آقای بازیگر از اولین تجربه اش در تعزیه چه گفت؟ +تصاویر

خبرگزاری مهر: سیاوش طهمورث کارگردان و طراح سوگواره «رکعت به رکعت عاشقی» که این شب ها در بنیاد روایت فتح در تهران اجرا می شود درباره شیوه اجرای مجالس تعزیه این سوگواره گفت: در طراحی این سوگواره دستاوردهای گذشته در زمینه تعزیه را حفظ کرده و سپس کار دیگری را در آن تلفیق کردم تا تماشاگر از لحاظ ذهنی آماده ورود به تعزیه شود به این ترتیب که در ابتدای برنامه اجرای نقالی داریم سپس پرده خوان واقعه را تعریف و این کار را به شکلی انجام می دهد که مخاطب واقعه را مجسم می کند. در این مرحله بده بستانی بین پرده خوان و تماشاگر ایجاد می شود که تماشاگر قبول می کند بیاید، بنشیند و تماشا کند.

وی با اشاره به اینکه اگر تعزیه و نمایش های ایرانی را به شکل گذشته اجرا کنیم چندان مخاطب امروز را جذب نخواهد کرد، عنوان کرد: ما برای اینکه بتوانیم نسل جوان را جذب کنیم باید با زمان پیش برویم. این سوگواره نمایشی نمونه کمتر دیده شده از تعزیه است و من از جوانان می خواهم برای کسب تجربه هم که شده به دیدن اجراهای این سوگواره بنشینند.

طهمورث درباره تفاوت تعزیه هایی که امروزه اجرا می شود با تعزیه های دوران پیشین بیان کرد: اگر به تعزیه هایی که امروزه اجرا می شود، دقت کنید متوجه می شوید تنها تفاوتی که با تعزیه های صد سال پیش دارند، این است که تعزیه خوانان میکروفون دست شان گرفته اند یا به جای چراغ زنبوری های دوره های پیشین، پروژکتور نصب کرده اند. این ها ایرادی ندارد اما اگر در تعزیه به وجه نمایشی آن بیشتر توجه کنیم و در آن زندگی بیشتری جریان داشته باشد، می توانیم بهره بهتری از این هنر ببریم. به عنوان نمونه در گذشته در تعزیه های «تکیه دولت» تعزیه خوان یک ربع تمام چهچه می زده است ولی واقعیت این است که تماشاگر امروز دیگر این را نمی پذیرد چون در این دوران تدبیر این است که حرف هایمان را با زمان تطبیق دهیم و آن را کوتاه بیان کنیم.

این هنرمند پیشکسوت درباره تاثیرگذاری تعزیه و محدود نبودن آن به یک زمان خاص گفت: معتقدم یک نمایش به تنهایی ارزش خاصی ندارد و بعد از مدتی فراموش می شود اما آنچه نمایش را ارزشمند می کند تاثیرگذاری آن است. بعضی مواقع با یک اجرای نمایشی، تاریخی را در ذهن مخاطب زنده می کنیم که درست مانند ابنیه و آثار تاریخی است و فرهنگ گذشته را برای مخاطب به نمایش می گذارد بنابراین معتقدم ما باید به دنبال نشان دادن تاریخ گذشته تعزیه برویم ولی آن را به زبان امروزی بیان کنیم.

وی متذکر شد: تعزیه تکنیک خاصی دارد که آن را به فاصله گذاری برشت هم نسبت می دهند. در تعزیه از همان اول اعلام می کنیم که بازی می کنیم و در واقع نوعی شبیه خوانی را روی صحنه می بریم به این دلیل که نمی توانیم به ائمه (ع) چهره خاصی نسبت دهیم. ویژگی اصلی که در تعزیه وجود دارد مساله نوستالژی مذهبی است که باید برای تماشاگران و نسل جوان تاثیرگذار باشد.

بازیگر «مسافر ری» یادآور شد: در طراحی این سوگواره برای اینکه حرکت تازه ای انجام داده باشم هنر پرده خوانی و تعزیه خوانی را با هم تلفیق کردم که در هر ۲ تعاریفی از ائمه (ع) ارایه می شود و نکته دیگر اینکه در این سوگواره بازیگران تئاتر حضور ندارند بلکه همه از هنرمندان پرده خوان حرفه ای هستند.

وی درباره محدود شدن اجرای تعزیه و مراسم های مذهبی به ماه محرم عنوان کرد: معتقدم برای حل این مساله برنامه ریزی و مدیریتی کلان لازم داریم که باید از طریق مدیران تئاتر اعمال شود چون هنرمند و تعزیه خوان نمی توانند در این زمینه برنامه ریزی کنند. به عنوان نمونه من به عنوان یک تعزیه خوان نمی توانم هر شب تعزیه برگزار کنم زیرا مکانی برای اجرای آن ندارم و از طرف هیچ نهادی حمایت نمی شوم. مسئولان باید برای این مساله برنامه ریزی کنند و اگر هنرمندان مورد حمایت قرار گیرند به خاطر عشقشان حتما با تمام توان در فصل های دیگر سال نیز چنین آثاری را آماده اجرا می کنند ولی ما از طریق مدیران برنامه ریزی های موثری نداریم.

وی در پایان درباره محیطی که سوگواره «رکعت به رکعت عاشقی» در آن اجرا می شود، توضیح داد: تمام فضا و سکویی را که این سوگواره در آن اجرا می شود، شخصا درست کرده ام و شاید به دلیل اینکه اولین بار است که چنین کاری را تجربه می کنم کم و کاستی هایی وجود داشته باشد. وجود فضای باز و درخت هایی که در این مکان وجود دارند به اجراها کمک فراوانی کرده اند و به آنها حالت نمایشی داده اند که جای خرسندی دارد.

سوگواره نمایشی «رکعت به رکعت عاشقی» توسط گروه هنرهای نمایشی روایت فتح به مناسبت ایام سوگواری سید و سالار شهیدان حضرت ابا عبدالله الحسین(ع) و به کارگردانی سیاوش طهمورث تهیه و تولید شده و تا پایان دهه نخست محرم از ساعت ۲۰:۳۰ پذیرای علاقه‌مندان و عزاداران خواهد بود.

بنیاد فرهنگی روایت فتح بالاتر از میدان فردوسی، ابتدای خیابان شهید سپهبد قرنی واقع است.