جاده‌ای که زمین خواران را به بهشت می‌برد

هراس جاده سازی در جنگل ابر، سال گذشته به دلیل رایزنی های متعدد دستگاههای اجرایی و برخی نمایندگان مجلس دوباره به هیجانی عمومی برای اهالی محیط زیست تبدیل شد این در حالی بود که تعریض جاده "علی آباد" به شاهرود که از دل جنگل ابر می گذرد هیچ ارزیابی زیست محیطی ندارد و به عقیده مسئولان علاوه بر تخریب، موجب افزایش زمین خواری و رشد ویلاسازی می شود. قرار گرفتن جنگل ابر در دو ناحیه رویشی و جغرافیایی متفاوت خشک و مرطوب دلیل عمده غنای این جنگل و ارزشهای اکولوژیک آن براورد می شود به نحوی که در کشاکش تعریض جاده دسترسی به جنگل ابر سازمان محیط زیست از ارائه درخواستی برای اعلام جنگل ابر به عنوان منطقه حفاظت شده خبر داد. علیرغم مقاومت سازمان جنگلها و مراتع کشور به عنوان سازمان متولی و همین طور دخالت سازمان محیط زیست به عنوان دستگاه ناظر و حاکمیتی و تاکید بر مقاومت و جلوگیری از تخریب جنگل ابر از سوی مقامات دو دستگاه، زمزمه های تعریض جاده دسترسی (علی آباد) که شاهرود و گرگان را از طریق جنگل ابر به هم نزدیکتر می کند، شنیده می شد. با این حال اما متخصصان محیط زیست معتقدند اگر جنگل ابر مورد تجاوز قرار گیرد به دلیل موقعیت طبیعی و تاثیرات متقابل محیطی به طور قطع بخشی از جنگلهای هیرکانی در شمال ایران را از دست خواهیم داد و علاوه بر آن تبعات جاده سازی در چنین ذخیره گاه حساسی می تواند منجر به زمین خواری و دست اندازی به بستر جنگل شود. محمد باقر صدوق معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست با انتقاد از فشارهای صورت گرفته نسبت به جاده سازی در جنگل ابر گفت: هدف از جاده سازی در جنگل ابر تغییر کاربری زمینها و آغاز ویلاسازی در این منطقه است. با این همه پیمان یوسفی آذر مدیرکل سابق جنگلهای خارج از شمال سازمان جنگلها با ابراز نگرانی از احتمال شکل گیری گروههای زمین خواری با آغاز راهسازی در جنگل ابر، تاکید کرد: اگرچه دستگاههای اجرایی مثل وزارت راه و برخی نمایندگان مجلس در استانهای سمنان و گلستان پیگیر اجرای مصوبه دولت به نحوی مطلوب خود هتسند اما ما اجازه قطع حتی یک درخت را نمی دهیم. وی افزود: مصوبه دولت باید اجرا شود اما بحث بر سر چگونگی اجرای مصوبه است و این مصوبه همچنان وجود دارد و لغو نشده است. با این حال ما معتقدیم که جاده دسترسی محلی باید اصلاح شود ولی وزارت راه با اینکه بسیاری از مشکلات و مسائل قبلی را رعایت کرده اما همچنان خواهان عریض شدن جاده و تغییر برخی مسیر و ایجاد مسیرهای تازه است که به خودی خود منجر به قطع درختان بسیاری خواهد شد. یوسفی آذر با اشاره به تعدیل پروژه از سوی وزارت راه تاکید کرد: ما معتقدیم پیرو فرمایشات مقام معظم رهبری نیازی به قطع درختان به خصوص در چنین جنگل با ارزشی به صلاح نیست و باید این جنگل از تعرض و دست اندازی مصون بماند. این متخصص جنگل شناس اظهار داشت: ما نه تنها احساس می کنیم بعد از ساخت جاده با تخریب بالا جنگل مورد تعرض قرار می گیرد و برنامه های توسعه ای بعدی دنبال این جاده سازی خواهد آمد بلکه دو سال پیش وزیر جهاد کشاورزی در نامه ای رسمی با ساخت جاده به طور رسمی مخالفت کرد چرا که بر ما روشن است باز کردن این جاده تبعات تخریبی گسترده ای را آرام آرام برای منطقه به دنبال دارد. این کارشناس جنگل با تاکید بر اینکه در اغلب نقاط کشور- نه تنها در جنگل ابر- با تعریض و باز کردن مسیر جاده ها دست اندازی به جنگل به شکلهای مختلف آغاز شده و تخریب گسترده باعث از بین رفتن مناطق ارزشمند و حساس حفاظتی کشور شده است. وی با مثال گردنه حیران به عنوان نمونه ای شبیه جنگل ابر گفت: متاسفانه زمین خواری و گسترش ویلا سازی در مناطق با تعریض جاده ها و گسترش عبور و مرور افزایش یافته و لطمات جبران ناپذیری به جنگلهای کشور وارد کرده است. این کارشناس جنگل و منابع طبیعی حیات طولانی مدت و تاریخی درختان سرخدار در منطقه ابر را نشانه موقعیت منحصر به فرد این منطقه به دلیل خاصیتهای طبیعی دانست و افزود: سرخدار بالای سه هزار سال در منطقه ابر قدمت دارد و در کمتر نقطه ای از دنیا اینچنین می روید، با این حال زندگی درختان کهنسال اورس در این جنگل نشان می دهند این منطقه از دیرباز از موقعیت مطلوبی برای رشد جنگل برخوردار بوده است. پیش از این نماینده مردم شاهرود در مجلس نسبت به مخالفتهای صورت گرفته با انتقال جاده از جنگلهای ابر گفته بود؛ این جاده 20 سال پشتوانه مطالعاتی دارد و در دولت احمدی نژاد نیز چهار مصوبه داشته که بنابراین ساختن آن را به نفع مردم می دانم. کاظم جلالی به امضای رئیس سازمان محیط زیست و موافقت این سازمان با گذر جاده ضمن رعایت ملاحظات زیست محیطی از جنگل ابر اشاره و تاکید کرد: آنچه این روزها به آن توجه نمی شود این است که شرایط حاکمیت دولت پنهان در دولت در جمهوری اسلامی ممکن نیست و مگر شرایط کشور ملوک الطوایفی است که محیط زیست و منابع طبیعی جزو دولت نباشند و کار خودشان را بکنند؟ چرا مطالعات کارشناسی [درباره جاده ابر] را قبل از اینکه مصوبه دولت تصویب شود انجام ندادند؟ با این حال وزیر سابق راه و ترابری با تاکید بر اینکه با ساخت جاده در جنگل ابر می توانستیم از بروز آتش سوزی در این جنگل جلوگیری کنیم که این اظهارات بهبهانی با مخالفت جدی متخصصان محیط زیست و منابع طبیعی مواجه شد تا جایی که به وی یادآور شدند آتش سوزی در ارتفاعات با کدام جاده قابل مهار بوده است.

با این حال با مخالفت مجلس و استیضاح وزیر، بهبهانی جای خود را به سرپرست وزرات راه داد و مسئله ساخت جاده در جنگل ابر تا همچنان متوقف مانده است. با این همه محمد جواد محمدی زاده رئیس سازمان محیط زیست ایران و علی سلاجقه رئیس سازمان جنگلها مراتع و آبخیز داری در تمامی موضع گیری های خود از حفاظت از جنگل ابر و جلوگیری از تخریب جنگل و تعریض جاده دسترسی سخن گفته اند.