روزنامه ایران: یکی از دستاوردهای دولت تدبیر و امید حمایت از شرکت‌ها برای راه‌اندازی جستوجوگر بومی است. دولت اکنون از دو جستوجوگر ملی به نام‌های «پارسی جو» و «یوز» حمایت می‌کند و طبق تحقیقات انجام شده از سوی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، از بین جست‌و‌جوگرهای ایرانی، جستوجوگر (جویشگر) «پارسی جو»، رتبه دوم را بعد از گوگل در ایران به دست آورد و قبل از جستوجوگر بینگ قرار گرفت. خبر موفقیت پارسی جو را علیرضا یاری رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات اعلام کرد و گفت: در تحقیقی که این پژوهشگاه انجام داد بیشتر مردم در کشور بعد از گوگل از جستوجوگر ملی (پارسی جو) استفاده می‌کنند. هرچند نسبت استفاده از جستوجوگر ایرانی به خارجی یک به صد است و دلیل آن، تنها ناشناخته بودن جویشگرهای ایرانی است.
موتــــور جست‌و‌جوی بومـــــی خاص منظوره
در اکثر کشورهایی که زبان رسمی آنها انگلیسی نیست، استفاده از جستوجوگر بومی یکی از بدیهیات است. کشورهایی مانند چین(Baidu.com)، کره جنوبی(Naver.com وDaum.net)، جمهوری چک(Seznam.cz)، روسیه (Yandexو... دارای جستوجوگر بومی هستند و اکثر مردم این کشورها ازجست‌و‌جوگر بومی کشور خود استفاده می‌کنند و تنها درصد بسیار اندکی از کاربران برای استفاده از منابع انگلیسی به سراغ جست‌و‌جوهای غیربومی مانند گوگل، یاهو، بینگ و... می‌روند. به عنوان نمونه از بین این کشورها، موتور جست‌و‌جوی «نیور»، 73 درصد بازار کشور کره جنوبی را در اختیار دارد و زیر 20 درصد از بازار نیز در دست موتور جست‌و‌جوی دائوم و کمتر از 3 درصد آن در دست سایر موتورهای جست‌و‌جو مانند گوگل است. چین، جستوجوگر بومی به نام «بایدو» دارد که 86 درصد از بازار موتورهای جست‌و‌جو این کشور را در اختیار دارد و تراکنش مالی آن سالانه 10 میلیارد دلار است.
اما سؤالی که مطرح می‌شود این است که چرا به جستوجوگر بومی نیاز است .در همین رابطه روح الله رحمانی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه هر کشوری به موتور جست‌و‌جوی بومی نیاز دارد به «ایران» می‌گوید: جست‌و‌جوگرهای غیربومی مانند گوگل، نیازهای بومی و محلی مردم را به صورت شفاف و روشن پاسخ نمی‌دهند. گوگل برای کسب اطلاعات محلی انبوهی از سایت‌ها را معرفی می‌کند در صورتی که جستوجوگر بومی کاربر را به هدف اصلی راهنمایی می‌کند.
امیرعلی خیراندیش، مدیر اجرایی طرح ملی موتور جستوجوگر پارسی جو نیز به «ایران» می‌گوید: 80 درصد مردم برای ورود به فضای مجازی و سایت مورد نظر خود با اینکه حتی آدرس سایتی را می‌دانند از طریق موتورهای جست‌و‌جو مانند گوگل استفاده می‌کنند درصورتی که قابلیت‌های جست‌و‌جوگرهای ایرانی مغفول مانده و این درحالی است که موتورهای جستوجوگر بومی نسبت به جست‌و‌جوگرهای غیربومی بسیار کاراتر است.
خیراندیش با بیان اینکه هدف از تأکید بر استفاده از جستوجوگر ملی این نیست که کاربران از جست‌و‌جوگرهای غیربومی مانند گوگل، یاهو، بینگ و... استفاده نکنند، به «ایران» می‌گوید: چون جستوجوگر بومی بر بستر وب ایران و زبان فارسی طراحی و راه‌اندازی شده است بسیار بهتر و سریع تر به نیاز کاربران پاسخ می‌دهد. به عنوان مثال اگر کاربر ایرانی بخواهد آهنگی از خواننده ایرانی مانند چاوشی را جست‌و‌جو کرده و دانلود کند، جستوجوگر گوگل تعداد زیادی سایت را به کاربر ایرانی پیشنهاد می‌دهد ولی جستوجوگر بومی پارسی جو این قابلیت را دارد که مستقیم لینک آهنگ را برای کاربر یافته و بدون واسطه در اختیار وی قرار دهد.
