پشت صحنه «دورهمی» از زبان مهران رنجبر +تصاویر
خانم‌ها و آقایانی که به مجموعه تلویزیونی «دورهمی» حسادت می‌کنید: «با خدا دادگان ستیزه مکن که خداداده را خدا داده» است.
باشگاه خبرنگاران جوان: مهران رنجبر بازیگر مجموعه‌های تلویزیونی و کارگردان گروه نمایشی «مادوتا» در خصوص نقش‌آفرینی خود و همچنین ساختار و محتوای مجموعه برنامه تلویزیونی «دورهمی» گفتگویی با ما داشت که در ادامه آن را می‌خوانید: * مخاطبان ما و بینندگان کم و بیش با شخصیت «سپهر» آشنا هستند، به عنوان اولین سوال از «سپهر» و جایگاهش در دنیای امروز بگویید. در واقع «سپهر» یک شخصیت خیلی رها و معلق است که کمتر فکر می‌کند و هیچ تمرکزی به روی کارهایش ندارد. در حقیقت این نقش کاریکاتوری از آدم هایی است که در این دنیا و جامعه امروز خیلی با هیجان زندگی می‌کنند. «سپهر» در لحظه شاد می شود، صبح عاشق می شود و شب فارغ و حتی به ذهنش هم نمی رسد و فراموش می‌کند. * تعریف شما از مجموعه تلویزیونی «دورهمی»؟ «دورهمی» به معنای واقعی کلمه در واقع یک دورهمی خانوادگی است. خانواده ای که رفتارها و الگوهای اشتباه اجتماعی را در قالب نمایش صحنه‌ای، همراه با استنداپ کمدی آقای مدیری نشان می‌دهد. *شما برای مخاطبان تلویزیون همیشه در قالب شخصیتی جدی ظاهر شده‌اید و حالا در مجموعه تلویزیونی «دورهمی» با کاراکتری متفاوت و در قد و قامت یک کمدین حضور
دارید. از متفاوت بودن ژانر کمدی با بازی در نقش‌های جدی برایمان بگویید. خود من به شخصه عاشق دنیای فانتزی و کمدی هستم. تا جایی که در همه آثار کارگردانی و نویسندگی‌ام در تئاتر «مادوتا»، جدای از فضای فانتزی و گروتسک نبودم و نیستم و برعکس تمام سریال‌هایی که به من پیشنهاد شد و بازی کردم نقش هایم جدی بود، تا اینکه بعد از بازی در سریال «آوای باران» هیچ پیشنهادی را جز بازی در دو اثر سینمایی بخش هنر و تجربه و همکاری با رحیم بهبودی فر قبول نکردم.
* قبول نکردید تا بازی در «دورهمی»؟ بله، در تابستان سال 94 درگیر آخرین اجرایم در نمایش «کافه فرانسه» با بازی حمیدرضا نعیمی، آیدا آب پرور و خودم بودم تا اینکه از سمت گروه کارگردانی و تهیه کنندگی «دورهمی» به من پیشنهاد بازی در این مجموعه تلویزیونی شد و وقتی متن حرفه‌ای گروه نویسندگان را خواندم، واقعا لذت بردم. * شما سوای از بازیگری به عنوان یک کارگردان تئاتر هم مطرح هستید و کم و بیش مخاطبان فرهنگی با آثار شما آشنا هستند، اگر بخواهید مجموعه برنامه تلویزیونی «دورهمی» را از نظر ساختاری تحلیل کنید، چه بیان می‌کنید؟ این برنامه تلویزیونی در واقع اولین بار است که تلفیقی از تئاتر صحنه ای و برنامه ای تلویزیونی را به روی آنتن می برد، به تعبیری می توانم بگویم که ما در «دورهمی» سخت ترین کار را در کمدی انجام می‌دهیم. * عمدتا کار کمدی و خنداندن مردم ایران که خود طناز هستند کار مشکلی است، با توجه به اینکه شما در «دورهمی» زمان فشرده ای را برای تمرین و اجرا دارید و هم در لحظه در حال اجرای نمایش هستید و هم بازی برای مخاطبان تلویزیونی، این سختی و یا بهتر بگویم این لذت کار کردن در «دورهمی» کجای این مجموعه قرار دارد؟ وقتی یک
