فرش قرمز برای کتاب در تالار وحدت پهن شد

خبرگزاری فارس: آئین پایانی سی و سومین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و جایزه جهانی کتاب سال دقایقی پیش در تالار وحدت با حضور رئیس جمهور برگزار شد.

بر اساس این گزارش، علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان این جمله که همایش کتاب سال درخت پرباری است که در سی و سه سال گذشته با متانت و به دور از هیاهو معمول دیگر از رویدادهای فرهنگی و هنری به معرفی آثار شاخص می‌پردازد، اظهار داشت: افزون بر آن جایزه جهانی کتاب سال این رویداد را در سطح بین‌المللی نیز مطرح کرده است. نقاط ضعف حوزه نشر کمبودها و یا معرفی عدم آثار فاخر از جمله آسیب‌های چند سال اخیر است اما جایزه کتاب سال مرجع قابل اعتنایی برای انتخاب آثار برتر در حوزه‌های مختلف به شمار می‌رود و مخاطبان را به سوی ممتازترین پدیدآورنده و تالیفات هدایت می‌کند.

وی با بیان اینکه به برکت انقلاب اسلامی تحول شگرفی در همه ابعاد به وجود آمد،تصریح کرد: در این سال‌ها و پس از پیروزی انقلاب اسلامی تألیف و نشر نیز از این قاعده مستثنی نبوده و هر سال به تعداد عناوین چاپ شده افزوده می‌شود.

عالی‌ رتبه‌ترین مقام مسئول در وزارت ارشاد با بیان اینکه از ابتدای انقلاب اسلامی که در سال 57 رخ داد تا به امروز آمار انتشار از مرز یک میلیون عنوان فراتر رفته تصریح کرد: در همین راستا همزمان با هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران جشنی بدین مناسبت برگزار شد.

جنتی با بیان اینکه در دولت تدبیر و امید بر خلاف تعداد عناوین افزایش تصاعدی را شاهد بودیم بیان کرد:‌در دولت تدبیر و امید شاهد افزایش عناوین بوده‌ایم اگر چه شمارگان کتاب با مشکلاتی همراه بوده است که نشان می‌دهد مشکلات همچنان پابرجاست.

این مقام مسئول از نواقصی در توزیع کتاب و مشکلاتی در حوزه نشر نیز سخن گفت و افزود: این مشکلات سبب شده برخی از کتابفروشی‌ها در آستانه ورشکستگی و تعطیلی باشد. اما در همین راست تدبیری صورت گرفته تا برای نخستین بار یارانه مصرف‌کننده به سمت کتابفروشی‌ها سوق یابد تا اندکی از مشکلات کاسته شود.

به گفته جنتی طرح کتابفروشی به وسعت ایران از جمله طرح‌هایی است که همزمان با دهه فجر اجرایی شده است و در ادامه آن طرح عیدانه نیز در آستانه عید نوروز جامع عمل به خود می‌پوشد و از طرح‌های انگیزه‌بخش در این حوزه به شمار می‌رود ضمن اینکه تلاش داریم بخشی از هزینه خانوار از این طریق به کتاب اختصاص یابد.

این مقام مسئول با بیان اینکه اقتصاد فرهنگ از جمله موارد مهمی است که باید به آن اهمیت داد، گفت: تلاش کردیم مشارکت بخش خصوصی را داشته باشیم تا فعالیت‌های اجرایی به اتحادیه‌ها و انجمن‌های صنفی واگذار شود و شاهد کاهش تصدی دولت در بخش اجرا باشیم.

وزیر ارشاد در ادامه ضمن اشاره به تعداد صدور مجوز و واگذاری این بخش به برخی استان‌ها توضیح داد: به 5 استان مجوز صدور اعطا شده است تا فرآیند چاپ و انتشار کتاب تسهیل و کوتاه شود.

وی در ادامه به سامانه شناسایی اهل قلم اشاره کرد و توضیح داد: در این سامانه اطلاعات جامع پدیدآورنده، مسائل حقوقی، رفاهی و بیمه مورد توجه است.

