نگاهی به فعالان وهابی شبکه‌های اجتماعی

خبرگزاری فارس: به طور جزم می توان ادعاء نمود که امروزه کمتر کسی در جهان هستی یافت می شود که به اهمیت فضای مجازی و شبکه های اجتماعی برای ایجاد ارتباط با سایرین و صدور فکر و اندیشه معترف نباشد و شاید چند دهه قبل نام بردن از دهکده جهانی اطلاعات و ارتباطات، صرفا یک خیال و تصور ذهنی بود اما امروزه این خیال و تصور ذهنی با انقلابی که در عرصه فن آوری اطلاعات و وسایل ارتباط جمعی بین انسان ها پدید آمده به حقیقت پیوسته است و ظهور جهان مجازی در عالم واقعی با شبکه‌های اجتماعی مختلف و متعدد که اطراف ما را پر کرده و همه زندگی ما را فرا گرفته است به واقع دهکده جهانی ارتباطات و اطلاعات را تحقق عینی بخشیده است. در جهان مجازی کافیست که کسی یک دستگاه تلفن همراه داشته باشد تا بتواند با تمامی مردم عالم ارتباط برقرار کند و پرواضح است که هر شخص، گروه، سازمان و نهادی در دنیا به دنبال آنست که از طریق این شبکه ها ارتباط خود را با مخاطبینش برقرار نماید. در این میان آن دسته از عالمان واندیشمندان دینی و مذهبی که به ارزش فضای مجازی که با پیشرفت تکنولوژی توسط کشور های استعمارگر، در اختیار آنها قرار گرفته،پی برده اند. سعی دارند با استفاده از این ابزار،تفکر و اندیشه دینی و مذهبی خود را برای همگان به خصوص مخاطبان جوان در همه عالم به نمایش گذارند و از این طریق حقانیت دین و مذهبی که به آن اعتقاد دارند را به اثبات رسانند و به دنبال آن پیروان بیشتری را برای دین و آیین خود جذب نمایند. اما متاسفانه در جمهوری اسلامی ایران که دین آن اسلام ومذهب آن تشیع -مذهبی که داعیه جهانی شدن دارد- می باشد و تنها کشور شیعه در جهان است که در آن حکومت بر اساس نظریه ولایت فقیه شکل گرفته است بر اساس یک سری تحلیل های غلط علماء و اندیشمندان ما از ورود پر توان به این عرصه بازمانده اند و رقیبان ما از سکولارها گرفته تا وهابی ها و سلفی ها با قدرت به این عرصه ورود کرده و هر روز مخاطبین بیشتری را جذب می نمایند به عنوان مثال بر اساس سلسله گزارش های که «بی بی سی عربی» در خصوص میزان استفاده سعودی ها از فضای مجازی با عنوان «السعودیون علی شبکات التواصل الاجتماعی: العقیدة والحریة والمرح » منتشر کرده آشکار شده است که مردم این کشور بیشتر از سایر ملت های منطقه از فضای مجازی استفاده می کنند و نزدیک به سی میلیون کاربر فضای مجازی در این کشور وجود دارد و نکته قابل توجه اینکه قریب به 75 درصد مردم عربستان زیر 30سال سن دارند و جالبتر اینکه اینگونه نیست که تصور کنیم استفاده کنندگان از فضای مجازی فقط افراد لاابالی و ستارگان سینما و تلویزیون و یا فوتبالیست ها هستند بلکه بسیاری از آنها افراد مذهبی می باشند و بر خلاف بسیاری از کشورها که ستارگان سینما و فوتبال بیشترین مخاطبان (لایک کنندگان و فالوور)را دارند در عربستان چند تن از شخصیت های مذهبی که در ذیل بر اساس گزارش «بی بی سی عربی» به آنها اشاره خواهد شد بیشترین مخاطب (فالوور) را دارند. 