استفاده از بازیگر طنز در نقش «خولی»

خبرگزاری فارس: مهدی کریمی کارگردان نمایش عاشورایی «به روی نی» گفت: طبق روایات، مسببان اصلی شهادت امام حسین (ع) بعد واقعه عاشورا دچار یک روان‌پریشی شدند، بنابراین از بُعد طنز در پرداخت نقش منفور «خولی» استفاده کردیم.

مهدی کریمی کارگردان «به روی نی» درباره این نمایش به خبرنگار تئاتر خبرگزاری فارس گفت: ما سال ۹۲ گروه تئاتر دوران را تشکیل دادیم و خیلی اتفاقی و برای یک نذر دلی تصمیم گرفتیم در هر ژانری که کار می‌کنیم، هر سال برای امام حسین (ع) و اصحاب ایشان در واقعه کربلا در ایام محرم و صفر، یک کار داشته باشیم.

وی در ادامه افزود: حال برخی از این اجرا‌ها محدود و کوچک بود، اما امسال با توجه به شرایط اقتصادی و مسائلی که مطرح شد، احساس کردم خیلی افرادی هستند که از این موقعیت مذهبی سوءاستفاده می‌کنند و روی مردم تأثیر می‌گذارند و حتی در فضا‌های مجازی تبلیغات می‌کنند که کار‌های مذهبی تعطیل شود و هزینه‌ها به نیازمندان تقسیم شود. هرچند که کمک به نیازمندان هم ارزش است، اما با این کار انگار عده‌ای می‌خواهند ارزش‌های دینی ما را ضعیف کنند، بنابراین با اینکه شرایط هم برای اجرا سخت بود و باید بیشتر به خودمان فشار آوردیم، اما تصمیم گرفتیم نمایش شایسته‌تری را ارائه دهیم.

* امکان تمدید «به روی نی» در صورت استقبال

کریمی با اشاره به اینکه حدود ۵ شب دیگر از اجرای «به روی نی» باقی مانده است، گفت: با سالن صحبت کردیم که اگر استقبال خوب باشد، ۵ شب دیگر هم کار را تمدید کنیم.

وی درباره نکات اصلی نمایشنامه این کار گفت: نقطه کانونی نمایش درباره «خولی» است که بعد از واقعه عاشورا سر امام حسین (ع) را برای ابن زیاد به کوفه می‌برد و بخشی نیز به قیام مختار می‌پردازد که چطور او خولی را مجازات می‌کند. بخشی از کار نیز به مقایسه مردم امروز با دوران امام حسین (ع) می‌پردازد که در آن زمان مردم کوفه برای امام خود نامه فرستادند، اما هیچ کدام پای عهد خود نایستادند الان این تلنگر را به بیننده می‌زنیم که شما هم که امروز علاقه‌مند ظهور مهدی (عج) هستید آیا واقعا آمادگی آن را دارید یا فقط حرف می‌زنید؟

این کارگردان تئاتر اظهار داشت: بنابراین در پایان کار به مخاطب تلنگری می‌خورد و او به فکر فرو می‌رود که آیا واقعا منتظر واقعی است یا خیر؟

وی در پاسخ به این سؤال که نمایش «به روی نی» تا چه اندازه به تعزیه شبیه است، گفت: با احترام به هنر تعزیه، اولین دغدغه من بعد از انتخاب متن و قبل از شروع کار این بود که مخاطبان ناخودآگاه به یاد تعزیه نیفتند و حس دیدن تئاتر در یک سالن بلک باکس را داشته باشند.

کریمی افزود: براین این منظور از فضاسازی و موسیقی زنده شامل پنج ساز تار و تنبور، نی، ویولون و ویولون سل با تلفیق آواز‌های اصیل ایرانی بهره بردیم و سعی کردیم در میزانسن‌ها و طراحی صحنه هم کار را با آنچه که تعزیه یادآوری می‌کند، متفاوت جلوه کنیم. حتی یکی از بازبین‌های شورا به ما پیشنهاد داد که مانند تعزیه همه دور سن بنشینند، اما ما مخالفت کردیم و گفتیم ژانر کار نمایشی است نه تعزیه.

* استفاده از بازیگر طنز در نقش «خولی»

وی افزود: نمایش دارای ۶ کاراکتر است؛ چهار آقا و دو خانم که آقای سیاوش قاسمی در نقش خولی ایفای نقش می‌کند. البته مردم در کار‌های طنز او را می‌شناسند، اما چون طبق روایت واقعه کربلا همه کسانی که مستقیم با خون امام در ارتباط بودند بعد واقعه عاشورا دچار یک روان‌پریشی می‌شوند، ما هم می‌خواستیم از بُعد طنز او در پرداخت یک نقش منفور استفاده کنیم که خوشبختانه خیلی خوب این نقش را ایفا کردند.

این کارگردان تئاتر درباره علت انتخاب تماشاخانه سرو گفت: این تماشاخانه به لحاظ سالن و کیفیت اجرا و موقعیت مکانی خیلی عالی است، من همه جا گفتم که در این سبک کار‌ها به دلیل نوع لباس و گریمی که داریم نیاز به حمایت بیشتری داریم، ولی ما خیلی سالن‌هایی را که پرچمدار این ژانر کار‌ها هستند، قبل از تماشاخانه سرو و بنیاد روایت سر زدیم و به در بسته خوردیم، چرا که متأسفانه سالن‌های دولتی برای اینکه در رقابت اقتصادی در سالن‌های خصوصی قرار گرفته‌اند محتوای آثار خود را تغییر می‌دهند تا به لحاظ اقتصادی عقب نمانند و این به بدنه تئاتر ما در درازمدت ضربه می‌زند.

کریمی درباره میزان استقبال از این نمایش گفت: تا به حال استقبال خوب بوده است. جمعه گذشته نیز آقای شهرام کرمی مدیر هنر‌های نمایشی برای بازدید کار ما به سالن آمدند و مطرح کردند که باید از کار‌های این چنینی و گروه‌های جوان بیشتر حمایت بشود.

نمایش «به روی نی» بر اساس نمایشنامه‌ای از سیدمجید حسینی و به کارگردانی مهدی کریمی و مهدی نعمتی از سوم تا سیزدهم مهر و از ساعت ۲۰ در تماشاخانه سرو اجرا می‌شود. سیاوش قاسمی، علیرضا سلیمانی، راحله امیری، محمد گرگین، امین ربیعی و سونیا مرادی بازیگران این نمایش عاشورایی هستند و فرامرز صفری (آواز)، محمد قشقایی (آهنگساز و نوازنده)، محمدحسین زهتابچی، یاسمن تینا طهرانی، مهرزاد املشی و امید عرفانیان (نوازنده) نیز موسیقی «به روی نی» را برعهده دارند.