وی افزود: وزارت ارشاد از سال گذشته هم‌افزایی بخش مردمی و دولتی در حوزه کتاب را آغاز کرده و در این راستا جشنواره روستاهای دوستدار کتاب پایتخت کتاب و جشنواره تقدیر از مروجان فرهنگ کتابخوانی را اجرایی کرده است. با توجه به رواج فضای مجازی از این ظرفیت نیز در حوزه نشر استفاده کردیم.

وی با بیان اینکه امسال برای اولین بار فراخوان سبز و داوری کتاب سال از طریق فضای مجازی صورت پذیرفته خاطر نشان کرد: جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران جایزه‌ای معتبر و صاحب نام در تقویم رویدادهای داخلی و خارجی است.

این مقام مسئول ضمن اشاره به اینکه در جایزه کتاب سال کتاب‌های چاپ اول سال قبل داوری می‌شوند و ساز و کار داوری‌ها دقیق و کارشناسانه است، گفت: ما در داوری‌های جایزه کتاب سال از داوران و افراد خبره در هر رشته بهره گرفته‌ایم سامانه نیز با ساز و کاری کارشناسانه فعالیت کرد.

عالی‌رتبه‌ترین مقام مسئول در وزارت ارشاد در ادامه به کتاب‌های برتر نیز اشاره داشت و گفت: نسبت کتاب‌های برتر و کتاب‌های منتشر شده چاپ اول می‌تواند نسبت کتاب‌های مفید را نشان دهد؛ چنانکه در طول یک دهه گذشته نسبت کتاب‌های خوب به کل تولید کتاب کاهش را نشان می‌دهد زیرا به لحاظ کمی رشد خوب بوده اما به لحاظ کیفی راه درازی در پیش داریم.

محسن جوادی در این مراسم ضمن ارائه گزارش کوتاه بیان داشت: در بخش داخلی جایزه کتاب سال تنوع در موضوع و تعداد کتاب را شاهد نبودیم اما پس از فراخوان که برای 6 هزار ناشر، مولف و داوران سال‌های قبل ارسال شد 5300 اثر به دبیرخانه رسید که بیشترین رقم مربوط به حوزه فلسفه و روانشناسی بود و پس از آن دین با 900 عنوان قرار داشت.

وی افزود: 224 کتاب به مرحله دوم راه یافت که داوری‌ها الکترونیک بود در نهایت آثار منتخب معرفی شدند. بنابر این در بخش جایزه جهانی کتاب سال 2 هزار عنوان شناسایی اولیه صورت گرفت و از مجموع 252 اثر که به داوری مراحل بعد راه یافت مشخص است که گستره موضوعی در بخش مطالعات اسلامی و ایرانی با زیرشاخه‌های مختلف وجود داشته است.

وی ادامه داد: در داوری‌ها از همکاری بیش از 90 داور استفاده کردیم و در این بخش با توجه به تنوع و تعدد آثار مجموعاً‌ 9 اثر به عنوان برگزیده از کشورهای مختلف معرفی شد و یک چهره برگزیده پژوهشگر برتر سال را نیز داریم که مجموع آثار او موجب شد هیأت داوران او را برگزیده برتر معرفی کند.

* حاشیه‌های اختتامیه کتاب سال

بر اساس گزارش فارس در آئین پایانی سیدرضا صالحی امیری، حجت‌الاسلام دعایی، حجت‌الاسلام احمدی، ابطحی به همراه فریدون و حسام‌الدین آشنا در تالار وحدت حضور داشتند. نهاوندیان نیز از دیگر حاضرانی بود که در کنار روحانی وارد تالار وحدت شد.

از جمله موارد قابل اشاره در مراسم اختتامیه فرش قرمز بدو ورود این سالن بود که برگزیده‌ها با عبور از آن با پوستر جایزه کتاب سال عکس یادگاری می‌‌رفتند آغازگر این مسیر حجت‌الاسلام مهدوی راد دبیر علمی کتاب سال بود.