درآمدزایــــی مغفول مانــــده درجست‌و‌جوگرهای بومی
یکی از مشکلات جست‌و‌جوگرهای بومی ایرانی کمبود داده‌های باز و نبود گردش اطلاعات است. مصطفی مؤمنی عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی با اشاره به این مطلب به «ایران» می‌گوید: جست‌و‌جوگرهای بومی کشور به داده‌های باز زیادی دسترسی ندارند بنابراین آن گونه که باید، جست‌و‌جوگرهای بومی جوابگوی کاربران نیست و این نیز بر ناشناخته ماندن آن افزوده است.
خیراندیش مدیر اجرایی طرح ملی موتور جستوجوگر پارسی جو این موضوع را تأیید کرده و می‌گوید: متأسفانه نهادها ، سازمان‌ها ، مراکز و کتابخانه‌ها اطلاعات خود را آزاد نمی‌کنند تا کاربران بتوانند برحسب نیاز خود از داده‌ها استفاده کنند. عده‌ای مسائل امنیتی را مطرح می‌کنند ولی باید گفت که می‌توان موتورهای جستوجوگر داخلی را بر بستر اینترانت داخلی در دسترس عموم گذاشت تا امنیت داده‌ها لحاظ شود.
از نظر اقتصادی نیز موتورهای جست‌و‌جو بسیار نقش عمده‌ای در جامعه دارند ولی این موضوع نادیده گرفته شده است. روح الله رحمانی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران معتقد است یکی از دلایل اصلی راه‌اندازی موتورهای جستوجوگر ملی، بعد اقتصادی آن است و با راه‌اندازی موتور جست‌و‌جوی «سکویی»(دو نوع موتور جست‌و‌جو عام و خاص یا سکویی وجود دارد . موتور جست‌و‌جوی سکویی موتور جست‌و‌جوی پنهان و کلیدی است که در حوزه اقتصاد، اپلیکیشن، بهداشت، دولت الکترونیک و... فایل‌ها و داده‌های خاص سازمانی کاربرد دارد) می‌توان سود زیادی عاید اقتصاد کشور کرد و این بعد نیز در جامعه تجاری ایران شناخته شده نیست.
امیر علی خیراندیش مدیر اجرایی طرح ملی موتور جستوجوگر پارسی جو با بیان اینکه جستوجوگر ملی پارسی جو توانایی موتور جست‌و‌جوی سکویی را دارد تا از نظر اقتصادی نیز سودآور باشد، می‌گوید: ولی مقیاس اقتصاد وب ایران خیلی کوچک و بر اساس ارائه بنر در سایت‌ها است نه کلیک. هر سایتی بیش از 40 بنر را جا می‌دهد در حالی که با چشمک زدن باعث اذیت کاربران شده و از سوی دیگر ضمن محدودیت جا، گران است. این درحالی است که درآمدزایی از طریق تبلیغات هدفمند در موتورهای جست‌و‌جوی ملی مقرون به صرفه‌تر است و معایب بنر سایت‌ها را ندارد و براحتی می‌توان از این طریق درآمدزایی کرد.
خیراندیش می‌افزاید: به عنوان مثال پیتزا فروشی در یزد می‌خواهد در سایت تبلیغ کند ولی توان پرداخت هزینه‌های کلان برای زدن بنر در سایت‌های مورد نظر خود را ندارد، در صورتی که با تبلیغات هدفمند و با پرداخت چند صد هزارتومان می‌تواند از موتورهای جست‌و‌جوی ملی و بومی استفاده کند و ضمن تبلیغ، درآمدزایی خود را افزایش دهد. به عبارتی وقتی کاربر یزدی می‌خواهد آدرس نزدیک ترین پیتزافروشی را پیدا کند این موتور جستوجوگر بومی است که نزدیک ترین آدرس به کاربر را پیشنهاد می‌دهد نه جستوجوگر غیربومی. از سوی دیگر اگر کاربری از طریق موتور جست‌و‌جوی بومی تبلیغ سایت پیتزا فروشی را دیده و کلیک کرده درصدی از مبلغی که برای تبلیغ در موتور جست‌و‌جو شارژ کرده کم می‌شود ولی از سوی دیگر پیتزافروشی مشتری جذب کرده و سود به دست می‌آورد. این نوع درآمدزایی در دنیا مرسوم است و جست‌و‌جوگرهای ملی از چند سنت تا چند دلار بابت کلیک‌ها دریافت می‌کنند. متأسفانه این نوع تبلیغ و درآمدزایی در ایران مغفول مانده و این در حالی است که جستوجوگر بومی این قابلیت را دارد.
