جوزانی: برای ساخت «کوروش کبیر» 7 سال تحقیق کردم

باشگاه خبرنگاران جوان: مسعود جعفری جوزانی از جمله کارگردانان موفق سینما و تلویزیون ایران است که توانسته در دوره‌های مختلف جایگاه خوبی را در عرصه فرهنگ این مرز و بوم برای خود و بین مخاطبان به دست آورد. وی چندی پیش قصد ساخت فیلمی با موضوع «کوروش کبیر» را در دستور کارش قرار داد پروژه‌ای که ظاهراً سرمایه فراوانی را می‌طلبد که تا به امروز فراهم نشده این هنرمند غیر از فیلمسازی دست به قلم نیز است و بعد از نگارش کتاب پوریای ولی به سراغ زندگی کوروش کبیر رفت وچندی پیش از آن رونمایی کرد. قرار است فیلم «کوروش کبیر» طبق کتابی که جوزانی تحت همین عنوان به صورت فیلمنامه تهیه کرده ساخته شود ما به این بهانه گفت‌وگویی را با مسعود جعفری جوزانی در مورد مسائل مختلف سینما و چگونگی نگارش جدیدترین کتابش انجام دادیم که در گزارش زیر می‌خوانید. آقای جوزانی از روند نگارش کتاب «کوروش کبیر» به ما بگویید طبیعی است آدمی مانند من سراغ کوروش کبیر برود قبل از نگارش این کتاب سالها کار کردم و پوریای ولی را برای صدا و سیما نوشتم که تصویب شد و کد اقتصادی هم دادند اما متأسفانه کار نشد کوروش کبیر حرکت بعدی بود چون احساس کردم در شرایط فعلی و اتفاقات فراتکنولوژی و سریع در دنیا نیاز به قوی‌تر کردن نهاد ملی داریم. چه بازخوردهای دیگری می‌تواند داشته باشد؟ نیاز داریم بچه‌های ما هویت ملی خود را حفظ کنند یعنی به نوعی غرور ملی در آنها پدید بیاوریم تا امید در آنها زنده شود و بدانند می‌توانند به جایگاه‌های مرتفع برسند باور کنند که پیروزی نتیجه اراده قوی است باور کنند روزی یک نفر در این مملکت به دنیا آمد و حکومتی جهانی و چند ملیتی را تشکیل داد و به مدنیت معنا بخشید باور داشته باشند که یک نفر با رویای بزرگ می‌تواند جهانی را هدایت کند و امپراطوری وسیعی را به وجود بیاورد تا بدون ضرب شمشیر همه را زیر پرچم نگه دارد. در راستای نگارش به مشکلی برنخوردید؟ عده‌ای گلایه کردند و ایراد گرفتند که چرا از واژه کبیر استفاده کردید چون کلمه‌ای عربی است در جواب باید بگویم که زبان پدیده‌ای زنده، ارگانیک، دینامیک و تأثیرگذار است و با زمان رشد می‌کند از طرفی به خاطر این موضوع به سراغ اساتید مختلف زبان فارسی رفتم اما به واژه‌ای دست نیافتم که بتواند جایگاه کبیر را بگیرد. در واژه کبیر چه چیزی نهفته است؟ این واژه تأکید دارد که ذات کوروش کبیر است چون نه شمشیر برا و نه لشکرکشی عجیب و غریبی دارد اما خدا همه درها را به روی او گشود و سرزمین‌ها را زیر پرچمش قرار داد پس احساسم این بود که از این واژه استفاده کنم البته زمانی که فیلمش را به انتها برسانیم برای اینکه با زمانه پیش رفته باشیم و به رأی عمومی خواهیم گذاشت. نگارش آن چند سال طول کشید؟ ما با سه جلد کتاب رو به رو هستیم که کوروش را در عرصه‌های مختلف نشان می‌دهد جلد اول آن آماده است و دو جلد دیگر را سکرت نگه داشتیم تا در زمان دیگری بیرون بدهیم در کل نگارش بیشتر از یک سال اما تحقیق حدود 7 سال طول کشید. چه برنامه‌ریزی برای ساخت فیلم "کوروش کبیر" در نظر دارید و تا الآن چه اقداماتی انجام داده‌اید؟ فیلمنامه‌ها آماده است از طرفی دکتر ناصر ریاحی برای اینکه ماشین ساخت این پروژه به حرکت در بیاید کمک‌هایی خواهد کرد و از سوی دیگر در حال ساختن کیک استار هستیم(کیک استار به معنای حمایت از ایده‌ها و کارهای جدید) و سایت‌هایی را در برخی کشورها از جمله ایران و آلمان برای جذب سرمایه‌گذار نیز راه‌اندازی کردیم تا کار شروع شود. تا چه حد امید به ساخت «کوروش کبیر» دارید و آیا سرمایه‌ای تا به امروز فراهم شده است؟ اگر امید نداشتم اینجا نبودم سرمایه جور نشده اما خودم موزیسین‌ها، عوامل فنی و حتی هنر‌پیشه‌هایی که به ما زنگ زدند و بدون دستمزد و افتخاری اعلام همکاری کردند همه اینها سرمایه است ما شروعی می‌خواهیم که این موتور روشن شود و به این موضوع بسیار امیدواریم. سرمایه‌گذاران ایرانی در این راستا تا چه حد به شما یاری رساندند؟ متأسفانه سرمایه‌گذاران ایرانی اصلاً به این موضوع فکر نمی‌کنند بیشتر در این فکرند که سرمایه‌های خود را انبوه کنند و در کشورهای دیگری مانند چین و آلمان ببرند کسی به فکر خانه نیست امیدوارم سرمایه‌داران ما به این ملت بزرگ و ارزشمند احترام بگذارند و جلوی آنها سر تعظیم فرود بیاورند چون هر چه داریم از این ملت است باید بدانند که بازپرداخت و دادن مالیات به هنر و فرهنگ یکی از اساسی‌ترین کارهای آنها باید باشد. جدا از سرمایه‌گذاران حمایت دولت به فیلمساز به چه شکل است؟ با یک مثال جواب شما را بدهم در شرایط فعلی فیلمی ساختم که حدود 6 میلیارد تومان فروش کرد اما در انتها یک میلیارد و هشتصد میلیون تومان به دست من رسید بعد از تحقیق خواهید فهمید که می‌گویند شما معافید و حدود 15 درصد فروش را برمی‌دارند. شما به عنوان فردی مطرح در سینمای ایران در سال 95 از مسئولان فرهنگی برای پیشرفت سینما و پویایی آن چه درخواستی دارید؟ مسئولان سینمایی کسانی هستند مثل من. اصلاً اینطور نیست که کاری از دستشان ساخته باشد چون سینمای ایران مانند بیشتر ارگان‌ها مشکلات بودجه دارد به این دلیل ما نمی‌دانیم مسئولان سینمایی چه کاری می‌توانند بکنند که نکردند و یا برنامه آنها چه بوده که ما بدانیم کجای آن را به اجرا درنیاورند اما به نظرم بهترین کمکی که مسئولان سینمایی می‌توانند برای این سینما انجام دهند این است که ارتباط محکمی با اهالی سینما داشته باشند امیدوارم خودشان را از مشورت کردن بی‌نیاز ندانند حتی با آدم‌هایی که تصور می‌کنند ممکن است افکارشان با آنها دور باید طراحی و برنامه‌ریزی دقیق فرهنگی برای کشور در نظر بگیرند اگر این کارها را انجام دهند و پسابرجام نیز اتفاق بیفتد و بتوانند به واسطه آن بودجه‌ای را وارد مملکت بکنند سینما از وضعیت فعلی بیرون خواهد آمد. در حال حاضر پتانسیل سینمای ما در سطح جهانی به چه صورت است آیا حرف زیادی برای گفتن داریم؟ فعلاً در این حد هستیم که در تعدادی از جشنواره‌های خارجی شرکت کنیم در صورتی که ما باید بازار کشورهای دنیا در سطح گسترده به خصوص حوزه فارسی زبان و بازارهای کشورهای اسلامی را فتح کنیم متأسفانه ما از بازار کشور خودمان خارج نشدیم. درآمد این روزهای سینمای ما از کجاست؟ بزرگترین افتخار ما این است که مردم به خاطر فیلم‌های ما پول می‌دهند و از آنها استقبال می‌کنند و همیشه چشم ما به دست آنها است چون متعلق به مردم و در استخدامشان هستیم اما هیچ جای دنیا حتی در هالیوود همه پول برای همه سینما از دست مردم به صورت مستقیم نمی‌گیرند بلکه به طور غیرمستقیم از آنها دریافت می‌شود. فیلمسازان ما در بخش‌ نمایش خانگی با چه مشکلی روبرو هستند؟ متأسفانه به محض اینکه فیلم ما در بخش نمایش خانگی بیرون می‌آید چند ساعت بعد در یوتیوپ و تمام رسانه‌ها به صورت مجانی دانلود می‌شود و هیچ کس هم در این زمینه نمی‌تواند کاری انجام بدهد و جلوی این کار را بگیرد. وضعیت تولید در سینمای ما به چه شکل است؟ ما تولید انبوه داریم که این موضوع برای بهبود بخشیدن به وضعیت سینما کارساز نیست در بحث تعداد سالن سینما و سخت افزارهای آن آمادگی کافی برای جذب مخاطب نداریم اکثر شهرهای ایران سالن سینما ندارند در نتیجه نمی‌توان از مردم انتظار داشت سینما بروند و فیلم ببینند و این یعنی فاجعه حداقل سالنی که برای جمعیت 70 میلیونی در نظر گرفت حدود 1500 سینما است که الان با 300 سالن روبرو هستیم پس مسئولان امر باید این قضیه را جدی بگیرند. راه حل چیست و منشأ آن از چه زمانی آغاز شد؟ مسئولان فرهنگی به تنهایی از عهده این امر مهم برنمی‌‌آیند همان طور که ما به تنهایی نمی‌‌‌توانیم کار مثبتی انجام دهیم چون دستمان به جایی بند نیست ما در دو مقطع گرفتار جنگ و تحریم شدیم و هر کسی به دنبال رفع این گرفتاری‌ها برآمد و تا حدودی از مسائل فرهنگی دور شدیم حالا که قرار است زمان آرامش ما فرا برسد باید سطح‌های بین مسئولان، فیلمساز، نقاش، موزیسین و ... برداشته شود تا منتظر اتفاقات و ایجاد جامعه صنفی واقعی در همه زمینه‌ها باشیم تا در نتیجه افق روشنی را پیش رو ببینیم در غیر این صورت حجم تولید را بالا می‌بریم و به آذر ماه که می‌رسیم فیلمسازان ما برای نمایش آثارشان به گریه و زاری می‌افتند آنجا است که کمبود سالن فشار می‌آورد فیلم‌ها در یک سکانس و در یک سالن نمایش داده می‌شوند و ورشکستگی را در این سینمای باعظمت و بالنده پیش رو خواهیم داشت. تلاش آقای ایوبی در مدت ورودشان به چه شکل بوده است؟ آقای ایوبی زحمات فراوانی کشیدند اما در این 2 سال کاری نمی‌توان انجام داد چرا که برای رسیدن به اهداف بزرگتر و مستمر طراحی و برنامه‌ریزی مدون و قوی نیاز است و از طرفی با شفافیت به مردم و اهالی سینما نشان داده شود تا در زمان کناره‌گیری و پایان عالیتشان بتوان به آنها نمره داد متأسفانه چنین چیزی نداریم. پس فعالیت‌های مسئولان سینمایی چگونه است؟ مسئولان هم مانند من از صبح کرکره مغازه خود را بالا می‌کشند و بعد از آمدن مشتری هر آنچه که دارند تقدیم می‌کنند و اگر نباشد که مشتری دست خالی می‌رود پس تا زمانی که موضوع جدی نشود و برنامه‌ریزی دقیق و محکمی وجود نداشته باشد با همین روند ادامه خواهیم داد. حرف پایانی؟ ما همیشه در عرصه فرهنگ حرف زیادی برای گفتن داشتیم چناچه 600 سال قبل از میلاد مسیح این موضوع را ثابت کردیم اما متأسفانه به این موضوع توجه نمی‌کنیم و همچنان سینما و فرهنگ ما گرسنه است و سفره فرهنگی ما با وجود پتانسیل خالی است. منبع: باشگاه خبرنگاران