دستمزد‌های آنچنانی به سینما آسیب می‌زند

خبرگزاری ایسنا: «سینما دو» با اجرا و سردبیری حامد عنقا این هفته به موضوع شبکه نمایش خانگی اختصاص داشت و این قسمت از برنامه به فرامرز قریبیان بازیگر سینمای ایران تقدیم شد. عنقا که در این برنامه میزبان حسین پارسایی مدیرکل دفتر نمایش خانگی، مستند و کوتاه بود، همچنین به صورت تلفنی با غلامرضا موسوی تهیه‌کننده پیشکسوت سینمای ایران گفتگو کرد. وی در بخشی از برنامه به موضوع قاچاق در شبکه نمایش خانگی و وظیفه ارشاد برای ورود به این موضوع اشاره کرد و گفت: گاهی می‌بینم فیلمی در خارج از کشور بر اساس پروتکلی که در سیستم اکران و پخش جهانی، وجود دارد و هنوز هیچکدام از کشور‌ها به نسخه اکران آن هم نرسیده‌اند، چه برسد به نسخه دی وی دی و آنلاین! آن وقت من سر کوچه داخل مغازه نسخه دی وی دی آن را می‌خرم. رایت چنین محصولی چطور احراز شده است؟ پارسایی پاسخ داد: آن‌ها رایت احراز نکردند و قاچاق هستند. اگر به شماره پروانه نمایش پشت جلد دقت کنید، یک نسخه کاملا جعلی است که سوپرمارکت‌ها برای منافع خود آن را میگیرند و میفروشند. همین حالا چند عنوان انیمیشن در فروشگاه‌ها وجود دارد که هیچکدام پروانه نمایش ندارند و از پروانه نمایش‌هایی که روی جلد‌های دیگر بوده است، سوء استفاده میکنند و در شبکه قاچاق توزیع میشوند. در ادامه عنقا خطاب به موسوی گفت: آقای پارسایی می‌گویند که ما فقط ناظریم و در زمینه نحوه ساخت آثار و مباحث مالی آنها، همچنین مجوز و رایت داشتن و نداشتن محصولات، خود اصناف باید وارد عمل شوند. زمانی که صحبت از اصناف میشود، شورای عالی تهیه‌کنندگان یکی از جدی‌ترین‌ها است. واقعا این اتفاقات باید در اصناف بیفتد و ارشاد مثل آقای پارسایی که خودشان را تبرئه می‌کنند، تبرئه میشود؟ در زمینه مجوز دادن پارسایی مسئول است موسوی پاسخ داد: به گمانم، هم بله و هم خیر. وقتی صحبت از مجوز‌ها باشد و اینکه به چه کسانی و چطور مجوز داده می‌شود، به نظرم آقای پارسایی به شدت مسئولیت دارد و باید مراقب خیلی چیز‌ها باشد، چون حیطه حکومتی است و مربوط به اصناف نیست. وی افزود: یکی از اتفاقاتی که آنجا می‌افتد و هنوز درست نشده این است که اگر بسیاری از آدم‌هایی که اجازه کار سریال می‌گیرند، بخواهند از پروانه فیلمسازی وزارت ارشاد اجازه تولید فیلم را بگیرند، به آن‌ها نمی‌دهند، ولی به این آدم‌ها اجازه تولید سریال می‌دهند. یکی از مشکلات ما این است که برخی پول‌هایی که وارد شبکه نمایش خانگی می‌شوند، سلامت نیستند؛ یعنی شبهه دارد. چطور آدمی که نمی‌تواند مجوز فیلمسازی بگیرد، در حال ساخت سریال است؟ تهیه کننده «حوالی اتوبان» درباره علت این موضوع توضیح داد: واقعا در بسیاری از موارد سریال‌ها ضرر می‌دهند و میبینید همان آدمی که به او مجوز فیلمسازی نمی‌دهند، در حال ساخت سریال است و این چه دلیلی می‌تواند داشته باشد، جز اینکه پولی رد و بدل بشود و برود. موسوی تصریح کرد: بعضی‌ها در این عرصه دستپاچه هستند؛ چون اگر پول سالمی آمده باشد، کمتر پیش می‌آید دستمزد‌هایی بدهند که این دستمزد‌ها در حال لطمه زدن به سینما است. این جزو کار‌های آقای پارسایی نیست که بتواند جلوی دستمزد‌ها را بگیرد، اما اگر تهیه‌کنندگانی که مجوز می‌گیرند جزو پاسخگویان باشند و صنف واقعی داشته باشند، این اتفاق‌ها رقم نمی‌خورد. دستمزد‌های