از جمله موارد اشاره دیگر تشویق حسام‌الدین آشنا در بخش‌هایی از سخنان رئیس جمهور بود که پس از او حاضران نیز به تشویق دکتر روحانی پرداختند.

در پایان گفتنی است حضور پرشور مخاطبان در سالن تالار وحدت موجب شد بر خلاف سال‌های قبل سالن مملو از جمعیت بوده و حتی برخی حاضران ایستاده مراسم را دنبال کنند.

رویا نونهالی (که با نقش ناتاشا شناخته‌تر شد)از بازیگران حاضر در این برنامه بود که علاوه بر عکس بر فرش قرمز تا انتهای مراسم در کنار یکی از برگزیدگان حاضر بود.

* بخشی از سخنان رئیس جمهور که با تشویق همراه شد

رئیس‌جمهور با بیان اینکه کتاب می‌تواند در عرصه فرهنگی، سیاسی،‌ اقتصاد و سایر بخش‌ها شاخص رشد جامعه باشد، تصریح کرد:‌ آنطور که وزیر فرهنگ و ارشاد دقایقی پیش بیان کرد حال کتاب و طبع کتاب و فروش کتاب چندان خوش نیست.

روحانی بیان کرد: اگر حال کتاب خوش نباشد به معنای آن است که در جامعه ما و در مسیر رشد تعالی جامعه و کشور ما با مشکل مواجه هستیم.

وی تأکید کرد: چرا در نشر کتاب، طبع کتاب و نوشتن کتاب و بالاخره در مقصد نهایی یعنی خواندن کتاب ما امروز دچار مشکل هستیم؟ چرا تیراژ کتاب پایین است؟ البته وضعیت عناوین کتب بد نیست و تعداد عناوین خوب است اما وقتی تیراژ کتاب پایین است معنایش این بوده که ناشر مؤلف و ... دچار مشکل می‌شوند و این سوال پیش می‌آید که باید چگونه جامعه خودمان را به کتاب و کتاب خواندن تشویق کنیم و چگونه هم باید کتاب در صحنه رقابت قرار گیرد؟

رئیس‌جمهور ادامه داد: معمولا هر چیزی که در مسیر رقابت قرار نمی‌گیرد دچار مشکل می‌شود. کتاب، نوشتن و نشر کتاب و مراکز علمی و دانشگاهی ما باید در مسیر رقابت قرار بگیرند و ما باید همه را برای این مسیر رقابت تشویق کنیم.

رئیس قوه مجریه تأکید کرد: این رقابت تنها در داخل کشور نباید خلاصه شود بلکه باید این رقابت در سطح منطقه و جهانی ادامه یابد. یک زمانی شاهد این بودیم که برخی کتاب‌های اسلامی مخصوصا از نویسنده‌های معروف به محض اینکه در یک کشوری مانند مصر چاپ می‌شد در ایران و در قم تلاش می شد چند هفته بعد آن کتاب در اختیار پژوهشگران قرار بگیرد تا بخواهند و تبیین و تفسیر کنند.

روحانی گفت: آیا امروز ما وارد این رقابت در منطقه شده‌ایم؟ بین همه کشورهای اسلامی و دانشگاه‌های معتبر ما اگر وارد رقابت نشویم نمی‌توانیم در نقطه‌ای قرار بگیریم که کتاب ما تحول آفرین باشد.

وی با بیان اینکه در کتاب ما باید حرف و اندیشه نو وجود داشته باشد‌، افزود: امروز تطبع آسان شده. از برکت فضاهای جدیدی و فضاهای مجازی تطبع امروز نسبت به گذشته بسیار آسان شده است اما تألیف به معنای واقعی کلمه و سخن نو گفتن و تولید علم و اندیشه و سخن نو آیا آن هم در حال افزایش است؟ اگر ما می‌خواهیم کشورمان اندیشه و سخن نو در همه علوم افزایش یابد باید فضا را بازتر و‌ آزادتر کنیم.