آداب و اعمال مخصوص روز عاشورا

باشگاه خبرنگاران: رفتار، اعمال و یا هرگونه عبادت واجب و مستحب، مشروط به آدابی است که همه رفتار آدمی را دربرمیگیرد. رفتارهایی که در چارچوب دینی و اسلامی شکل گرفته است و برای ادای آن به راهنمایی نیازمندیم. یکی از این رفتارها، عزاداری است، خواه این عزاداری برای ائمه معصوم (علیه السلام) باشد و یا عزیزان دیگر. اما با آدابی همراه است که طبق نظر مراجع تقلید برگزار می شود. شما در این گزارش می توانید، بنا به احکام عزاداری امام حسین (علیه السلام)، استفائات مراجع تقلید را در این خصوص بخوانید.

شرکت کردن در عزاداری با قضا شدن نماز

اگر بعضی واجبات از مکلف به سبب شرکت در مجالس عزاداری فوت شود، مثلاً نماز صبح قضا شود، آیا بهتر است بعدازاین در این مجالس شرکت نکند یا اینکه شرکت نکردن او باعث دوری از اهل بیت (علیه السلام) می شود؟

آیت الله فاضل لنکرانی: بهتر آن است که نماز را مقدم دارند؛ همان طورکه حضرت امام حسین (علیه السلام) در روز عاشورا هنگام ظهر، نماز ظهر اقامه کردند.

مقام معظم رهبری: بدیهی است که نماز واجب، مقدم بر فضیلت شرکت در مجالس عزاداری اهل بیت(علیه السلام) است و ترک نماز و فوت آن به بهان شرکت در عزاداری حضرت امام حسین (علیه السلام)، جایز نیست. ولی شرکت در عزاداری به گونه‌ای که مزاحم نماز نباشد، ممکن و از مستحبات مؤکد است.

اقامه نماز ظهر روز عاشورا

آیت الله مکارم شیرازی: اقامه نماز جماعت در روز عاشورا کار بسیار مهمی است و به یقین امام حسین (علیه السلام) از چنین عزاداری خشنود خواهد بود.

آیت الله فاضل لنکرانی: نماز بر عزاداری مقدم است و سعی شود هنگام نماز عزاداری و سایر امور تعطیل شده و نماز اقامه شود.

آیت الله صافی گلپایگانی: مقتضی است که همه هیأت محترم به این امر مهم توجه کنند.

آیت الله بهجت: معلوم است که نماز در اول وقت و آن هم به جماعت مورد رضایت سیدالشهداء (علیه السلام) است.

آیت الله سیستانی: بسیار مناسب است که نماز را به وقت بخوانند و با این کار هدف اصلی از اقامه این مجالس را نشان دهند. سوال: شرکت در عزاداری به طوری که نتوانیم نماز را در اول وقت بخوانیم چه حکمی دارد؟

آیت الله بهجت: نماز در اول وقت را در اولویت قرار دهید.

سوال:وظیفه کسی که مردد است بین انجام امورعزاداری تا دیر وقت یا مراقبت بر قضاء نشدن نماز صبح چیست؟

آیت الله صافی گلپایگانی: مراقبت بر قضاء نشدن نماز واجب است.

سوال:گریه برای امام حسین (علیه السلام) درحال نماز، چه حکمی دارد؟

آیات عظام فاضل لنکرانی، بهجت: جایز است.

آیات عظام مکارم شیرازی و نوری همدانی بنابر احتیاط واجب، ترک شود.

آیات عظام سیستانی و وحید خراسانی: اگر رجوع به امر اخروی یا الهی نماید اشکال ندارد. کراهت نماز با لباس سیاه در عزاداری

سوال: در ایام محرم و صفر که به خاطر امام حسین (ع) لباس مشکی می‌پوشند، اگر با همین لباس نماز بخوانند، بازهم کراهت دارد یا نه؟

آیت الله صافی گلپایگانی:، چون به عنوان اظهار حزن پوشیده و ازاین جهت دارای رجحان است، ممکن است در مورد سؤال، کراهت آن مرتفع شود.

آیت الله فاضل لنکرانی:، چون لباس سیاه علامت عزاداری سیدالشهدا است و عزاداری آن حضرت کمال رجحان دارد، لذا نمازخواندن با آن نیز مکروه نیست.

همچنین در احکام روز عاشورا آمده است که روزه در این روز جایز نیست، چراکه از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است: « قوم بنی امیه نذر کردند که اگر موفق به قتل امام حسین علیه السلام شوند، روز شهادت او را جشن بگیرند و مبارک بشمارند و روزه بگیرند و روزه در آن روز سنت آل امیه است.» لذا ائمه اطهار (علیهم السلام) به جهت مخالفت با این طایفه تبهکار و عدم هماهنگی با آنان، روزه عاشورا را نهی کردند.

در روز عاشورا مستحب است که انسان تا عصر بدون قصد روزه از خوردن و آشامیدن خودداری کند.

بسیار مناسب است که در روز عاشورا کار و کسب تعطیل شود، مگر در حد ضرورت.

امام رضا (علیه السلام) فرمود: «من ترک السعی فی حوائجه یوم عاشورا قضی الله له حوائج الدنیا و الاخرة؛ کسی که کار و تلاش برای برآوردن حوائج خود را در روز عاشورا ترک کند، خداوند نیاز‌های دنیا و آخرت او را برطرف می‌سازد.»