جست‌و‌جو فقط به زبان فارسی
جست‌و‌جوگرهای ملی معمولاً فقط زبان بومی فارسی را پوشش می‌دهند و به گفته کارشناسان جستوجوگر ملی پارسی جو بخوبی در این زمینه موفق عمل کرده است ولی در این میان عده‌ای معتقدند که جستوجوگر ملی باید دیگر زبان‌های دنیا را نیز پشتیبانی کند. مصطفی مؤمنی عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی معتقد است پارسی جو دیگر زبان‌های رایج دنیا را پشتیبانی نمی‌کند و امکاناتی مانند مکان یابی، ارائه نقشه و... را نیز ندارد.
امیرعلی خیراندیش مدیر اجرایی طرح ملی موتور جستوجوگر پارسی جو در این باره می‌گوید: جستوجوگر ملی پارسی جو قصد ندارد زبان دیگری بجز زبان فارسی را پوشش دهد. از سوی دیگر جست‌و‌جوگرهای بومی مطرح دنیا نیز این کار را نکرده‌اند و اگر کسی تمایل دارد که به زبان‌های دیگر چیزی را جست‌و‌جو کند می‌تواند از گوگل و دیگر موتورهای جست‌و‌جو دنیا استفاده کند.
وی درباره ایجاد امکانات دیگر در جستوجوگر ملی پارسی جو نیز می‌گوید: اکنون این سایت قابلیت و ظرفیت مکان محور، ارائه نقشه جاده و حتی ترجمه را دارد و در حال اضافه کردن این بخش‌ها در جستوجوگر ملی هستیم. از سوی دیگر قابلیت نشان دادن نقاط مختلف شهرها را از طریق دوربین دارد، تنها نیاز است که پلیس در این باره با این سایت همکاری کند.
حمایت مالی و معنوی نیاز جست‌و‌جوگرهای ملی
ابوالفضل آل احمد عضو هیأت علمی دانشگاه تهران نیز به بحث کمبود بودجه اشاره کرده و به «ایران» می‌گوید: من مدتی ناظر طرح‌های جستوجوگر بومی بودم ولی نبود بودجه و حمایت نکردن مالی موجب شده است که طرح‌ها آن گونه که باید پیش نرود از این‌رو فازهای آن کامل و تبلیغات زیادی درباره سایت‌ها انجام نشده است پس این عوامل در ناشناخته ماندن جستوجوگر ملی تأثیر داشته است. روح الله رحمانی دیگر عضو هیأت علمی دانشگاه تهران نیز معتقد است که اگر کاربران به سمت استفاده از جویشگرهای بومی نمی‌روند تنها به این دلیل است که هنوز جای کار بسیاری دارد و باید سامانه بیش از این تقویت شود.
در این باره خیراندیش سخنان آل احمد و رحمانی را تأیید کرده و می‌گوید: موتور جست‌و‌جو نیاز به پهنای باند، دیتاسنتر، سخت افزار و تجهیزات و نیروی انسانی دارد و هزینه بر است، از این‌رو باید از موتورجست‌و‌جو حمایت‌های مادی و معنوی بیشتری نسبت به قبل شود. از سوی دیگر نیاز به حمایت معنوی داریم و باید سازمان‌ها و نهادها کمک کنند و صفحه پارسی جو را در صفحه اول شبکه‌های خود قرار دهند و داده‌های خود را آزاد کنند. از سوی دیگر نیز نباید نگاه جزیره‌ای داشته باشند و بدانند این طرح ملی ضمن اشتغالزایی برای جوانان تحصیلکرده کشور، برای اقتصاد کشور هم سود آور خواهد بود.
دیدگاه تان را بنویسید