حین ساخت مستند «کریم» چند ساعتی در بازداشت پلیس تونس بودم/ ماجرای تعویض عکس شناسنامه زن انقلابی از بی حجاب به محجبه!

سرویس فرهنگی فردا: محسن برمهانی مستندساز در گفتگو با خبرنگار فردا، درباره مستند «کریم» توضیح داد: قرار بود بعد از بیداری اسلامی و اتفاقات تونس که در حال سرایت به کشورهای دیگر هم بود از اتفاقات این کشور مستند بسازیم. این موضوع را با مرکز گسترش مطرح کردم، آن زمان شفیع آقامحمدیان پذیرفت و کار شروع شد.

وی درباره جرقه ساخت این اثر گفت: چند ماه قبل از انقلاب تونس، داور جشنواره ای به نام کارتاژ در این کشور بودم و با توجه به فضایی که در آنجا دیده بودم و بعضا از نوع نگاه و ترس مردم نسبت به اسلام باخبر بودم، بروز این انقلاب برایم جالب بود. کنجکاو بودم بدانم چه اتفاقی رخ داده است. این بود که برای ساخت یک مستند شخصیت محور عازم این کشور شدم.

کارگردان «کریم» با بیان اینکه جنس مستندهایش شخصیت محور است و علاقه ای ندارد اطلاعات را به صورت مقاله به مخاطب ارائه کند، ادامه داد: فیلم به لحاظ روایی معطوف به انقلاب تونس نیست، بلکه درباره مردی به نام کریم است که همزمان با انقلاب تونس زندگی او را به تصویر کشیده است و زندگی او در بستر انقلاب روایت می شود.

برمهانی با اشاره به اینکه این فیلم اولین فیلم در حوزه بیداری اسلامی بود و جریان ساز شد، افزود: «کریم» اول حول محور دو خواهر می گشت که به اسلام علاقمند بودند و یکی از آنها با حجاب و دیگری بی حجاب بودند. برایم عجیب بود چطور کشوری که 90 درصد مسلمان دارد، حجاب در آن ممنوع است. مردم آنجا حس بدی نسبت به حکومت پیدا کرده بودند و عطش برگزاری مناسک اسلامی را داشتند.

وی تأکید کرد: اول سراغ ساخت مستند از زندگی خواهری رفتم که سبک زندگی او رنگ و بوی اسلامی نداشت و سپس تصمیم داشت برای تکمیل مستند و تصویربرداری از زندگی خواهر او اقدام کنم که با مخالفتش روبرو شوم. اینگونه مستند من دیگر معنایی نداشت و تصاویری که تهیه کرده بودم بی فایده بود. روزی مشغول ضبط تصاویر اینسرتی از یک تظاهرات بودم که پسری با انگلیسی دست و پا شکسته از من پرسید دارم چکار می کنم؟ من هم گفتم درباره انقلاب تونس فیلم می سازم اما با کمال تعجب او گفت هنوز انقلابی اتفاق نیفتاده است. در آن فضای شلوغ، همه شعار می دادند و بحث سیاسی می کردند اما او می گفت چون هنوز بیکار است و وضعیت او تغییری نکرده، معتقد است انقلابی رخ نداده است.

این مستندساز تصریح کرد: احساس کردم این شخصیت دیوانگی هایی که شخصیت اصلی یک مستند باید دارا باشد، دارد. این بود که تظاهرات را رها کردم و با او رفتم. وارد زندگی اش شدم و مستندم معطوف به او شد. کریم نامزدی دارد که باحجاب است اما به دلیل قوانین تونس عکس کارت شناسایی او بدون حجاب گرفته شده بود و داستان مستند به نوعی بازگویی ماجرای مراحل تعویض عکس نامزد کریم است.

برمهانی یادآور شد: برای ساخت این مستند حدود یک ماه تونس بودم و در این مدت یک بار آنجا دستگیر شدم. ماجرای دستگیری ام مربوط به یکی از درگیری های پلیس بود که داشت دختر باحجابی را کتک می زد. دور و بر من پر از فیلمبردار بود و من هم به آنها پیوستم. چشمم به ویزور دوربین بود که یکدفعه متوجه شدم پلیس به سمت من می آید و وقتی به خودم آمدم دیدم همه فیلمبردارها رفته اند و فقط من مانده ام. به سرعت فرار کردم اما دستگیر شدم و چند ساعتی بازداشت بودم.

وی با اشاره به نمایش این فیلم در بخش مستند جشنواره فجر، حضور آن در رویدادهای دیگر و برگزیده شدنش در جشنواره سینما حقیقت، در پایان گفت: این مستند در تونس نیز نمایش داده شد. ضمن اینکه فیلم افتتاحیه یک جشنواره در این کشور بود اما جشنواره را به خاطر فیلم تعطیل کردند.

«کریم» در قالب مجموعه «سینما حقیقت» شنبه 17 تیر ساعت 20:50 از شبکه مستند سیما روی آنتن می رود و یکشنبه 18 تیر ساعت 9:30 بازپخش می شود.