سرویس فرهنگی فردا:
الف) چهار سال و چند روز و پانصد و چند قسمت از پخش اولین برنامه خندوانه از تاریخ 21 خرداد 1393 در شبکه نسیم میگذرد؛ همان روزها رامبد جوان گفته بود در سال ۱۳۸۳ ایده این برنامه را ابتدا به شبکه دو داده بود ولی به خاطر تأمین نشدن بودجه و مسائلی مانند آن ساخت این برنامه به تعویق افتاد و سرانجام قرعه به نام شبکه تازه تأسیس نسیم افتاده است. دستاندرکاران خندوانه مدعیاند از ۲۰۰۰ مقالهای که درباره خندیدن و خنده در جهان تألیف و نوشته شده، تقریباً ۹۰۰ موردش را استخراج کردهاند و این همان بنمایه علمی برنامهشان شده است. گپوگفت طنزگونه با چهرهها، اجرای دستهجمعی ترانههای شاد، خندههای چندثانیهای مهمانان، مسابقه اهدای تندیس به بهترین لبخند، گزارشهای میدانی، مسابقات ورزشی داخل استودیو با مهمانان و ... در کنار بهرهگرفتن از استودیوهای پر از تماشاچی با لباسهای شاد که در طول برنامه لبخند به لب دارند، از ویژگیهای ثابت خندوانه است.
ب) فصل اول خندوانه به دلیل تازگی و ایده جذاب «استندآپ کمدین» توسط چهرهها و بازیگران طنز سینما و تلویزیون خیلی زود توانست مخاطبان زیادی را شبهای پای تلویزیون بکشاند. فصل دوم برنامه با ایده برگزاری مسابقه «خنداننده برتر» با 16 کمدین و نظرسنجی از مردم برای رأی به بهترین اجراها شروع شد که اوج هیجان و پربینندگی خندوانه بود و البته حاشیههای سیاسی و اجتماعی زیادی را با خود در جامعه به وجود آورد. فصل سوم برنامه خندوانه شاید ضعیفترین و کممخاطبترین فصل خندوانه بود که حتی اضافه شدن ایده «لبآهنگ» هم نتوانست کمکی به افول این برنامه طنز کند و خیلیها همان روزها از پایان خندوانه و حضور رامبد جوان در تلویزیون سخن گفتند اما گویا دستاندرکاران این برنامه نمیخواستند در دوران افول خداحافظی کنند.
ج) فصل چهارم و جدید خندوانه درحالی از اواخر سال گذشته شروع به کار کرد که خیلیها معتقد بودند نبود جنابخان و تکراری بودن سوژههایش از محبوبیت و مخاطب این برنامه خواهد کاست؛ اگرچه نظر منتقدان پربیراه نبود و این روزها خندوانه از عنوان قبلی خود در جایگاه پربینندهترین برنامه تلویزیونی فاصله گرفته اما همچنان یکی از پرمخاطبترین برنامههای تلویزیون است. فصل چهارم خندوانه هم بدون ایده جدید نبود و در این دوره با «ادا بازی» شروع شد که خیلی به دل مخاطب ننشست ولی از ابتدای سال 96 ایده مسابقه «خنداننده شو» به آیتمهای جدید خندوانه اضافه شد که برخلاف مسابقه خنداننده برتر، کمدینهایش دیگر چهره و سرشناس نیستند و از میان مردم انتخاب شدهاند که زیر نظر 4 چهره کمدین، اقدام به استندآپ کمدی میکنند. درحالی مرحله دوم این مسابقه این شبها از شبکه نسیم درحال پخش است که اجراها و متن کمدیها انتقادهایی به همراه داشته است:
1. متلکهای سیاسی: در گوشه و کنار متنهای اجرا شده توسط خندانندهها میتوان کنایهها و اهانتهایی به برخی از چهرههای سیاسی دید که گاهی از دایره انصاف، اخلاق و ادب به دور است؛ شاید چون این اهانتها از طرف یه جماعت باصطلاح روشنفکر سر زده میشود نباید بر آن خرده گرفت وگرنه باید هرشب شاهد طوفان توئیتری و تشکیل کمیتههای پیگیری و بگیر و ببندهای اطلاعاتی شبانه بودیم! اینکه یکی از شرکتکنندگان ارائه لیست اموال یکی از نامزدهای انتخابات را به تمسخر بگیرد و دیگری از زبان یک گوسفند یکی از جملات معروف رئیسجمهور سابق کشورمان را بر زبان بیاورد، خود گویای پررنگشدن برخی بیاخلاقیها در سری جدید خندوانه است.
2. شوخیهای سخیف: اصرار بر تکیه کلامهای جنسی، شوخیهای زناشویی و طنزهای مشهور به سرویس بهداشتی را میتوان بخشهایی از تلاش برخی خندانندههای برای گرفتن رأی از بینندگان دانست. شاید اینکه برخی از منتقدان فارغ از زشتیهای این شوخیها خواستار اعمال محدودیت سنی برای این برنامه شدهاند خیلی هم شوخی نباشد و در این مورد پدر و مادرهایی که برخی از این شبها در معرض سؤال فرزندانشان در مورد «فلان کلمه یعنی چی؟» بودهاند بهتر بتوانند قضاوت کنند! اینکه خندانندهای تولد برخی از نوزادن را حاصل بک اقدام مشترک بیبرنامه مینامد و یا ماجرای رفتار غیراخلاقی دو بازیکن فوتبال را در کنار زوجهای زن و شوهری قرار میدهد و یا وقتی میخواهد از ربط شغل و نامخانوادگی افراد بگوید از سابقه پدربزرگ سوشا مکانی سؤال میکند و یا دیگری به بهانه موضوع قحطی و قطعی آب، شوخیهای سخیفی را بر زبان میآورد، نشان میدهد اگر سانسورهای مکرر صدا و سیما نبود دیگر معلوم نبود شبها شاهد شنیدن و دیدن چه تکیهکلامها و صحنههایی بودیم؟!
3. شکستن حریمهای حیا و عفاف: رواج اختلاطها، کمرنگ شدن مرزهای محرم و نامحرم و عادی سازی و قبحزدایی از زشتی برخی رفتارها در مقابل جنس مخالف، گاهی خنداننده را از محدوده حیا، عفاف و شرع و حتی عرف خارج میکند و خندههای شبههناک را جایگزین خندههای حلال و مباح میکند؛ اینها نه دگماندیشی است و نه تحجر و سخترفتاری، دنیای امروز اگر روابط بین دختر و پسر، محرم و نامحرم را هم دچار تحول کرده است اما مرزهای حیا و عفاف را جابهجا نمیکند؛ اینکه خندانندهای آرایش صورت و مدل موی جنس مخالفش را مبنای طنزش قرار دهد و دیگری عزیزم عزیزم گفتنهایش پس از اسم کوچک رقیبش از زبانش نیافتد و دیگری از عشق و علاقهاش به همسر دیگری سخن بگوید و خنداننده خانمی برای طنازی کمدیاش حرکات شبهموزونی را چاشنی اجرایش کند اگر نگوییم به عمد اینگونه هنجارشکنیها سبک زندگی ایرانی اسلامی و غیرت دینی را نشانه گرفته، قطعاً الگوی مناسبی برای شادی اسلامی نخواهد بود.
دیدگاه تان را بنویسید