سریال کمدی ساخته می‌شود، بارها تمرین می شود و یک مخاطب یک دوربین ثابت دارد، ولی ما در اینجا ابتدا با دکوری عظیم و لوکیشنی بزرگ مواجه هستیم و چندین دوربین که از اطراف تمام اجراها را در لحظه ضبط می کنند، 300 تا 400 نفر تماشاگر داخل استودیو هستند و از همه سخت تر آن سوی دوربین ها و خارج از فضای استودیو مردم به عنوان مخاطبان اصلی ما پای گیرنده ها نشسته‌اند و ما مهمان خانه هایشان هستیم. من به خودم به عنوان یک کارگردان تئاتر برای حدود 50 صفحه متن نمایشنامه، یک ماه بازه زمانی تمرین می‌گذارم و این در صورتی است که ما در 5 ساعت 30 صفحه متن نمایش را هر شب تمرین دورخوانی می کنیم و برای ضبط روز بعدش آماده می‌شویم که البته این سخت‌ترین و مهمترین بخش کاری بچه های بازیگر مجموعه تلویزیونی «دورهمی» است. * با این اوصاف اتفاقاتی که در پشت صحنه «دورهمی» رخ می‌دهد باید جذاب و دیدنی باشد، این انرژی فوق العاده در اجراها و بازخورد مثبت بینندگان از کجا شروع می‌شود؟ در واقع انرژی فوق‌العاده عحیب و غریبی در «دورهمی» اتفاق افتاده است و همه گروه بازیگری، کارگردانی و تهیه‌کنندگی با انگیزه‌ای شاهکار و با تمام توان کار می کنند تا با
تمرین‌های فشرده دورخوانی، بیان و بدن و تمرکز بالا به طرح اصلی گروه نویسندگان و طراحی بازی‌ها نزدیک تر شویم و بتوانیم آن را به طور صحیح ادا کنیم. حالا شما فکر کنید با این همه تمرین های فشرده ناگهان خانم ها و آقایانی بیایند و بگویند کار کپی است، ضعیف کار شده و تمام زحمات و سختی ها را از بین ببرند. باید بگویم که هر خانم و آقایی که ما را نقد می‌کند، هر موقع توانستند در این صحنه و با این شرایطی که گفتم کار کنند آن موقع خیلی مرد هستند و حرفشان قبول است.
* تفاوت بازی در «دورهمی» با دیگر تجربه هایی که در تئاتر و یا تلویزیون داشتید؟ من فعالیتم را از سن 14 سالگی و روی صحنه تئاتر شروع کردم و خوب راه و رسم کارگردانی و تهیه و تولید یک مجموعه نمایشی را می‌دانم. به شدت همه در «دورهمی» عاشقانه زجر می کشند و کار می‌کنند. از مهران مدیری که سالهاست در این عرصه فعالیت دارد تا امیر مهدی ژوله که تا به امروز تجربه بازی نداشته و مردم او را به عنوان نویسنده‌ای موفق در عرصه طنز و فکاهه می‌شناسند، همه این عزیزان با تمام توان تمرین می‌کنند. * از تجربه همکاری در کنار بازیگران با تجربه در عرصه کمدی بگویید و تعاملی که میان شما و آنها وجود داشت. در واقع این اولین تجربه بازی من در گروه خوب بازیگری، متشکل از سیامک انصاری، شقایق دهقان، الیکا عبدالرزاقی، مهران مدیری و امیرمهدی ژوله بود. در «دورهمی» به شدت از همبازی‌هایم به خصوص مهران مدیری یاد گرفتم. تمام عزیزانی که با آنها در این پروژه همکاری می‌کنم، خیلی پیش از من عرصه کمدی را تجربه کرده اند. مهران مدیری یا همان آقای کمدین از جمله بازیگران و کارگردانانی است که در گروه حرفه ای «دورهمی» در کنار شما قرار دارد، مشخصا حضور در
مجموعه‌ای که مدیری به عنوان برند آن محسوب می‌شود، چه حسی در بر دارد؟ همکاری و بودن در کنار مهران بسیار لذت‌بخش و دوست داشتنی است. به جرات می گویم در کنار او بسیار آموختم و مهران مدیری یک دوست بسیار خوب و همراه است که خیلی هم به من و هم به دیگر بچه‌های گروه انرژی می‌دهد. * خاطره‌ای از این چند هفته بازی و اجرای مجموعه تلویزیونی «دورهمی » دارید؟ یکی از اتفاقات جالبی که برای خودم خیلی فوق‌العاده بود همراهی سیامک انصاری است. روزهای اولی که برای تمرین دورخوانی و ضبط نمایش می‌رفتیم به سیامک گفتم که برای بهتر شدن بازی‌هایم و رسیدن به تعریفی درست از بازی طنز تلویزیونی سریال و فیلم‌های خارجی و تولیدات باستر کیتون را می‌بینم. سیامک گفت: «کار خوبی است و بهتر است که آثار رضا ارحام صدر که خیلی برشتی و توام با تکنیک فاصله‌گذاری است را هم ببینی، اما کمدی در همه جای دنیا فرق دارد. کمدی آمیخته با فرهنگ بومی هر کشور است. هر اتفاق فانتزی که در فرانسه رخ می‌دهد، شاید برای ساکنین آن منطقه جذاب، اما برای مخاطب ایرانی جذابیتی نداشته باشد، به همین دلیل است که کمدی و ریشه طنز را در هر کشور باید بومی و مختص همان فرهنگ و مردم نگاه
کرد.» این حرف سیامک خیلی عجیب بود و بسیار از آن درس گرفتم و پیش رفتم.
