گفت‌وگوی جالب با بازیگر نقش «پری آژدان قزی»+تصاویر

فارس: ایفای نقش مهری دیوسالار «پری آژدان قزی» از جذابیت‌های هفتمین قسمت از سریال معمای شاه به شمار می‌رفت، به ویژه بازی بازی توانمندانه و تحسین برانگیز مهرانه به نهاد، بدان جلوه ای خاص بخشید. از این روی و برای آشنایی بیشتر با این شخصیت و دغدغه های باز آفرینی آن، با ایفاگر آن گفت و شنودی کوتاه انجام داده‌ایم که نتیجه آن درپی می آید.

*قبل از ایفای این نقش از آن چقدر شناخت داشتید و وقتی این نقش به شما پیشنهاد شد، چقدر شناخت پیدا کردید؟

در تئاتر بازی می‌کنم و بچه‌های تئاتر بسیار به دنبال تحلیل شخصیت هستند، بنابراین وقتی نقشی به من پیشنهاد می‌شود، در آغاز همین کار را می‌کنم. مضافاً بر اینکه به‌واسطه صدایم اینگونه نقش‌ها زیاد به من پیشنهاد می‌شود. در شهر خودمان(گیلان) زیاد تئاتر بازی کرده‌ام، ولی در تهران کمتر دیده شده‌ام. در «پایتخت» ،«بچه‌های نسبتاً بد» و «معمای شاه» کار کرده‌ام و نقشم همیشه، نقش زن‌های محکم و قوی است. به خاطر پیشینه‌ای که داشتم، وقتی فهمیدم نقشم در معمای شاه سندیت تاریخی دارد، از طریق اینترنت و کتاب‌ها تحقیقاتی کردم و از این طریق اولاً: ویژگی‌های جسمانی نقش و ثانیاً: ژست روانی او را پیدا کردم، چون وقتی نقش واقعی باشد، بازی کردن او خیلی دشوار است. از روی عکس‌هایی که دیدم، ژست‌هایش را پیدا کردم و کلاً در آن جمعی که باید بازی می‌کردم، باید خیلی واضح، محکم و خوب دیالوگ می‌گفتم که این نقش در میان آن جمعیت عظیمی که در اطرافم بود، دیده می‌شد. بیشتر از تجربیات خودم و عکس‌های تاریخی و مطالبی که در این زمینه وجود داشت استفاده کردم.

*اگر بخواهید این شخصیت تاریخی را توصیف کنید چگونه انسانی است؟

همان‌طور که در فیلم مشهود است، زنی است که در اغتشاشاتی که می‌بینید: قوی، دارای قدرت تحکم و فرمانده است و راحت می‌تواند یک جمعیت را رهبری کند. این آدم دو اسم دارد که یکی را خوب یادم می‌ماند «مهری دیوسالار»، آن یکی پری آژدان قزی. به مهری دیوسالار معروف می‌شود و می‌گویند دست راست شعبان بی‌مخ بود. به خود آقای ورزی هم گفتم: به این نقش خیلی کم پرداخته شده است، یعنی تا می‌آید، تمام می‌شود! این فرد برای سامان دادن اغتشاشات، با مسئولان وقت هم ارتباطات زیادی داشت و حتی گفته می‌شود برای این بلوا ،20 هزار تومان خرج کرده بود! اما آن‌طوری که فیلمنامه را نوشته‌اند و دیدی که در ذهن آقای ورزی بود، انگار اندازه کافی بوده است. به نظر من جا داشت خیلی بیشتر از این شخصیت‌پردازی شود. این شخصیت را یک زن فرمانده می‌بینم که می‌توانست یک‌سری جلسات بگذارد برای اینکه رهبری کند، ولی در معمای شاه می‌بینید یکمرتبه می‌آید و اغتشاشی را صورت می‌دهد و می‌رود!

*در مدتی که از پخش نقش‌تان در معمای شاه می‌گذرد، چه واکنش‌هایی را دریافت کرده‌اید؟

عمدتا از باورپذیر بودن این نقش،راضی بوده‌اند و می‌گویند: آن موقعیت اجتماعی خیلی خوب به نمایش گذاشته شده و آن شورش و بلوا باسمه‌ای نبوده و خیلی واقعی درآمده است و ما باور کرده‌ایم که واقعاً چنین زنی بوده و این اغتشاش را رهبری کرده است! رهبری کردن چنین اغتشاشی توسط یک زن ،بسیار برایشان عجیب است و از من می‌پرسند: آیا واقعاً چنین زنی وجود داشته است؟ و می‌گویم که بله در آن دوران چنین فردی بوده و عکس‌هایش در اینترنت هست که کنار ماشین ایستاده و چماق دستش هست. در یکی از پلان‌ها سوار یک ماشین هستم و چماقی در دستم هست. البته دو تا زن دیگر هم هستند. کلاً نقش برایشان باورپذیر بوده است، ولی فکر می‌کردند این سکانس باید خیلی طولانی‌تر می‌بود. آنها جلسات متعددی با عوامل شاه داشتند که این اغتشاش را ایجاد و ساماندهی کنند، ولی در سریال به این زمینه‌ها پرداخت نشده است. در مجموع می‌گویند خیلی باورپذیر بود، ولی خیلی زود تمام شد و توقع داشتند سکانس‌های دیگری را هم از این زن می‌دیدند.

