با «جَد» همه موجودات زنده آشنا شوید

خبرگزاری ایسنا: تیمی از دانشمندان به رهبری دانشگاه هاینریش هاینه آلمان برای نخستین بار به جمع‌آوری سرنخ‌هایی در مورد نخستین موجودی که بر روی زمین زندگی می‌کرده، پرداخته‌اند. به گزارش نیویورک تایمز، این موجود "لوکا" نام داشته که مخفف آخرین جد مشترک جهانی(last universal common ancestor) است و احتمالا حدود چهار میلیارد سال قبل در نزدیکی یک منفذ گرمابی در کف اقیانوس زندگی می‌کرده است. محققان برای نخستین بار یک تصویر از شکل ژنتیکی این موجود ارائه کرده‌اند. آن‌ها برای این کار به بررسی شش میلیون ژن پرداخته و از این میان 355 مورد را انتخاب کردند که به تصور آن‌ها، لوکا از آن‌ها تشکیل شده است. ژن‌ها با گذشت زمان به شیوه‌ای قابل پیش‌بینی تغییر می‌کنند، به این معنی که دانشمندان با مقایسه توالی‌های دی‌.ان‌.ای موجودات زنده می‌توانند در مورد موجوداتی فرضیه‌سازی کنند که هیچ راه دیگری برای بررسی آن‌ها وجود ندارد. از این رو دانشمندان به بررسی ژن‌های باکتری‌ها و آرکی‌ها پرداختند که دو گروه بزرگ چتری از حیات تک‌سلولی هستند. ژن‌هایی که در حداقل دو گروه از باکتری‌ها و دو گروه از آرکی‌ها شناسایی می‌شدند، احتمالا به لوکا تعلق داشتند. 355 ژنی که محققان انتخاب کردند، نشان می‌دهد که لوکا بدون اکسیژن زندگی می‌کرده و به جای آن، انرژی خود را از دی‌اکسید کربن و هیدروژن تامین می‌کرده است. همچنین این موجود در برابر دمای بسیار بالا مقاوم بوده و به وجود فلزات نیاز داشته است. دانشمندان از مدتها قبل در این فکر بودند که آیا حیات در نزدیکی منافذ گرمابی آغاز شده یا خیر. در این مناطق، آب دریا با ماگمای گرم حرارت می‌بینند و موجودات میکروسکوپی غیرعادی در آن زندگی می‌کنند. تصویری که تحقیق جدید ارائه داده، به خوبی با این سبک زندگی سازگار است. البته دانشمندان در مورد جایگاهی که این ویژگی‌ها می‌تواند لوکا را در جدول زمانی موجودات اولیه قرار دهند، اختلاف نظر دارند. این موجود بسیاری از ژن‌های مورد نیاز برای حیات را نداشته و بر ترکیبات شیمیایی محیط اطرافش تکیه داشته است. این موجود از ابزار بسیار کمی برای ساخت اسیدآمینه‌ها و نوکلئوتیدها که اجزای اصلی حیات هستند، برخوردار است. در هر صورت، دانشمندان در حال جمع‌آوری سرنخ‌های بیشتر در مورد برخی از اشکال حیات اولیه هستند. برخی از این اجداد باستانی ممکن است بسیار ساده و بیگانه به نظر برسند، اما در نهایت به موجودات زنده کنونی مانند انسان تکامل یافته‌اند. این یافته‌ها در مجله Nature Microbiology منتشر شده است.