* «دورهمی» از جمله برنامه‌هایی است که احساس می‌شود به تعامل و بازخورد کلی برنامه فکر می‌کند و قرار نیست که همه جذابیت بر گرده یک قهرمان مشخص باشد. ارزیابی شما از این اتفاق چیست؟ در «دورهمی» کسی دوست ندارد تنها دیده شود و فقط به فکر بازی خودش باشد و ساعت بزند و برود؛ بلکه در اینجا همه معایب همدیگر را می‌پوشانند و کمک می کنند تا بهتر و بیشتر کار پیش برود. این تعارف نیست این حقیقتی است که من و محمد نادری که کمترین تجربه بازی را در ژانر کمدی داشتیم می‌گوییم . * مجموعه تلویزیونی «دورهمی» جدای از ایده ساختار که با حواشی همراه بود، در مبحث طراحی صحنه و لباس نیز درگیر چنین مساله‌ای شد. «دورهمی» از لحاظ طراحی صحنه، لباس و گریم از جوانان با تجربه و حرفه‌ای استفاده کرده است که به خوبی با فضای کار آشنا هستند و سالهاست برای سینما و تلویزیون طراحی می‌کنند. تک تک لباس‌ها هم برای خانم‌ها عبدالرزاقی و دهقان و هم امیرمهدی ژوله به عنوان خدمتکار خانه طراحی و دوخته شده است و دکورمان بدون هیچ وجه تشابهی به هیچ کدام از برنامه‌های ماهواره‌ای در لوکیشنی وسیع با تمام زحمات بچه‌های گروه طراحی صحنه آماده شده است و نمی‌توان گفت این
پروژه یک کار کپی است. * همیشه در کنار این همه حواشی بعضا غیرمنصفانه، نگاه‌های عادلانه و حرفه‌ای هم خودش را نشان می‌دهد و بسیاری هم در مقام دفاع بر می‌آیند. خب، بله. مخاطب‌های ما مردم و صاحب نظرانی هستند که کار را می‌بینند. خیلی از دوستان و آدم‌هایی که جنس کار کردن ما را می‌شناختند، در جبران چند رسانه زرد، کانال‌های تلگرامی و سایت‌ها که با ما دشمنی کردند، همان روزهای اول با ما تماس گرفتند و کلی انرژی و حال خوب به ما دادند. * از نظر شما به چه کسی بازیگر یا آرتیست می‌گویند؟ زمانی که من شروع به بازی در مجموعه تلویزیونی «دورهمی» کردم، یکی از دوستانم گفت بعد از این همه بازی در سریال‌های جدی این چه کاری است که بازی می‌کنی و من گفتم که با افتخار نقش «سپهر» را پذیرفتم و در کنار دوستان و عوامل «دورهمی» درس یاد می‌گیرم. به عقیده من آرتیست بودن و یا بازیگری به عینک زدن و شهرت در خیابان نیست، هنرمند واقعی کسی است که با هر پروژه‌ای که بازی می‌کند و یا گوشه‌ای از کار هنر را برعهده دارد، مطلبی جدید را یاد بگیرد و به اندوخته‌های خودش اضافه کند. مانند اتفاقی که در پشت صحنه «دورهمی» رخ می‌دهد. ما در هر استراحت بعد از هر
ضبط، کتاب، فیلم و یا ایده‌هایی جدید را با هم به اشتراک می‌گذاریم و راجع به موضوعات فرهنگی و هنری روز دنیا بحث می‌کنیم و آن را به چالش می‌کشیم.