آنچنانی به سینما آسیب می‌زند وی ادامه داد: بعضی از این تهیه‌کنندگان جزو کسانی هستند که فیلم تلویزیونی می‌سازند و این با تهیه کننده حرفه‌ای تفاوت دارد. همیشه بحث ما این بوده است، کسی باید فیلم را تولید کند که پنج فیلم سینمایی ساخته باشد و باید جوابگوی همکارانش باشد. اما اکنون این پاسخگویی وجود ندارد و یکی از اتفاقات وجود دستمزد‌های آنچنانی است. این دستمزد‌ها به سینما آسیب می‌زند. پارسایی در جواب موسوی عنوان کرد: اشارات آقای موسوی درست است. ایشان به عنوان پیشکسوت و کسی که از نزدیک دستی بر آتش تهیه کنندگی دارند، درست می‌گویند. اما اختلاف نظری از دیرباز در حوزه نمایش خانگی وجود داشته و آن این است که ماهیت تهیه‌کنندگان را انجمن صنفی به نام آیفیک تشخیص می‌دهد. وی افزود: تعدادی از اعضای محترمی که سال‌ها در حوزه ویدئو فعالیت کردند و در پست‌های مختلف هستند به ما مشورت می‌دهند و صلاحیت این افراد را برای ساخت سریال به ما اعلام می‌کنند و ما این مشورت را مدنظر قرار می‌دهیم تا بتوانیم از حوزه صنف بهره ببریم. با تمهید حیدریان اصناف مربوط به حوزه ویدئو، یکی از صنف‌های خانه سینما می‌شوند مدیر کل دفتر نمایش خانگی تاکید کرد: طبیعی است موضوع در اینجا صرفا ویدئو و نمایش خانگی نیست، چون هنرپیش‌های که در فیلم سینمایی بازی میکند، در سریال هم بازی می‌کند. اکنون آقایان داروغه زاده و حیدریان تمهیداتی اندیشیند تا اصنافی که مستقیم به حوزه ویدئو مربوط می‌شوند، بتوانند یکی از صنف‌های خانه سینما بشوند. پارسایی ادامه داد: طبیعی است دنبال این هستیم که به ترکیب و خروجی مشترک برسیم و دغدغه‌ها برطرف شود. ما خوشحال نیستیم که دستمزد‌ها چندبرابر شود و فیلم سینمایی روی زمین بخوابد و این درحالی باشد که یک بازیگر پولش را می‌گیرد و فقط چند روز در طول ماه سر صحنه برود. در سینما هم فیلم‌های پرهزینه‌ای داشته‌ایم که دنبال فروش نبوده‌اند حامد عنقا گفت: این‌ها معلول یک علت است. منهای صلاحیت تهیه‌کننده، اگر نظارت در سرمایه‌گذاری اتفاق بیفتد، اوضاع بهتر می‌شود. اینکه پول‌ها از کجا می‌آید و شائبه پولشویی به وجود می‌آید نیز اهمیت دارد. این اتفاق در سینما هم می‌تواند بیفتد و افتاده. در سینما هم فیلم‌هایی داشتیم که کلی برای آن هزینه شده و تهیه‌کننده آن دلبستگی به فروش آن نداشته است. موسوی عنوان کرد: این در سینما هم بوده است، اما مبالغی که در سینماست، به شدت کمتر از سریال‌ها است. نکته‌ای که جناب پارسایی می‌گویند، به نظرم تفاوت‌هایی دارد. ما دوگانگی در معاونت سینمایی داریم؛ یعنی شما اگر بخواهید پروانه ساخت سینمایی بگیرید که ممکن است هر فیلمی یک و نیم میلیارد هزینه داشته باشد، برای فیلم اول باید پروسه‌ای را طی کنید و نیازمند چند کفش آهنی است. اما اگر همین آدم بخواهد برود سریال بسازد، باید از جایی مجوز بگیرد که کارشان تولید کار‌های ویدئویی است و این دوتا با هم متفاوت است. دوگانگی در اعطای مجوز را حل کنید تهیهکننده «بغض» تصریح کرد: اگر ایشان بخواهد به کسی که می‌خواهد فیلم ویدئویی بسازد مجوز بدهد، صاحب حق است، اما وقتی پای سریال به میان می‌آید باید کسانی از شورای پروانه فیلمسازی حرفه‌ای که نمایندگی هستند و از طرف وزیر منصوب شدند، باشند و نظر بدهند. این دوگانگی باید به نحوی حل شود و تا حل نشود با این مشکل روبرو هستیم.