خبرگزاری ایسنا: به نقل از روابط عمومی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، محمدجواد دهقانی گفت: بررسی نقشه جامع علمی کشور از یک سو و تأکیدات رهبری انقلاب در دیدارهای مختلف با اعضای هیئت علمی دانشگاهها و متخصصان زبان فارسی بیش از پیش اهمیت این زبان را به عنوان زبان علمی بین المللی آشکار میکند. او گفت: برای نیل به این مهم، سیاستگذاران عرصه پژوهش و همچنین پژوهشگران توجه بیشتری به انتشار آخرین دستاوردهای دانشمندان به زبان فارسی کردهاند و پژوهشگران نیز در سالهای اخیر با انتشار مقالات بیشتری در مجلات معتبر نمایه شده فارسی در پایگاه بین المللی اسکوپوس توانسته اند جایگاه و اهمیت زبان فارسی را پررنگتر نشان دهند. او گفت: با نگاهی جامع و تحلیلی وضعیت زبان فارسی از سال ۱۹۹۷ تا انتهای سال ۲۰۱۷ در پایگاه بین المللی اسکوپوس نشان میدهد که انتشار مدارک علمی به زبان فارسی در دو دهه گذشته بیش از ۴۰ برابر و رتبه جهانی زبان فارسی نیز با ۱۵ پله ارتقاء، از رتبه سی ام به پانزدهم رسیده است. دهقانی ادامه داد: با بررسی مدارک ثبت شده از نظر تعداد انتشارات زبان فارسی در سالهای ۲۰۱۷-۱۹۹۷، در پایگاه اسکوپوس رشد چشمگیری مشاهده
میشود. در بازه زمانی ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۰ مدرکی به زبان فارسی در پایگاه اسکوپوس نمایه نشده؛ در واقع از سال ۲۰۰۱ ظهور زبان فارسی بعنوان زبان علم در پایگاه استنادی فوق بوده و تعداد ۴۲ مدرک به زبان فارسی در سال ۲۰۰۱ نمایه شده و روند افزایشی آن در طول سالها ادامه یافته و عملا تعداد مدارک فوق از سال ۲۰۱۲ به بیش از ۱۰۰۰ رسیده است. سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام با بیان اینکه در حال حاضر تعداد مدارک نمایه شده به زبان فارسی در سال ۲۰۱۷ به میزان ۱۸۳۴ مدرک افزایش یافته است، گفت: مقایسه تعداد مدارک ثبت شده نشان میدهد که در بازه زمانی یاد شده تعداد انتشارات فارسی بیش از ۴۰ برابر افزایش یافته است؛ بنابراین میزان رشد متوسط سالانه کمیت تولید علم به زبان فارسی در دو دهه اخیر برابر با ۲۵ درصد بوده است. دهقانی خاطرنشان کرد: مقایسه رتبه زبان فارسی در میان سایر زبانهای دنیا از نظر تعداد مدارک نمایه شده در پایگاه استنادی اسکوپوس نشان میدهد که زبان فارسی از نظر تعداد مدارک نمایه شده در پایگاه اسکوپوس در میان سایر زبانها در سال ۲۰۰۱ دارای رتبه سی ام بوده و در گذر زمان همواره رو به رشد بوده است چنانچه در پایان سال ۲۰۱۷
زبان فارسی رتبه پانزدهم در میان تمامی زبانها را کسب کرده است. پیشرفت قابل ملاحظه زبان فارسی از نظر افزایش تعداد انتشارات حاکی از توجه درست پژوهشگران به اهمیت این زبان به عنوان زبان علمی در سطح بین المللی است. وی افزود: پایگاه استنادی اسکوپوس با در نظر گرفتن مجموعهای از قوانین و مقررات؛ مجلاتی به ۵۸ زبان گوناگون در دنیا نمایه میکند. سهم (درصد) انتشارات به زبانهای مختلف در بازه زمانی ۲۰۱۷-۱۹۹۷ حاکی از آن است که نزدیک ۸۹.۴ درصد انتشارات نمایه شده در این پایگاه به زبان انگلیسی است. او اضافه کرد: از درصد باقی مانده برای سایر زبانها، زبانهای چینی، آلمانی، فرانسه و اسپانیایی رتبههای دوم تا پنجم را به خود اختصاص دادهاند. از ۵۸ زبانی که مجلات شان در اسکوپوس نمایه میشود، زبان فارسی در سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ رتبه ۱۵ داشته و در دو دهه گذشته در مجموع رتبه ۲۲ را از نظر تعداد مقالات نمایه شده به خود اختصاص داده است. سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام گفت: براساس دادههای مستخرج از پایگاه " Scimago " تعداد ۱۷۱ مجله به نام جمهوری اسلامی ایران ثبت شده و مقالات آنها در حوزههای موضوعی مختلف و به زبانهای فارسی و
انگلیسی در پایگاه اسکوپوس نمایه شده است. دهقانی گفت: از این تعداد نشریه، حدود ۶۷ نشریه در حوزههای مختلف علمی مقالات خود را به زبان فارسی منتشر میکنند، بررسیها حاکی از آن است که در پایگاه اسکوپوس در بازه زمانی ۲۰۱۷-۱۹۹۷ در مجموع ۱۲ هزار و ۹۴۶ مقاله به زبان فارسی در ۶۷ مجله نمایه شده در این پایگاه منتشر شده است. سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام گفت: بررسی مجلاتی که بیشترین مقالات به زبان فارسی در پایگاه استنادی اسکوپوس دارند نشان میدهد که مجله دانشکده پزشکی اصفهان با ۱۹۳۳ مقاله رتبه نخست، مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران با ۱۷۰۴ مقاله رتبه دوم و مجله زنان، مامایی و نازایی ایران با ۷۰۸ رتبه سوم را داشتهاند. دهقانی همچنین گفت: علی رغم رشد زبان فارسی به عنوان زبان علم بین الملل، لازم است گامهای بزرگی در این زمینه برداشته شود. یکی از مناسبترین راههای عملی برای گسترش زبان فارسی سرمایه گذاری در صنعت نشر حرفهای و تشویق نشریات و کنفرانسهای علمی فارسی به عنوان زبان علم است. سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام افزود: بازار نشر علم دنیا یک بازار انحصاری محسوب میشود به گونهای که تنها هفت ناشر بین
المللی بیش از ۵۰ درصد مقالات دنیا را منتشر میکنند، بنابراین توسعه زبان فارسی به عنوان زبان علم بین المللی نیازمند سرمایه گذاری، برنامه ریزی، آموزش و تشویق مؤلفههای اثرگذار در نشر علم است.
دیدگاه تان را بنویسید