*چقدر به ایفای نقش‌های تاریخی علاقه دارید؟ آیا بیشتر به کار تئاتر که بدان مشغولید علاقمند هستید یا دوست دارید وارد سریال‌های مفصل تلویزیونی شوید؟

از جوانی کار تئاتر را شروع کرده‌ام و علاقه خاصی به تئاتر دارم. بارها هم گفته‌ام اگر تئاتر به لحاظ مالی مرا تأمین کند، هیچ‌وقت به سمت سریال‌های تلویزیونی نمی‌روم، ولی در این وانفسا کسی که کار هنری می‌کند باید به رادیو برود ـ که من می‌روم ـ تدریس کند، سریال پیش بیاید همینطور، تئاتر همین‌طور تا تأمین شود. به تئاتر عشق می‌ورزم، در حالی که این عشق را به فیلم ندارم! در محیط تلویزیون چون صدا و سیما بالای سر کار است قابل تحمل‌تر است، ولی محیط سینما اصلاً برایم قابل تحمل نیست و آن را نمی‌پسندم.

*چرا نمی‌پسندید؟

به خاطر اینکه سال‌هاست دیگر در سینما به این موضوع اهمیت نمی‌دهند که بازیگری خوب و حرفه‌ای است و کار خود را بلد هست یا نه؟ الان دیگر معیار فقط این شده است که آیا این آدم پول دارد یا قیافه خیلی زیبایی دارد یا نه؟ آیا پشت صحنه می‌تواند دوست‌داشتنی باشد و ارتباط برقرار کند؟ هنرم برای من حکم ناموسم را دارد و در نتیجه نمی‌توانم خودم را راضی کنم سر هر کاری بروم، اما افتخار می‌کنم که بتوانم با آدم‌هایی مثل آقای ورزی یا آقای مقدم کار کنم. خیلی لذت می‌برم. در وهله اول سالم بودن گروه برایم خیلی مهم است و بعد از آن خاص بودن نقش و همیشه عاشق نقش‌های سخت هستم، حتی اگر کوتاه باشد.

*کلیت معمای شاه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ یعنی با توجه به قسمت‌هایی که تا به حال پخش شده، چه داوری‌ای در ذهن شما شکل گرفته است؟

این کار واقعاً سنگین و پردغدغه است. بستن این جور کارها در شرایط اقتصادی فعلی، بسیار دشوار است. اگر این گروه از لحاظ مالی خوب شارژ می‌شد، خیلی بهتر از این در می‌آمد، چون خیلی از حرفه‌ای‌های این کار رفتند و دیگرانی که دستمزد پایین‌تری داشتند، اما شاید آن توانایی‌ها را نداشتند، آمدند و کار کردند. مسلماً وقتی آدم‌ها از لحاظ تحصیلی و حرفه‌ای در سطح پایینی باشند و کار را دست بگیرند، همان‌قدر هم می‌توانند کار را پایین بکشند. از زمان پیروزی انقلاب دائماً داریم یک‌سری قصه‌ها را تکرار می‌کنیم و اتفاق خاصی در کارهای جدید نمی‌افتد. معمای شاه را تکرار کارهای قبلی نمی بینم. علت آن هم سکانس‌هایی است که آقای ورزی اضافه کرده‌اند، مثل همین سکانس اغتشاش. در این کار خوشبختانه به جزئیات تاریخی خوب پرداخته شده است و مثلاً همین مهری دیوسالار در بین این همه کاری که در باره تاریخ معاصر دیده‌ام، اولین بار است که مطرح می‌شود یا گداهایی که در تهران بودند یا دوستان رضاشاه یا محمدرضاشاه. خوبی سریال معمای شاه در این است که خیلی به جزئیات تاریخ پرداخته است و کلی از وقایع عبور نمی‌کند و به جزئیات و آدم‌هایی می‌پردازد که در تاریخ دست داشتند و در کارهایی که کلی‌نگر بوده، دیده نشده‌اند. به نظر من امتیاز معمای شاه که باعث می‌شود تماشاگر کار را ببیند جزئی‌نگری این کارگردان و مو را از ماست کشیدن است، چون بسیاری از این لحظات تاریخی دیده نشده‌اند.

*به نظر شما در مورد حضور زنان در تحولات تاریخی معاصر، تا چه حد جای کار جدی انجام شده است؟ آیا تحولات تاریخ معاصر صرفاً مردانه هستند یا اگر زنانه هم بوده‌اند، تا چه حد به حضور زنان پرداخته شده است؟

به نظر کاملاً می‌تواند زنانه باشد، چون در اتفاقات فرهنگی که الان دارد در جامعه ما می‌افتد، نقش زنان بسیار جدی است و حتی باید خیلی پررنگ‌تر هم باشد.در عین اینکه در حال حاضر، بخش زیادی از حملات هم متوجه زن‌هاست، در حالی که نقش زنان باید خیلی پررنگ‌ باشد و دستشان برای حل معضلاتی که هم اکنون برای زنان ایرانی وجود دارد، بیش از این باز باشد. نمی‌دانم کسانی که در دراین باره مسئولیت دارند، واقعاً چقدر می خواهند که این شرایط را برای زنان ایرانی فراهم کنند. الان نهاد خانواده دارد از هم می‌پاشد و به نظر من این زنان هستند که می‌توانند این نهاد را پاک و محکم نگه دارند. خانواده در زندگی ما ایرانی‌ها حرف اول را می‌زند و این زن‌ها هستند که پایه خانواده را استوار نگه می‌دارند. در حال حاضر نهاد خانواده دچار تزلزل شده و به نظر من،این به دلیل کمرنگ شدن نقش زن‌هاست و معضلاتی که در خانواده‌های ما وجود دارد به دلیل این است که معضلات زنان حل نشده باقی مانده‌اند.