازرگانی و بانکها داشتیم، یکی از این همکاری‌ها که با بیمه ما صورت گرفت، بیمه شدن پلنگ بود که از این پس، در هر جای ایران که پلنگ آسیبی را بزند، ارائه مستندات پلنگ بیمه شده و خسارات وارد شده نیز از سوی بیمه جبران می‌شود.

ابتکار همچنین با همکاری با پلیس فتا نیز اشاره کرد و گفت: با همکاری پلیس فتا، با خاطیان و مجرمانی که در فضای مجازی تخلفات خود را نشر می‌دهند، برخورد می‌کنیم، به طور مثال؛ هفته گذشته در شبستر و گلستان موردهایی دیده شد که به صورت جدی با آنها برخورد شد، متأسفانه میزان تخلفات بالاست، اما اقدامات ما نیز بسیار خوب است. خط تلفن 1540 نیز در اختیار مردم قرار دارد تا گزارش‌های خود را ارائه دهند.

طرح‌های انتقال آب در کشور باید ارزیابی زیست محیطی دریافت کنند

رئیس سازمان محیط زیست در خصوص طرح‌های انتقال آب در کشور، گفت: در کشور ما در گذشته برخی از طرح‌های انتقال آب اجرا شده است چرا که موضوع آب یک موضوع مهم است و بر اساس قانون فعلی وظیفه تأمین آب بر عهده وزارت نیروست اما تمام این طرح‌ها مشمول ارزیابی‌های زیست محیطی باید باشند. امروز هر بانکی که بخواهد به این گونه طرح‌ها تسهیلات بدهد باید ارزیابی زیست محیطی آن طرح وجود داشته باشد بنابراین آنچه که قانون می‌گوید این است که تمام این کارها منوط به انجام ارزیابی زیست محیطی است چرا که تبعات این طرح‌ها نیز متوجه محیط زیست کشور است. بنابراین همواره حقابه طبیعت باید مدنظر گرفته شود.

وی با اشاره به کشت‌های نامناسب در مناطق خشک و کم‌آب کشور، گفت: شاهد هستیم در کنار تالاب جازموریان همچنان کشت هندوانه صورت می‌گیرد و بعد می‌گویند چرا آب نیست، چرا گردوخاک زیاد است و چرا جازموریان خشک شده است، آب جازموریان در جیب من نیست و باید تمام راه‌ها را برویم و اگر راهی نبود به طرح‌های انتقال آب می‌رسیم. هر موردی اگر بدون در نظر گرفتن ارزیابی زیست محیطی انجام شود خلاف قانون است.

مجلس نهم وقت ما را تلف کرد

وی در مورد فعالیت‌های صورت گرفته در مجلس نهم، گفت: مجلس نهم فعالیت‌های خوب هم داشت اما متأسفانه انرژی و وقت زیادی از ما گرفت و کارهای تعجب‌برانگیزی انجام دادند مانند پیشنهاد انحلال سازمان محیط زیست یا مقابله عجیبی که با سازمان محیط زیست برای حذف بنزین پتروشیمی انجام دادند و چندین بار موضوع تحقیق تفحص مطرح شد ما چندین بار توضیح دادیم که حذف بنزین پتروشیمی جزو بدیهیات است که باید برای بهبود هوای تهران انجام شود اما روند در مجلس برعکس شده بود و می‌گفتند چرا به دنبال حذف بنزین پتروشیمی بودید و تا مدتها این موضوع را انکار می‌کردند و می‌گفتند شما به دنبال وارد کردن بنزین هستید و در آخرین اقدام نیز ارزیابی زیست محیطی را حذف کردند اما امیدواریم مجلس دهم رویکرد خوبی در حمایت از دولت داشته باشد.