1-الشیخ محمد العریفی: او از مشهورترین چهره های مذهبی در عربستان می باشد که 21 میلیون مخاطب در فیسبوک' 14 میلیون مخاطب در تویتر دارد. شیخ محمد عریفی تقریبا 46 سال سن داشته و به خاطر چهره اش براد پیت (هنرپیشه امریکایی) شیوخ عربستانی لقب گرفته است عریفی از لحاظ تعداد مخاطبینش در شبکه های اجتماعی در خاورمیانه در ردیف اول قرار دارد. و در جهان نیز جزء 100 نفر اول است . ظاهرا او قصد داشته است پس از پایان تحصیلات متوسطه در رشته پزشکی تحصیل کند اما به ناگاه تصمیمش عوض می شود و به دانشکده شریعت می رود و تحصیلات عالی را در دانشگاه اسلامی « امام محمد بن سعود» در رشته اصول دین (العقیدة و المذاهب المعاصرة) به پایان می برد و رساله دکترای خود را درموضوع آراء شیخ الإسلام ابن تیمیة فی الصوفیة، جمع ودراسة ارائه می دهد و با رتبه عالی موفق به دریافت دکترا می شود او که دارای مؤلفات متعددی در موضوعات دینی و اجتماعی است به کشورهای اسلامی مختلفی سفر کرده و به ایراد سخنرانی پرداخته است همچنین در برنامه های مذهبی تلویزیونی در کشور های اسلامی مشارکت فعال داشته ودر بین مردم جهان اسلام بخصوص سعودی ها محبوبیت خاصی دارد. عریفی در سال های گذشته دوبار توسط دولت سعودی به خاطر برخی موضعگیری هایش دستگیر شده و سپس آزاد گردیده برخی آرای فقهی عریفی از جمله اجازه کتک زدن خفیف زن برای فرمانبرداری و جواز قتل شیعیان جنجال برانگیز شده است و انتقاداتی را متوجه او ساخته است. 2-احمد الشقیری: او نیز یک مبلغ سعودی است که در تلویزیون های کشور های اسلامی برنامه اجراء می کند و 13 میلیون مخاطب در تویتر، 13 میلیون در فیسبوک و 5 میلیون مخاطب در اینستاگرام دارد او از 10 سال پیش و به دنبال اجرای برنامه عصرگاهی با نام «خواطر» که به نقل تعالیم اسلام با قالبی جذاب می پرداخت نظر میلیون ها جوان را به خود جلب کرد. او با 42 سال سن دارای اصلیت فلسطینی می باشد و دردانشگاه های امریکا تحصیل نموده وسپس به عربستان باز گشته است. شقیری ابتداء توسط یکی از دوستانش به صورت ناگهانی در برنامه ای تلویزیونی«یلا شباب» شرکت می کند و بعد از آن وارد عرصه مجری گری وارائه برنامه‌های تلویزیونی با محوریت معارف دینی برای جوانان می شود. ظاهرا او روش اعتدالی را در ارائه معارف اسلامی برای جوانان درپیش گرفته و به همین خاطر برنامه‌ها و صفحات اجتماعی او مورد استقبال واقع شده است. 3-الشیخ سلمان عوده: او با 8 میلیون مخاطب در تویتر، 5 میلیون در فیسبوک ویک میلیون مخاطب در اینستاگرام در مکان سوم قرار دارد او ابتداء با نظریات افراطی و مواضع تندروانه خویش در مخالفت با حکومت معروف گشت اما بعد از آنکه چند سالی را در زندان سعودی ها گذراند در بازگشت دوباره‌اش به صحنه اجتماع و تبلیغ؛ مشی اعتدالی را برگزید و از مواضع گذشته‌اش دست کشید لذا محور سخنان و بیانات خود را در برنامه‌های تلویزیونی و صفحات اجتماعیش در دور جدید بر اساس محبت و رحمت در دین اسلام و دوری از خشونت و افراط بنا گذاشته وموفق شده است نظر میلیون‌ها نفر را به سوی خود جلب کند. 4-نوال العید: چهارمین کسی که در گزارش «بی بی سی» به او اشاره شده یک مبلغ زن می