* «دورهمی» و «خندوانه» از جمله برنامه‌هایی هستند که در ایام نوروز جزو برنامه‌های پرمخاطب تلویزیون شناخته شدند. به عقیده شما بودن این دو برنامه در کنار هم و در یک شبکه، به نوعی رقابت محسوب نمی‌شود؟ رامبد جوان و عوامل گروه «خندوانه» تا به امروز خیلی زیاد برای شادی دل مردم زحمت کشیده‌اند. اساسا «خندوانه» و «دورهمی» با رسالتی پیش آمدند که ظرفیت شخصیت‌های مختلف جامعه را بالا ببرند. جنس «خندوانه» و «دورهمی» هر دو متفاوت هستند. مقایسه اشتباه است و هیچ فضای مجازی نمی تواند این قیاس را انجام دهد. رامبد جوان رفیق ماست و سالهاست که برای «خندوانه» زحمت کشیده است و «دورهمی» هنوز یک جوان است و جا دارد که در میان مردم بیشتر دیده شود و جلو برود. با چند هفته برنامه نمی توانیم قضاوت کنیم و باید منتظر باشیم. * اکثر برنامه هایی که در شبکه نسیم و دیگر بخش های رسانه شاهد هستیم با ساختاری جدید به روی آنتن می رود و حالا شما در «دورهمی» با تفاوتی پررنگ تر دو شب در هفته اجرا دارید. ارزیابی خود شما نسبت به جایگاه و بازخورد مخاطبان به ساختار برنامه های جدید چیست؟ به لحاظ جامعه‌شناسی و روان‌شناسی هر اتفاق تازه ای که در تلویزیون رخ
می‌دهد مردم را به خود جذب می‌کند و مخاطبان آن برنامه را دوست دارند. ما در سینما هم فیلم‌هایی چون «ابد و یک روز» ، «اژدها وارد می‌شود» و کارهای اصغر فرهادی مانند «درباره الی» و «جدایی نادر از سیمین» را داریم که توانست با چیدمانی متفاوت و ساختاری جدید تماشاگران خود را به سینما بکشاند. به حتم تماشاگران ایرانی ما به شدت از هر اتفاق نو استقبال می کنند و ثابت هستند. هدف ما و رسالت تلویزیون جذب مخاطب ایرانی است، همانطور که مخاطب ایرانی محصولات ایرانی را می‌بیند، باید اقدامی انجام بگیرد که کمتر به سمت ماهواره هم گرایش پیدا کند، به جرات می توانم بگویم که 80 در صد از مخاطبان تلویزیونی در زمان پخش «دورهمی» و یا «خندوانه» نمی‌دانند چه اتفاقی در شبکه‌های ماهواره‌ای رخ می‌دهد. * به عنوان مطلب پایانی ترجیح می‌دهم راجع به منتقدان برنامه «دورهمی» و قضاوت‌هایی که به نظر خیلی زودهنگام اتفاق افتاده است، صحبت کنید. کپی‌برداری اگر اصولی و براساس بهبود کارها باشد، هیچ ایرادی ندارد. ما جدای از بخش فرهنگ و هنر در ورزش و سیاست هم الگوبرداری داریم. این حرف من شعار نیست، اگر خدا بخواهد کاری انجام شود و کسی پیشرفت کند، تمام دنیا هم
جمع شوند نمی‌توانند باعث سقوطش شوند.(با خنده) باید بگویم که آقایان و خانم‌هایی که به برنامه تلویزیونی «دورهمی» حسادت می‌کنید «با خدا دادگان ستیزه مکن که خدا داده را خدا داده است.» بیجا و بدون قضاوت حسادت نکنیم. سخت ترین کار دنیا بازی در ژانر کمدی است، کمی صبر کنید تا اتفاقات جدیدی به دورهمی اضافه شود و کم کم به جلو حرکت کند. تمام بچه‌ها خیلی زیاد برای تک تک بخش‌های «دورهمی» زحمت کشیده اند و این برای ما خیلی مهم است که مردم ما را دوست داشته باشند.
دیدگاه تان را بنویسید