دفاع فراستی از عبارت «دیاثت فرهنگی»

روزنامه شرق: برنامه تلویزیونی «هفت»، با اظهارت تند و گاه هنجارشکن منتقدِ ثابتش، ‌مسعود فراستی، در روزهای گذشته واکنش و اعتراض فیلم‌سازان و اهالی سینما را برانگیخته است. همواره سخنان فراستی هنگام نقد فیلم‌ها با چاشنی واژگانی نامأنوس در رده ‌دشنام و اصطلاحات جاهلی همراه بوده که گاهی حیرت مخاطبان را در پی داشته است. چنین اشاراتی بیش از هر چیز ادبیات سیاسی دوران احمدی‌نژاد را تداعی می‌کند که متأسفانه امروز هم از طریق این برنامه تلویزیونی به عرصه فرهنگ و هنر سرایت پیدا کرده است. نخستین واژه نامتعارف و هتاکانه به اکران فیلم «جرم» مسعود کیمیایی برمی‌گردد که البته آن زمان مجری برنامه، ‌فریدون جیرانی بود. بعد از آن برنامه، طرفداران کیمیایی و منتقدان و سینماگران به فراستی حمله کردند، ولی هیچ‌کدام از این سرزنش‌ها و اعتراض‌ها افاقه نکرد و فراستی، به حرکت خود ادامه داد. مدتی بعد، جیرانی از «هفت» رفت و محمود گبرلو آمد. چند صباح بعد گبرلو هم رفت تا دست آخر بهروز افخمی آمد و ماندنی شد. به نظر می‌رسید افخمی و فراستی در نقاط و گلوگاه‌هایی هم‌نظرند و در این مسیر تا امروز، فیلم‌ها‌ی فیلم‌سازان ایرانی را با واژگانی مانند «درنیامده»، «جعلی»، ««سیا‌ه‌نما»، «جشنواره‌پسند» و... نواخته‌اند. اما داستان زمانی به مرحله خطرناک خود رسید که واژه ««دیاثت فرهنگی» برای توصیف فیلم ««دونده زمین» به کارگردانی کمال تبریزی به کار برده شد. این فیلم که نقدی بر دوره رئیس‌جمهور قبلی کشور است، توجه این منتقد را جلب نکرد و به‌این‌ترتیب تبریزی متصف به عمل «دیاثت فرهنگی» شد. عبدالحسین برزیده، اصغر فرهادی و دیگران به این رفتار واکنش منفی نشان دادند؛ مثلا منتقدی گفت فراستی باید مطابق قانون جزای اسلامی «حد» بخورد. دیگری اعتقاد داشت او مأمور است و معذور و چاره‌ای جز زمین‌زدن سینمای ایران ندارد! کمال تبریزی هم در گفت‌وگویی تصویری با فریدون جیرانی، در برنامه اینترنتی «فیلم‎نت» فراستی را تقبیح کرد و او را «شعبان بی‌مخ» عرصه فرهنگ نامید. ضمنا در اعتراض به نشان‌ندادن واکنش درخور مدیران تلویزیون به گردانندگان برنامه، ‌در عملی اعتراضی گفت ادامه تصویربرداری سریال «سرزمین کهن» را متوقف خواهد کرد. فراستی هم فورا پاسخ داد: «به خاطر تعطیلی کار حتما باید عزای عمومی اعلام کنیم!؟» افخمی هم جواب تندوتیزی به تبریزی داد و گفت: «مگر ما چه کرده‌ایم که می‌خواهی به هر قیمت که باشد خفقان بگیریم؟ تو اگر رئیس‌جمهور می‌شدی چه بلایی سرمان می‌آوردی؟ لابد دستور صادر می‌کردی که ما را بگیرند و به زندان بیندازند؟» و مدیر شبکه سه هم در حمایت از برنامه «هفت» معتقد بود به کسی توهین نشده و تبریزی را به مناظره دعوت کرد. فقط اظهارنظر میرکریمی بدون جواب باقی مانده بود که فراستی به سؤال «شرق» مبنی بر اینکه واکنش‌تان نسبت به سخنان مدیرعامل خانه سینما که گفته «قرار بود صداوسیما دانشگاه باشد» چیست، ‌چنین پاسخ داد: «قبول است که صداوسیما باید دانشگاه باشد. نکته‌ای که گفتم بیرون از دانشگاه نیست. جمله عالم بزرگ مملکت، ‌آیت‌الله جوادی آملی، ‌است. «دیاثت فرهنگی» به جمله «دیاثت سیاسی - اقتصادی» آقای جوادی آملی برمی‌گردد و معنای بسیار عمیقی دارد و مثل تفکر پیش‌پاافتاده این دوستان نیست. آقایان اگر معنای این جمله را برنمی‌تابند، مشکل خودشان است».