باشد. «العید» یکی از بارزترین شخصیت های تبلیغی عربستان است که بعد از اجرای برنامه رادیویی «حقوق زن» شهرت بسزایی کسب کرد او که در موضوعات دینی دارای تفکر سلفی می باشد معتقد است که لباس پوشیده و کاستن از اختلاط مرد وزن در فضای جامعه، راه حل بازداشتن جوانان از آزار و اذیت جنسی می باشد. «نوال العید» با این زمینه فکری 1 میلیون مخاطب در تویتر، 45 هزار در فیسبوک ویک میلیون مخاطب در اینستاگرام دارد. با توجه به این گزارش «بی بی سی» در خصوص استفاده رجال مذهبی سعودی از صفحات اجتماعی و تعداد کار بران و مخاطبین آنها؛ لازم است از خود بپرسیم که رجال و اندیشمندان مذهبی ما در عصر انفجار اطلاعات و دهکده جهانی ارتباطات در کجا قرار گرفته اند؟ و نحوه استفاده آنها از این ابزاری که بشر در سایه پیشرفت تکنولوژی بدست آورده و در اختیار همه از بی دین و دین دار، مسلمان و غیر مسلمان، سنی و شیعه قرار داده چگونه است؟ آیا ما که داعیه جهانی داریم می‌توانیم به بهانه امکان استفاده نادرست مردم و جوانان، از این دستآورد تکنولوژی بشری چشم‌پوشی کنیم و راه استفاده از آن را برخود ببندیم و اجازه دهیم دیگران از فضای ایجاد شده کمال استفاده را ببرند؟ در حال حاضر بیش از یک میلیارد وسیصد هزار مسلمان در جهان با مذاهب مختلف وجود دارند و بسیاری از آنها نسبت به معارف اصیل شیعی بیگانه هستند ولذا بسیاری از آنها ما را متهم به کفر وشرک می کنند حتی در داخل کشور' بسیاری از جوان های ما با معارف دینی به خوبی آشنا نیستند. ما باید توجه داشته باشیم که «صفحات اجتماعی» امروز منبری مجانی برای تبلیغ و نشر معارف اهل البیت(علیهم السلام) است و بر اساس حدیث شریف «رحم الله عبداً احیا امرنا »[1] ما ملزم هستیم تا با استفاده از این منبر به احیاء علوم و معارف اسلامی بپردازیم بخصوص علماء و رجال مذهبی باید سنگینی این وظیفه را بر دوش کشند. لذا به نظر می‌رسد باید ابتداء علماء و مسئولین ما نسبت به موضوع استفاده های که می توان از این فضاء در جهت نشر افکار و اندیشه های درست و صحیح شیعه در جهان شود توجیه گردند و سپس ضمن مطالعه روش ها و متد های تاثیر گذار که دیگران از آنها برای تاثیر گذاری بر مردم وبخصوص نسل جوان استفاده می‌کنند به این عرصه ورود پر قدرت نمود و توجه داشت هر روز که ما در انجام این امر تعلل کنیم رقیبان ما تعداد بیشتری مخاطب را جذب خود نموده و بعضا نظرات و اندیشه های را بر آنها عرضه می‌کنند که با اندیشه اسلام ناب محمدی (ص) فرسنگ‌ها فاصله دارد و ما باید فردای قیامت جوابگوی خداوند و پیامبرش نسبت به این تعلل باشیم. -[1] الامامُ الرِّضا علیه السلام : «رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْیا أمْرَنا،»[قال الرّاوی:] فَقُلْتُ لَهُ: «فَکَیْفَ یُحْیِی أمْرَکُمْ؟» قالَ: «یَتَعَلَّمُ عُلُومَنا و یُعَلِّمُها النّاسَ، فَإِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعُونا.» میزان الحکمة، ج 8، ح 13797. یادداشت از: عبدالرضا بنی علی- کارشناس اداره کل افریقا وعربی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی